Duygu ALTUN Aycan ERİKLİ Maddenin yapIsI ve yoğunluk Duygu ALTUN Aycan ERİKLİ ŞEHİT POLİS İSMAİL ÖZBEK ORTAOKULU KESTEL/BURSA

MADDENİM YAPISI Eski çağlarda yaşayan insanlar, doğada bulunan bütün maddelerin; Dört elementten meydana geldiğine, Bu dört elementin, hava, su, toprak ve ateş olduğuna, Doğadaki tüm maddelerin bu dört elementin farklı şekillerde bir araya gelmesiyle oluştuklarına inanıyorlardı.

Bilgi Bir elementin bütün atomları birbirinin aynıdır. Farklı elementlerin atomları ise birbirinden farklıdır.

ESKİ ZAMANLARDAN BU GÜNE ATOM MODELLERİ YUKARIDAKİ GİBİDİR.

Maddelerin, gözle görülemeyecek kadar küçük olan yapı taşlarına “atom” denir. Atom kelimesi Yunanca “bölünemez” anlamına gelen “atmosfer” kelimesinden gelir. Atomlar küre şeklindedir. Aşağıda bazı atom modelleri verilmiştir: Atomların yapısında atomdan daha da küçük tanecikler bulunur. Bu tanecikler; ‘proton’, ‘elektron’ ve ‘notron’dur.

MOLEKÜLLER : Birden fazla atomun bir arada bulunduğu atom gruplarına “molekül” denir. Moleküller 2’ye ayrılır : • Element molekülü • Bileşik molekülü

BİLEŞİKLER : Aynı tür atomlardan oluşan maddelere element dendiğini öğrendik. O halde farklı cins atomlardan oluşan maddelere ne ad verilir? Doğada; tuz, su, sabun, şeker, alkol gibi farklı cins atomlar içeren pek çok madde vardır. Farklı cins atomlardan oluşan saf maddelere “bileşik” denir.

ELEMENTLER : Aynı cins atomlardan oluşan saf maddelere “element” denir. Örnekler : Demir, bakır, gümüş, altın, oksijen, hidrojen, iyot ve karbon birer elementtir. * Farklı cins atomlar içeren maddeler, element olamaz.

FİZİKSEL DEĞİŞMELER : Maddenin yapısı değişmeden sadece dış görünüşünde meydana gelen değişmelerdir. Fiziksel değişmeler sonucunda yeni maddeler oluşmaz. Sadece maddenin renk, şekil, büyüklük gibi özellikleri değişir. Fiziksel değişmeler sonucunda maddenin kimliği değişmez.

ÖRNEKLER : • Kömürün yanması • Sütten yoğurt ve peynir yapılması • Demirin paslanması • Meyvelerin çürümesi • Un ve sudan hamur yapılması • Kumdan cam yapılması • Ekmeğin küflenmesi • Kabartma tozunun üzerine limon sıkılması • Canlıların ölmesi

YOĞUNLUK

YOĞUNLUK NEDİR Homojen bir yapıya sahip maddenin birim hacminin kütlesi. Yoğunluk birimi gram/cm³ (gram/mililitre) veya kg/m³'tür. Yoğunluk, herhangi bir cismin hacminden kütlesinin veya kütlesinden hacminin hesaplanabilmesine imkân sağlar. Kütle hacimle yoğunluğun çarpımına, hacim ise kütlenin yoğunluğa bölümüne eşittir.

YOĞUNLUK NİÇİN ÖNEMLİDİR • Yapılacak iş için hangi malzeme uygun? • Seçilen malzeme ile yapılan eserin kullanım süresi ne kadar olur? • Kullanılan malzemenin fiyatı uygun mu? • Yapılan işte kullanılan malzeme ile istenilen verim alınabilir mi? gibi soruların cevapları yanında seçilen malzemenin yoğunluğu da çok önemlidir.

Tek katlı binalar ahşap, tuğla, kerpiç gibi malzemeler kullanılarak yapılabilir. Çok katlı binaların yapımında kullanılan malzemelerde ise dayanıklılık, fazla yük taşıma gibi Özellikler aranır. Bu nedenle çok katlı binaların yapımında demir, çelik gibi yoğunluğu fazla olan malzemeler kullanılır.

Bir kilo pamuk mu daha ağırdır, bir kilo demir mi Bir kilo pamuk mu daha ağırdır, bir kilo demir mi? Tabii her ikisinin de ağırlığı aynıdır, fakat bir kilo demir yumruk kadardır, halbuki bir kilo pamuk, küçük bir yastığı doldurabilir. Demir pamuktan çok daha yoğundur. Farklı cisimler farklı yoğunluklara sahiptirler.

YOĞUNLUK HAKKINDA DETAYLI BİLGİ Homojen bir yapıya sahip maddenin birim hacminin kütlesi. Yoğunluk birimi gram/cm³ (gram/mililitre) veya kg/m³’tür. Yoğunluk, herhangi bir cismin hacminden kütlesinin veya kütlesinden hacminin hesaplanabilmesine imkân sağlar.

SUNUM SONA ERDİ BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER