(Grip) Virüsün Özellikleri ve Tanı Doç. Dr. Mehmet YAPAR GATA Viroloji BD

İnfluenza A virüsü RNA Nörominidaz proteini Hemaglütinin proteini 18H X 11 N=198 tip virüs

Grip Tipik klinik belirtiler Ateş Baş ağrısı Kas ağrısı Halsizlik Kuru öksürük Bazen burun akıntısı

Laboratuvar tanı ne zaman gerekli? Hastanın tedavisinde değişiklik düşünülüyorsa Hasta komplikasyon yönünden yüksek risk grubundaysa Akut ateşli solunum hastalığı nedeniyle yatırılan çocuklarda Menenjit ve ensefalopati gibi muhtemel grip komplikasyonları nedeniyle yatırılmış çocuklarda Surveyans çalışması yapılacaksa

Grip surveyans Ülkemizde grip surveyans çalışmasını Türkiye Halk Sağlığı Kurumu (Hıfzıssıhha) yürütmektedir. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Viroloji Laboratuvarı İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Viroloji Laboratuvarı İstanbul Halk Sağlığı Laboratuvarında

Laboratuvar tanı gerekli mi? Antiviral ilaç tedavisi uygulanması düşünülüyorsa, klinik belirtiler ve epidemiyolojik faktörler göz önüne alınmalı ve gecikme riski olan laboratuvar sonuçları beklenmeden başlanmalıdır

Grip tanısı Hasta örneğinde virüs izolasyonu Hasta örneğinde virüse ait protein Hasta örneğinde RNA gösterilmesi

Hasta numunelerinin alınması Testin başarılı olması büyük ölçüde materyal alımındaki unsurlara bağlıdır Kültür veya PCR amacıyla laboratuvara gönderilecek örnekler hastalığın başlangıcından sonraki 3 gün içinde alınmalıdır Akut faz serum örneklerinin alımı 7 günü geçmemelidir Konvalesan faz serum örnekleri 2-4 hafta sonra alınmalıdır

Hasta numunelerinin alınması Nazal svablar Pamuklu çubuk damağa paralel olacak şekilde buruna sokulur. Döndürme hareketi yapılarak birkaç saniye bekletilir. Aynı çubukla her iki burun deliğine aynı işlem yapılır. Pamuklu çubuk özel taşıma tüpüne veya içinde 1­ 2 ml fizyolojik serum bulunan uygun bir tüpe konularak gönderilir.

Hasta numunelerinin alınması

Hasta numunelerinin alınması Boğaz svabları Pamuklu çubuk her iki bademciğin üzerine ve farenks duvarına bastırılarak sürüntü alınır ve taşıma tüpüne konularak gönderilir.

Hasta numunelerinin alınması Kombine nazal ve boğaz svablar ile daha iyi test sonucu alınmaktadır

Hasta numunelerinin alınması Nazofaringeal aspirat Vakum yoluyla ve kateter kullanılarak nazofaringeal sekresyonlar toplanır. Damağa paralel olacak şekilde burun deliğine sokulan kateter yardımıyla aspirat toplanarak gönderilir.

Hasta numunelerinin alınması Nazal yıkama sıvısı Hasta rahat bir pozisyonda koltuğa oturtularak başını arkaya eğer. Bu şekilde hastadan ”K” harfini tekrarlaması istenir. Bu arada burun deliğinden 1-2 ml kadar fizyolojik serum verilir. Hasta doğrultularak sıvıyı uygun bir kaba veya şişeye tükürmesi istenir. Aynı işlem diğer burun deliğinden de tekrarlanır.

Hasta numunelerinin alınması Boğaz yıkama sıvısı Hastaya 10 ml kadar fizyolojik serum içirilerek gargara yapması istenir. Gargara sonrası uygun bir kaba veya şişeye tükürtülerek materyal elde edilir.

Hasta numunelerinin alınması Klinik endikasyon varsa Transtrakeal aspirasyon sıvısı Bronkoalveoler lavaj Akciğer biyopsi örnekleri

Hasta numunelerinin alınması İmmünofloresan testler için kullanılacak örnekler buzda bekletilmelidir ve alındıktan sonra 1-2 saat içinde çalışılmalıdır Serumlar buzdolabında 1 hafta kadar bekletilebilir. Daha uzun bekletmeler için ­20°C’de saklanmalıdır

Testler Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) testi Duyarlılığı ve özgüllüğü oldukça yüksek test olup öncelikle tercih edilir İmmünofloresan testler Hasta materyalinde bulunan hücrelerde grip virüsüne ait proteinler özel antikorlarla boyanarak araştırılır. Hızlı testler Duyarlılıkları (%50-70) ve özgüllükleri (%90-95) PCR testine göre nispeten düşüktür. Mevsim dışı zamanlarda yanlış pozitif sonuç verme oranı yüksek olduğu için salgın dışı zamanlarda kullanılması önerilmez. Grip mevsiminde ise yanlış negatif sonuç verme riski yüksektir. Bu nedenle salgın zamanında alınan negatif sonuçlar grip tanısını ekarte etmez

Meridian Bioscience TRU FLU Metot Sonuç zamanı Ticari kitler Yaklaşık Maliyet Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) 6 saat RealStar® Influenza S&T RT-PCR Kit Cepheid Xpert Flu Assay eSensor® Respiratory Viral Panel (RVP) Ibis PLEX-ID Flu Prodesse PROFLU Qiagen Artus Influenza A/B x-TAG® Respiratory Viral Panel 30-40 USD (SGK geri ödemesi yok) İmmünofloresan testler Direkt (DFA) veya İndirekt (IFA) 4 saat Light Diagnostics™ Influenza A & B DFA D3 FastPoint L-DFA Influenza A/Influenza B Identification Kit Magen™ Influenza Vırus A and B Kit 10-15 USD (SGK geri ödemesi 15 TL) Hızlı Testler <30 dak. 3M™ Rapid Detection  Flu A+B Test Alere Influenza A & B BioSign® Flu A+B Directigen™ EZ Flu A+B SAS™ FluAlert A&B Meridian Bioscience TRU FLU XPECT™ Flu A&B 20-30 USD

Teşekkürler