MAKRO EKONOMİ POLİTİKALARI VE TARIM SEKTÖRÜ İLİŞKİLERİ
Makro Ekonomi Politikalarının Genel Ekonomiye Etkileri
Genişletici Para Politikalarının Para Arzı Üzerine Etkileri Merkez Bankasının devlet tahvillerini satın alması Merkez Bankasının reeskont oranını düşürmesi Merkez Bankasının zorunlu rezerv oranını düşürmesi
Genişletici Para Politikalarının Para Arzı Üzerine Etkileri Merkez Bankasının devlet tahvillerini satın alması Toplam rezervlerin artması Merkez Bankasının reeskont oranını düşürmesi Merkez Bankasının zorunlu rezerv oranını düşürmesi Para çarpanının artması
Daraltıcı Para Politikalarının Para Arzı Üzerine Etkileri Merkez Bankasının devlet tahvillerini satması Merkez Bankasının reeskont oranını artırması Merkez Bankasının zorunlu rezerv oranını artırması
Daraltıcı Para Politikalarının Para Arzı Üzerine Etkileri Merkez Bankasının devlet tahvillerini satması Toplam rezervlerin azalması Merkez Bankasının reeskont oranını artırması Merkez Bankasının zorunlu rezerv oranını artırması Para çarpanının azalması
Para Politikasının Ekonomiye Etkileri Para Politikasındaki gelişmeler Rezervler- deki değişmeler Para çarpanın-daki değişme Planlanmış yatırımlardaki değişme Faiz Oranındaki değişme Çarpan etkisi ile MG’de değişme
Genişletici Maliye Politikası Araçlarının Mal Piyasalarına Etkileri Gelir vergisi oranlarının düşürülmesi Hükümet harcamalarının artması
Genişletici Maliye Politikası Araçlarının Mal Piyasalarına Etkileri Gelir vergisi oranlarının düşürülmesi Harcanabilir gelirlerin artması ve buna bağlı AD eğrisinin sağa kayması Hükümet harcamalarının artması Toplam harcamaların bir bileşeni olarak G deki artışa bağlı olarak AD eğrisinin sağa kayması
Daraltıcı Maliye Politikası Araçlarının Mal Piyasalarına Etkileri Gelir vergisi oranlarının artırılması Hükümet harcamalarının azaltılması
Daraltıcı Maliye Politikası Araçlarının Mal Piyasalarına Etkileri Gelir vergisi oranlarının artırılması Harcanabilir gelirlerin azalması ve buna bağlı AD eğrisinin sola kayması Hükümet harcamalarının azaltılması Toplam harcamaların bir bileşeni olarak G deki azalmaya bağlı olarak AD eğrisinin sola kayması
Maliye Politikalarının Ekonomiye Etkileri Bütçe açıklarının ortaya çıkması Hazinenin daha fazla tahvil satması Vergi gelirlerini aşan hükümet harcamaları Bazı planlanmış yatırımların karlılığının azalması Faiz oranındaki artış MG’de azalma
Politika Uygulamalarının Makroekonomi Üzerine Kısa Dönem Etkileri Etkilediği değişken Genişletici Daraltıcı Para Maliye Faiz oranı Reel GSYİH Reel harcanabilir gelir İşsizlik oranı Enflasyon oranı Döviz kuru
Politika Uygulamalarının Makroekonomi Üzerine Kısa Dönem Etkileri Etkilediği değişken Genişletici Daraltıcı Para Maliye Faiz oranı Reel GSYİH Reel harcanabilir gelir İşsizlik oranı Artar Enflasyon oranı Döviz kuru Azalır Artar Artar Azalır Artar Azalır Net etki ?? Artar Azalır Artar Net etki ?? Artar Azalır Artar Net etki ?? Artar Artar Azalır Azalır Artar Azalır Azalır Artar
Makro Ekonomi Politikalarının Tarım Sektörüne Etkileri
Makroekonomi Politikaları ve Tarım Sektörü Arasındaki İlişkilerin Genel Çerçevesi Maliye Politikası Para Politikası Dış Ticaret Politikası Vergiler Kamu Harcamaları Para Arzı GATT/DTÖ AB Faiz Oranı ve Enflasyon Tarifeler Kotalar Döviz Kuru Dışsatım Dışalım Ürün Fiyatları Girdi Fiyatları Arazi Fiyatları Tarım Sektörünün Performansı
