AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ (İ.Ö) ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI KONU : MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ HAZIRLAYANLAR : GÜL SÜER GÜLAY ŞAN SÜMEYRA ÇELİK SÜMEYRA ŞEKER

İÇERİK Öğretmenin Sınıf İçi Görev Ve Sorumlulukları Öğretmen Nitelikleri Bu Niteliklere Sahip Öğretmen Yetiştirebiliyor muyuz? Geçmişten Günümüze Öğretmen Yetiştirme Programları Türkiye’ de ve Diğer Ülkelerde Öğretmen Yetiştirme Materyal Geliştirmede Öğretmen Nitelikleri

ÖĞRETMENİN SINIF İÇİ GÖREVLERİ VE SORUMLULUKLARI NELERDİR?

Öğretmenin Sınıf İçi Görevleri ve Sorumlulukları : Huberman (1984)’ e göre, Disiplin sorunlarını çözme Motivasyonu sağlama Öğrencilerle iyi ilişkiler kurma Ders programını hazırlama Öğrencilerin çalışmaktan zevk alacağı materyalleri hazırlama Velilerle iş birliği yapma

Çok hızlı ve çok yavaş öğrenen öğrencilere etkili ve açıklayıcı olma Yöneticilerle iyi ilişkiler kurma Başarısızlıkları kabullenme Eleştirileri kabul etme Değişik durumlarda etkili bir şekilde çalışma Öğretmenliğe yetenekli olduğunu hissetme

İYİ BİR ÖĞRETMEN NASIL OLMALIDIR ?

Öğretmen ; Eleştirel ve yaratıcı düşünebilen İletişim becerileri gelişmiş ve sağlıklı iletişim kurabilen Araştırıcı, kendini sürekli yenileyen Öğrenenlerin gelişim ve kişilik özelliklerini bilen Değerlere sahip çıkmasını bilen ve iyi bir model olan

Sağlam bir kişiliğe sahip Eğlenmesini bilen Zamanı etkin ve verimli kullanan Öğrenmeyi zenginleştirici materyaller hazırlayabilen ve hazırlatabilen Bilimsel düşünen, bilgi teknolojilerini iyi kullanabilen Ürün ve sürece yönelik ölçme ve değerlendirme yapabilen ve doğru karar verebilen bir kişi olmalıdır.

Öğretmen Nitelikleri, Yıldırım & Özden (1998) tarafından aşağıdaki şekilde tanımlanmıştır : Öğrencinin bilgiye ulaşmasına, onu yorumlamasına ve gerektiğinde günlük hayatta kullanmasına yardım eden kişi Öğrencinin kendi potansiyelini anlamasına ve bunu kullanmasına yardım eden kişi Sınıf içinde otoritesini kuran ve kullanan değil, sınıf yönetimi becerilerini öğretim aktiviteleri haline getirebilen bir öğretici

Sınıfta sadece öğrenmeye yardım eden değil sınıfla birlikte kendisi de öğrenen bir öğrenici Öğrencinin başarısını önceden belirlenmiş kriterlere göre değerlendiren değil, öğrenciyi kendi potansiyeli içinde değerlendiren ve yönlendiren iyi bir rehber.

BU NİTELİKLERE SAHİP ÖĞRETMEN YETİŞTİREBİLİYOR MUYUZ?

“ Öğretmen uygarlıkların temel taşıdır “ Öğretmen uygarlıkların temel taşıdır.öğretmen yetiştirmeyi kendisi için hedef seçmeyen her uygarlık, er geç yıkılmaya ve unutulmaya mahkumdur.” M. Kemal ATATÜRK

ÖĞRETMEN YETİŞTİRME Öğretmenler, eğitim sisteminin en önemli öğelerinden biridir. Bir okulun kalitesini belirleyen temel unsur öğretmenlerdir. Öğretmenlerin niteliği de, aldıkları mesleki eğitimin kalitesine bağlıdır. Bundan ötürü öğretmen yetiştirme programları çağın ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde düzenlenmelidir. .

Cumhuriyetin ilk yıllarından günümüze kadar öğretmen yetiştirme programlarında çeşitli değişikliler yapılıp farklı modeller uygulanmıştır. 2004-2005 eğitim-öğretim yılında ilköğretim programlarında büyük bir devrim gerçekleştirilerek "öğretmen merkezli" anlayıştan vazgeçilip "öğrenci merkezli" anlayışa geçilmiştir. Bu değişim dünyada bir trend olmuştur. Çünkü çağımz bilgi çağı olarak adlandırılmakta ve bilgiye erişim oldukça kolay olmaktadır. Bu da öğrenci merkezli anlayışı zorunlu hale getirmekteydi.

Geçmişten günümüze öğretmen yetiştirme programları: Osmanlı döneminde eğitim sıbyan mektebi(ilkokul) ve medreselerde verilmekteydi. 1924’te Tevhidi Tedrisat ile eğitim -öğretim birleştirildi.Laik bir eğitime geçildi. 1937’de Köy öğretmen okulları açıldı. 1940’da Köy Enstitüleri açıldı. Köy Enstitüleri 1954 yılında siyasallaştığı gerekçesi ile kapatılmıştır ve bu okullar öğretmen okuluna dönüştürülmüş. 1974’ten sonra öğretmen okulları öğretmen liselerine çevrilmiştir.

1982’de Yüksek Öğretmen Okulları üniversitelere bağlanmıştır. 1998-1999 eğitim öğretim yılından itibaren yeniden düzenlenen öğretmen yetiştirme programları uygulanmaya konulmuştur. 1998-1999 eğitim –öğretim yılında başlanan sekiz yıllık zorunlu ilköğretim uygulamasının taleplerini karşılayacak biçimde şekillendirilmiştir 2004-2005 yılında eğitim -öğretimde yeniden yapılandırılmaya gidilmiştir.

