MASALLAR DÜNYASI
Masalın Tanımı Dilimize masal olarak geçen ve Arapça bir sözcük olan “mesel” in İngilzcesi “tale” Fransızcası “conte” , Almancası ise “maerchen”dir. Değişik bölgelerimizde metel, mesel, misal, mesele, nağıl, hikaye, sanık olarak da söylenen masal,çeşitli sözlük ve ansiklopedilerde değişik şekilerde tanımlanır.
Ana Britannica: Olağanüstü öğe, kahraman ve olaylara yer veren öykülere masal denmektedir. Türk folkloru araştırma ve derleme uzmanı Pertev Naili Baratov’ın yazdığı şekliyle ise, masal , tamamıyla hayal ürünü, gerçekle ilgisiz ve anlattıklarına inandırmak iddası olmayan kısa bir anlatı diye tanımlanır.
Türkiye’de Masal ve Türk Masalları Diğer Müslüman Doğu Halkları gibi Türkler de Hint, Arap ve Iran kökenli masallara büyük ilgi göstermişlerdir. Çeviri ve uyarlama yoluyla Türkçe’ye kazandırılan Binbir Gece Masalları, Bahtiyarname, Sinbadname gibi yapıtlar hem çok beğenilmiş, hem de Türk Halk Masallarını çok etkilemiştir. İlk Türkçe masal kitabı sözlü gelenekten değerlenmiş olan Billur Köşk Masalları’dır.
Türk masallarını derleme ve inceleme çalışmaları Cumhuriyet döneminde yoğunlaşmış, Ziya Gökalp (Altın Işık), Tahir Alangu (Keloğlan Masalları) ve Naki Tezel (İstanbul Masalları) derledikleri masalları edebi bir biçim vererek yayımlamışlardır; büyük masalcılarımızdan Eflatun Cem Güney de “Açıl Sofram Açıl” ve “Dede Korkut Masalları” ile bir çok ödül almıştır. Daha sonra Orhan Veli Kanık La Fontaine’den çevirmeler yapmış, Nasreddin Hoca fıkralarını akıcı bir dille yazarak yeniden dilimize kazandırmıştır.
1-Hayvan Masalları (Fabllar) Bunlar soyut fikirleri somut halde veren kısa hikayeciklerdir. Fablların kaynağı Hindistan’dan gelmektedir. Orada Buda dini hakimdir, tabiattaki herşeyde ruhun hakim olduğuna inanırlar ve hayvanlara değer verirler. Fabıllarda bilinen gerçekler kısa ve öz sözlerle tekrar edilir ve masalın sonunda mutlaka açık biçimde ders verilir.
2-Olağanüstü Masallar Bu tür, diğer masal türlerine göre daha uzundur, kişi sayısı daha fazla, olaylar ise daha çapraşıktır. Olağanüstü masalların kişileri insanlarla birlikte cinler, periler, devler, ejderhalar gibi tabiat dışı varlıklardır.
3-Gerçekçi Masallar Bu masallarda ise padişahlar, vezirler, zengin tüccarlar, sıradan ve yoksul insanlar, haydutlar gibi gerçek dünyadan alınma kişiler vardır.
DÜNYADA MASAL ve DÜNYA MASALCILARI Hint Masalları 1-Pançatantra: Hint masal kitapları arasında en eski olanıdır. Bazı kaynaklarda eserin yazarı olarak Beydaba ismi geçmektedir, ancak eserin yazarının o olup olmadığı kesin değildir.
Arap Masalları Bin Bir gece masalları: Bu masallar sözlü olarak bütün dünyada bilinmektedir. Arapların ilk başta pek önem vermediği eser, Avrupa’da çok beğenilmiş ve incelenmiştir. Kimin yazdığı belli değildir.
İran Masalları Bin Bir Gündüz Masalları: Bin bir gece masallarına karşı çıkarılmaış bu masal kitabında da erkeklerin sadakatsizliği anlatılmıştır. Bin bir gündüz masalları, bin bir gece masallarına göre daha uzundur.
Yunan Masalları Ezop’un Masalları: Daha çok fabl türünde masallar yer alır. Her masalın sonunda yazar tarafından masalda anlatılmak istenen konu bir cümleyle açıklanır. Bazı araştırmacılar Ezop’un yaşamadığını ileri sürmüştür.
Latin Masalları La Fontaine’den Masallar: Bu eserde yer alan masalların hepsi fabl türündedir. Hayvanları konuşturarak insanlara ders vermeyi amaçlamıştır. La Fontaine masalları manzumdur.
Alman Masalları Grimm Kardeşler: “Çocuk ve Ev Masalları”nı yazmışlardır. Ayrıca masalları ilk defa Grimm Kardeşler araştırıp derlemişlerdir.
Fransa Masalları Kaz Anamın Öyküleri: Kitabın yazarı Charles Perrault çok sevilen Külkedisi, Kırmızı Başlıklı Kız, Güzel ve Çirkin gibi halk masallarını bu kitabında derlemiştir.
İtalyan Masalları Hoş Geceler: Straparolanın bu kitabında Pamuk Prenses, Uyuyan Güzel gibi masallarla birlikte başka ortaçağ italyan masal derlemeleri de bulunmaktadır.
İskandinav Masalları Andersen Masalları: Danimarkalı Hans Cristian Andersen yazmıştır. Bu masalların kaynağı o yörenin halk efsaneleri olmakla birlikte topluma yönelik yergiler de içermektedir.
KAYNAKÇA 100 soruda Türk Halk Edebiyatı; Pertev Naili Boratav Türk Masalları-Naki Tezel Billur Köşk Masalları
Türkçe Dersi Eğitim Sunumunu HAZIRLAYANLAR Ali Nihad TARLAN İlköğretim Okulu Türkçe Öğretmenleri: Bahar YÜCE Zeliha TOPUZ İmran GÜNEŞ Sunumun Hazırlanmasında Katkıda Bulunan 6-E sınıfı öğrencileri Çağatay YILDIRIM Rabia AVCI Tuğçe YILMAZ Ozan TANDOĞAN