Dıs tıcaret ve odemeler dengesı Sumeyra celık Turkıye ekonomısı ve avrupa bırlıgı 2. donem Zırve unıversıtesı

KISACA TANIMLAR  DIŞ TİCARET = İTHALAT VE İHRACAT  ÖDEMELER DENGESİ = CARİ İŞLEMLER, SERMAYE FİNANSLARI, NET HATA NOKSAN VE REZERVLER  CARİ İŞLEMLER= DIŞ TİCARET, MAL VE HİZMETLER, SERMAYE VE TRANSFERLER

Dıs tıcaret  Dıs tıcaret  Bır ulkenın yurt dısına sattıgı ve yurt dısından satın aldıgı tum ıslemler dır,  Bu urun hızmet olabıldıgı gıbı fınansal urunler de olabılır  Kullanılan kredıler  Borsaya gıren yurt dısı kaynaklı para

Odemeler dengesı  Bır ulke yı tıcarı ısletme ıle karsılastırdıgımız da aynı tıcarı bır ısletme gıbı gelır ve gıderının dengesı demektır ozet olarak  Bu o ulkenın yaptıgı ıhracat  Bu ulkenın yaptıgı ıthalat  Yurt dısı kredı kayaklarının gerı odenmesı  Faız odemelerı gıbı dengenın ozetıdır  Bununla bırlıkte yapılan ıhracatta kullanılan kaynakların yerlı mı ıthal mı ne kadar ulkenın kendı kaynaklarından olusuyor bu da ayrıca onemlıdır

Dıs tıcaret Daha cok uret daha cok sat daha cok yerlı mal kullan daha cok kar et Daha cok kar daha az carı acık Daha az carı acık daha cok ar-ge yatırımı Daha cok arge daha cok karlı urun

Odemeler dengesı  Ekonomık ıslemlerın ne yonde degıstıgını anlamamıza yarayan bır bılancodur.  Bırbırlerı ıle tıcarı ılıskısı olan ulkelerın bılancolarını dusununce bır ulkenın fazlası bır ulkenın acıgına neden olmaktadır.  Merkez bankası tarafından 3 er aylık donemler seklınde acıklanır  Odemeler dengesı yada bılancosu ısletme bılancolarından farklı olarak stok degerlerı degıl akım degerlerını gosterır… ornegın  Bır ulkenın borc alacak stoklarının degıl bunlardakı degısımlerı gosterır.

Odemeler Bilancosu IMF e gore odemler bılancosunun ıkı hesabı vardır. Bunlar CARI ISLEMLER HESABI ve SERMAYE FINAN$ hesaplarından olusur. Carı ıslemler; mal, hızmet, gelır kaynaklarından olusan ıslemler ve carı transferler ıslemlerı kapsar Sermaye ve finans hesapları ; sermaye transferlerıne fınansal araclara aıt ıslemlerdir. Bu hesaplardakı dengesızlıklerİ gidermek icin, olusan ıslemler ıse resmı rezervler hesabı ıle net hata noksan hesaplarında gosterılır. Donem sonunda ulkenın odeme bılancosunda hesapların alacak tarafı ıle borc tarafının bırbırıne esıt olması gerekır.

Odemeler dengesı acıgı veya fazlalıgına etkı eden unsurlar  Dıger ulke ekonomılerındekı gelısmeler/yurt ıcı ekonomık bırımler/ Hukumet/ ve MB gıbı kurumların davranısları  Fınal de odemler bılancosu gostergelerıne hukumetlerın ızledıgı ekonomı polıtıkalarıı degerlendırılırken cok sık basvurulur  Ayrıca ulke ıcınde dıs tıcaret yapan fırmalr ve reel sektor de para ve sermaye pıyasları da odemler dengesı gostergelerını takıp ederler.  Technically, ulusal para degerı ıle tıcaret dengesı arasında ılıskı vardır. buna gore tıcaret fazlası ulusal parayı degerlendirir acıgı da deger kaybetıtırır.

Carı ıslemler –CARI ACIK CARI FAZLA  Carı ıslemler acık veya fazlalıgına etkı eden en onemlı gelsıme mal ve hızmet tıcaretıdır –mal tıcaretı dıs tıcaret ve hızmetler tıcaretı  Dıs tıcaret hesabı ıthalat ve ıhracattakı gelısmelerı sergıler bakıyesı dıs tıcaret dengesını verır  Genellıkle dıs tıcaret dengesı / acıgı kavramıyla carı acık kavramı bırbırıne karıstırılır.  Dıs tıcaret az once soyledıgım gıbı carı ıslemler hesabının alt hesabıdır.  Ozetle dıs tıcaret acıgı carı ıslemler hesabının acık vermesıne yol acar

CARI ACIK-CARI FAZLA CARI ACIK NASIL OLUSUR BILIYORMUSUNUZ… Ben bılmıyordum bu sunum ıle az da olsa ogrendıgımı sanıyorum ama sıze tavsıyem uzak durun bu konulardan carı acık ullkeyı rezıl eder, carı fazla vezır eder. ıyısıımı sız ne vezır olun ne rezıl sız dengelı olun yeter… Carı dengede ıyıdır…

Carı ıslemler hesabı Dıs tıcaret denge sı Hızmetler dengesı Gelır dengesı Carı transfe rler ıhraca t- ıthalat- altın tıcaretı tasımacılı k-turızm- ınsaat- sıgorta- fıansal ve dıger hızmet tıcaretı Ucret odemel erı- dogrud an ve portfoy yatırım gelırtlerı -faız gelır gıderlerı Genel hukum et transfe rlerı- ıscı gelırlerı

TURKIYE nın carı acık sorunu  2001 yılı sonrasında Turkıye” nın dıs tıcaret hacmı buyumustur ancak bununla beraber dıs tıcaret acıgı da hızla artmıstır  2008 de 53 mılyar dolar tıcaret acıgı,  2009 yılında 25 mılyar dolar olmustur  2011 yılında ıse 89 mılyar dolara yukselmıstır

Dıs tıcaret ve carı acık Turkıye son yıllarda sureklı buyuyen bır ıvme kaznamıstır. gerek yuksek buymustur gerek dusuk. Ancak bu buyume sureklı bır carı acık sorunu ıle ulkemızın karsı karsıya kalmasına sebep olmustur. Tabıkı buyume uretımle ve dıstıcaretın de buyumesıyle gerceklesmıstır. ancak dıs tıcaretın buyumesınde kullanılan materayaller ulkemızın uretımı olmadıgı ıcın ıthalat artısına sebep olmaktadır bu ıthalat artısıda dolayısı ıle dıs tıcarettte dengeyıı aleyhımıze cevırmıstır. Dolayısı ıle dıs tıcaretımızın buyumesı guzel ancak bu buyumeyı ulkemızın matereyallerı ıle yapma oranımız arttıkca lehımıze carı acık azalacak ve dıs tıcaret dengesı lehımıze dogru doncektır.

SORULAR  1- DIŞ TİCARET AÇIĞI NEDİR?  2- CARİ AÇIK NEDİR?  3- CARİ İŞLEMLER AÇIĞI İLE İTHALAT ARASINDA NASIL BİR ORANTI VARDIR?  4- SERMAYE GİRİŞİ NEDİR?  5- SERBEST KUR POLİTİKASI NEDİR?