Ulusal Mesleki Yeterlilik Çerçevesi & Doğalgaz Meslek Standartları Mustafa Ali AKMAN Serkan KELEŞER (GAZMER Genel Müdürü) ( UGETAM A.Ş. Genel Müdürü) makman@gazbir.org.tr skeleser@ugetam.com.tr Ahmet YETİK Selami BALCI (AKSA Doğalgaz Kalite & İç Tesisat Md. ) (UGETAM A.Ş. Eğitim&İş Geliştirme Md. ) ayetik@aksadogalgaz.com.tr sbalci@ugetam.com.tr

MYK HAKKINDA Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK), meslek standartlarını temel alarak, teknik ve meslekî alanlarda ulusal yeterliliklerin esaslarını belirlemek; denetim, ölçme ve değerlendirme, belgelendirme ve sertifikalandırmaya ilişkin faaliyetleri yürütmek üzere 21 Eylül 2006 tarihli ve 5544 sayılı Kanun ile kurulmuştur. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşu olan MYK kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, özel bütçeli bir kamu kurumudur.

MYK’NIN AMACI AB ile uyumlu Ulusal Mesleki Yeterlilik Sistemini kurmak ve işletmek

BECERİLİ İŞGÜCÜ (Belgesiz) EĞİTİM (Teorik/Pratik) Müfredat/ program Meslek Standartları Mesleki Yeterlilikler SINAV ARAÇLARI BECERİLİ İŞGÜCÜ (Belgesiz) İŞ YAŞAMI BECERİLİ İŞGÜCÜ (Belgeli) ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME (Yazılı/pratik) BELGELENDİRME

MYK’NIN MESLEKİ YETERLİLİK SİSTEMİNDEKİ ROLÜ meslek standartları, sınav ve belgelendirme, akreditasyon hizmetleri, MYK tarafından değil, MYK’nın yetkilendirdiği kurum/kuruluşlarca yapılacaktır.

MESLEK STANDARDI Meslek Nedir? Meslek, insanın yaşamını sürdürebilmek için icra ettiği ve genellikle yoğun bir eğitim, çalışma, bilgi birikimi ile seçilen mesleğe bağlı olarak yetenek geliştirmeyi gerektiren ve tüm bu sürecin sonunda kişilerin kazandığı unvanın adıdır.

Meslek standardı teknik bir uzlaşma belgesidir MESLEK STANDARDI Meslek standardı teknik bir uzlaşma belgesidir Bir mesleğin başarı ile icra edilebilmesi için gerekli bilgi, beceri, tavır ve tutumların neler olduğunu gösteren asgari normdur. Belirli bir meslek çerçevesinde icra edilecek iş faaliyetlerini tanımlar. İş analizine dayanır Hazırlama sürecinde ilgili sosyal tarafların etkin katılımı esastır Mesleki yeterlilik seviyelerini yansıtır Mesleki alanla ilgili sağlık, güvenlik ve çevre koruma gerekliliklerini içerir Açık ve anlaşılır şekilde yazılır Ayrımcılık unsurları içermez

MESLEK STANDARDI İşlem; gözlemlenip ölçülebilir çıktıları olan başlangıç ve bitiş noktaları belirli anlamlı iş birimleridir. *Sonucunda bir ürün, hizmet ya da karar çıkar, *Kesin bir başlangıç ve bitiş noktası vardır, *Gözlemlenebilir ve ölçülebilir, *İki veya daha çok basamaktan oluşur, *Diğer işlemlerden bağımsız olarak yapılabilir, *İşlemi yaparken gerekli bilgi, beceri, tutum ve davranışlara, alet ve ekipmana referans vermeden açıkça ifade edilir, *Bir görev ortalama 6 – 12 adet işlem ile tanımlanır.

MESLEK STANDARDI BAŞARIM ÖLÇÜTLERİ Çalışanın mesleği icra etme kabiliyetini objektif olarak ölçmeyi ve değerlendirmeyi sağlamanın yanı sıra, öncelikle ulusal düzeyde uzun vadede ise dünyada kabul görmüş normlara göre mesleği belirli standartlarda icra etmeye imkân tanıyan değerlendirme kriterleridir. Eylemin ulusal ve uluslar arası düzeyde belli standartlar çerçevesinde, yaygın olarak kabul edilmiş referans noktalarına göre yapılmasının kriteridir. Çalışanın meslek kapsamında yaptığı işleri değil işi doğru yapmış olmasını, işi yaparken bilgi ve becerilerini etkin ve verimli bir şekilde kullanıp kullanmadığını değerlendirir.

MESLEK STANDARDI ÖRNEK MESLEK:GARSON GÖREV : SERVİS SIRASINDA YAPILAN İŞLEMLERİ YÜRÜTMEK İŞLEM : SİPARİŞ ALMAK Başarım Ölçütleri Yemek siparişlerinin özelliklerini kısaltma şeklinde yazacak (Yanlış) Yiyecek içecek siparişleri saat yönünde alınacak (Doğru) Verilen siparişleri tekrar ederek onay alınacak (Yanlış) Siparişleri okunaklı ve anlaşılır bir şekilde sipariş pusulasına yazacak (Yanlış) Müşteriyi bekletmeden sipariş alacak (Doğru) Müşteriyi ürün seçiminde yönlendirebilecek (ürünler hakkında bilgi sahibi olacak) (Doğru)

MESLEK STANDARTLARININ HAZIRLANMASI GÖREVLENDİRME SÜRECİ Meslek standardı hazırlamak isteyen kuruluş MYK’ ya talebini iletir. MYK, meslek standardı hazırlama çağrısı yapar ve/veya gerekiyorsa potansiyel kuruluşlara davette bulunur. Kuruluş “Meslek Standardı Hazırlama Başvuru Formu”nu doldurarak başvuru yapar. Meslek Standartları Dairesi Başkanlığı başvuruyu değerlendirir ve Yönetim Kurulu’nun onayına sunar. Yönetim Kurulu başvuru ve teknik değerlendirmeyi inceler, görevlendirmeye ilişkin karar verir. MYK ile kuruluş arasında bir protokol yapılarak meslek standardı hazırlama süreci başlatılır.

MESLEK STANDARTLARININ HAZIRLANMASI GÖREVLENDİRME ÖLÇÜTLERİ Temsil Sektörünü temsil etme yeteneği Meslek standardı hazırlama sürecine ilgili sosyal tarafların etkin olarak katılımına ilişkin ortaklık/işbirliği kanıtları Yetkinlik Meslek standardı geliştirmek için gereken mali ve fiziki altyapı Hazırlanacak standartların kapsamı ve yapılan işin hacmi ile doğru orantılı olarak meslek standardı geliştirme sürecini yönetmek için gerekli personel sayı ve uzmanlığı

MESLEK STANDARTLARININ HAZIRLANMASI KURULUŞLARIN ROLÜ Sektördeki meslek haritasını çıkartmak, standart hazırlama planı sunmak ve süreci yönetmek için bir ekip oluşturmak Meslek standardını MYK tarafından belirlenen “Meslek Standardı Formatı”na ve temel ölçütlere uygun hazırlamak Meslek standardı hazırlama ve görüş aşamalarında farklı ölçeklerdeki işletmelerin ve bölgelerin sürece katılımını sağlamak Meslek standardını ilgili tarafların görüşüne sunmak ve bu görüşlere bağlı olarak gerekli düzeltmeleri yapmak Taslak meslek standardını görüşmek üzere Sektör Komitesi toplantılarına katılmak ve görüşler doğrultusunda düzeltmeler yapmak Meslek standardı hazırlama planına göre MYK’ya ilerleme raporları ve nihai rapor sunmak

MESLEK STANDARDININ TANINMA SÜRECİ Meslek Standardının İlgili Tarafların Görüşüne Sunulması ve Görüşlerin Değerlendirilmesi Meslek Standardının Sektör Komitesine Sunulması Meslek Standardının MYK Yönetim Kuruluna Sunulması Resmi Gazete’de yayımlanarak Ulusal Meslek Standardı (UMS) haline gelmesi