TÜRKİYE VE DİĞER ÜLKELERDEKİ ÖĞRETMEN YETİŞTİRME SÜRECİNİ KARŞILAŞTIRIRSAK NASIL BİR SONUÇ ÇIKARIRIZ?

TÜRKİYE’DE ÖĞRETMENLER NASIL YETİŞTİRİLİYOR? Millî Eğitim Temel Kanunu’nun 48. maddesi, öğretmenlerin daha üst öğrenim görmelerini sağlamak üzere yaz ve akşam okulları açılır veya hizmet içinde yetiştirilmeleri maksadıyla kurslar ve seminerler düzenlenir hükmünü getirmiştir.

MEB; İlköğretim Kurumları Yönetmeliği ile ilköğretim okullarında görevli yönetici ve öğretmenlerin genel kültür, özel alan ve pedagojik formasyon alanlarında, bilgi ve görgülerini artırmak, yeni beceriler kazandırmak, eğitim-öğretimde karşılaşılan problemlere çözüm yolları bulmak, öğrencinin ve çevrenin ihtiyaçlarına göre plân ve programları hazırlamak ve uygulamak amacıyla çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalar.derslerin kesiminden Temmuz ayının ilk iş gününe, Eylül ayının ilk iş gününden derslerin başlangıcına kadar; yıl içinde ise, yıllık çalışma programında belirtilen sürelerde meslekî çalışma yapılır (KY 2003, madde 98).

Hizmet içi eğitime katılmak, eğitim faaliyetinin amaç ve özelliğine göre isteğe bağlı veya zorunlu olabilmektedir. Hizmet içi eğitime katılanlara ilgili mevzuata göre değerlendirme puanı vermektedirler (MEB, 2006, s. 8).

GENEL BİR BAKIŞ: ABD’de öğretmenlik izin sertifikasının yenilenmesinde, öğretmenlerin belli meslekî gelişim kurslarını tamamlamış olmaları şarttır. Pek çok yerel okul bölge idaresinin de yine hizmet içi eğitim kapsamında öğretmen eğitimi merkezleri bulunmaktadır. Bu merkezlerde genellikle bir referans kitaplığı,görsel- işitsel kaynaklar kısmı, öğretim materyalleri geliştirme odaları, seminer ve konferans salonları bulunmaktadır.

Avustralya’da katılım zorunlu olmamakla birlikte, meslekî eğitim almayanlar terfi edememektedir. Danimarka’da sadece göreve yeni başlayan öğretmenler kurslara katılmak mecburiyetindedirler.

Almanya’da ve Japonya’da hizmet içine katılım yasa gereğidir. Fransa’da da yasa gereği olup, ülkedeki tüm öğretmenlerin meslek yaşamları boyunca en az 36 haftalık hizmet içi eğitime katılmaları şarttır.

İngiltere’de öğretmenler işe girişleri sırasında imzaladıkları sözleşme ile hizmet içi eğitim etkinliklerine katılmayı kabul etmektedirler. Ülkemizde hizmet içi eğitime katılmak, eğitim faaliyetinin amaç ve özelliğine göre isteğe bağlı veya zorunludur.

MATERYAL GELİŞTİRMEDE ÖĞRETMEN NİTELİKLERİ

Öğretmen kullanımda kendisini yetersiz hissettiği araçlar yerine kendine güvenerek kullanabileceği ve öğrencileri kolaylıkla yönlendirebileceği materyal ve araçları tercih etmelidir.

Öğretmen öğretimi tasarlama bilgisine sahip olmalıdır. Öğretmen materyal tasarlama ilkelerini bilmeli ve kullanabilmelidir. Öğretmen öğrencilerin materyal oluşturmalarına da rehberlik edebilmelidir.

Öğretmen materyal çeşitlerini bilmelidir. Hedefler ve kazanımlar için uygun olan materyal kullanılmalıdır. Öğretmen öğrencilerin aile özelliklerini ve çevre koşullarını çok iyi incelemelidir. Öğretmen hoşgörülü ve sabırlı olmalıdır.

Öğretmen iletişim becerisine sahip olmalıdır. Öğretmen materyal hazırlama ve öğrenenlere hazırlatma becerisine sahip olmalıdır Öğretmen iletişim becerisine sahip olmalıdır. Öğretmen gelişim psikolojisini iyi bilerek öğreneni tanımalıdır.

Öğrencinin öğrenmesini etkileyen faktörleri açıklayan model ve kuramlar, öğretimde materyal kullanımının önemini açıkça vurgulamaktadır.(Hobar, 1984; Wang, Haertal & Walberg 1990; Pollard, 1985 ; Yanpar 1997)

KAYNAKLAR Doç. Dr. Tuğba Yanpar, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı, Ankara 2006; Anı Yayıncılık Ümmügülsüm Karaşahin, Öğretmen Yetiştirmede Reform, Ankara 2008 http://acikders.hacettepe.edu.tr/dersler/ders_belge/GOIY/goiy/Seferoglu_Ogretmen_Nitelikleri.pps http://www.matematikblogu.com/ http://www.forumdas.net/ogretmenler-forumu/ogretmenin-nitelikleri-ve-gorevleri-18020/ http://oyegm.meb.gov.tr/ http://www.odevsel.com/egitim/2297/egitim-fakulteleri-ogretmen-yetistirme-programlarinin-yeniden-duzenlenmesi.html http://web.inonu.edu.tr/~efdergi/arsiv/Ustuner.htm

TEŞEKKÜRLER…