SİGARA YASAĞI VE AHLAK Hazırlayanlar: 040130814 Kaan Kalafatcıoğlu 050080045 Umut Çağrı Oğuz 050090042 Recep Evren 050090011 Yakup Akyol

Sigara, günümüzde yaygın olarak tütünün kağıda sarılmasıyla yapılarak kullanılan bu içeceğin M.S ve 18.yüzyılda Avrupa'ya İspanya yoluyla Amerika Kıtası'ndan geldiği sanılmaktadır. İlk yıllarda tütün yaprağına daha sonra da ince kağıda sarılarak içilmeye başlanmıştır. Fransa'da ilk sigara fabrikası Fransız devlet tekel şirketi tarafından 1845'de kurulmuştur.

İngilizler sigarayla ilk defa Kırım Savaşı’nda(1853 - 1856) Osmanlı askerlerinde görerek tanışmıştır. Osmanlı Devleti, devlet gelirlerini artırmak için sigarayı devlet tekeline alınca, sigara üretimiyle uğraşan Rum tüccarlar, o zamanlar İngiliz himayesinde olan Mısır'a göç etmiş ve Mısır'da 1880-1915 yılları arasında dev bir sigara endüstrisi oluşmuştur. Avrupa ve Amerika'da I. ve II. Dünya Savaşı yıllarında sigara askerlere genel ihtiyaç olarak dağıtılmış, 1965 yılına kadar sigara tüketimi yükseliş eğilimi göstermiş ama zararları hakkında bilinçlenme yayıldıkça tüketim azalmıştır. Gelişmekte olan ülkelerde ise halen sigara tüketimi yükseliş eğilimindedir.

Pek çok zenginliği olan dünyamızda tütün çok önemli bir endüstri olmaya devam ediyor. Yıllık sigara üretiminden her birimize yaklaşık bin paket düşüyor. Bu da toplam altı trilyon paket sigara yapıyor! Bu rakam, sektörün para hacminin ne kadar büyük olduğuna dair bir fikir veriyor. Kısacası, sigara satışı, sektöre yaklaşık 200 milyar dolarlık (yaklaşık 1 Katrilyon 500 Trilyon Türk Lirası) bir gelir sağlıyor ve tabi parayı paylaşan dev sigara şirketleri, her yıl biraz daha devleşiyor.

Dünyanın en büyük sigara şirketleri ve bunların pazar payı şöyle: Şirket Adı Ülke Pazar Payı (%) Çin Milli Tütün Fabrikası Çin 31 Philip Morris ABD 17 BAT İngiltere-ABD 13 RJR Reynolds ABD 6 Rothmas International ABD 4

 Ancak, bu ekonomik faaliyet dünyanın zenginleşmesine hiç de katkı sağlamıyor. 1993 yılında, Dünya Bankası sigaradan kaynaklanan hastalıkların maddi bedellerini, bu hastalıklar yüzünden oluşan iş kaybını, sigara tiryakilerinin kaybettiği iş gücünü, yangın kayıplarını ve sigaraya harcanın parayı hesaplayarak, tüm bunların dünya ekonomisine yılda net 200 milyar dolar kaybettirdiğini ortaya çıkardı. Ne yazık ki, bu kaybın yarısı gelişmekte olan ülkeleri kapsıyor.

SİGARA BAĞIMLILIĞI

Sigara Bağımlılığında Psikolojik Faktörler Sigara bağımlılığı psikolojik ve fiziksel bağımlılık olmak üzere 2 ayrı alt başlıkta incelenmelidir. Aslında sigara içme eylemi bulaşıcı bir psikiatrik hastalıktır, kuşaktan kuşağa görerek-duyarak bulaşır. Önce çevremizdeki sigara içen büyüklerimiz, daha sonra çizgi filmler ve son olarak da filmler aracılığıyla sigaranın bir keyif-destek aracı olduğuna inandırılırız. Tüm sahneler ve gizli reklam çalışmaları sigarayı hayatın her aşamasında olması gereken normal bir şey gibi algılamamız için ayarlanmış ve hepsine bugüne kadar trilyonlarca $ para harcanmıştır.

Günlük hayatımızda sigara bağımlılığının büyük oranda psikolojik olduğunu gösteren en çarpıcı kanıtlar hamilelik, oruç ve uzun yolculuklardır. Birçok tiryaki hiçbir fiziksel sıkıntı yaşamadan 10-12 saat süren okyanusaşırı uçak yolculukları yapabilir, çünkü uçak inene kadar içmemeye şartlanmıştır.  Uçak çalışanları ile yapılan bir araştırmada kısa ve uzun uçuşlarda sigara içme arzusunun, uçağın inişi yaklaştıkça tepe noktaya ulaştığı görülmüştür. İlk kısa uçuşun sonu ile uzun uçuşun sonu arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Paralel zamanlamada ilk kısa uçuşun sonundaki içme arzusu, uzun uçuşun orta zamanından belirgin olarak daha yüksektir.  

