DEĞERLER EĞİTİMİ

Değer Nedir? Değerler, kişinin yaşamına yol gösteren ilkelerdir. Lider ve uygar toplumların oluşması için bireyin sahip olması gereken kültürler ve toplumlar üstü ilkelerin tümüdür. Bir nesneye, varlığa veya faaliyete, bireysel ve toplumsal açıdan tanınan önem ya da üstünlük demektir.

Değerler; Sosyal hayatı düzenler, bireyler arası bağlılığı artırır.

Değerler; Değerler öğretilebilen ve öğrenilebilen olgulardır. Değerlerin öğrenilmesi, rol öğrenmesi şeklinde bir sosyal öğrenmedir.

Değerler eğitiminin amacı, çocuğun doğuştan getirdiği en iyi tarafı ortaya çıkarmak; kişiliğinin her yönüyle gelişmesini sağlamak; insani mükemmelliğe ulaşmasına yardımcı olmak; bireyi ve toplumu kötü ahlaktan korumak ve kurtarmak, bunun yanında iyi ahlakla donatmak ve devamını sağlamaktır. iyiliği sevdirmek, tanıtmak, istetmek

Değerler eğitimi kalbe, zekâya ve iradeye hitap etmelidir Değerler eğitimi kalbe, zekâya ve iradeye hitap etmelidir. Değerler eğitimi önce çocuğun duygularına hitap etmelidir. Çünkü çocukta duygu, akıldan önce gelir. Çocuk heyecanlı olduğu zaman aklını aydınlatmak da kolaylaşır. Değerler eğitimi, irade üzerinde de etki yapmalıdır.

18. MİLLÎ EĞİTİM ŞÛRASI KARARLARI 20. “Sanat İnsanı Yetiştirme Projesi” ve “Değerler ve Eğitimi Projesi” hazırlanarak uygulamaya konulmalıdır. 30. Öğretim programlarında, değerler eğitiminde değer aktarımı yerine ulusal ve evrensel değerler birlikte düşünülerek farkındalık kazandıracak yaklaşımlara öncelik verilmelidir.   31. Değerin bir tercih olduğu ve toplumların benzer tercihlere sahip kişilerden oluştuğu vurgulanarak öğretmenlere değer eğitimi bilinci kazandırılmalıdır. 32. Öğretmen yetiştiren tüm programlara değerler eğitimine yönelik bir ders konulmalı ve sistemdeki öğretmenlerin hizmet içi eğitim programlarında değerler eğitimine yer Verilmelidir. 33. Ortak değerlerin vurgulanması ve değer farklılıklarının zenginlik olduğu bilincinin kazandırılması için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

34. Tüm eğitim-öğretim kademelerinde değerler eğitimine yönelik, STK’larla iş birliği yapılarak alan öğretmenlerinin ortak kullanabileceği program ve materyal geliştirilmelidir.   35. Değerler eğitimine, okul öncesinden başlayarak yaygın eğitim dâhil olmak üzere eğitim öğretimin her kademesinde, tüm dersler ve okul kültürü içerisinde yer verilmeli ve bu konuda öğretmen, yönetici, öğrenci, aile ve çevre ile iş birliğine gidilmeli, farkındalık oluşturulması için kitle iletişim araçlarından faydalanılması amacıyla gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. 36. Ödüllendirme kriterlerinde, değerler eğitimi açısından örnek davranışlar sergileyen öğrencilere yönelik düzenlemeler yapılmalıdır. 37. Medya ve değerler eğitimi ilişkisi konusunda farkındalık kazandırmaya yönelik araştırma ve eğitim çalışmalarına önem verilmeli; bu konuda gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

MİLLİ EGİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı İLK DERS GENELGESİ T.C. MİLLİ EGİTİM BAKANLIĞI Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Konu : İlk Ders GENELGE(2010/.53) Bunun için; okulöncesi, ilköğretim ve ortaöğretimde görevli öğretmenlerimiz, rehber öğretmenler ile eğitim yöneticilerimizin rehberliği ve desteğiyle ders içi ve ders dışında, Ek' te yer alan örnek etkinliklerden de yararlanarak değerler eğitimine yönelik faaliyetler gerçekleştireceklerdir. Ayrıca bu konuda gönüllü ve istekli okullarımızda öğretim yılı boyunca "Değerler Eğitimi " konusunda zümre öğretmenler kararı ile hazırlayacakları etkinlikleri uygulayabileceklerdir

Türk Millî Eğitiminin Amaçları Beden, zihin, ahlak, ruh ve duygu bakımlarından dengeli ve sağlıklı şekilde gelişmiş bir kişiliğe ve karaktere, hür ve bilimsel düşünme gücüne, geniş bir dünya görüşüne sahip, insan haklarına saygılı, kişilik ve teşebbüslere değer veren, topluma karşı sorumluluk duyan; yapıcı, yaratıcı ve verimli kişiler olarak yetiştirmek;

DÜNYADA “DEĞERLER EĞİTİMİ” Değerler Eğitimi, Yasayan Değerler Eğitim Programı (YDEP) adı altında 1995 yılında Birleşmiş Milletlerin 50. yıl dönümü kutlamaları için Brahma Kumar is`in hazırladığı uluslararası bir proje olarak uygulanmaya başlanmıştır. YDEP, Mart 2000'de 64 ülkede 1800 okulda uygulanmaktaydı.

NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ ?

NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Yükselen şiddet eğilimleri,   Sahtekârlıkta artış (yalan söyleme, kopya çekme ve hırsızlık),  Anne-babaya, öğretmene, yetkili kişilere karşı gelme,

NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? İş ahlâkında düşüş,   Kişisel ve toplumsal sorumluluk bilincinde azalma,   Kendine zarar verici davranışlarda (madde bağımlılığı ve intihar) artış vb.

NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Neden bu öğrenci profilini yakalayamıyoruz? Neden Karakter Eğitimine gereksinim duyuyoruz Tüm insanlık için gerekli olan evrensel değerlerin giderek yitirilmesi Toplumdaki ahlaki ve sosyal yozlaşma Aile kavramının zedelenmesi Bilgi toplumunun gereksinimleri Kuşak çatışması Ortak ahlak arayışı

NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Nasıl öğrenci istiyoruz? sorumluluk sahibi Bilgiyi toplum yararına kullanan, özgüveni yüksek, Temel değerleri kazanmış, iyi karakterli, lider, Çevre dostu, küresel bakışa sahip barışçı mutlu

NİÇİN DEĞERLER EĞİTİMİ? Çocuklarımızın zihinlerini bilgiyle doldurarak öğretim yaparken gönüllerini de sevgiyle donatıp onların ahlâklı birer fert olarak yetişmeleri için…

DEĞERLER EĞİTİMİ,OKULDA ÇALIŞAN HERKESİN GÖREVİDİR.. 19

DEĞERLER EĞİTİMİNİ NASIL VERMELİYİZ? Program, birbirini tamamlayan üç boyutta geliştirilmiş etkinlikleri içermektedir: (1)     Sınıf İçi Etkinlikler, (2)    Okul İçi Etkinlikler, (3)    Aileye Yönelik Etkinlikler.

Her sınıf bir pano düzenlemeli. SINIF ETKİNLİKLERİ Ders programlarının içine yedirilmesi gereken bu etkinlikler, öğrenci merkezli ve aktif öğrenme esaslıdır. Etkinlikler sınıf rehber öğretmenleri, sınıf öğretmenleri veya branş öğretmenleri tarafından uygulanır. Her sınıf bir pano düzenlemeli.

Okulun seçilen değeri destekleyecek görsel malzemelerle donatılması, OKUL ETKİNLİKLERİ       Okulun seçilen değeri destekleyecek görsel malzemelerle donatılması, (Okullarda bir pano sadece Değerler Eğitimi için ayrılıp düzenlenmelidir.)      Okulda bulunan kulüplere ve ders dışı çalışmalara etkinlik önerileri hazırlanması ve bunların uygulanmasına liderlik edilmesi,

OKUL ETKİNLİKLERİ Her değerin başlangıcında görevli öğretmen ve öğrenciler tarafından bütün okula o değerle ilgili tanıtım sunumu yapılması. Okul personelinin değerlerle ilgili olarak bilinçlendirilmesi, Çalışmalar sonucu ortaya çıkan ürünlerin sergilenmesi,  Duvar gazeteleri, broşürler ve benzeri basılı materyaller hazırlanması,

