TANIM VE TANIM ÇEŞİTLERİ 2.ÜNİTE KLASİK MANTIK Konu TANIM VE TANIM ÇEŞİTLERİ
TANIM
Bir nesnenin ya da kavramın belirgin özelliklerini ortaya koyarak onu açıklamaktır. Üzerinde durulan kavrama (sanat, sıfat, dostluk vs) BU NEDİR diye sorduğumuzda aldığımız cevaptır. Tanım nesnenin ya da kavramın içeriğini ortaya koyan zihin işlemidir. Bir şeyin içeriğine dair bilgidir.
TANIMLANANA GÖRE TANIM ÇEŞİTLERİ İLİNTİ İLE İLGİLİ TANIM BEŞ TÜMELE GÖRE TANIM TANIMLANANA GÖRE TANIM ÇEŞİTLERİ ÖZLE İLGİLİ TANIM İLİNTİ İLE İLGİLİ TANIM AD TANIMLARI NESNE TANIMLARI Kavramın yerini açıkça belirtip diğerlerinden ayıran tanımdır. ÖRNEK: İnsan konuşan ve düşünendir. İlintiye ait olan, onun niteliklerini bildiren, varlıkların ortak özelliklerini kullanılarak yapılan tanımdır. ÖRNEK: İnsan uyuyandır. Deney ve gözlem yoluyla tanıdığımız nesnelerin neden meydana geldiğinin tanımıdır. Tanımlanana bağlıdır. ÖRNEK: Altın iletkendir. Bir adın anlamının açıklanmasından meydana gelen tanımdır. Tanımlayana (kişiye) bağlıdır. Dildeki uzlaşmanın ürünüdür. ÖRNEK: Geometrik şekillerin tanımlanması.
TANIM KOŞULLARI TANIMLANAMAZLAR Tanım tam olmalıdır. Tanımı yapılan bütün fertler içine girmeli, o sınıfa dahil olmayanlar dışarıda bırakılmalıdır. Bir şey kendisinden daha açık olmayan başka bir şeyle açıklanmamalıdır. Tanımda kısır döngü olmamalıdır. Tanımda anlatılmak istenen ne çok uzun ne de çok kısa olmalıdır. TANIMLANAMAZLAR Duyumların (renk, ses ve koku vs) ve duyguların (sevgi, aşk, kin, ihtiras) tanımı yapılamaz. Üstün cinslerin tanımı yapılamaz. (Üstünde başka cins olmayan) Örnek: Tanrı, zaman, birlik, çokluk