UMS FORMATI Ölçme, değerlendirme ve belgelendirme Standardı tanımlayıcı bilgiler Seviye, referans kodu, standardı hazırlayan kuruluş, standardı doğrulayan sektör komitesi, onay tarihi , revizyon no Meslek tanıtımı Meslek tanımı; uluslararası kodlama sistemindeki yeri; sağlık, güvenlik, çevre düzenlemeleri; mesleğe ilişkin mevzuat Meslek profili Görevler, işlemler, başarım ölçütleri Kullanılan araç, gereç ve ekipman Bilgi ve beceriler Turum ve davranışlar Ölçme, değerlendirme ve belgelendirme Yeterliliğin kazanılmasında uygulanacak değerlendirme usul ve esasları için çerçeve oluşturacak hükümler

SINAV VE BELGELENDİRME

BELGELENDİRMEYE GİDEN SÜREÇTE ARA ÇIKTILAR VE AKTÖRLER Meslek Standartları Ulusal Yeterlilikler Eğitim Programları-Müfredat Sınav Sertifika Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları Eğitim ve öğretim kurumları Meslek kuruluşları Meslek standardı hazırlamış kuruluşlar MYK - Sektör Kom. (doğrulama ve onay) Eğitim ve öğretim kurumları Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları MYK Meslek Standardı hazırlamakla görevlen-dirilen kuruluşlar MYK -Sektör Kom. (doğrulama ve onay)

SINAV VE BELGELENDİRME YÖNETMELİĞİNİN İÇERİĞİ Ulusal yeterlilik sisteminin oluşturulması ve işletilmesi Ulusal yeterliliklerin hazırlanması Ulusal yeterlilik çerçevesinin oluşturulması Sınav ve belgelendirmeye ilişkin usul ve esasların belirlenmesi Belgelendirme kuruluşlarının yetkilendirilmesi Eğitim-öğretim kurumlarının akreditasyonu Resmi Gazete’de yayımlanması, 30 Aralık 2008

İmzalanan Meslek Standardı Hazırlama İşbirliği Protokolleri İNTES-İNŞAAT (25 meslek) MESS-OTOMOTİV (20 meslek) GAZBİR (UGETAM ortaklığı ile)-DOĞALGAZ (9 meslek) TTSİS-TEKSTİL (34 meslek) İTKİB-TEKSTİL (10 meslek) TESK-METAL,TEKSTİL,TURİZM (14 meslek) TÜRKLİM-LİMAN İŞLETMECİLİĞİ (25 meslek) MESS-METAL (16 meslek) HAK-İŞ/ÇELİK-İŞ-METAL (32 meslek)

Doğalgaz Sektörüyle İşbirliği (23 Temmuz 2008) (23 Temmuz 2008) MYK,doğalgaz  dağıtım sektöründe çalışan teknik personelin meslek standartlarının belirlenmesi amacıyla GAZBİR ile bir protokol imzaladı. GAZBİR protokol kapsamındaki işlemleri İstanbul Uygulamalı Gaz ve Enerji Teknolojileri Araştırma Merkezi (UGETAM) ile işbirliği yaparak gerçekleştirilmektedir.

DOĞAL GAZ MESLEK STANDARTLARI HAZIRLAMA ÖZET TABLO   SEKTÖR : ENERJİ ALT SEKTÖR : DOĞAL GAZ BAŞVURU SAHİBİ : GAZBİR (Türkiye Doğal Gaz Dağıtıcıları Birliği) YARDIMCI KURULUŞ : UGETAM (İstanbul Uygulamalı Gaz ve Enerji Araştırma A.Ş.) MYK BAŞVURU : MAYIS 2008 MYK YÖNETİM KURULU ONAYI : HAZİRAN 2008 PROTOKOL TARİHİ : 23 TEMMUZ 2008 HAZIRLAMA DÖNEMİ : AĞUSTOS 2008 – ARALIK 2008 GÖRÜŞE SUNMA : OCAK 2009 GÖRÜŞLERİN DEĞERLENDİRMESİ: NİSAN 2009 (Tüm çalışma gruplarıyla çalıştay) MESLEKLER : 9 Adet

Hazırlanmakta olan Doğalgaz meslek standartları No MESLEK ADI SEVİYESİ 1 Doğal Gaz Çelik Boru Kaynakçısı 2-3 * 2 Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı 3 Doğal Gaz İşletme Ve Bakım Operatörü 3-4 * 4 Doğal Gaz Altyapı Yapım Kontrol Personeli 5 Doğal Gaz İç Tesisat Isıtma Ve Yapım Personeli 6 Doğal Gaz Isıtma Ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli 3 * 7 Bacacı 8 Coğrafi Bilgi Sistemi Operatörü 4 * 9 Topograf

