4SİNA KISACIK & FURKAN KAYA YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL, 2015 AK PARTİ’NİN KÜRESEL BARIŞ VİZYONU ÇERÇEVESİNDE TÜRKİYE- BOSNA HERSEK İLİŞKİLERİ 4SİNA KISACIK & FURKAN KAYA YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ İSTANBUL, 2015
Dayton Barış Antlaşması: 21 Kasım 1995 Bosna-Hersek bağımsız bir devlet olarak tanınmaktadır. Bosna-Hersek Devleti, içinde Bosna ve Hırvat Federasyonu’yla bir Sırp Cumhuriyeti’ni içermektedir. Toprakların %51’i federasyona, %49’u ise Sırp Cumhuriyeti’ne aittir. Saraybosna bir merkezi hükümet, milli meclis, başkanlık sistemi ve anayasal mahkemeye sahip birleşik bir yapıda kalacaktır. Başkan ve meclis demokratik yollardan seçilecektir. Kolektif başkanlık sistemi birer Boşnak, Hırvat ve Sırp üyenin katılımıyla gerçekleştirilecektir.
AHMET DAVUTOĞLU’NA GÖRE; “Türkiye’de 20 sene önce Bosna’yı kaç kişi bilirdi? Saraybosna dediğimizde ne çağrıştırırdı bu söz insanlara? Yani, “Biz Osmanlı değiliz, yeni bir ulus devletiz, bunlarla alakamız yok” diyemezsiniz; onlar sizi zorluyor. Burada tarihin yeniden yorumlanmasından kast edilen budur
AK PARTİ’NİN BALKAN POLİTİKASI Ankara, Balkanlardaki siyaset sürecinin büyük güçlerin tekelinden çıkartılıp bu coğrafyada bulunan ülkelere bahşedilmesi gerekliliğinin altını çizmektedir. Türkiye tarafından bu noktada üzerinde durulan husus “Bölgesel Sahiplik/Sahiplenme” kavramıdır. Bu grup içi dayanışma ve işbirliği, iktisadi manada karşılıklı bağımlılık ile taçlandırılmalıdır.
“Üçlü Danışma Süreci” Türkiye- Bosna Hersek- Sırbistan, Türkiye-Bosna Hersek- Hırvatistan.
ANKARA’NIN ULUSLARARASI ARENADA BOSNA HERSEK’E DESTEĞİ Ankara, Bosna-Hersek’in toprak bütünlüğünün muhafazasına ilaveten güvenlik ve de istikrar içinde hayatını sürdürebilmesi için bu ülkenin NATO ve Avrupa Birliği gibi uluslararası yapılarla bütünleşebilmesine yönelik büyük çaba harcamıştır.
BOSNA HERSEK’İN NATO ÜYELİK PLANINA DAVET EDİLMESİ Ahmet Davutoğlu’nun çabası, Bosna-Hersek’in NATO Eylem Planı’nda yeşil ışık görmesinin en kayda değer nedenlerinden biridir. Bu zorlu mücadelede Davutoğlu, 28 NATO üyesinin çoğunu, Bosna-Hersek’e olumlu cevap vermeleri için inandırdı. Bu, Davutoğlu’nun şahsi gayretinin yanı sıra Türkiye’nin Bosna-Hersek politikasının bir göstergesidir.
AK PARTİ DÖNEMİ TÜRKİYE -SARAYBOSNA ARASINDA EKONOMİK VE KÜLTÜREL İLİŞKİLER
EKONOMİK VE KÜLTÜREL İLİŞKİLER Türkiye ve Bosna Hersek tarihten gelen güçlü bağlar ile ‘iki kardeş ülke’ olarak münasebetlerini sürdürüyor. Ortak tarih ve kültürel miras iki önemli ülkeyi ortak paydada buluşturuyor.
Sokullu Mehmet Paşa Köprüsü Balkanlar’da klasik dönem Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biri, Sokollu Mehmet Paşa Köprüsü Türkiye tarafından restore ediliyor
Aliya İzzetbegoviç’in Doğduğu Evin Tadilatı Bosna Hersek Devleti’nin kurucu Cumhurbaşkanı Alija İZZETBEGOVİÇ’in doğduğu ev Merhamet Derneği’yle birlikte bir anı evine dönüştürüldü.
Saraybosna Mevlevihanesi Yeniden İnşaası Saraybosna Mevlevihanesi, yeniden inşa edilmiş olup, bugün “Balkanlar Mevlana Araştırmaları Merkezi” olarak hizmet vermektedir.
İstanbul-Saraybosna Konferans Salonu Kurulması 300 kişi kapasiteli konferans salonunun ismi iki ülke arasındaki tarihi-kültürel birlikteliğe işaret etmek üzere “İstanbul-Saraybosna” olarak belirlendi.
Tarımsal Kalkınma Projeleri Toplam 287 mülteci aileye 23 çeşit tarla ve bahçe tohumu dağıtımı gerçekleştirildi. Proje kapsamında 3 adet traktör ve 7 adet 300 kg kapasiteli meyve sebze kurutma makineleri hibesi gerçekleştirilmiştir.
TÜRKİYE-BOSNA HERSEK EKONOMİK İLİŞKİLERİ Bosna-Hersek’te faaliyet gösteren 40’a yakın Türk şirketi bulunmaktadır. Yatırımların toplamı 145 milyon dolar
TÜRKİYE-BOSNA HERSEK TİCARET HACMİ 2012= 363 Milyon dolar 2013= 398 Milyon dolar 2014= 417,4 Milyon dolar
TÜRK YATIRIMCILARA BOSNA-HERSEK’TE SUNULAN FIRSATLAR Yatırım teşvikleri ve vergi kolaylıkları. Yatırımcıların kazançlarını yurt dışına serbestçe transfer edebilmesi. Düşük enerji maliyetleri. Serbest Ticaret Anlaşması. Yatırımcılara uygun kredi olanağı.
SONUÇ Ankara’nın oluşturulmasına ön ayak olduğu Üçlü Danışma Mekanizması kanalıyla Bosna-Hersek, Sırbistan ve Hırvatistan aralarında istişareler gerçekleştirerek problemlerini halletmeye çaba göstermektedirler. Ekonomik alanda ilişkiler istenen düzeyde olmamasına karşın Türkiye’nin Bosna-Hersek’te dikkat çekici yatırımları vardır. Kültürel alanda ise, Türkiye İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı’nın yaptığı çalışmalar, Türk dizileri ve burada açılan Yunus Emre Kültür Merkezi iki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Ankara, Saraybosna’nın her zaman yanında ve arkasında olacağının altını çizmektedir. Türkiye’nin Bosna-Hersek’e yönelik sürekli artış gösteren bu yakından alakasının gelecek senelerde de devam edeceği tespitinde bulunulabilir.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİZ.