DEPREM

DEPREM NEDİR?

DEPREM NEDEN OLUŞUR?

Her yıl olması gereken birkaç cm Her yıl olması gereken birkaç cm.lik yer değiştirme, yüzyıllarca birikir ve sonrasında birkaç metrelik yer değiştirme halinde büyük bir depremle ortaya çıkar.

MERKEZ ÜSSÜ Odak noktası fay üzerindeki ilk hareket noktasıdır. Fay üzerinde oluşan yer değiştirme, bu noktadan başlayıp hızla fay düzlemine yayılmaktadır. Odak noktasının yeryüzündeki izdüşümü ise depremin merkez üssü ya da dış merkezi olarak adlandırılmaktadır.

ODAK NOKTASI NEDİR? Odak noktası yerin içinde depremin enerjisinin ortaya çıktığı noktadır.Bu noktaya odak noktası veya iç merkez de denir.Gerçekte enerjinin ortaya çıktığı bir nokta olmayıp bir alandır , fakat pratik uygulamalarda nokta olarak kabul edilmektedir.

DEPREM DALGASI

FAY NEDİR? Kıtasal kabuk levhalarının, yan yana geldikleri orojenik kuşaklarda, birbirlerine doğru hareket etmelerinden dolayı, yer kabuğunun kendisi ile okyanuslar ve denizlerin tabanındaki sedimanter kayalar birlikte, üst üste bulunan defter sayfaları gibi kıvrılır yada yırtılır-kırılırlar. Oluşan bu türden kırılmalara fay denilir.

FAY ÇEŞİTLERİ NORMAL FAY TERS FAY DOĞRULTU ATIMLI FAY

NORMAL FAY

TERS FAY

DOĞRULTU ATIMLI FAY

Deprem, insanın hareketsiz kabul ettiği ve güvenle ayağını bastığı toprağın da oynayacağını ve üzerinde bulunan yapıların hasar görüp, can kaybına uğratacak şekilde yıkılabileceğini gösteren bir doğa olayıdır.

DEPREM ÇEŞİTLERİ NELERDİR?

Ana depremden önce oluşan sarsıntılara öncü deprem denir.

ARTÇI DEPREM Büyük bir depremden sonra belli bir süre daha, çok sayıda küçük sarsıntılar olur. Bunlara artçı depremler denir.

ÇÖKÜNTÜ DEPREMLER: Yeraltındaki bazı boşlukların birdenbire çökmesinden ileri gelir.

VOLKANİK DEPREMLER: Yanardağ püskürmelerinden önce veya püskürmeyle birlikte olur.

DEPREM ŞİDDETİ NEDİR? Herhangi bir derinlikte meydana gelen depremin, yeryüzünde hissedildiği bir noktadaki etkisinin ölçüsü olarak tanımlanır.

DEPREM BÜYÜKLÜĞÜ (MAGNİTÜD) NEDİR? Deprem sırasında açığa çıkan enerjinin ölçüsüne göre tanımlanır.

SİSMOGRAF Sismograflar sismik dalgaları saptayan ve kaydeden araçlardır.

SİSMOLOJİ Depremin nasıl oluştuğunu, deprem dalgalarının yeryuvarı içinde ne şekilde yayıldıklarını, ölçü aletleri ve yöntemlerini, kayıtların değerlendirilmesini ve deprem ile ilgili diğer konuları inceleyen bilim dalına denir. 

SİSMOLOG Sismoloji alanında çalışan bilim insanlarına ise sismolog (deprembilimci) denir.

1. 2. VE 3. DERECE DEPREM BÖLGESİ NE DEMEKTİR? Geçmiş dönemdeki depremler ve fayların konumlarının incelenmesi soncunda deprem bölgeleri belirlenmiştir.

DEPREM OLACAĞI ÖNCEDEN BİLİNİR Mİ? Hayır. Deprem herhangi bir yerde ve zamanda olabilir. Ancak önceden bilinemese de, meydana gelebilecek hasarlar, yıkımlar, can kayıpları en aza indirilebilir. Bunun için evlerin, iş yerlerinin ve insanların, depreme karşı her an hazır durumda olmaları gerekir.

TSUNAMİ Odağı deniz dibinde olan Derin Deniz Depremlerinden sonra, denizlerde kıyılara kadar oluşan ve bazen kıyılarda büyük hasarlara neden olan dalgalar oluşur ki bunlara Tsunami denir. Deniz depremlerinin çok görüldüğü Japonya'da Tsunami'den 1896 yılında 30.000 kişi ölmüştür.

DEPREMDEN ÖNCE YAPILMASI GEREKENLER

1. Evdeki raflar duvara sıkıca monte edilmeli 1. Evdeki raflar duvara sıkıca monte edilmeli. Ağır eşyalar rafların alt katlarında durmalı. 2. Cam eşyalar (Yiyecek kavanozları, bardak, porselen gibi), yanıcı sprey ve ilaçlar alçak dolaplarda saklanmalı ve kapıları sıkıca kapatılmalı. Yangın riski yüksek mekânlarda, mutlaka söndürme aleti bulunmalı. 3. Ağır tablolar ve aynalar oturulan ve yatılan yerlerden uzağa aşılmalı. 4. Avize ve aydınlatma araçları oturma alanlarının uzağına monte edilmeli. 5. Potansiyel yangın tehlikesi olan elektrik ve gaz sistemi sürekli kontrol edilmeli, bozukluk varsa tamir edilmeli. 6. Buzdolabı, şofben gibi ağır ev alet ve makineleri duvara sıkıca bağlanmalı. 7. Evinizi deprem uzmanlarına ve yetkililere kontrol ettirin ve yapılması gerekenleri uzmanlara yaptırın. Bina duvarındaki çatlak ve yarıkları tamir ettirin. 8. Acil durumda alınacak gerekli malzemeleri kolayca ulaşabileceğiniz yere koyun. Acil malzemeler 1. Işıldak veya fener, yedek pil, 2. Pille çalışan radyo, 3. İlkyardım çantası, 4. Kuru gıda, konserve ve su, 5. Konserve açacağı da olan çakı, 6. Sürekli kullanım gerektiren ilaçlar, 7. Bot veya spor ayakkabı, 8. Para ve kredi kartı.

DEPREM ANINDA YAPILMASI GEREKENLER

KAPALI MEKANLARDA:

ARABA İÇİNDE: 1. Araba kullanıyorsanız, sarsıntı başladığında, eğer bulunduğunuz yer güvenli ise durun. Sarsıntı bitene kadar araç içinde kalın. 2. Normal yol trafiğinden uzaklaşın, köprü, üst geçit, tünel gibi çökmesi muhtemel yapılardan uzaklaşın. 3. Elektrik direkleri, enerji nakil hatları ve ağaçlardan uzak durun.

BİNA DIŞINDA Deprem sırasında binalardan dökülen yıkıntılar ve camlardan, bacalardan, elektrik direk ve tellerinden uzakta, güvenli bir alanda sarsıntının durmasını bekleyin.

DEPREMDEN SONRA YAPILMASI GEREKENLER