AKRAN İLİŞKİLERİ VE AKRAN ZORBALIĞI TEB ATAŞEHİR ORTAOKULU REHBERLİK SERVİSİ KONUŞMACI: AYŞEGÜL DEMİR

AKRAN İLİŞKİLERİ Ergenlik dönemi ile birlikte ergen ebeveynlerinden uzaklaşmaya, akranlarıyla daha fazla vakit geçirmeye başlar. Akranlarının onları ebeveynlerinden daha iyi anladığını düşünebilirler.

Ait olma, akranları tarafından kabul görme ihtiyacı duyarlar. Ergen, akran grubunun diğer üyelerine benzemeye çalışır. Akran grubunun kontrolüne girer.

ARKADAŞLIK İLİŞKİLERİNİN TEMEL İŞLEVLERİ Arkadaşlarıyla kurduğu ilişkilerde kimlik oluşumu için yeni rolleri denerler. Hoş vakit geçirir, statü edinirler. Kişilerarası ilişkilerle ilgili bilgi edinirler. Saldırganlıklarını nasıl dizginleyecekleri ile ilgili beceri edinebilirler. Akıl yürütme, problem çözme becerisi edinirler. Ait olma, değerli olma duygularını tadarlar. Karşısındakilere güvenme ve güvenilir olduğunu bilmeyi öğrenirler. Ebeveyn- çocuk ilişkisinde sorun yaşayan bir çocuk arkadaşları ile bu eksikliği giderebilir. Na

AKRAN GRUBU ERGENİ NASIL ETKİLER? Ergen yakın arkadaşlarının onaylayacağı davranışlara yönelir. 3 temel özelliğe göre gruplaşırlar: 1. Okula ilişkin tutumlar. 2. Etkinlikler (müzik, giyim tarzı) 3. Antisosyal etkinliklere katılım. - Dışlanan öğrenciler - Sorunlu aile hikayesi -Dürtü kontrol sorunu olan çocuklar

EBEVEYNLER ARKADAŞ İLİŞKİLERİNE NASIL YAKLAŞMALI? Arkadaşlarına müdahale edildiğini hisseden ergen tepki verir. Nerede, kiminle olduğunu bilmek, Riskli durumlardan uzak durmasını sağlamak, Arkadaşlarını tanımak, Ergenin grup içinde edindiği rollerin farkında olmak önemli ve yeterlidir. Kontrol ebeveynde, karar ergende...

AKRAN ZORBALIĞI ZORBA KURBAN ZORBA/

AKRAN ZORBALIĞI Güç dengesizliği Kasıt Süreklilik

ZORBALIK ÇEŞİTLERİ FİZİKSEL SÖZEL İLİŞKİSEL SANAL

ZORBA ÇEŞİTLERİ LİDER İZLEYİCİ PEKİŞTİRİCİ

AKRAN ZORBALIĞININ GÖRÜLME SIKLIĞI Türkiye’de çocukların % 23,3 ü bir şekilde zorbalık olaylarına karışmıştır (2005) En sık sözel zorbalık görülmektedir.

AKRAN ZORBALIĞI VE CİNSİYET Erkekler --- doğrudan zorbalık Kızlar -----ilişkisel zorbalık

AKRAN ZORBALIĞI VE YAŞ En riskli dönem ergenliğin ilk yıllarıdır. Yaşla birlikte zorbalığın görülme olasılığı düşer. Küçük yaşlarda fiziksel zorbalık daha sık görülür.

ZORBA ÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ Fiziksel olarak güçlü Kendilerini üstün gören Hükmetme ihtiyacı duyan Kurallara uymakta zorlanan Çabuk sinirlenen Kavgalara karışan Yetişkinlere karşı gelen Empati kurmada zorlanan Genellikle benlik saygısı yüksek Sosyal becerilerde ve ilişki kurma biçimlerinde yetersiz olan Saldırgan ve dürtüsel yapıya sahip

ZORBA ÇOCUKLARIN AİLE ÖZELİKLERİ Çocuğunu yeteri kadar takip etmeyen aileler Çocuğun aile aktivitelerine katmayan aileler Otoriter aileler Çocuklarını hatalı gören aileler Fiziksel şiddet uygulayan aileler Çocukların aile içinde kendilerini ifade etmesine izin vermeyen aileler

KURBANÇOCUKLARIN ÖZELLİKLERİ Fiziksel olarak zayıf İncinmekten korkan Sportif aktivitelerde beceriksiz Duygusal Güvensiz ve kendilerini koruyamayan, pasif ve boyun eğici Kaygılı Mutsuz Özgüvenleri düşük Çok arkadaşı olmayan Kendilerini grup içinde ifade etmekte zorlanan Utangaç ve içine kapanık Farklı fiziksel özelliklere sahip olabilir.

KURBAN ÇOCUKLARIN AİLE ÖZELLİLERİ Aşırı koruyucu, kollayıcı aileler Söz hakkı vermeyen aileler Sorumluluk vermeyen aileler Arkadaşlık ilişkilerini desteklemeyen aileler Çocuklarını reddeden aileler

AKRAN ZORBALIĞININ SONUÇLARI Akran zorbalığı sadece zorbalığa karışanları değil okuldaki tüm öğrencileri etkilemektedir ve genel olarak okul ortamının olumsuz algılanmasına neden olur. Ancak en çok etkilenen grup hem zorba hem kurban olan gruptur.

AKRAN ZORBALIĞININ SONUÇLARI Kurbanlarda depresyon, kaygı bozuklukları görülebilir. Kurbanlar okuldan soğurlar ve derslerinde düşüş olabilir. Zorbalarda saldırganlık, karşı gelme , suç davranışları görülebilir. Zorba/kurbanlarda ise hem zorbalarda hem de kurbanlarda görülen etkiler görülebilir. Öç alma eğilimindedirler. Bu etkiler uzun sürelidir. Akran zorbalığına uzun süre maruz kalanlarda daha fazla olumsuz etki görülür.

NELER YAPILABİLİR? Çocuk ile sıkıntılarını ebeveynleri ile rahatlıkla paylaşabileceği sıcak bir ilişki kurulmalıdır. Aileler çocuklarıyla sorgulayıcı nitelikte değil, paylaşım amacıyla sohbet etmeli, çocuklarının arkadaşlıklarını anlamaya çalışmalıdırlar. Çocuklara yaşına uygun görevler verilmeli ve öz güvenlerinin gelişmesi yönünde desteklenmelidirler. Araştırmalara göre öğrencilerin yarısından azı zorbalık olaylarını öğretmenlerine bildirmektedir. Öğrencilerin zorbalığı öğretmenlerine rapor etmeleri cesaretlendirilmelidir.

NELER YAPILABİLİR? Çocukların, özellikle saldırgan davranışlarla istediklerini yerine getirmelerine izin verilmemeli, bu tür davranışlar pekiştirilmemelidir. Çocuklar kızgın ve öfkeliyken onlarla tartışmamalı, çocuk sakinleştikten sonra bu durum birlikte konuşularak değerlendirilmelidir. Aileler çocuklarının diğer arkadaşlarının yanında popüler olması yönündeki arzularını, çocuklarına yansıtmaktan kaçınmalıdır. Çocuklara başkalarına yardım etmenin önemi benimsetilmelidir.

NELER YAPILABİLİR? Çocuğun seyrettiği TV programları, filmler ve oynadığı bilgisayar oyunları konusunda dikkatli olunması gerekir. Seyredilen film ve yaşanılan gerçek olaylar arasındaki farklar hakkında mutlaka konuşulmalıdır. Çocuklar çeşitli sosyal ve sportif alanlara yöneltilmeli, ilgi alanlarını ve hobilerini gerçekleştirmeleri için fırsatlar verilmelidir.

Anne-baba olarak çocuğunuzun bir kurban olduğunu öğrenirseniz; Aileler, çocuğunun bir arkadaşı ile sorun yaşadığını öğrendiğinde sakin davranmalı, sorunu okulun çözmesi için zaman tanıyın. Aralarında sorun yaşayan çocukların ailelerinin bir araya gelmesi, sorunun çözümünü zorlaştırabilir. Bu sebeple ailelerin bu konuda birbirleriyle görüşmemeleri daha doğru olacaktır. Çocuğunuzu dinleyin ve ona güven verin. Çocuğunuzun duyguları hakkında konuşarak, zorbalığa uğramasına neden olan özellikleri konusunda çocuğunuzu güçlendirin. Zorbalığa zorbalıkla karşılık vermemesini, duygularını ve öfkesini kontrol etmesini, fiziksel karşılık vermemesini öğütleyin.

Anne-baba olarak çocuğunuzun bir zorba olduğunu öğrenirseniz; Çocuğunuzla konuyu sakin ancak ciddiye alarak konuşun, bu davranışların çocuklar arasında doğal bir davranış olarak değerlendirilmediğini açıklayın. Çocuğunuzun neden zorba olduğu hakkında düşünün. Genellikle mutsuz, kızgın, yalnız çocuklar zorbalık yaparlar. Çocuğunuza bu davranışlara maruz kalan arkadaşının duygusunu anlatın, empati kurmasını sağlayın. Çocuğunuzun bu tür davranışlarını asla onaylamayacağınızı kesin bir dille belirtin. Aile bireyleri diğer konularda olduğu gibi bu konuda da çocuklarına karşı tutarlı ve kararlı davranılmalıdır.

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER. ….

SORU VE CEVAP