İBRAHİM ALTAN ZİRAAT MÜHENDİSİ GÜBRE VE GÜBRELEME SEMİNERİNE HOŞGEDİNİZ 1160 SAYILI ÇİMELİYENİ TARIM KREDİ KOOPERATİFİ İBRAHİM ALTAN ZİRAAT MÜHENDİSİ

HANGİ GÜBREYİ ? KULLANACAĞINIZA KARAR VERMEDEN ÖNCE ! HANGİ BİTKİYE ? HANGİ GÜBREYİ ? KULLANACAĞINIZA KARAR VERMEDEN ÖNCE ! MUTLAKA TOPRAĞINIZI TAHLİL ETTİR. TAHLİL SONUCUNA GÖRE GÜBRE KULLANIN

KONULARIMIZ 1 . Gübre nedir ? 2 . Gübreleme nedir ? 3 . Gübrelemenin amacı nedir ? 4 . Gübre Çeşitleri Nelerdir ? 5. Gübrelerin Uygulama şekli 6. Gübrelerin Uygulama Zamanı 7. Besin madde yetersizliği belirtileri

GÜBRE VE GÜBRELEME GÜBRE: İçerisinde bir veya birkaç bitki besin maddesini birarada bulunduran bileşiklere denir . GÜBRELEME:Bitkiler için gerekli olan besin maddelerin toprağa verilmesine denir. GÜBRELEMENİN AMACI:Birim alandan daha fazla ve daha kaliteli ürün elde etmektir.

GÜBRE ÇEŞİTLERİ ORGANİK GÜBRELER TİCARİ GÜBRELER

ORGANİK GÜBRELER Organik gübreler içerisinde; başta ahır gübresi olmak üzere,yeşil gübreler,kanatlı hayvan gübresi,yarasa gübresi,kan,deri,boynuz ve tırnak tozları..vd. sayılabilir.

TİCARİ GÜBRELER Azotlu Fosforlu Potasyumlu Kompoze gübreler olarak 4 ana gruba ayrılırlar.

AZOTLU GÜBRELER Amonyum sülfat Amonyum nitrat Üre

FOSFORLU GÜBRELER Süperfosfat Triple süperfosfat

POTASYUMLU GÜBRELER Potasyum sülfat Potasyum nitrat

KOMPOZE GÜBRELER Kompoze gübreler birden fazla bitki besin maddesini birarada bulundururlar. Kompoze gübrenin içerisindeki bitki besin maddeleri azot, fosfor, potasyumdur. Bunlar sırasına göre % olarak ifade edilir. Diamonyum fosfat gübreside bir kompoze gübresidir.Halk arasında DAP diye adlandırılır.

GÜBRELERİN UYGULAMA ŞEKLİ Toprağa kullanılacak gübre çeşidini ve miktarını bilmekle iş bitmez.Bu gübrelerden istenilen faydanın artırılması için uygun zamanda ve doğru şekilde uygulanması gerekir.Gübreler yaygın olarak dört şekilde uygulanırlar. Serpme Banda Verme Üstten veya Yandan Verme Püskürtme

SERPME Serpme usulü gübrelemede gübre,ya ekimden önce toprak yüzeyine serpildikten sonra belirli toprak işleme aletleriyle toprağa gömülür ve sonra ekim yapılır;ya da ekimden hemen önce toprak yüzeyine serpilen gübre,ekim işlemiyle toprakla karıştırılmış olur. Gübreler,banda verilmeleri mümkün olmadığı hallerde serpme olarak verilir.Ancak toprakta bağlanarak yarayışlılığı azalan gübrelerin serpme yolu ile verilmesi istenmez.

BANDA VERME Gübre mibzerle veya uygun bir aletle çizgi halinde banda verilir.Tohumun biraz altına ve 3-5 cm yanına uygulanır. Bu işlem sıra ekimi yapılan bitkilerde yararlıdır. Ülkemizde ve diğer ülkelerde yapılan araştırmalara göre bu yöntemin daha yararlı olduğu ispatlanmıştır. Banda verilen gübrede,buğdayın fosfor alımı serpmeye göre % 47 daha fazladır.

ÜSTTEN VEYA YANDA VERME Bitki çimlendikten sonra bütün sahaya veya sıraların yanına verilir. Tarlada bitki varken yapılan bu gübreleme üstten serpme veya yandan verme şeklinde olmaktadır.