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

DOĞALGAZ ALTYAPI YAPIM KONTROL PERSONELİ

STANDART EKİBİ & GÖRÜŞE GÖNDERİLEN KURUM DURUMU STANDART HAZIRLAMA GRUBU : 45 Kişi PERSONEL NİTELİĞİ : 42 MÜHENDİS, 3 TEKNİKER ÇALIŞMA SÜRESİ : 6 AY TOPLANTI SAYISI : 47 (2 Bursa, 6 Ankara, 1 Kayseri, 38 İstanbul) TOPLAM İŞ GÜCÜ : Yaklaşık 2000 adam.saat GÖRÜŞE GÖNDERİLEN YER SAYISI : 103 Kurum ve Kuruluş GÖNDERİLEN DOKÜMAN : 24.000 Sayfa GÖRÜŞTEN DÖNEN : 30 Kurum ve Kuruluştan değişiklik talebi 47 Kurum ve Kuruluştan Onay ve teşekkür 26 Kurum ve Kuruluştan geri dönüş olmadı 2 Kuruluş kendi isteğiyle görüş bildirdi PROJENİN MALİYETİ : Personeller tamamen GAZBİR üyesi şirketler ve ilgili sivil örgütlerden gönüllülük esası ile görevlendirilmiş olup; GAZBİR’ in organizasyon düzenleme dışında başkacada bir maliyeti olmamıştır. Doğal Gaz Sektör oyuncuları bu projeye tam ve şartsız destek vermişlerdir.

Görüş İstenen Kurum Ve Kuruluşlar 16 KAMU KURUM VE KURULUŞU 23 DOĞAL GAZ DAĞITIM ŞİRKETİ 2 SİVİL TOPLUM ÖRGÜTÜ 9 DERNEK 5 ALTYAPI FİRMASI 5 MÜŞAVİR FİRMA 25 DOĞAL GAZ YAKICI VE EKİPMAN ÜRETİCİ FİRMA 10 İÇ TESİSAT FİRMASI 8 DİĞER TİCARİ KURULUŞLAR 3. Görüş Veren Kurum Ve Kuruluşlar BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI, ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI, ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI, EPDK, ENERJİ VE TABİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI, MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI, SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI, BACADER, TSE, TİSK, TESK, TOBB, YÖK, TMMO, HARİTA MÜHENDİSLERİ ODASI, DOSİDER, İST. D. GAZ SIH. TES. KAL. TEKN. ODASI, PAKDER, PAGEV, VAILLANT, A-KARE, ERASLAN, İGDAŞ, ZORLU, BURSAGAZ, HİTAŞ, PEGİ, AYGAZ, MARMARA MEKANİK, MAYSAN ELEKTRİK, FIRAT PLASTİK AŞ.

Diğer sektörler bu mesleklerden faydalanabilecek mi ? No MESLEK ADI SEVİYESİ 1 Doğal Gaz Çelik Boru Kaynakçısı 2-3 * 2 Doğal Gaz Polietilen Boru Kaynakçısı 3 Doğal Gaz İşletme Ve Bakım Operatörü 3-4 * 4 Doğal Gaz Altyapı Yapım Kontrol Personeli 5 Doğal Gaz İç Tesisat Isıtma Ve Yapım Personeli 6 Doğal Gaz Isıtma Ve Gaz Yakıcı Cihaz Servis Personeli 3 * 7 Bacacı 8 Coğrafi Bilgi Sistemi Operatörü 4 * 9 Topograf

Gas&power mayıs 2009

Mustafa Ali AKMAN Serkan KELEŞER Ahmet YETİK Selami BALCI TEŞEKKÜRLER Mustafa Ali AKMAN Serkan KELEŞER (GAZMER Genel Müdürü) ( UGETAM A.Ş. Genel Müdürü) makman@gazbir.org.tr skeleser@ugetam.com.tr Ahmet YETİK Selami BALCI (AKSA Doğalgaz Kalite & İç Tesisat Md. ) (UGETAM A.Ş. Eğitim&İş Geliştirme Md. ) ayetik@aksadogalgaz.com.tr sbalci@ugetam.com.tr