Otoimmün Hastalıklar Kollajen vasküler hastalıklar Bağ dokusu hastalıkları *Self tolerans Klonal delesyon Klonal anerji T hücrelerde periferal süpresyon
Otoimmün hastalık mekanizmaları 1.Self tolerans kaybı Helper T hücre toleransının baypası Molekülün modifikasyonu (ilaç infeksiyonu ile) Kostimülatör molekül ekspresyonu Molekül taklit (örn. İnfeksiyonlar ile) Poliklonal lenfosit aktivasyonu Mikroorganizmalar ve süperantijenler ile T hücre supresör-yardımcı dengesizliği Sekestre antijenlerin çıkışı 2.Genetik faktörler 3.Mikrobik ajanlar
Sistemik otoimmün hastalıklar Sistemik lupus eritematozus (SLE) Başlıca deri, böbrekler,serozal membranlar,eklemler, kalbi tutar Çift sarmal DNA’ ya otoantikorlar (anti-DNA) ve Smith (Sm) antijen hastalığa spesifiktir Antifosfolipid antikorlar, lupus antikooagülanları bilinir. Buna rağmen, hastalarda trombozise eğilim vardır Sifiliz antikorlar ile çapraz reaksiyon Genetik faktörler: HLA-DQ lokusu ile birlikelik Non-genetik faktörler Prokainamid, hidralazin gibi ilaçlar Östrojenler(K‘larda hastalık 10 kat fazla) Ultraviyole İmmünolojik faktörler B hücre hiperaktivitesi Doku hasarı mekanizmaları: Tip II ve Tip III aşırı duyarlılık reaksiyonları
SLE LE hücresi Hasarlı parankim hücenin denatüre nükleusunu yutmuş nötrofil veya makrofajdır
Meşhur “LE” testi.Pembe blob’lar denatüre nükleuslardır. Ancak ANA testi kadar hassas değildir.
SLE Morfoloji Akut nekrotizan vaskülit, deri ve kas dokusunda belirgin Deri lezyonları, UV ile artar Seröz membranlar, plevra, perikard, periton Kardiovasküler sistem, perikardit, myokardit, Libman-Sacks endokarditi Artmış ateroskleroz riski Böbrek tutulumu, glomerulonefrit Eklem, artrit, artralji, deformite olmaz SSS, damar hasarı ile serebral infarktüs, antikorlara bağlı nöran hasarı Dalakda perivasküler fibrozis Akciğerde interstisyel fibrozis
DLE’ da malar “butterfly” rash. Hastaların %5-10’ unda SLE gelişir.
Az miktardaki malar rash SLE için: Oldukça tipikdir, ancak tam olarak spesifik değildir
ANA pozitif. Homojen nükleer boyanma paterni. Hasta serumunda nükleer antijene + otoantikor kompleksi (Floresein ile işaretli) (immünfloresan mikroskop)
ANA test. 1:40 üzeri pozitif. 1:1012 gibi yüksek titreler önemli otoimmün hastalığı gösterir.
SLE’ da pozitif çift sarmallı DNA testi. Crithidia organizmalarının floresans veren kinetoplastları pozitif testin göstergesidir.
ANA test. SLE’ de çok tipik “rim” patern.
“Speckled” patern. RNA’ ya karşı otoantikorları gösterir. Spesifik değil. Ancak mikst konnektif doku hastalığını gösterebilir. Bu hst larda tanı deneyimli kişilerle bile çok zordur.
Lupus nefriti. Glomerüller
Lupus nefritinde glomerülde granüler tarzda immün kompleks birikimi. Biriken Ig, Ig G dir.
SLE. Lupus nefritinde subendotelyal immün birikimler
Romatoid artrit (RA) Eklem, organ, doku Proliferatif sinovit, kıkırdak, kemik harabiyeti ile oluşan deformiteler Özellikle el ve ayakların küçük eklemleri tutulur Deri, kalp, kan damarları, kas, akciğer, göz, seroza tutulumu Patogenez: aj-ak kompleksleri Genetik: HLA-DR4, HLA-DR1 olanlarda ve kadınlarda fazla Serumdaki RF, anti-IgG olup Ig G yapısındadır
RA Morfoloji Simetrik artrit, Deri-subkutan dokuda romatoid nodüller öncelikle el, ayak, küçük eklemleri, takiben el, ayak bileği, diz,omuz eklemi tutulumu eklem yüzeyinde PANNUS gelişir Deri-subkutan dokuda romatoid nodüller CD4+ lenfositler, histiositler, B lenfositleri Jüvenil RA: Büyük eklem tutulumu Spondiloartropatiler: RA varyantlarıdır
Sjögren sendromu Lakrimal gland ve tükrük bezleri tutulur Otoimmün+genetik Burun, akciğer,SSS,deri, kas, böbrek tutulur Keratokonjunktivitis Sicca, primer tipidir
Sistemik sklerozis (skleroderma) Deri, GI sistem, akciğer, böbrek, kalp, çizgili kas tutulumu Deriyi tutan lokalize formu, Morfea’ dır DNA topoizomeraza I’e karşı antikorlar, nükleolaer floresans tesbit edilir Patogenez: Fibroblast aktivasyonu + iskemi ⃗⃗ sonuç FİBROZİS
Skleroderma Deri, üst ekstremite distali tutulur, sonra proksimale doğru uzanır GI sistem Alt 2/3 özefagus tutulur Kas-iskelet sis.:RA’e benzer eklem ve kas tutulumu Akciğerde interstisyel fibrozis Böbrek tutulumu Kalp damar tutulumu, interstisyel tutulum CREST sendromu C ⃗⃗ kalsinozis R ⃗⃗ Reynaud sendromu E ⃗⃗ ösofagial dismotilite S ⃗⃗ sklerodaktili T ⃗⃗ telenjektazi
“Nucleoler” patern. Skleroderma için tipik.
Diğer bir nükleoler patern.
Sklerodermada Sklerodaktili (kalsinosis, Reynauld fenomeni Ösofegeal dismotilite Telenjektaziler)
Sklerodermada “cheilitis” Ribof- lavin eksikliğine bağlıdır Morfea-histopatoloji
İltihabi myopatiler Polimyozit Dermatomyozit İnklüzyon cisimciği myozitisi
Örnek sorular 1. El ve ayaklarında sıcak su ile yanan 40 yaşındaki hastanın yaraları deri greftine gerek olmaksızın iyileşmiştir. Zedelenme bölgesinde rejenerasyonu olup olmayacağını belirleyen en kritik faktör hangisidir? A.Yeterki kardiak output B.Deri ekleri C.Alttaki yumuşak doku D.Minimal eritem ve ödem E.Granulasyon dokusu 2. Üç gündür ateş ve öksürük yakınması olan 58 yaşında kadın hastanın göğüs grafisinde sağ alt lobda infiltratlar gösterdi. Balgam kültüründe Streptococcus pneumoniae üredi. Bu mikroorganizmaların akciğer parankiminden temizlenmesinde aşağıdaki substanslarından hangisi ile en etkili şekilde başarılır? A.PAF B.PG ler C.Kallikrein D.LT ler E.H2O2