YAĞIŞA BAĞLI ZEYTİN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE TOPRAK VE SU KORUMA ÖNLEMLERİ

TURKIYE SURİYE IRAN ISRAİL ÜRDÜN IRAK MISIR LÜBNAN ZEYTİNİN ANAVATINI

Dünya Zeytin Yetiştiricilik Alanları

Türkiye’de Zeytin Yetiştiricilik Alanları

Dünyadaki zeytin alanı: ha Ağaç Sayısı: 1,2 milyar Geleneksel: % 50 Marjinal: %20 Entansif : %30 Sulanmayan alan: % 85 Ürün kaybı: 1000 – 2000 kg / ha Dünyada Zeytin Üretimi

Diğer kültür bitkilerinde olduğu gibi zeytin ağaçlarının sulanması verimi artırmaktadır (Gomez, 2001). Ancak, dünyada zeytin yetiştiriciliğinin yapıldığı alanların yaklaşık % 85’i sulanmamaktadır. Sulanmayan alanlarda 1000 – 2000 kg/ha ürün kaybı olmaktadır ve yetiştiricilik genellikle yağışa bağlı olarak gerçekleştirilmektedir (Touzani, 2001).

Fenolojik OlayDönemiSu stresinin etkileri Sürgün büyümesiKış sonu – yaz başlangıcı sonbahar Sürgün büyümesi azalır Çiçek tomurcuğu oluşumu Şubat - NisanÇiçek tomurcuğu azalır ÇiçeklenmeNisan – MayısAbortif çiçek oluşumu Meyve tutumuMayıs – HaziranAz meyve tutumu Periyodisite artar Meyve Gelişimi (Hücre bölünmesi) Haziran – TemmuzKüçük Meyve oluşumu Meyve Gelişimi (Hücre Büyümesi) Ağustos- HasatKüçük meyve oluşumu Yağ oluşumuEylül – HasatMeyve Yağ oranında azalma ZEYTİN AĞACI VE SU STRESİ Kaynak: Beede ve Hamer, 1994, Fereres, 1995

Toprak ve Su Koruma Önlemleri 1. Kültürteknik Önlemleri  Su Toplama Sistemleri  Su Toplama Arkları  Taş Malçlama  Kum Hendeklerin Açılması  Teraslar  Jessours  Meskat

Kaynak: TUBEİLEH, 2004

Kaynak: ZREİG, 2000

Sağrı Teras

SEKİ TERAS

KANAL TERAS

CEP TERAS

Kaynak: Trigue, 2001

Yüzeyaltı insert sulama sisteminin genel görünümü ve kesiti

Yüzeyaltı insert sulama yöntemini uygulamanın bir başka şekli de damla sulama ile entegre olanıdır. Bu entegre yöntemde, ağaç yaşına bağlı olarak 1 veya 2 insert sulama borusu kullanılabilir. Bu boruların üzerinden damla sulama laterallerini geçirmek suretiyle su doğrudan boru içerisine damla şeklinde verilebilir.

Yüzeyaltı Insert Sulama Yönteminin Uygulama Şekilleri Genç zeytin ağaçlarında ağaç başına bir insert borusu yeterli olabilmektedir. Ağaç yaşı ile birlikte bu boru sayısı ikiye, üçe ve hatta dörde çıkartılabilir.

KÜLTÜREL ÖNLEMLER  Toprak İşleme  Budama

GELENEKSEL İŞLEME Kaynak: OLiVEA, 1996

BİTKİ ÖRTÜLÜ İŞLEME Kaynak: OLiVEA, 1996

Kaynak: GOMEZ, 1999

Kaynak: ROUNİA, 2001