Bölüm 10 KOBİ’LERİN GÜÇLÜ VE ZAYIF YANLARI KOBİ’LERİN EKONOMİK ve SOSYAL SİSTEME KATKILARI Rekabetin Korunması Orta sınıfın Korunması ve Denge unsuru olmaları Sermaye birikimine katkıları İstihdama olumlu katkıları Yeni fikir ve buluşların ortaya çıkarılması
KOBİ’LERİN GÜÇLÜ YÖNLERİ Küçük Sermaye ile Yatırım Yapabilme Bir küçük işletmenin kurulması, büyük işletmelere göre göreceli olarak oldukça düşük maliyet gerektirir. KOBİ’lerde ilave istihdam sağlamak, üretimi gerçekleştirmek veya yeni bir buluşu gerçekleştirmek için gereken ek sermaye tutarı da büyük işletmelere göre çok azdır. Piyasa şartlarına uyum sağlama yetenekleri Küçük işletmeler tüketicilerle her düzeyde daha yakın çalıştıklar için tüketicilerin tercihlerini, sorunlarını, hemen değerlendirip, gerekli değişiklikleri yapabilmektedir.
İstihdam Yapısı ve Yönetim İstihdam sorunları karşısında küçük işletmeler, büyük işletmelere göre daha dirençlidirler. Yani büyük işletmeler personeli işten çıkarma veya zorunlu izin gibi istihdam problemlerini en aza indirme araçlarına küçük işletmeler kıyasla iki kat daha fazla başvurmaktadırlar. Müşteri ve İşletme Personeliyle Yakın İlişki İçinde Olma KOBİ’ler tüketicilere her düzeyde daha yakın çalıştıklarından, tüketicilerin tercihlerini, sorunlarını hemen değerlendirip, gerekli değişiklikleri yapabilmektedirler. Müşterilerle olan bu yakın ilişki işletmenin muhtemel sıkıntılı durumlarında müşterileri işletmeye karşı daha ılımlı olmaya teşvik eder. Normal zamanlarda ise bu müşteriler işletmenin devamlı müşterileridir.
Üretim Biçimi Emek-yoğun ve beceri isteyen mallar üretmeleri nedeniyle büyük işletmelerin rekabetinden fazla etkilenmezler. KOBİ’LERİN ZAYIF YÖNLERİ Tek Başına olma ve kalifiye eleman sağlayamama Piyasaya ilk girişte işletme oldukça basit bir yapıya sahip olduğundan, girişimci işletme fonsiyonlarını yerine getirmede önemli bir güçlükle karşılaşmaz. Zamanla işletme yapı itibariyle oturmaya başladıkça,işletme fonksiyonlarını yerine getirecek kalifiye elemanlara ihtiyaç duyulur.
Gerekli Sermaye(fonları) Sağlayamama Küçük işletme girişimcileri genellikle sınırlı bir özsermaye ile iş hayatına atılırlar. Çoğu durumda bu sermaye kuruluş için gerekli olan sabit değerlerin akımı ve çalışma sermayesi için yeterli olmaz. Bu yüzden işletmeler optimum büyüklükte kurulamazlar. Mevzuat ve Vergi Sistemi Vergi kanunları, Bağ-Kur, SSK Kanunu, Belediye Kanunu ve benzeri kanunlarda , KOBİ’lere kimi ayrıcalıklar tanınmakla birlikte , genelde büyük küçük tüm işletmelerin çalışmaları düzenlenmiştir. Burada asıl sorun mevzuata uymaktan çok, mevzuatı yerine getirmenin gerek para, gerek zaman açısından küçük işletmelere getirdiği yüktür.
ALICI-SATICI İLİŞKİLERİ Girişimciler işletmelerini büyütmek için, ürün kapasite boyutunda büyüme, yatay büyüme, d,key büyüme gibi büyüme modellerinden birini tercih eder. Büyük işletmeler, faktör piyasasından satın aldıkları üretim faktörlerini büyük işletmelere satanveya büyük işletmelerce üretilen mal ve hizmetleri pazarlayan küçük işletmeler yerine, kendilerine bağımlı işletmeler ikame ederek küçük işletmeleri atıl hale getirmektedirler. Bu durum bağımsız KOBİ’lerin rekabet gücünü de olumsuz yönde etkilemektedir.
Örgütlenme Yetersizliği Büyük işletmeler, dış çevre ile aktif uyum içerisinde ilişkilerini sürdürebilmek , çevre koşullarını kendilerine belli ölçüde uyarlayabilmek için çeşitli birlikler oluşturmuşlardır. Bu birliklerin en önemlisi Türkiye Sanayi ve İşadamları Derneği’dir.(TÜSİAD) Oysa KOBİ’lerin bu ölçüde güçlü bir Birlikleri yoktur. Bu durum KOBİ’lerin seslerini yeterince güçlü duyuramamasına neden olmaktadır.