Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar Dr.Fehmi Tabak Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ABD
Epidemiyoloji
Etkenler BAKTERİLER Neisseria gonorrhoeae Chlamydia trachomatis Mycoplasma hominis Ureaplasma urealyticum Treponema pallidum Hemophilus ducreyi Gardnerella vaginalis Shıgella spp. Calymatobacterium granulomatos
Etkenler Phthirius pubis Sarcoptes scabiei Virüsler HSV HBV HCV HIV Human papillomavirus Protozoanlar Trichomonas vaginalis Entamoeba histolytica Giardia lamblia Mantarlar Candida albicans Ektoparazitler Phthirius pubis Sarcoptes scabiei
Sendromlar Erkekte üretrit Genital ülser adenopati sendromu Mükopürülan servisit Pelvik inflamatuvar hastalık (PID) Vajinit
Erkekte Üretrit Dizüri , üretral akıntı ve / veya üretral kaşıntı Gonokok ve gonokok dışı Gonokok dışı C. trachomatis (%15-55) U. urealyticum T. vaginalis Mycoplasma genitalium HSV
Erkekte Üretrit - Tanı Aşağıdakilerden herhangi birinin varlığı: Mükopürülan veya pürülan akıntı Üretral akıntının Gram boyasında 5 lökosit (Gram pozitif diplokok + GU, - NGU) İlk atım idrar örneğinde Lökosit esteraz testi + veya mikroskopik incelemede 10 lökosit
Üretrit
Üretrit - Tanı Gram boya-N.gonorrhoeae Kültür N.gonorrhoeae (Rutinde önerilmez; Tanıda standard) C.trachomatis (Önerilmez) Nükleik asid probları-İleri derecede hassas ve özgül ELISA PZR- C.trachomatis için duyarlılık %100, özgüllük %95 DFA- C.trachomatis
Gonore N.gonorrhoeae Bulaşma: Cinsel temas ve perinatal Erkekten kadına: %50 Kadından erkeğe: %20 En sık klinik tablo: Akut üretrit (erkek) Kadınlarda en sık enf. yeri: Endoserviks Tanı: Gram boyası ve kültür
Gonore - Tanı
Tedavi önerileri
Gonore - Tedavi Sefiksim, 400 mg, tek doz Seftriakson, 125 mg, IM, tek doz Siprofloksasin, 500 mg, tek doz Ofloksasin, 400 mg, tek doz Levofloksasin, 250 mg, tek doz + Azitromisin, 1g, tek doz Doksisiklin, 2x100 mg, 7 gün
Genital Ülser Adenopati Sendromu Genital herpes Sifiliz Şankroid Lenfogranüloma venereum Donovanoz
Genital Herpes HSV-1/2 Primer enfeksiyonların %30’undan HSV-1 ; nükslerin çoğundan HSV-2 sorumlu Sıklıkla asemptomatik Tekrarlayıcı Ağrılı multipl veziküler veya ülseratif lezyonlar
Genital Herpes - Tanı Tzanck preparatı Virolojik testler Hücre kültürü DFA, PZR Tipe özgül serolojik testler ELISA
Genital Herpes - Tedavi Primer (7-10 gün) Asiklovir - 3x400 mg Famsiklovir - 3x250 mg Valasiklovir-2x1 g Atak (5 gün) 24 saat içinde başlanır Nüks (1 yıl) Sık nüks varsa ( 6/yıl) %70-80 etkin Asiklovir -2x400 mg
? Henry VIII Beethoven Napoleon Hitler
Sifiliz Etken : Treponema pallidum KD : 3 hafta (10-90 gün)
Sifiliz Primer sifiliz Şankr Bölgesel LAP
Sifiliz
Sifiliz Sekonder evre Döküntüler Yaygın LAP Condilama lata MSS invazyonu Mukoza lezyonları Ateş Glomerulonefrit Hepatit Artralji
Sifiliz - Sekonder evre
Sifiliz Tersiyer ve geç sifiliz Gom (Sifilitik granülom) MSS ve KVS tutulumu
Sifiliz Latent sifiliz Seroloji (+), Klinik (-) Birkaç aydan, birkaç yıla kadar değişebilir. Latentlik süresi arttıkça, infektivite azalır. Erken (<2 yıl) Geç (>2 yıl) Nörosifiliz Herhangi bir nörolojik işaret ve yakınma
Sifiliz - Tanı Karanlık alan mikroskopisi Seroloji
Sifiliz - Tanı Özgül olmayan serolojik testler Özgül serolojik testler VDRL RPR Özgül serolojik testler FTA-ABS TPHA MHA-TP ELISA - Hayattaki pozitif olan tek şeyim VDRL testim!!!