OKUL ETKİNLİKLERİ Çocukların özdeşim kurabilecekleri ve örnek alabilecekleri tanınmış kişilerin okulda konuk edilmesi,   Okul genelinde ve sınıflarda proje çalışmaları gerçekleştirilmesi. (Özellikle ortaöğretim öğrencileri projeyi kendileri bulup uygulamalı)

AİLEYE YÖNELİK ETKİNLİKLER Çocuklarımıza kazandırmaya çalıştığımız bu değer ve davranışların kalıcı olması, okul-aile işbirliği sayesinde mümkün olacaktır. Değerler eğitimine aileleri de dâhil etmek için Veli mektupları ve bültenleri ile ailelere bilgi verilmeli, okul web sitelerinde ve sınıf toplantılarında değerler eğitimi konusunda bilgilendirmeler yapılmalı.

Değerler Eğitimi İle İlgili Okullarda Yapılabilecekler Değerleri öğretirken okullarımızda değişik uygulamalar yapılabilir. Öncelikle, en önemli eğitim yöntemi olduğu için “bizzat örnek olunmalı”, yani, çocuklarımıza, öğrencilerimize öğretmek istediğiniz değerleri bizzat yaşayarak göstermeliyiz. Çünkü özellikle çocuklar duyduklarından değil gördüklerinden daha çok etkilenirler. Çocuk tarafından sevilen kişinin davranışını taklit etmek onun için zor olmaz.

İkinci olarak, aile bireylerinin ve tüm okul çalışanlarının, değerlerin gelişmesi ve kalıcı olması için, her zaman benzer tutum ve davranışları “tutarlı” bir biçimde sergilemeleri gereklidir. Bunun için öğrencilerin, başta eğitimciler olmak üzere tüm görevlilerin iyi, doğru ve güzel insanlar olduklarına inanmaları ve güvenmeleri sağlanmalıdır.

Eğitim sırasında, çocuğa gösterilecek sevgi ve güven, hem eğiten kişiye hem de eğitilen kişiye bir rahatlık verecektir. Yapılan araştırmalara göre, kişi, sevdiği kimsenin veya kendisini seven kimsenin sevgi ve güvenini kaybetmemek için, onun hoşuna gidecek davranışlarda bulunmaktadır. Bunun devam etmesi hâlinde kişi, zamanla kişiliğini, o kimsenin arzu ettiği bir yönde geliştirmektedir. Kuşkusuz, bunun tersi durumlarda da çocuk, istenmeyen davranışları yapmaya devam ettiği gibi, bazen sevmediği kişilerin isteklerinin tam tersini de yapabilmektedir.

Üçüncü olarak, çocuk model görerek öğrendiğinden, toplumda benzer olayların, resimlerin, kişilerin çocuğa gösterilmesi, gözlemletilmesidir. Bu nedenle, çocukların doğru, iyi, güzel davranışları görmesi ve yaşaması için fırsatlar oluşturulmalıdır. Bütün bunlar yapılırken, yani değer eğitimi etkinliklerine, anne babalar ve okuldaki tüm destek personeli (danışma, kantin, temizlik, yemekhane, güvenlik, servis şoförü ve hostes ) katılarak bir bütünlük sağlanmaya çalışılmalıdır.

Değer eğitiminde dikkat edeceğimiz hususlar 1.Herhangi bir değeri öğretmeye başlarken, önce o değer net bir şekilde tanımlanmalıdır. Söz konusu kavramla eş ve zıt anlamlı kelimeler üzerine konuşarak kavram netleştirilebilir. Öğrencilere iyi, kötü, görev, sorumluluk, sorumsuzluk, erdem hakkında açık ve tam bilgiler verip bunların fikirleri oluşturulmalıdır. Bununla beraber onlardaki değerlerin gerçeğini sahtesinden ayırt etme, gerçek değere sevgi ve bağlılık duyma yetenekleri de geliştirilmelidir.

Değer eğitiminde dikkat edeceğimiz hususlar 2.Değerler açıklanırken, söz konusu değere sahip insanların davranışları somut bir şekilde ortaya konmalıdır. Örneğin, sevgiyi öğretmek istiyorsak, “Seven bir insan neler yapar, neler yapmaz?” konusunun tek tek ortaya konulması değerin anlaşılmasına ve özümsenmesine yardımcı olur.

