ZORBALIK
Konular Kavramların tanıtımı İlgili araştırmalar Kurban, zorba ve zorba/kurban öğrencinin özellikleri Zorbalıkta cinsiyet faktörü Müdahale Öneriler
Tanımlar-I Zorba Kurban Okul zorbalığı Zorbalık
Tanımlar-II Zorbalık Özellikleri Bilinçli ve kasıtlı olarak yapılan ve kurbana fiziksel,, sosyal ya da psikolojik zarar verme amacı güden söz ve eylemler Belli bir süre tekrarlanması Kurbanın kendini koruyamayacak ve savunamayacak durumda olması Zorbanın kendine çıkar sağlaması
Tanımlar-III Zorbalık Türleri Sosyal dışlama Fiziksel zorbalık Sözel zorbalık (Olweus, 1993)
İlgili Araştırmalar-I Yıldırım (2001) 8-11 yaş gruplarındaki çocuklarda zorbalık halkça tutulma ve aile ortamı arasındaki ilişkilere bakmıştır Çınkır ve Karaman, Kepenekçi (2003) Zorbalığın ilk ve ortaöğretim kurumlarında ne ölçüde ve hangi ortamlarda/mekanlarda görüldüğüne ilişkin öğretmen ve yönetici görüşlerine başvurulmuştur.
İlgili Araştırmalar-II Espelage ve Swearer (2003) Brafenbrenner’in ekolojik sistem kuramının zorbalığı açıklayacak bir çerçeve sunduğunu belirtmektedirler Emine Gül Kapçı (2004) İlköğretim öğrencilerinin ne tür zorbalıklara ne ölçüde maruz kaldıklarını ve dolayısıyla zorbalık türlerinin görülme sıklığını araştırmıştır
İlgili Araştırmalar-III Kaba şakalar, silah, bıçak gibi tehlikeli bir aletle saldırı Bedensel zorbalık davranışları Sözel zorbalığın görülme sıklığı Cinsel zorbalık Okul zorbalığının meydana geldiği alanlar Cinsiyet faktörü
Kurban Öğrencinin Özellikleri Kaygılı Duyarlı Sessiz Düşük benlik saygısı
Zorba Öğrencinin Özellikleri Şiddete karşı olumlu tutum Geniş saldırganlık repertuarı Baskın olma isteği Empatik yeteneğin azlığı Fiziksel olarak kurbanından daha güçlü Öğretmen ve ebeveynlerine saldırganlık davranışı
Zorba/Kurban Öğrencinin Özellikleri Düşük düzeyde sosyal kabul Yüksek düzeyde nevrotizm ve psikotizm
Zorbalıkta Cinsiyet Faktörü Kızlar saldırganlığı dolaylı, erkekler doğrudan kullanır. Sözel saldırganlıkta cinsiyet faktörü daha az görülür.
Müdahaleler-I Amaç Okuldaki zorbaca davranışı önleme Zorbalık türü davranışlara müdahale etme ve önleme Kurban öğrencileri iyileştirme
Müdahaleler-II Zorbalığa neden olan faktörler belirlenmeli Okulda ve sınıflarda duygusal ve sosyal ortamlar hazırlanmalı Zorbalığı önleme, müdahale etme,durdurma ve kurbanları iyileştirmeye yönelik programlar hazırlanmalı
Müdahaleler-III Öğrencilerin tümünün etkin biçimde katılımı sağlanmalı Velilere yönelik eğitici programlar hazırlanmalı Okul idaresi, öğretmenler, PDR servisi ve veliler işbirliği içinde çalışmalı
Öneriler-I Yetişkin gözetimini artırma Öğrencilere öfkelerini kontrol edebilme ve uygun biçimde ifade edebilme becerisini kazandırma Öğrencileri çatışma durumlarında saldırganlık içermeyen yöntemleri kullanmaya teşvik etme
Öneriler-II Anti-sosyal kişilik yapısına sahip öğrencilere psikolojik destek sağlama Öğrencilerin özsaygı gelişimlerini destekleyici ve kolaylaştırıcı ortam sağlama Olumsuz ebeveyn etkilerini en aza indirmeye yönelik programlar hazırlama ve uygulama
KAYNAKÇA Akgün, Saadet. “Akran Zorbalığının Anne- Baba Tutumları ve Anne-Baba Ergen İlişkisi Açısından Değerlendirilmesi.” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, SBB, 2005. Güntekin, Zeynep. “Akran Zorbalığını belirleme Ölçeği Geliştirme Çalışması.” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, SBB, 2003. Kapçı, Emine Gül. İlköğretim Öğrencilerinin Zorbalığa Maruz Kalma Türünün ve Sıklığın Depresyon, Kaygı ve Benlik Saygısıyla İlişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 1(37), 1-13. 2004. Koç, Zihni. “Lise Öğrencilerinin Zorbalık Düzeylerinin İncelenmesi.”Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, EBB, 2006. Pekel, Nilay. “Akran Zorbalığı Grupları Arasında Sosyometrik Statü, Yalnızlık ve Akademik Başarı Durumlarının İncelenmesi.” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, SBB, 2004.
HEPİNİZE HAYAT BOYU MUTLULUKLAR