Dindar musevi gönüllülerin Şabat günündeki sigara arzularının karşılaştırıldığı bir çalışmada, Şabat günü süresince sigara içme arzusu, iş günü zorlu abstinansı süresince, hatta serbest içtikleri gündekinden bile anlamlı derecede düşük bulunmuş ve son saatlerde beklentinin yaklaşmasıyla düzeyler hızla artmıştır. Dr. Dar’ın bu 2 çalışmasındaki bulgular sigara içme beklentisinin arzuyu arttırdığı teorisini kanıtlamaktadır.

Sigara Bağımlılığında Fiziksel Faktörler Fiziksel bağımlılıktan sorumlu olan nikotin, renksiz- kokusuz ve oldukça zehirli bir maddedir. Böcek ilacı yapımında bile kullanılmaktadır. Yarılanma ömrü 60 dakika gibi kısadır. Sigara içiminde dolaylı ve çok yavaş olarak kana geçmektedir; metabolizma hızı ile alım hızı dengelidir, dolayısıyla vücutta birikim yapmaz ve güçlü bir uyuşturucu madde olduğu için bir süre sonra tolerans gelişir. Bu yüzden de çok toksik olmasına ve sigara tiryakileri tarafından sürekli alınmasına rağmen hızlı bir ölüme yol açmaz.

Sigaranın Zararları

Tütün ya da sigara içiminin sağlığa olan zararları yanında ekonomiye olan zararları da azımsanmayacak boyuttadır. Sigara içmeyi bıraktığınızda, bütçenize önemli katkılar sağlayabilirsiniz. Aşağıda, günde bir paket yabancı sigara içmeyi bıraktığınızda sağlayabileceğiniz tasarrufla belirli süreler içinde alabileceklerinize örnekler verilmektedir: 1 HAFTA: 2-3 kitap, CD veya DVD, 3-4 tişört, 4 kere sinemaya gidiş, faturalarınızdan bazıları, 40 ekmek veya simit 1 AY: 1 depo benzin, 1 kol saati, 1 elbise, 1 yorgan, 1 ütü 1 YIL: Yeni 1 bilgisayar ve printer, ev veya arabanıza iyi bir müzik sistemi, gelişmiş bir cep telefonu, 1 televizyon, gelişmiş bir fotoğraf makinesi 20 YIL: Yeni bir araba, ev peşinatı

Sigara Yasakları

Türkiye’deki Sigara Yasakları Tükiye’de sigara yasağına yönelik ilk kanun 7 Kasım 1996 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girdi. 4207 no’lu “Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun” ile sigara içilemeyecek mekanlar, uyarı levhaları, tütün ürünlerinin reklamı ve alım yaşı hakkında düzenlemeler geldi. Buna göre “Sağlık, eğitim-öğretim ve kültür hizmeti veren yerler ile kapalı spor salonlarında ve toplu taşımacılık yapılan her türlü nakil vasıtaları ve bunların bekleme salonlarında, kamu hizmeti yapan kurum ve kuruluşlardan beş veya beşten fazla kişinin görev yaptığı kapalı mekanlarda tütün ve tütün mamullerinin içilmesi” yasaklandı.

Bu uygulama en çok toplu taşıma araçlarında hissedildi Bu uygulama en çok toplu taşıma araçlarında hissedildi. Tecrit edilmiş ayrı mekanlar yaratma konusunda çok fazla gelişme kaydedilemedi. Genel olarak tuvaletler bu amaç için kullanılır hale geldi.

2008 yılının 3 Ocak günü bu kanunun kapsamı, 5727 no’lu kanunla genişletilerek kabul edildi. Bu kanunun ağırlığı “herkesin temiz hava soluyabilmesini sağlayacak şeklinde değiştirildi. Bu kanuna göre, ikamete mahsus konutlar hariç tüm binaların kapalı alanlarında; taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında; özel lokantalar ile kahvehane, kafeterya, birahanelerde tütün ürünlerinin kullanımı yasaklandı.

Dünyada Sigara Yasakları Amerika Birleşik Devletleri: 1973 yılında geniş kanuni düzenlemeler getiren ilk eyalet Arizona oldu. Bundan sonra Kaliforniya eyaleti 1994’te iş yerlerinde, 1998’de tüm kapalı alanlarda sigara kullanım yasağı getirdi. Amerikan eyaletlerinin 35’i bugün bir çeşit sigara yasağı uygulanıyor. Kaliforniya’nın bazı şehirlerinde, özel konut iç mekanları hariç tüm şehirde yasak uygulanıyor.

