Hiperosmolar Hiperglisemik nonketotik koma Yrd.Doç.Dr.İlhan KORKMAZ

HHNK Genellikle Kan şekeri>600mg/dl Kan pH>7.3 HCO3>15meq/mol İdrarda keton +1 pozitif olabilir Plazma osmolalitesi>315mosm/kg

Patofizyoloji Kan glukozunda azalmış insülin miktarına bağlı olarak artma Karaciğerden glikojenoliz ve glukoneogeneziste de artma. Böbreğin glukoz metabolizmasında bozulma.Kan şekeri 180mg/dl yi aşınca böbreklerden glukoz atılmaya başlanır.beraberinde su atılımı da artar. Su ile beraber Na,fosfat,magnesium ure ve kalsiyum atılımı da artar. Bu döngü esnasında yaklaşık ağırlığın %20si oranında su kaybedilir.

Ketoasidoz neden olmuyor??? Az miktarda insülinin varlığı karşıt hormonların kan düzeyini ve lipolitik etkisini azaltıyor. Hiperosmolarite lipolitik ajanların etkisini azaltıyor.

Ketoasidoz ile HHNK farkları

Osmolarite nasıl hesaplanır?? 2*Na+glukoz/18+bun/2.3 Serum osmolalitesi 275-295mosm/kg normal >300mosm/kg olunca hiperosmolar >320 mosm/kg olunca bilinç değişiklikleri başlar

Klinik bulgular Genelde yaşlılar ve vital bulgularda ve bilinç düzeyinde bozulma ile getirirler Bulantı Kusma Halsizlik Öksürük Sık idrara çıkma Karın ağrısı

Ortostatik hipotansiyon Taşikardi

Fizik muayene bulguları Genelikle tipik bulguları yoktur.aşırı sıvı kaybına bağlı olarak deri turgor ve tonusunda azalma. Muköz membranlarda kuruluk. Hipotansiyon Göz kürelerinde çökme Reflekslerde artma veya azalma Stupor Hemipleji hemiparestezi

Laboratuar bulguları Hiperglisemi Hipopotasemi Kan Na değeri her 100mg/dl glukoz için 1.6meq/Lt azalma gösterir.düzeltilmiş Na değeri hesaplanır. Ölçülen Na+(ölçülen kan şekeri-100/100)*1.6 Genelde Bun/kreatinin >30 Lökositoz Fosfat <1.0 ise ciddi kardiyak disritmiler görülebilir Laktik asidozdan dolayı anyon gap artmıştır.

Tedavi Sıvı tedavisi İnsülin tedavisi Elektrolit tedavisi

Sıvı tedavisi Toplam sıvı kaybının yarısı ilk 12 saatte diğer yarısı sonraki 24 saate tamamlanmalıdır. Ortalama kayıp 8-12 Lt. İlk 2 saate hastanın ihtiyacına göre 1-3lt kadar SF verilmelidir. Beyin ödemi gelişebileceğinden bilinç yakın takip edilmelidir.

Elektrolit tedavisi K<3.3 ise 40 meq/h 3.3 ile 5.0 meq arasında ise 20-30meq/h >5.0 ise vermeyin 2 saat aralıklarla kontrol edin.

İnsülin tedavisi İnsülin tedavisine başlamadan hastayı hemodinamik olarak stabil hale getirin!!!! 0.1u/kg İV bolus ve 0.1u/kg/saat infüzyon Kan şekerini saatte 50-75mg olacak şekilde düşürmeye çalışın.eğer daha az düşüyorsa infüzyon hızını 2 katına çıkarın fakat fazla düşüyorsa hızı yarıya düşürün. Kan şekeri 300mg/dl olunca %5 dextroz ve sf beraber verin.infüzyon dozunu 0.05u/kg olarak azaltın.

Tedavi