Değer eğitiminde dikkat edeceğimiz hususlar 3. Değerler öğretilirken, söz konusu değere sahip olursa ne kazanacağımız ve sahip olmazsak ne kaybedeceğimiz örneklerle somut bir şekilde ortaya konmalıdır. Örneğin, adaleti öğretmek istiyorsak, “Adil bir insan olursak ne kazanırız, olmazsak ne kaybederiz?” konusu üzerinde durulmalıdır.

Değer eğitiminde dikkat edeceğimiz hususlar 4.Değerlerle ilgili tavsiyelerde bulunurken emir veren bir dil kullanmak yerine, bu konudaki örnek kişi ve öykülerden yararlanarak dolaylı olarak vurgu yapılmalıdır. 5. Öğrencilerden değerlerle ilgili örnekler bulmalarını istemek konuyu daha iyi vurgular.

Değer eğitiminde dikkat edeceğimiz hususlar 6.Değerlerimiz konusunda öğrencilerin tartışması sağlanabilir. “Neden bu değer iyidir?”, “Neden bu değeri önemsemeliyiz?” vb. sorularla değerleri açmak, öğrencilerin değerleri benimsemelerini ve sahiplenmelerine yardımcı olur.

Değer eğitiminde dikkat edeceğimiz hususlar 7.Değerlerle ilgili etkinlikler hazırlanabilir. Öğrencilerin değerlerle ilgili kompozisyon, şiir, öykü yazmaları resim yapmaları, bulmaca hazırlamaları istenebilir. 8.Öğrencilerin değerlerle ilgili yazılı materyal taraması yaptırılabilir. Değerlerle ilgili gazete dergi haberleri, şiir, öykü, resim, film, sunu bulmaları ve bunların sınıfça okunup tartışılması sağlanabilir. 9.Ödül ve ceza verirken duygusal değil, adaletle hareket edilmelidir.

Değerler Öğretiminde Kullanılan Yöntem ve Teknikler Oyun Yoluyla Öğretim İşbirliğine Dayalı Öğrenme Öğretme Çoklu Zekâ Kuramlarına Göre Öğretim Dramatizasyon Yöntemi Örnek Olay İncelemesi Yöntemi

Yaşayan Değerler Programı Ayın değeriyle ilgili, Drama, kısa hikâyeleri sınıfta okuma, resim yapma , kompozisyon yazma, duvar gazeteleri .

örnek olay inceleme Konu : Komşularımıza Karşı Görev ve Sorumluluklarımız Kazanım: Komşularla ilişkilerinde saygılı, dürüst ve paylaşımcı olmak gerektiğinin olduğunun farkında olur. Davranışlar: Komşularımızla iyi ilişkiler kurmak gerektiğini söyler/yazar. Komşularımızla niçin iyi ilişkiler kurmak gerektiğini açıklar. Komşularımızı rahatsız etmemek gerektiğini söyler/yazar. Komşularımıza niçin saygılı olmak gerektiğini açıklar. Komşularına saygılı olmaya istekli olur.

Örnek Olay: Osman'ın Abisi "Osman'ın abisi Hüseyin, askerdeydi. Telefon ederek, sabah trene binip gece, 23.10'da ineceğini söyleyince tüm aile sevindi. Osman'ın babası, trenin gelmesine yakın tren garına giderek bekledi ve Hüseyin'le birlikte eve sevinç içinde geldiler. Sevinçlerinden ne yaptıklarını bilmiyorlardı. Otomobilde, baba oğul konuşarak geldiler ve apartmana konuşa konuşa girdiler. Eve gelince tüm aile, Hüseyin'i coşkuyla karşıladı. Yemek yediler, çay içtiler, saat 02.30'a kadar yüksek sesle konuşarak sevinçlerini paylaştılar. Çünkü Hüseyin, ilk defa aileden uzak kalmıştı ve hepsi onu çok özlemişti."

Aşağıdaki sorularla örnek olay tartışılır: Siz bu ailenin komşusu olsanız ve gürültüden uyuyamasanız ne yapardınız? Bu ailenin, yaptığı yanlışlar nelerdir? Gecenin bu saatine kadar oturma kimlere hangi zararları verir? Osman, sabah okula gelebilir mi? Gelirse dersleri, tam olarak izleyebilir mi? Osman'ın babası, işine tam zamanında gidebilir mi? Gecenin geç saatlerinde yüksek sesle konuşmak, eğlenmek doğru mudur? Sizce, bu yanlışları yapan Osman'ın ailesi ne yapmalıdır? Bu örnek olaydan, hangi sonuçları çıkarabiliriz?

Bu ailenin yanlışları şunlardır: İş ve okul günü geç saatlere kadar uyumadılar. Yüksek sesle konuşup, eğlenerek komşuları rahatsız ettiler. Bu yanlışlardan kimler nasıl etkilenebilir? Osman, okula geç kalabilir ve derslere kendini veremez. Babası, işe geç kalabilir ve işte görevlerini tam yerine getiremez. Komşular, okula ve işe geç kalabilirler. Sabah geç kalkanlar tam kahvaltı yapamazlar. Otomobilde konuşurken kaza yapabilirler. Komşulardan bazıları gelip ikaz edebilir veya kavga yapabilir. Komşulardan bazıları polise şikayetçi olabilir.

Bu durumda Osman'ın ailesi, yanlışlarından dolayı şu duruma düşebilirler: Pişman olurlar. Utanırlar. Özür dilemek zorunda kalırlar. Üzülürler. Aynı yanlışı bir daha yapmamaya söz verirler.

Bu örnek olaydan, şu sonuçları çıkarabiliriz: Erken yatıp, erken kalkmalıyız. Sevinçli günlerimizde geç yatmak gerekmez. Komşularımızı rahatsız etmemeliyiz. Yaptığımız davranışlardan, başkalarının rahatsız olup olmayacaklarını düşünmeliyiz. Yolda, evde geç saatlerde yüksek sesle konuşmamalıyız. Sabah mutlaka kahvaltı yapmalıyız. Komşularımızda hasta bulunabilir. Okula ve işe geç kalmamalıyız. Gereksiz yere, polise şikayet etmemeliyiz.

Projelerle davranışların tekrarlanarak alışkanlığa dönüşmesi sağlanır(örn:İyilik Avcısı projesi vb)

AMACI: Çevremizdeki kişilerin olumlu davranışlarını fark ederek kendimizin de pozitif düşünme yetisini geliştirmek. Öğrencilerimizin, personelimizin ve velilerimizin olumlu davranışlarını pekiştirerek alışkanlık haline dönüşmesini sağlamak.

KAPSAM ALANI: 4 Kategoriden oluşuyor. 1)Velilerin birbirlerinin ve kurumumuzun olumlu davranışlarını fark etmeleri 2)Öğretmenlerimizin velilerinin, velilerin öğretmenlerimizin olumlu davranışlarını fark etmeleri 3)İdareci, personel ve öğretmenin birbirlerinin iyi davranışlarını fark etmeleri 4)Öğretmenlerin ve öğrencilerin birbirlerinin olumlu davranışlarını fark etmeleri

Birinci ay İYİLİĞİ FARKETME UYGULANIŞI: Birinci ay İYİLİĞİ FARKETME İkinci ay İYİLİK YAPMA Üçüncü ay GÜZEL DAVRANIŞLARINI YAPMANIN YANINDA SAKLAYARAK MÜTEVAZİ OLABİLME

UYGULANMASI: Birine 40 gün iyisin iyisin desen iyi olması, 40 gün kötüsün kötüsün desen kötü olması mümkündür ilkesinden yola çıkılmıştır. Proje çevremize İYİLİK AVCISI olarak bakabilmeyi amaçlamaktadır. Etkide bulunduğumuz bütün varlıkların pozitif yanlarını fark ederek ona küçük notlarla fark ettirmek ilkesine dayanmaktadır.

"Eğer sizden sokakları süpürmeniz istenirse Michelangelo’nun resim yaptığı , Beethoven’in beste yaptığı veya Shakespear’in şiir yazdığı gibi süpürün. O kadar güzel süpürün ki herkes durup burada dünyanın en iyi çöpçüsü yaşıyormuş desin." Marthin Luther KİNG