Proses Kontrol Döngüsü KONTROL FORMLARI 1 Proses Kontrol Döngüsü u Bozucu sinyaller Kontrol Cİhazı yük Son kontrol elemanı Kontrol değişkeni Kontrol birimi v Referans girişi hata Set Değeri Proses c Ölçülen değer Sensörler (Transducer, Transmitter) ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM.

Sıcaklık Kontrol Döngüsü KONTROL FORMLARI 2 Set Sıcaklık Kontrol Döngüsü Kontrol Kontaktör Damper Vana Varyak Triyak Tristor Termokupl RTD Termistor Optik pirometre Son Kontrol Elemanı Ölçüm Ayar Değişkeni Proses Kontrol edilen değişken Hava Su Buhar Elektrik Yağ Gaz ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

KONTROL FORMLARI Tek Kapasiteli Proses Mikser 3 Soğuk su Sıcak su Termokupl ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

R1 I C1 Rk KONTROL FORMLARI Tek Kapasiteli Proses için Elektrik şeması 4 Tek Kapasiteli Proses için Elektrik şeması R1 I C1 Rk ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Tek Kapasiteli “Ölü Zamanlı” Proses KONTROL FORMLARI 5 Tek Kapasiteli “Ölü Zamanlı” Proses Mikser . 1 Soğuk su Sıcak su V Akış hızı Termokupl ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Tek Kapasiteli “Ölü Zamanlı” Proses Reaksiyon Eğrisi KONTROL FORMLARI 6 Tek Kapasiteli “Ölü Zamanlı” Proses Reaksiyon Eğrisi Sıcaklık T oC b t Zaman td (a) ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

KONTROL FORMLARI İki Kapasiteli Proses Mikser 7 Soğuk su Sıcak su Termokupl Mikser ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

İki Kapasiteli Proses Reaksiyon Eğrisi KONTROL FORMLARI 8 İki Kapasiteli Proses Reaksiyon Eğrisi Sıcaklık T oC t t1 Zaman ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

I KONTROL FORMLARI İki Kapasiteli Prosesin Elektrik Modeli 9 R1 R2 C1 Rk ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Endotermik Proses Transfer Eğrisi KONTROL FORMLARI 10 Endotermik Proses Transfer Eğrisi A B Enerji T H Sıcaklık ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Ekzotermik Proses Transfer Eğrisi KONTROL FORMLARI 11 Ekzotermik Proses Transfer Eğrisi Sıcaklık T H E T H D C T H ISO 9001 Enerji OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

On-Off Kontrol ( Açık – Kapalı Kontrol) KONTROL FORMLARI 12 On-Off Kontrol ( Açık – Kapalı Kontrol) Açık Kapalı Sıcaklık T oC Set değeri ISO 9001 t OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Açık –Kapalı Kontrol Transfer Eğrisi KONTROL FORMLARI 13 Açık –Kapalı Kontrol Transfer Eğrisi Enerji Açık % 100 T oC % 0 Kapalı Set değeri ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Histerisizli Açık-Kapalı Kontrol Eğrisi KONTROL FORMLARI 14 Histerisizli Açık-Kapalı Kontrol Eğrisi On Off Sıcaklık T oC Set Değeri Histerisis ISO 9001 t OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

. KONTROL FORMLARI Histerisizli Açık-Kapalı Kontrol Transfer Eğrisi 15 Off Sıcaklık Set değeri Enerji . A G F B E C D Histerisis ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Oransal Kontrol Transfer Eğrisi KONTROL FORMLARI 16 Oransal Kontrol Transfer Eğrisi 100 % 80 % 60 % Enerji 40 % 20 % Sıcaklık 0 % 370 S.P. 430 400 ISO 9001 P.B. = 60O OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

KONTROL FORMLARI Oransal Kontrol 17 Set Değeri Fark (Hata) Oransal Devresi Sensor Amp Çıkış Gösterge Fark Göstergesi ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Oransal Band (P) KONTROL FORMLARI 18 ∆T = OFF - SET Tc Over - shoot sv Oransal Band (P) Over - shoot Under - shoot Tc ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Oransal+ Integral Kontrol KONTROL FORMLARI 19 Oransal+ Integral Kontrol Set Değeri Fark (Hata) Oransal Kontrol Devresi Sensor Amp Çıkış Integrator Gösterge ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

ORANSAL + INTEGRAL (P+I) (PI) KONTROL FORMLARI 20 Tc t sv ORANSAL + INTEGRAL (P+I) (PI) Over - shoot Under - shoot OFF – SET YOK ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Oransal+Türevsel Kontrol KONTROL FORMLARI 21 Oransal+Türevsel Kontrol Set Değeri Fark (Hata) Oransal Kontrol Devresi Sensor Amp Çıkış Türevsel Devre Gösterge ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

ORANSAL + TÜREVSEL (P + D) (PD) KONTROL FORMLARI 22 ORANSAL + TÜREVSEL (P + D) (PD) Tc Over – shoot (düşük) ∆ T = OFF - SET Set Under – shoot (düşük) t ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

Oransal+Integral+Türevsel Kontrol KONTROL FORMLARI 23 Oransal+Integral+Türevsel Kontrol Set değeri Oransal Kontrol Devresi Sensor Amp Çıkış Türevsel Devre Integrator IGösterge ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

ORANSAL+INTEGRAL+TÜREVSEL KONTROL (P + I + D) (PID) KONTROL FORMLARI 24 ORANSAL+INTEGRAL+TÜREVSEL KONTROL (P + I + D) (PID) Tc Over – shoot (düşük) set OFF – SET YOK Under – shoot (düşük) t ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

4) ORANSAL+TÜREVSEL (P + D) (PD) 1)AÇIK-KAPALI KONTROL FORMLARI 25 4) ORANSAL+TÜREVSEL (P + D) (PD) 1)AÇIK-KAPALI Tc Tc On Over – shoot (low) Off sv ∆T = OFF - SET sv Dead Band Under – shoot (low) t t Tc t ∆T = OFF - SET sv 2) ORANSAL (P) Over - shoot Under - shoot 5) ORANSAL+INTEGRAL+TÜREVSEL(P + I + D) (PID) Tc Tc t NO OFF - SET sv 3) ORANSAL+INTEGRAL (P+I) (PI) Over - shoot Under - shoot Over – shoot (low) sv NO OFF - SET Under – shoot (low) t ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

C B A t T oC KONTROL FORMLARI “En İyi “ Kontrol Reaksiyon Eğrisi 26 ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM

P I D KONTROL FORMLARI AYARLAMA 27 P = 1.6 PK PID ve PD kontrol için Tc AYARLAMA P P = 1.6 PK PID ve PD kontrol için P = 2.2 PK PI kontorl için P = 2 PK P kontrol için I I = TK / 2 PID kontrol için I = TK / 1.2 PI kontrol için D D = TK / 8 PID kontrol için D = TK / 12 PD kontrol için Set değeri t P = max I = min (off) D = min (off) Tc İlk Tepe değeri İkinci Tepe Değeri sv Set değeri TK TR t PK = Sabit salınımın elde edildiği oransal band değeri TK = İki tepe değeri arası geçen süre TR = Reaksiyon zamanı ISO 9001 OTOMATİK KONTROLDA GÜVENİLİR İSİM