PÜSKÜRTME Gübrelerin yapraklara püskürtme suretiyle verilmesi, genellikle mikrobesin elementi gibi az miktarlarda kullanılması gereken ve topraktan uygulanması durumunda bitkilere yarayışlılığı azalan gübrelerde uygulanır.

GÜBRELERİN UYGULAMA ZAMANI Bölgenin iklimine Toprağın karakterine Gübrelenecek bitkinin cinsine Verilecek gübrenin çeşidine göre ayarlanması gerekir.

AZOTLU GÜBRE UYGULAMA ZAMANI Azotlu gübreler toprakta çok hareketli oldukları için fazla yağışlarla veya gaz halinde uçmak suretiyle kayıplara uğrayabilirler.Bu kayıpları önlemek için bölünerek verilmesi daha uygundur. Ekim veya dikimde mutlaka yarıya yakını verilmelidir.Gübrenin geri kalan kısmı bitki gelişmesinin hızlı olduğu dönemlerde verilmelidir.

FOSFORLU GÜBRE UYGULAMA ZAMANI Fosforlu gübreler ekimden veya dikimden hemen önce veya ekim sırasında verilmeli ve toprağa mutlaka gömülmelidir. Çok erken verilirse toprakta bitkinin hemen yararlanamayacağı şekle dönüşür. Bitki büyüdükten sonra verilirse toprak yüzeyinde kalır ve bitkiye yararı olmaz.

POTASYUMLU GÜBRE UYGULAMA ZAMANI Bu gübrelerde fosforlu gübreler gibi ekim veya dikim zamanında verilmelidir.

BİLİNÇSİZ GÜBRE KULLANIMININ SONUCU NEDİR ? Bilinçsiz olarak kullanılan gübre,belli bir noktadan sonra üretimi artırıcı bir etken olmayıp,aksine üretimi azaltıcı bir etken olur. Yeraltı sularının kirlenmesine,göllerde ve nehirlerde oksijenin azalmasına ve çevreyi kirletmesine neden olur. Toprak fakir düşer ve bitkileri yeterince besleyemez hale gelir.

HANGİ GÜBREYİ ? KULLANACAĞINIZA KARAR VERMEDEN ÖNCE ! HANGİ BİTKİYE ? HANGİ GÜBREYİ ? KULLANACAĞINIZA KARAR VERMEDEN ÖNCE ! MUTLAKA TOPRAĞINIZI TAHLİL ETTİR. TAHLİL SONUCUNA GÖRE GÜBRE KULLANIN

BİTKİ BESİN ELEMENTLERİNİN BİTKİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ EKSİKLİK VEYA FAZLALIĞININ BİTKİ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

AZOT Azot eksikliğinde; Bitkinin büyümesi yavaşlar. Tahıllarda ise bitkinin ince, zayıf ve kısa boylu olmasına neden olur. Azot fazlalığında; Başlangıçta bitkilerin genel durumu iyi görünse de,ürün miktarı az olacaktır,tahıllarda küçük dane oluşumuna sebep olur. Azot fazlalığı şeker sentezini azaltır,bu nedenle pancarda aşırı azotlu gübreleme yapılmamalıdır. Bitkinin hastalıklara yakalanma oranı ve şiddeti artar.

FOSFOR Fosfor eksikliğinde; - Tahıllarda kardeşlenme azalır,gelişme zayıf olur,gövde kısa ve ince kalır,başaklar küçük olur. Fosfor fazlalığında; - Çinko,demir,bakır..vd. elementlerin noksanlığına neden olur.

POTASYUM Potasyum bitkilerde dış etmenlere karşı dayanıklılığı artırır. Potasyum noksanlığı olan bitkilerin kuraklığa ve dona karşı dayanıklılığı zayıflar.

ÇİNKO Çinko,başağın % 20 daha uzun olmasını,başakların parlak ve dolgun olmasını,başak sayısı ve başak tane sayısının artmasını sağlar.

SONUÇ Toprağın dengeli tutulmasıyla birçok hastalık ve zararlı kontrol altına alınabilir.Böylece,tarımsal mücadele ilaçları kullanılmadan birçok bitkisel,hayvansal zararlı ve hastalıklardan kurtulmak mümkündür. Toprağı dengeli tutmak için toprak analizi yaptırarak gübre kullanmak şarttır.

İBRAHİM ALTAN Ziraat Mühendisi TEŞEKKÜRLER İBRAHİM ALTAN Ziraat Mühendisi