CANLI VÜCUDUNDA BOŞALTIMA NEDEN İHTİYAÇ VARDIR? Sağlık http://hastaneciyiz.blogspot.com Slayt Arşivi:
Sindirim sonucu oluşan besin yapıtaşları vücutta enerji verici ,düzenleyici ve yapıcı-onarıcı olarak kullanılır . Bu kullanım sonucunda hücreler için yararlı olan maddelerin yanında zararlı yada fazlalık olan maddelerde oluşur. Zararlı ve fazlalık olan bu maddeler,vücuttan dışarı atılamazsa zehirleyici olabilir ve vücudumuz görevlerini yapamaz .
BOŞALTIM VE BOŞALTIM SİSTEMİ NE DEMEKTİR?
Hücrelerde oluşan zararlı ve atık maddelerin canlıdan uzaklaştırılması olayına boşaltım denir. Zararlı atık maddelerin vücuttan dışarı atılmasını sağlayan organlar topluluğuna da boşaltım sistemi denir.
BOŞALTIMA YARDIMCI ORGANLAR ve BOŞALTIM SİSTEMİ ORGANLARI NELERDİR?
BOŞALTIMA YARDIMCI ORGANLAR AKCİĞERLER DERİ KARACİĞER KALIN BAĞIRSAK
BOŞALTIM SİSTEMİ ORGANLARI BÖBREKLER ÜRETER(İDRAR KANALI) İDRAR KESESİ ÜRETRA
BOŞALTIMA YARDIMCI ORGANLARIN BOŞALTIMDAKİ GÖREVLERİ
AKCİĞERLER Kandaki karbondioksit ve suyu soluk alıp-verme sırasında vücuttan dışarı atar.
DERİ Vücuttan suyun ve tuzun fazlasını ter ile dışarı atar.
KARACİĞER Proteinlerin sindirilmesi sonucu oluşan zararlı maddeleri ,daha az zararlı olan üreye dönüştürerek kandaki zararlı madde miktarını azaltır.
KALIN BAĞIRSAK Sindirim sonucu oluşan besin atıklarının ,suyun ve karaciğer tarafından üretilen safranın vücuttan dışarı atılmasını sağlar.
BOŞALTIM SİSTEMİ ORGANLARININ YAPI VE GÖREVLERİ
BÖBREKLER Karın boşluğunda ,bel omurlarımızın iki yanında bulunan bir çift organımızdır. Böbrekler,kanı süzerek kandaki zararlı maddelerin,suyun fazlasının,bazı minerallerin ve ürenin idrar ile vücuttan dışarı atılmasını sağlar. Kanın süzülmesi sırasında ,kandaki besin yapıtaşları ,vitamin,su gibi yararlı maddelerinde korunarak vücuttan dışarı atılmasını engeller.
ÜRETER(İDRAR KANALI) Böbrekte oluşan idrar sıvısının idrar kesesine ulaşmasını sağlar. ÜRETER
İDRAR KESESİ Üreterden(idrar kanalından) gelen idrarın ,bir süre depolandığı yerdir. İDRAR KESESİ
ÜRETRA İdrar kesesindeki idrarın dışarıya atıldığı açıklıktır. ÜRETRA
BÖBREKLERDE İDRAR OLUŞUMU Kan ,böbrek atardamarı ile böbreklerdeki nefronlara (malpighi cisimciklerine) gelir. Nefronlar ,kandaki atık maddeleri süzer. NEFRON
Kandan süzülen boşaltım maddeleri (üre,tuzun ve suyun fazlası) idrarı oluşturur. Oluşan idrar,üreter (idrar kanalı)ile idrar kesesine taşınır ve burada bir süre depolandıktan sonra belirli aralıklarla üretra ile dışarı atılır. Nefronlarda süzülen yararlı maddeler, böbrek toplardamarı ile böbrekten uzaklaştırılır.
BOŞALTIM SİSTEMİ RAHATSIZLIKLARI Boşaltım sistemi ile ilgili rahatsızlıklardan bazıları; Böbrek iltihabı, böbrek taşı, nefrit, böbrek yetmezliği, Üremi Şeker hastalığına ,yüksek tansiyona bağlı böbrek rahatsızlıkları İdrar torbası ve idrar yolları iltihabı v.b
Böbrek Taşları: Besinlerle alınan fazla kalsiyum,D vitamini ve azot bileşikleri böbreklerde kristalleşip çökelebilir. Bu çökeltiler kum tanesi kadar küçük olabileceği gibi birbiriyle birleşerek büyük taşlara da dönüşebilir. Sancı ve idrarda kan görülmesi gibi belirtileri vardır. Böbrek taşları oluşumunu engellemek için bol sıvı gıdalar alınmalı,hareketli olmaya özen göstermeli, günlük egzersizler düzenli olarak yapılmalı, süt ürünlerinin ve tuzun fazla miktarda tüketilmemesine dikkat edilmelidir. Böbrek taşları küçükse düşürülebilir.Büyük olduğu durumlarda ,özel ışınlarla kırılarak düşürülmesi sağlanabilir.Yada ameliyatla alınır.
Böbrek İltihaplanmaları: İdrarın ağrılı akması,bel ağrısı, halsizlik,yüksek ateş,üşüme,titreme gibi belirtileri vardır. Nefrit: Böbreğin yapı ve görev birimi olan nefronların iltihaplanmasıdır.Boğazda yerleşe beta mikroplarından veya ota kulak ve deri iltihaplarından kaynaklanır.Yüz , göz ve ayak bileklerinin şişmesi şeklinde belirtileri vardır. Üremi: Böbrek yetmezliği sonucu idrarla atılması gereken maddelerin vücutta birikmesidir.Tüm vücudun dengesini bozar.
Böbrek Yetmezliği: Diyaliz: Böbreklerin görevlerini yapamaz hale gelmesidir.Geçici veya sürekli olabilir.Böbreklerin olmaması veya yetmezliği durumunda hasta olan kişi diyaliz aletine bağlanır. Diyaliz: Hasta atardamarlarından alınan kan ,diyaliz sıvısından geçirilerek ,kan içerisindeki üre gibi atılması gereken maddeleri temizler.Bir diyaliz işlemi yaklaşık olarak 6 saat sürer.Hastaya haftada 2-3 defa uygulanır.
BOŞALTIM SİSTEMİ ORGANLARININ SAĞLIĞINI KORUMAK İÇİN NELER YAPMALIYIZ?
Boşaltım organlarının sağlığını korumak için; Yeterli oranda su v.b sıvılar alınmalı.Alınan sıvı miktarı sıcak ve kuru havalarda arttırılmalıdır. Boğaz,kulak enfeksiyonları ihmal edilmemelidir. Diş çürükleri en kısa sürede tedavi edilmelidir. Böbrek rahatsızlıklarında doktorun verdiği tedavi yarıda kesilmemelidir. İdrar uzun süre bekletilmemelidir. Aşırı baharatlı ve tuzlu yiyecekler,alkollü içecekler böbreğin yapı ve çalışmasını bozacağından bu tür yiyeceklerin tüketimine dikkat edilmelidir. Sağlık http://hastaneciyiz.blogspot.com Slayt Arşivi: