Ergenlik Çağı Ne Zamandır? Ergenlik buluğ ile başlar ve gencin erişkinliğe varmasıyla da biter. Çocuk büyüyüp de fiziksel, biyolojik olgunluğa erince 13-14 yaşlarında biyolojik bakımdan erişkin fonksiyonlarını yapabilecek duruma gelmiştir. Ergenlik çağını genel olarak biyolojik ve psikolojik olarak 10-12 yaşlar ile 18-20’li yaşlar arasındaki dönem olarak kabul ediyoruz.
Ortalama insan yaşamının hemen hemen 1/10'unu kapsayan bir dönem olan ergenlik çağı, kişinin yaşamının önemli değişikliklerini içeren bir çağdır. Ergenliğin başlangıcında kişinin biyolojik durumunda, sonunda ise, psikolojik ve sosyal durumunda bir değişiklik bulunmaktadır. Böylece bu dönemin başlangıcı da sonu da birer kişisel kriz demektir.
ERGENLİK A. Buluğ (Erinlik) veya Ön Ergenlik 11-13 (12-14) yaş (kızlar) 13-15 yaş (erkekler) B. Orta Ergenlik 14-16 yaş (kızlar) 15-17 yaş (erkekler) C. Ergenliğin Sonları 16/17-21 yaş
Başarılması Gereken Gelişim Görevleri Cinsel rolünü kabullenme ve buna uygun davranış örüntüleri geliştirebilme Duygusal bağısızlığını kazanma ve kendisiyle ilgili önemli kararları kendi başına verebilme Akran dünyası içinde kabul görme ve arkadaşlık, işbirliği, liderlik yeteneklerini geliştirebilme
Başarılması Gereken Gelişim Görevleri Çatışan değerlerini uzlaştırma ve kendi yaşına özgü bir yaşam felsefesi geliştirebilme Meslek seçimi için ön hazırlıkları yapma ve kendine en uygun olan mesleği seçebilme Öz kimliğine ulaşma ve kabullenme
Ergenlik Döneminde Gelişim Fiziksel Gelişim Kimlik Gelişimi Duygusal Gelişim Sosyal Gelişim
Fiziksel Gelişim Hormonların salgılanması Cinsel dürtüler Göğüslerde büyüme Kıllanma Boy uzaması Ses değişmesi
Kimlik Gelişimi Soyut işlemler-Ben kimim? Zihinsel muhakeme, işbirliği mantığın gelişmesi ve kurulması Toplumun gelenek ve göreneklerine, kurallarına karşı tutum değişikliği Sebep sonuç ilişkileri kurma Olayları kontrol edebileceğini düşünme Meslek seçimi
Duygusal Ve Sosyal Gelişim Hızla değişen duygu durumu Daha önceki ilgi alanlarından farklı ilgi alanları Aile yerine arkadaşlarıyla daha fazla vakit geçirme isteği Daha fazla bağımsızlık kazanma isteği Kimsenin kendini anlamadığını düşünme Gelecekle ilgili daha fazla düşünme
Duygusal Gelişim Duygu yoğunluğunda artış Duygularda istikrarsızlık Aşık olma Mahcubiyet ve çekingenlik Aşırı hayal kurma Tedirgin ve huzursuz olma Yalnız kalma isteği Çalışmaya karşı isteksizlik Çabuk heyecanlanma
Sosyal Gelişim Aileden bağımsızlaşma Yeni ilişkiler kurma Bir gruba ait olma Bağımsızlık ve güven içinde olma çabası Özdeşim kuracağı uygun model ihtiyacı Yeni ilgi alanlarının oluşması Serbest zaman uğraşıları Beden imgesi
Ergen Tutumları Az sorumluluk alma isteği Daha fazla özgürlük Otoriteye karşı gelme, Söz dinlememe, Eleştirme, Hata bulma En belirgin sorun: “ANLAŞILAMAMAK” tır.
Ergenlik Dönemi- Psikolojik Sorunlar İntihar Bağımlılık Öfke patlamaları Evden kaçma Suça yönelme-çetelere katılma Yeme bozuklukları
Ergenlerin Kendileriyle, Çevresiyle Ve Aileleriyle Yaşadıkları Sorunlar Parasal konular Okul ve öğretim sorunları Siyasal konular, dünya görüşü ve fikirlerin tutarsızlığı Gece dışarıya çıkma Belli saatlerde eve dönme ve evde bulunma Yetişkinlerin bir konuyu gereksiz yere uzatması Üzerlerine fazla düşülmesi Arkadaş seçme, karşı cinsle arkadaşlık Boş zaman uğraşları Ev işlerinde yardım Gelenek ve göreneklere önem vermek Ders çalışma, eğlenme ve gezme zamanı Büyüklere karşı saygı Ana-babanın kendi aralarındaki ilişkileri
Gerek ergenlik gerekse gençlik dönemleri insan yaşamının en güzel, en mutlu ve en güçlü dönemleri olurken, aynı zamanda birer kriz ya da bunalım dönemleridir.
Dünyada ergen olmaktan daha zor bir şey varsa o da ergenlik çağındaki bir gencin anne babası olmaktır.
Biyolojik değişim----------Ruhsal değişim duygu durumda kolay değişiklikler içe kapanma süreci huzursuzluk iştah değişiklikleri uyku düzeni değişiklikleri
AİLE İÇİNDE ERGEN özdeşim anne baba arasındaki ilişki modeli ergenin aile içindeki rolü anne babanın kendi çocukluğunda edindiği tutum inanç ve düşünceleri
VE DİLE GETİRDİKLERİ KONULAR ERGENLERİN DUYDUĞU KAYGILAR VE DİLE GETİRDİKLERİ KONULAR
SAĞLIKLA İLGİLİ KAYGILAR YETERLİ UYUMAMAK, DURUŞUNUN VE BEDEN YAPISININ KÖTÜ OLMASI, GÜZEL YADA YAKIŞIKLI OLMAMAK, SİNİRLİ VE GERGİN OLMAK CİNSEL GELİŞiM KAYGILARI DUYMAK
KİŞİLİĞİ İLE İLGİLİ KAYGILAR KENDİNİ AŞAĞI GÖRMEK, KENDİNE GÜVEN DUYMAMAK, SIK SIK ÖFKEYE KAPILMAK, OLAYLARI ÇOK CİDDİYE ALMAK,
AİLEVİ VE EVLE İLGİLİ KAYGILAR CİNSELLİK VE ÖZEL SORUNLARINI ANA BABASIYLA KONUŞAMAMAK, BÜYÜKLERİN ANLAYIŞSIZLIĞI VE BASKISI, ONUR KIRICI DAVRANIŞLARI HAFTA İÇİNDE AKŞAMLARI DIŞARI ÇIKAMAMAK, ÇOCUK YERİNE KONULMAK, ANA BABALARIN ARKADAŞ SEÇİMİNE KARIŞMALARI EVE BELLİ SAATLERDE DÖNMEK ZORUNDA KALMAK
TOPLUM İÇİNDEKİ DURUMUYLA İLGİLİ KAYGILAR TOPLULUK İÇİNDE YANLIŞ ANLAŞILMA KORKUSU, ÇOK AZ ARKADAŞININ OLMASI, YAKIN ARKADAŞI OLMAMASI, YENİ ARKADAŞLAR EDİNMEYİ İSTEMEK AMA BUNU NASIL BECERECEĞİNİ BİLMEMEK. KARŞI CİNSTEN BİR ARKADAŞININ OLMAMASI CİNSEL KONULARDA DAHA ÇOK BİLGİ SAHİBİ OLMAYI İSTEMEK