Tarım Sektörü ve Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkiler
Politika Uygulamalarının Tarım Üzerine Kısa Dönem Etkileri Etkilediği değişken Genişletici Daraltıcı Para Maliye Bitkisel ürün fiyatları Yurtiçi talep İhracat talebi Net etki
Genişletici Para Politikasının Tarım Sektörüne Etkisi A) MB DEVLET TAHVİL/BONOSU SATIN ALIR B) MB ZORUNLU REZERV KARŞILIĞINI DÜŞÜRÜR C) MB REESKONT ORANINI DÜŞÜRÜR YATIRIM FAİZ ORANI TL DEĞERİ DIŞSATIM ARAZİ DEĞERİ ÜRÜN FİYATLARI ENFLASYON GİRDİ FİYATLARI ARAZİ DEĞERİ
Tarım ürünleri fiyatları (Para Politikasının Etkisi) Tarıma olan bu etkinin bir kısmı ürünlerin yurtiçi ve ihracat talebine olan etkisiyle ortaya çıkmaktadır. Örneğin genişletici para politikası uygulaması ulusal paranın değerini düşürerek ihracatı artırmaktadır. Genişletici para politikası faiz oranını ve TL’nin değerini düşürmekte ve böylece ihracat talebi ile bütün mal ve hizmetlere olan yurtiçi talep artmaktadır. Her iki uygulamada, tarım ürünleri talep eğrisini sağa kaydırarak, fiyatların artmasına yol açar.
GENİŞLETİCİ MALİYE POLİTİKASI YATIRIM FAİZ ORANI TL DEĞERİ KAMU HARCAMALARI ve/veya DIŞSATIM ARAZİ DEĞERİ ÜRÜN FİYATLARI ENFLASYON VERGİLER GİRDİ FİYATLARI ARAZİ DEĞERİ
Tarım ürünleri fiyatları (Maliye Politikasının Etkisi) Maliye politikalarının tarıma etkisi ise daha çok ürünün iç pazar payına ve ihracat talebinin fiyat esnekliğine bağlıdır. Genişletici maliye politikası, bütçe açığını artırırken, tarım ürünlerinin fiyatını düşürmektedir. Çünkü yüksek faiz oranının döviz kurunun azalmasına (TL’nin değer kazanmasına) neden olması sonucu ülkenin tarım ürünlerine olan ihracat talebi azalmaktadır. Bunun sonucunda talep eğrisi sola kayarak fiyatların düşmesine neden olmaktadır. Sıkı maliye politikası ile faiz oranının düşmesi ve döviz kurunun artması (TL’nin değeri düşmekte) sonucu ihracatı yapılan ürünlerin talebini artırmaktadır. Sonuçta talep eğrisi sağa kaymaktadır.
Politika Uygulamalarının Tarım Üzerine Kısa Dönem Etkileri Etkilediği değişken Genişletici Daraltıcı Para Maliye Tarımsal ürün fiyatları Yurtiçi talep Artar Düşer İhracat talebi Net etki ?????
Politika Uygulamalarının Tarım Üzerine Kısa Dönem Etkileri Etkilediği değişken Genişletici Daraltıcı Para Maliye Girdi fiyatları Tarımsal kredi faiz oranı Net çiftlik geliri
Girdi Fiyatları Tarım üreticilerinin makroekonomi politikalarından etkilenmeleri satın aldıkları girdiler yoluyla da gerçekleşmektedir. Genişletici para politikası hem tarım hem de tarım dışı sektörlerde girdi talebini artıracaktır. Girdi üreticileri ise kısa dönemde arz ettikleri girdi miktarını ancak sınırlı kapasiteleri kadar artırabilecekleridir. Bundan dolayı, girdi talep eğrisinin sağa kayması nedeniyle girdi fiyatları artacaktır. Genişletici maliye politikasının da aynı yönde bir etkisi söz konusudur . Sıkı para politikasında ise faizler yükselmekte ve bu da kredi kullanımını olumsuz etkilemektedir. Sınırlı kredi kullanımından dolayı girdi talep eğrisi sola kaymakta ve girdi fiyatlarının düşmesine neden olmaktadır.