Almanya: Almanya’da 16 eyaletten 8’inde 1 Ocak 2008’den beri kamu binaları, hastaneler ve restoranları da kapsayan sigara yasağı uygulanıyor. Ulusal yasak, 1 Eylül 2007 tarihinde tüm toplu taşıma araçları ve federal hükümet binalarını kapsar şekilde uygulamaya girdi, yasağa uymayanlara 1.000 Euro’ya kadar ceza uygulanıyor. Restoranlarda sigara içenler için kapalı ayrı bölümler yaratılması mecbur edilirken, kafe ver barlardaki yasak uygulamaları ise eyalet yönetimlerine bırakıldı. 1 Ocak 2008 itibariyle toplam 8 eyalette toptan yasak yürülüğe girmesine rağmen birçok yerde uygulamada gevşeklik söz konusu olduğu söyleniyor. Örneğin Berlin’de Temmuz 2008’e kadar ceza kesilmeyecek ve sigara içenler için ayrı bir yer ayıracak kadar büyük olmayan işletmeler toptan yasaktan muhaf tutulabilecek. 

İspanya: Yılda 50.000 kişinin tütün kullanımına bağlı hastalıklardan öldüğü İspanya’da 1 Ocak 2006’dan beri genişletilmiş sigara yasağı uygulanıyor. Buna göre, iş yerleri, dükkanlar, okullar, hastaneler, kültür merkezleri ve toplu taşıma araçları yasak kapsamında. 100 m²’den büyük işyerlerinde ise ayrı sigara içme mekanlarına izin veriliyor.

Sigara Yasaklarının Sonuçları

-Kalp hastalığı %33,6 -Astıma %20,5 -Akciğer hastalığı %21,4 HASTALIKLAR ORANINDAKİ AZALMA (%) -Kalp hastalığı %33,6 -Astıma %20,5 -Akciğer hastalığı %21,4

- Pnömoni (Zatüre) %32,9 - Soğuk algınlığı %16 - Akut bronşit %18,8 HASTALIKLAR ORANINDAKİ AZALMA (%) - Pnömoni (Zatüre) %32,9 - Soğuk algınlığı %16 - Akut bronşit %18,8

HASTALIKLAR ORANINDAKİ AZALMA (%) - Alerjik rinite (Saman Nezlesi) %59,2 - Akut alt solunum yolu enfeksiyonları %61,3

0-6 yaş grubundaki çocuklarda astım atağı başvurularına bakıldığında; Şişli Etfal Hastanesi’nden alınan veriler başvurularda %29 azalma; Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nden alınan veriler ise %27 azalma olduğunu gösteriyor. 7-14 yaş grubundaki çocuklarda astım atağı başvurularına bakıldığında ise; Şişli Etfal Hastanesi’nden alınan veriler başvurularda % 24 azalma

Sigarayla Savaşan Kuruluşlar

Türkiye Sigarayla Savaş Derneği, 22 Nisan 1999'da faaliyetine başlamıştır. Denek başkanı Dr. Mustafa Aydın’dır. Dernek, öncelikle ülkemizde, çok önemli girişimlerde bulunmuş, dünyaya örnek olacak başarılara imza atmıştır.

Yeşilay, 1920’de İngiliz işgal güçlerinin İstanbul Limanı’na gemilerle getirdiği binlerce kasa alkollü içkiyi gençlerimize bedava dağıtıp onları zehirlemesine, işgale karşı direnişi kırarak özgürlüklerini ve onurlarını ellerinden almak istemelerine karşı alkollü içkilerle mücadele amacıyla dönemin Şeyhülislam’ı İbrahim Haydarizade’nin himayesinde Dr. Mazhar Osman Uzman ve arkadaşları tarafından Padişahın izniyle 5 Mart 1920’de İstanbul’da "Hilal-i Ahdar" adıyla kurulmuştur. Yeşilay’ın kurulduğu 1 - 7 Mart tarihleri ülkemizde Yeşilay haftası olarak kutlanmaktadır.

Derneğin Amacı : Halk sağlığının korunması; başta sigara olmak üzere, madde bağımlılıkları, televizyon ve bilgisayar bağımlılıkları gibi özellikle genç yaşlarda bireyleri etki altına alarak ruhsal ve fiziksel zararlar veren bağımlılık türlerine karşı toplumun bilinçlendirilmesini sağlayacak faaliyetlerin planlanması ve uygulanması. Derneğin Faaliyet Alanı Dernek, sağlık alanında, sosyal alanda, kültürel alanda ve eğitim alanında faaliyet gösterir.

Bizi Dinlediğiniz İçin Teşekkür Ederiz 