HAZIRLAYAN ADI:HACI YUSUF SOYADI:KARAYİGİT KONU:DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ

DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ  Vücudunuzun dik durması ve hareket etmesi, destek ve hareket sistemleri sayesinde mümkün olur.Destek ve hareket sistemi İskelet ,Kaslar ve Eklemler olmak üzere üç birimden oluşur. Bu üç birimin işbirliği ile canlılarda hareket gerçekleşir.

DESTEK VE HAREKET SİSTEMİ KASLAR EKLEMLER OYNAMAZ EKLEM YARI OYNAR EKLEM OYNAR EKLEM KEMİKLER YASSI KEMİK KISAK KEMİK UZUN KEMİK KALP KASI ÇİZGİLİ KAS DÜZ KAS

İSKELET Koşmak, oynamak, yürümek, konuşmak ve yemek yeme gibi hareketlerin hareket sistemini oluşturan iskelet ve iskeletin üzerini saran kaslarla gerçekleştiririz. Kemiklerden oluşmuş eklem ve bağlarla birbirine tutturulmuş destek yapıya iskelet denir. Canlılarda iç ve dış olmak üzere iki tip iskelet vardır.

İSKELET ÇEŞİTLERİ DIŞ İSKELET Dış iskelet özel hücreler tarafından dışarıya salgılanan organik ve inorganik maddelerden meydana gelir. Dış iskelete sahip canlılarda iskelet görevi yapan kısımlar vücut dışında bulunduğu için kaslar iskelete içeriden bağlanır. Eklem bacaklılarda ve bazı yumuşakçalarda görülür. Dış iskelet büyümeyi sınırlandırır. Bu nedenle dış iskelete sahip hayvanlar, gelişme döneminde iskeletini ya tamamen atarlar veya daha büyüğünü oluştururlar. Bu olaya deri veya kabuk değiştirme denir

İÇ İSKELET İç iskelet embriyonun mezoderm (orta deri) tabakasından farklılaşır. Genellikle kıkırdak ve kemikten meydana gelir. Kaslar iskelete dışarıdan bağlanır. Canlının büyümesini sınırlandırmaz. Aksine boyca uzamayı sağlar. Omurgasızlarda yaygın olarak iç iskelet görülmez. Sadece derisi dikenlilerde gelişmiş bir iç iskelet var.Omurgalılarda iç iskelet, kıkırdak ve kemik dokudan meydana gelmiştir. Omurga: Omurgalılarda bulunur. a) Kıkırdak omurga : Köpek balıklarında bulunur. b) Kemik omurga : Balık, kuş, kurbağa, sürün-gen ve memelilerde bulunur.

İNSAN İSKELETİNİN BÖLÜMLERİ İnsan iskeleti, baş, gövde ve üyeler iskeleti olmak üzere üç kısımda incelenir. a. Baş İskeleti : Kafatası, yüz ve çene kemiklerinden oluşur. Genellikle oynamaz eklemlidir.

İNSAN İSKELETİNİN BÖLÜMLERİ b. Gövde İskeleti : Göğüs kemiği, kaburga kemikleri, omurgayı oluşturan omurlar, omuz ve kalça kemerlerini oluşturan kemikler, iskeletin gövde bölümünde yer alır. Genelde yarı oynar eklemlidir.

İNSAN İSKELETİNİN BÖLÜMLERİ c. Üyeler İskeleti : Üyeler üstte omuz kuşağı ile gövdenin üst kısmına bağlanmış olan üst üyeler (kollar), altta kalça kuşağı ile gövdenin alt kısmına bağlı olan alt üyeler (bacaklar) olmak üzere iki bölümden meydana gelir. Oynar eklemlidir

EKLEMLER Oynamaz Eklemler :Kafatası, kalça kemiği, leğen kemiği gibi iskeletin hareket etmeyen kısımlarındaki kemiklerde görülür. Eklemleşen kemikler çok sıkı bir şekilde birbirlerine testere dişi gibi girinti ve çıkıntılarla bağlanmışlardır. Eklem kapsülü ve sıvısı yoktur.

EKLEMLER Yarı Oynar Eklemler Omurlar arasında ve göğüs kafesinde görülen eklemlerdir. Omurlar arasındaki kıkırdak diskler esneklik sağlanmasında yardımcı olur.

EKLEMLER Oynar Eklemler : Vücudun hareket işlevini üstlenmiş kemiklerde görülen, tam hareketli eklemler olup kol ve bacak kemiklerinde görülür. Eklemleri oluşturan kemiklerin uçları bağ dokusundan meydana gelmiş ortak bir kapsül ile çevrilidir. Eklem kapsülünün iç yüzeyi ince bir zar ile örtülüdür.

