OPSİYON FİYATLAMASI İstanbul Üniversitesi Finans Ms Programı Opsiyon Grubu 03/05/2009 Bakırköy / İstanbul

OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER 1. A sli Değer Oluşturan Faktörler 2. Z aman Değerini Oluşturan Faktörler

Asli Değer Oluşturan Faktörler a) O psiyon Türü b) D ayanak Varlık Fiyatı c) O psiyon Kullanım Fiyatı OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER

OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Zaman Değerini Oluşturan Faktörler a) V adeye Kalan Süre b) D algalanma Oranı c) R isksiz Faiz Oranı d) T emettü (Sadece hisse senedi ve H. Senedi endeksleri için geçerlidir

OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Opsiyon fiyatlamasında daha önemli olan nokta bir opsiyonun vade sonu itibari ile ne kadar asli değerinin olduğundan çok vade sonu gelmeden önceki asli değerine veya asli değersizliğine ek olarak ne kadar zaman değerine sahip olduğudur.

OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER ETKİ FAKTÖR ALIM OPSİYONU SATIŞ OPSİYONU Dayanak Varlığın Spot Fiyatındaki ArtışArtışAzalış Kullanım Fiyatındaki ArtışAzalışArtış Dalgalanma Oranındaki ArtışArtış Vadeye kadarki Süre ArtışıArtış Risksiz Faiz Oranındaki ArtışArtışAzalış

OPSİYON FİYATLAMA MODELLERİ BİNOM MODELİ BLACK & SCHOLES MODELİ

OPSİYON FİYATLAMA MODELLERİ BİNOM MODELİ Kısa bir zaman diliminde fiyatlarda iki yönlü (binomial) değişim olabileceği esasına dayanmaktadır. Amerikan tipi opsiyonların fiyatlanmasında kullanılır Piyasanın mükemmel işlediği yatırımcıların tek bir fazi oranı ile nakit ödünç alıp verdiğini varsayar.

OPSİYON FİYATLAMA MODELLERİ BLACK & SCHOLES MODELİ C= SoN(d1) – Ke-rTN(d2) P= Ke-rTN(-d2) - SoN(-d1) d2= In(So/K)+(r+б2/2)T б√T d2= In(So/K)+(r- б2/2)T = d1-б√T б√T

OPSİYON FİYATLAMA MODELLERİ BLACK & SCHOLES MODELİ C= SoN(d1) – Ke-rTN(d2) P= Ke-rTN(-d2) - SoN(-d1) C : Alım Opsiyon Primi P : Satım Opsiyon Primi So : Dayanak Varlığın Spot Fiyatı K : Opsiyonun Kullanım Fiyatı r : Risksiz Faiz Oranı б : Standart Sapma ( Varlık Fiyat Dalgalanma Oranı) T : Vade Sonuna Kadar kalan süre ( yıl bazında )

Primi Etkilen Faktörler (Kullanılan data) Prim faktörlerinin etkisi aşağıdaki bilgilere göre grafiklendirilmiştir.

OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Vade Sonuna Kadar Kalan Süre Alım ve satım opsiyonu için primi aynı şekilde etkiler. Uzun sürede satıcı için kazanma ihtimali artacağından satıcının beklediği primin kısa vdeye göre yüksek olması gerekir.Yada kısa sürede satıcının kaybetme ihtimalinin azalması sebebi ile daha düşük prim karşısında işlem yapmaya razı olmasıdır.

Opsiyonun Vadesi yaklaştıkça fiyat riski azaldığından dolayı opsiyon satan yatırımcılar opsiyon satış eğiliminde olurlar, bu da fiyatlara yansır.

OPSİYON FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER Dalgalanma Oranı Varlığın fiyatının değişim yönü fark etmeksizin belli Varlığın fiyatının değişim yönü fark etmeksizin belli bir zaman içerisinde fiyatın bulunduğu seviyeden ne kadar yukarı veya ne kadar aşağı gidebilirin ifadesidir. Kullanılan oran tarihsel dalgalanma yerine Kullanılan oran tarihsel dalgalanma yerine gelecekteki beklentilerin yansıdığı zımmi dalgalanmadır.

Dalgalanma Oranı – Prim İlişkisi

Risksiz Faiz Oranı Risksiz Faiz Oranındaki artış alım ve satım opsiyonları üzerinde farklı şekilde etkisini gösterir.Risksiz Faiz oranındaki artış opsiyonun kullanım fiyatının bugunku değerni azaltır.Bu durumda faizlerin artması ile alım opsiyonu primi artar.Bu aynı zamanda daha düşük bir kullanım fiyatı anlamına da gelir.Satım opsiyonlarının priminin düşmesine sebep olur. Risksiz Faiz Oranındaki artış alım ve satım opsiyonları üzerinde farklı şekilde etkisini gösterir.Risksiz Faiz oranındaki artış opsiyonun kullanım fiyatının bugunku değerni azaltır.Bu durumda faizlerin artması ile alım opsiyonu primi artar.Bu aynı zamanda daha düşük bir kullanım fiyatı anlamına da gelir.Satım opsiyonlarının priminin düşmesine sebep olur.

Risksiz Faiz Oranı – Prim ilişkisi

Spot Fiyat – Prim İlişkisi

Gösterge Faktörler Delta : Opsiyonun dayanak varlık fiyatının bir birimlik değişimi sonucunda opsiyonun priminin ne kadar azalacağı yada artacağını gösterir. Gamma: Opsiyona dayanak olan varlığın veya ekonomik göstergenin fiyatındaki bir birimlik değişimin opsiyon deltasının kaç birim değişeceğini gösterir.

Gösterge Faktörler Vega:Varlık Fiyatının dalgalanmasının %1 lik değişimi karşısında opsiyon priminin ne kadar değişeceğini gösterir Theta:Vade sonuna bir gün daha yaklaştıkça fiyatın ne kadar azalacağını gösterir Rho: Faiz oranlarındaki %1 lik değişimi sonucunda primin ne kadar değişeceğini gösterir.