Tarıma Uygulanan Faiz Oranı Tarıma uygulanan faiz, genel faiz oranına paralel bir seyir izlemektedir. Çünkü tarım, ulusal ekonominin bir parçasıdır. Genişleyici para politikaları, para arzını yükseltmekte ve faiz oranı düşmektedir. Sıkı para politikası ise para arzını düşürmekte ve faiz oranını yükselmektedir. Genişleyici maliye politikaları sonucu faiz oranları artmaktadır. Çünkü hükümet, artan bütçe açığını finanse etmek için para piyasasına ek devlet tahvilleri sürmektedir. Eğer sıkı maliye politikaları uygulanıyorsa bütçe açığı azalırken faiz oranı da düşmektedir.
Net Çiftlik Geliri Brüt çiftlik geliri= tarım ürünlerinin pazarlanmasıyla elde edilen nakit gelir + diğer çiftlik gelirleri + hükümet ödemeleri Net çiftlik geliri = Brüt çiftlik geliri – toplam üretim masrafları
Net Çiftlik Geliri Genişletici para politikası sonucu tarımsal ürünlerin fiyatlarının artması sonucu, ürünlerin pazarlanmasından elde edilen gelirin artacağını göstermektedir. Bu savın geçerliliği ise ürünlerin ihracattaki payına ve ihracat talebinin fiyat elastikiyetine bağlıdır. Bu iki değer ne kadar yüksek olursa, üreticilerin gelirleri de o kadar fazla artacaktır. Sıkı para politikası ise tam tersi bir etki yapmaktadır. Yüksek faiz oranı üretim maliyetlerini artırmakta ve tarımsal üretimden elde edilen geliri azaltmaktadır..
Net Çiftlik Geliri Genişletici maliye politikası yüksek faiz oranına sebep olmakta ve değerlenen ulusal para, sırasıyla ürünlerin fiyatlarını ve pazarlamadan elde edilen nakit geliri düşürmektedir. Yüksek faiz oranı, faiz ödemelerini artırmaktadır. Net etki ise üreticilerin net gelirlerinin azalması olarak ortaya çıkmaktadır..
Net Çiftlik Geliri Sıkı maliye politikası ise tam tersi bir etkiye sahiptir. Ulusal paranın değerini düşüren düşük faiz oranı, ihracat talebini artırmakta ve tarım ürünlerinin fiyatlarını yükseltmektedir. Tarım ürünlerinin pazarlanmasından elde edilen yüksek nakit gelir ve düşük faiz oranları ile daha da artmaktadır. Eğer söz konusu sıkı maliye politikaları üreticilere yapılan devlet ödemelerinin azalmasına neden oluyorsa, bunun net gelir üzerine olumsuz bir etkisi sözkonusudur.
Politika Uygulamalarının Tarım Üzerine Kısa Dönem Etkileri Etkilediği değişken Genişletici Daraltıcı Para Maliye Girdi fiyatları Artar Düşer Tarımsal kredi faiz oranı Net çiftlik geliri ?????
Tarımsal arazi fiyatları Bir dekar araziden elde edilmesi beklenen gelir Tarım arazisinin değeri =------------------------------------------------------------- İskonto oranı Burada iskonto oranı, arazi sahibinin bir sonraki en iyi alternatifin getiri oranıdır. Bir sonraki en iyi alternatifin, faiz oranından araziyi kiraya vermek olduğu kabul edilebilir.
Tarımsal arazi fiyatları Eğer beklenen net gelir artarsa ve/veya faiz oranı düşerse tarım arazisi fiyatları artacaktır. Tam tersi bir durumda tarım arazilerinin fiyatları düşecektir. Genişletici para politikası bitkisel üretim yapan üreticilerin net gelirini yükseltmekte ve faiz oranlarını düşürmektedir. Denkleme göre her iki gelişme bitkisel üretim yapılan yerlerde tarım arazilerinin fiyatlarını artmasına neden olacaktır. Hayvansal üretim yapılan yerlerde ise arazi fiyatları, bu kadar değerli olmayacaktır. Böylece, bu politikaların etkisi pay ve payda da meydana gelecek değişimlere bağlı olacaktır. Daraltıcı politikalar ise tam tersi etkiler yaratacaktır.