KEMİKLER Kemikler, çok sert bir yapıya sahip olmalarına karşın, oldukça esnek bir yapıdadırlar. Kemiğin sert olmasını sağlayan, yapısında bulunan fosfor, mineraller ve kalsiyumdur. İskelet sistemi uzun kemik, kısa kemik ve yassı kemik olmak üzere üç çeşit kemikten oluşur

KEMİK ÇEŞİTLERİ Uzun Kemikler: Uzun kemiklerin uzunluğu kalınlığından daha fazladır ve silindir şeklini anımsatır. Uzun kemikler kol ve bacaklarda bulunur. Uyluk kemiği insan vücudunda var olan en uzun kemiktir. Uzun kemiğin yapısında; Kemik zarı,Eklem kıkırdağı,Süngerimsi doku,Sert kemik dokusu,Kırmızı kemik iliği,Sarı kemik iliği,Kemik zarı,Kan damarları,Sinirler bulunur.

KEMİK ÇEŞİTLERİ Kısa Kemikler: Kısa kemiklerin boyu ve kalınlığı neredeyse birbirine eşit yapıdadır. Kısa kemikler dışarıdan bir kemik zarı ile kaplıdır. Kısa kemikleri çevreleyen kemik zarının hemen altında sert kemik, orta kısmında ise süngerimsi kemik vardır. Süngerimsi kemik yapısında kırmızımsı kemik iliği bulunur. Kısa kemiklerde kemik kanalı yoktur. El ve ayak parmaklarındaki kemikler kısa kemiklerdir.

KEMİK ÇEŞİTLERİ Yassı Kemikler: Yassı kemiklerin, boyu ve genişliği kalınlığından daha fazladır. Göğüs, kafatası, kaburga ve kürek yassı kemikler için örnek olarak sıralanabilir. Yassı kemiklerin, kemik zarının hemen alt kısmında sıkı bir kemik dokusu bulunur ve bu dokunun orta kısmında süngerimsi yapıda kemik doku vardır. Bu doku kırmızı kemik iliği ile kaplıdır. Bu kemik yapısında sarı kemik iliği bulunmaz.

KASLAR İskeletin üzerini sararak vücuda şekil veren, kasılıp gevşeme özelliğiyle hareketi sağlayan yapıya kas denir. Kasları oluşturan ipliksi yapılara kas lifi denir. Çok sayıda kas lifi birleşerek kas demeti denen kalın iplikleri oluşturur. Kasların Çalışması Kaslar, beyinden gelen sinir uyarılarını alarak kasılır. Kasılma esnasında çok enerji harcanır. İnsanda hareket; sinir, iskelet, kas ve eklem sisteminin birlikte çalışmasıyla gerçekleşir.

KAS ÇEŞİTLERİ ÇİZGİLİ KASLARIN ÖZELLİKLERİ; İstemli şekilde çalışma gösterirler Motor sinirler aracılığı ile uyarılır İskelet sistemi üzerinde bulunur ve vücudun harekette olmasını sağlar Hücrelerin gösterdiği kaynaşma sonucunda çok çekirdekli görünürler Kasılmaları şiddetli olur ve oldukça hızlıdır Gerektiği zamanlarda oksijensiz solunum yapabilmektedirler ve yorgunluk halinde görülürler Bütün hücreleri sinir ile temas halinde olup, gelen uyarıyı anında kabullenirler Yapısı gereği kırmızı renk de görülürler.

KAS ÇEŞİTLERİ Düz kasların özellikleri; Pembe renkli kaslardır Oksijensiz durumlarda solunum yapamazlar Çizgili dışların aksine glikojen depolayamazlar Bantlaşma işlemini gösteremezler İğ şeklinde ki hücrelerden oluşurlar İstem dışı hareket edebilirler kendini yenileme yetenekleri bulunmamaktadır Sinirleri tek grup hücreyi uyarır ve uyartı diğer hücrelere gruplarından, bu hücrelere gönderirler Kaslar içerisinde uyartıya verilen cevap olukça yavaştır

KAS ÇEŞİTLERİ KALP KASININ ÖZELLİKLERİ; Sadece kalbin yapısında bulunur ve diğer organlarda bulunmazlar Otomatik olarak ritim eşliğinde çalışırlar Rejenasyon gibi yetenekleri bulunmamaktadır Çalışma işlevini sinirler ve hormonlar karşılamaktadır İstem dışında çalışma gösterirler Dallanmış bir yapısı vardır Mitokondri sayıları olabildiğince fazla olmaktadır Kas telleri genel anlamda yan teller ile bağlıdır (bu özellik sadece bu kasa aittir)

KAYNAKÇA: www.dersimiz.com www.google.com.tr www.iskelet.gen.tr www.fenokulu.net http://tr.wikipedia.org/wiki/Vikipedi