OKULLA İLGİLİ KAYGILAR DİKKATİNİ TOPLAYAMAMAK ÇALIŞMA YÖNTEMİNİ BİLMEMEK ZAMANINI İYİ PLANLAYAMAMAK ÇALIŞIRKEN HAYAL KURMAK ZAMANINI BOŞA HARCAMAK EĞİTİMİYLE İLGİLİ SINAVLARI BAŞARIP BAŞARAMIYACAĞINI BİLEMEMEK DERS ÇALIŞMAYI ENGELLEYECEK BİRÇOK YAN UĞRAŞININ OLMASI UZUN SÜRE TELEVİZYON İZLEMESİ
MESLEK SEÇME DE YARDIMA GEREKSİNİMİ OLMAK MESLEK SEÇİMİ İLE İLGİLİ KAYGILAR MESLEK SEÇME DE YARDIMA GEREKSİNİMİ OLMAK KENDİ İLGİ VE YETENEKLERİNİN NE OLDUĞUNU BİLMEMEK YANLIŞ TERCİH YAPMA KORKUSU
ERGENLİKTE GELİŞİM
ERGENLİK HER ÇOCUKTA AYRI YAŞLARDA BAŞLAYABİLİR KIZLAR ERKEKLERDEN 1-2 YIL ÖNCE ERGENLİĞE GİRER BÜYÜME ÖZELLİKLE 11-16 YAŞLARINDA HIZLANIR.DAHA SONRA YAVAŞLAYARAK 18-20 YAŞINA DEK SÜRER
DENGELİ VE UYUMLU İLKOKUL ÇOCUĞU GİDER,YERİNE OLDUKÇATEDİRGİN, KURUNTULU,GÜÇ BEĞENEN VE ÇABUK TEPKİ GÖSTEREN BİR GENÇ GELİR. ERGENİN HIZLI BÜYÜMESİ VE UZAMASI KASLARIN EŞGÜDÜMLÜ ÇALIŞMASINI AKSATIR. GENÇ BİR YANDAN BÜYÜMEK İÇİN SABIRSIZLANIR ANCAK ÇOCUKSU DAVRANIŞLARDAN BİRDEN SIYRILAMAZ.
DUYGULAR ÇABUK İNİŞ ÇIKIŞ GÖSTERİR
DERSLERE İLGİ AZALIR,ÇALIŞMA DÜZENİ BOZULUR
BENCİLLEŞİR,İSTEKLERİ ARTAR,KANUN YASAKLARI SAÇMA,KENDİNE TANINAN HAKLARI YETERSİZ BULUR.
EVDEKİ KURALLARIN ÇOKLUĞUNDAN VE SIKLIĞINDAN YAKINIR ANA BABANIN UYARILARINA BİRDEN TEPKİ GÖSTERİR,KABALAŞIR,TERS YANITLAR VERİR EVDE DURMAK İSTEMEZ, DÖNÜŞ SAATLERİNE ALDIRMAZ,YEMEĞE GEÇ GELİR,GECE SOKAĞA ÇIKMAK İSTER
DAĞINIK VE SAVRUK OLUR İLGİLERİ ARTMIŞ,GEL GEÇ HEVESLERİ ÇOĞALMIŞTIR ZAYIFLIK,ŞİŞMANLIK, UZUN BOY,KISA BOY, SİVİLCELER SORUN OLMAYA BAŞLAR
KARŞI CİNSE İLGİ ARTAR. YAŞITLARININ DAVRANIŞLARINI , GİYİM KUŞAM VE BEĞENİLERİNİ BENİMSER.
ARKADAŞ KÜMESİ İÇİNDE BAĞLILIĞA VE DAYANIŞMAYA ÖNEM VERİR. GENÇ KÜMEDE KALMAK İÇİN KENDİNİ ARKADAŞLARININ ETKİLERİNE BIRAKIR.
ERGENLİK DÖNEMİ HAYRANLIKLARIN VE TUTKULARIN BOL OLDUĞU BİR DÖNEMDİR. ERGENLİK ÖZ KİMLİĞİNİ BULMA ÇAĞIDIR
ERGENLİK BİR BAKIMA UÇARILIK,HAYLAZLIK VE GÖZÜ KARALIK DEMEKTİR.
ERGENLİK ÇAĞI BUNALIMLAR, ÖFKELER, ÇATIŞMALAR KAYGILAR DÖNEMİDİR. ERGENLİK YANILGILARIN, BENCİLLİĞİN,BAŞKALDIRMALARIN SIK GÖRÜLDÜĞÜ BOCALAMA ÇELİŞKİLER VE KARMAŞIKLIKLAR DÖNEMİDİR.
YALNIZ OLUMSUZLUKLARIN TOPLANDIĞI BİR ÇAĞ DEĞİLDİR ERGENLİK YALNIZ OLUMSUZLUKLARIN TOPLANDIĞI BİR ÇAĞ DEĞİLDİR Tatlı hayallerin Tutkular ve idealizm filizlendiği Sıkı arkadaşlıkların İlk sevgilerin Kendini kanıtlama Kimliğini arayıp bulmanın yoğunlaştığı bir dönemdir.
-SPORA İLGİ ARTAR. SPORUN HERHANGİ BİR DALINDA KAZANACAĞI BAŞARI KENDİNE OLAN GÜVENİNİ ARTTIRIR. -YETENEKLERİNİN KİMİSİ SİVRİLİR VE ÖNE GEÇER -GENCİN DÜŞÜNME YETENEĞİNDE ÖNEMLİ BİR SIÇRAMA OLUR. SOYUT KAVRAMLARI DAHA İYİ ANLAR VE KULLANIR.
İLGİ ALANLARI GENİŞLER VE ÇEŞİTLENİR
SEÇECEĞİ MESLEKLE İLGİLİ KONULARA EĞİLİR İLERİDE SEÇECEĞİ MESLEKLE İLGİLİ KONULARA EĞİLİR
ERGENLİK ÇAĞININ GELİŞİM ÖDEVLERİ CİNSEL ROLÜNÜ KABULLENME VE BU ROLE UYGUNDAVRANIŞLAR GELİŞTİRME DUYGUSAL BAĞIMSIZLIĞINI KAZANMA VE KENDİSİYLE İLGİLİ ÖNEMLİ KARARLARI KENDİ BAŞINA VEREBİLME ÇATIŞAN DEĞERLERİ UZLAŞTIRMA VE KENDİ YAŞINA ÖZGÜ BİR YAŞAM FELSEFESİ GELİŞTİREBİLME 4-MESLEK SEÇİMİ İÇİN GEREKLİ ÖN HAZIRLIKLARIYAPMA VE KENDİNE EN UYGUN MESLEĞİ SEÇEBİLME 5- ÖZ KİMLİĞE ULAŞMA VE BUNU KABULLENME
İLETİŞİM
*İLETİŞİM SÖZLÜ VE SÖZSÜZ MESAJLARDAN OLUŞUR. SÖZSÜZ MESAJLARIMIZ SÖZLÜ MESAJLARIMIZDAN DAHA ETKİLİDİR.(beden dili-jestler-mimikler- ses tonu vb.)
İLETİŞİM ENGELLERİ Gençler bir sorunla karşılaştıklarında, yetişkinler genellikle ‘öğüt verme,’kendi deneyimlerinden öğretici tecrübeler getirme’ veya sorun çözümleyebilme amacıyla soru sorma yöntemlerine başvururlar.
Bütün iyi niyetlere rağmen, bu tür yaklaşımlar,sorunu çözümlemek yerine sorun yaratma şekline dönüşebilir. Çocukla anne baba arasındaki iletişime engel teşkil eder.
EMPATİ; KARSIMDAKİ KİŞİNİN YERİNE KENDİNİ KOYABİLMEK VE KARŞIMIZDAKİ KİŞİNİN YAŞADIĞI OLAYI KARŞIMIZDAKİNİN GÖZÜYLE GÖRMEK, SONRA ÇIKIP KENDİMİZ OLABİLMEKTİR. ETKİN DİNLEME YAPABİLMENİN TEMELİNDE EMPATİ VARDIR.
"Sen" mesajı iletişimi engeller. Sen mesajı, sen dilidir ve genellikle kızgınlık ifadesi için kullanılır. Sen mesajları, bizim hakkımızda bir ileti göndermez, odak hep karşımızdaki kişidir.
"Ben" mesajları karşımızdaki kişiyi suçlayıcı ifadelerden arınmış ve tümüyle kendi duygu ve düşüncelerimizi içerdiğinden, iletişimin olumlu sürmesine yardımcı olabilirler.
Kızgınlık hissettiğimiz durumlarda, bunu "ben" mesajı ile iletmemiz, karşımızdakinin savunmaya geçmesini, öfkeyle karşılık vermesini, kendini kıstırılmış hissetmesini, suçlanmasını ve konuşmaktan kaçınmasını engelleyebilir.
En güzeli evinize ve sevdiklerinize BAĞLILIĞINIZI sürdürerek BAĞIMSIZLIĞINIZI kazanmanızdır.