Sifiliz - Tedavi Primer ve sekonder evre Latent sifiliz Benzatin penisilin G (2.4 MU, IM, Tek doz) Doksisiklin (2x100 mg, 14 gün) Seftriakson (1 g, 8-10 gün) Azitromisin (2 g, tek doz) Latent sifiliz Erken latent : Benzatin Penisilin G (Tek doz) Geç latent : Benzatin Penisilin G (2.4 MU /hafta, 3 kez)
Sifiliz - Tedavi Tersiyer evre Nörosifiliz Benzatin Penisilin G (2.4 MU/hafta, 3 kez) Nörosifiliz Kristalize Penisilin G (18-24 MU/gün, 10-14 g) Seftriakson (2 g/gün, 10-14 gün)
Şankroid Hemophilus ducreyi Tropikal ve semitropikal bölgelerde endemik Afrika’da en sık genital ülser nedeni Ağrılı ülser, hassas LAP (1/3)
Şankroid - Tanı Ülser zeminindeki eksüdanın sitolojik muayenesi (Giemsa-Gram) Balık sürüsü veya tren yolu görünümü Kültür (zor) DNA probları veya PZR
Şankroid - Tanı kriterleri Bir veya daha fazla ağrılı ülserler Sifilize ait laboratuvar bulgularının negatifliği Klinik olarak tipik ülser görünümü ile birlikte, eksüdanın HSV açısından negatifliği
Şankroid - Tedavi Azitromisin, 1 g, oral, tek doz veya Seftriakson, 250 mg, IM, tek doz veya Siprofloksasin, 2x500 mg, 3 gün veya Eritromisin, 4x500, 7 gün
CHLAMYDİAL enfeksiyonlar C.trachomatis C.psittaci C.pneumoniae Gram negatif bakteri Zorunlu intrasellüler mo Kadınların % 20-40’ı (+) Sıklıkla CYBH’a yol açar ABD’de CYBH’ın en sık nedeni
Klamidyal Enfeksiyonlar Kadınlarda Servisit Endometrit Salfenjit Üretrit Erkeklerde Üretrit Epididimit Proktit PID Ektopik gebelik İnfertilite
C.trachomatis Trahom (serovar A, B, Ba ve C) CYBH (serovar D-K) Lenfagranüloma venereum (serovar L1-L3) Homoseksüellerde rektal enfeksiyonlar (serovar D,G,L1,L2)
Klamidyal enfeksiyon - Klinik Kadınlarda Sıklıkla asemptomatik Pürülan servisite bağlı vajinal akıntı Disparoni Karın alt bölgelerde hassasiyet Ateş ve lökositoz
Klamidyal enfeksiyon - Klinik Erkeklerde Asemptomatik veya dizüri ve üretral akıntı NGU’lerin % 30-50’sinden sorumlu Cinsel temastan 7-10 gün sonra yakınmalar başlar Skrotal şişme ve ağrı (Epididimit)
Klamidyal enfeksiyon - Tedavi Azitromisin, 1 g, tek doz veya Doksisiklin, 2x100 mg, 7 gün veya Eritromisin, 4x500 mg, 7 gün veya Ofloksasin, 2x400 mg, 7 gün veya Levofloksasin, 500 mg, 7 gün
Klamidyal enfeksiyonlar - Tanı Kültür (McCoy, HeLa hücre kültür) Kültür dışı yöntemler EIA (Kültüre göre duyarlılıkları düşük) DFA DNA probları (Duyarlılıkları yüksek) PCR Serolojik testler Tanıda yararsız (yetişkinlerin % 40-80’i + anti-klimidyal antikorlara sahip)
Lymphogranuloma venereum Etken : C.trachomatis (serovar L1,L2,L3) Tropikal ve subtropikal bölgelerde endemik Klinik Evre I : Genital lezyon (Soliter papül veya vezikül) Nonspesifik üretrit Evre II : Bölgesel LAP - Groove işareti Fistüller ve kronik seropürülan akıntı Ateş, bulantı, başağrısı artralji, poliartrit, HSM Evre III : Anogenitorektal sendrom (% 25) Rektal ağrı, tenezm, kanlı-mükopürülan akıntı
Lymphogranuloma venereum LGV GROOVE İŞARETİ
LGV - Tanı ve tedavi Tanı Klinik bulgular Seroloji : CF (>1/64) ve mikro İF testi Kültür ve immuntipleme : En duyarlı yöntemler Pahalı ve zor yöntemler Tedavi Doksisiklin, 2x100 mg, 21 gün veya Eritromisin, 4x500 mg, 21 gün
Granuloma inguinale Donovanoz Etken : Calymmatobacterium granulomatosis Tropikal ve subtropikal bölgelerde endemik Kronik, ağrısız ülsero-granülomatoz enfeksiyon Primer lezyon : Granülomatöz ülsere dönüşen soliter papül veya nodül
Granuloma inguinale-Tanı&Tedavi Tanı : Büyük mononükleer hücrelerin sitoplazmik vakuollerde Donovan cisimciklerinin görülmesi ile koyulur Tedavi : Doksisiklin, 2x100 mg, >3 hafta veya TMP-SMX, forte tab, 2X1, > 3 hafta veya Siprofloksasin, 2x750 mg, >3 hafta veya Eritromisin, 4x500, >3 hafta veya Azitromisin, 1 g/hafta, > 3 hafta
Mükopürülan Servisit Koyu servikal akıntı, endoserviksin eritemi ve ektopisi ile özgüllenen endoserviksin inflamasyonu. Çoğu olgularda etken saptanamaz. Nadiren N.gonorrhoeae ve C.trachomatis etken olarak bulunur. Genellikle asemptomatik olarak seyreder. CYBH’ın yayılımında önemli rol oynar.
Vajinit Bakteriyal vajinoz Candida vajiniti Trikomonas vajiniti
Bakteriyal vajinoz Tanı için 3 ölçüt olmalı: Homojen, renkli akıntı Clue hücrelerinin varlığı Vajinal sıvının pH>4.5 Whiff testi pozitifliği
Vajinit - Tedavi Bakteriyal vajinoz Trikomonal vajinit Metronidazol, 2x500 mg, 7 gün Metronidazol, 2 g, tek doz Klindamisin, 2x300 mg, 7 gün Trikomonal vajinit Metronidazol, 2 g, tek doz veya 2x500 mg, 7 gün Candida vajiniti İntravajinal ajanlar: Clotrimazol, mikonazol,… Oral ajanlar : Flukonazol, 150 mg, tek doz
Pelvik inflamatuvar hastalık-PID Cinsel olarak aktif yaşlarda Partner sayısı ile doğru orantılı Tedavisiz gonokok ve klamidya servisiti sonrası salfenjit gelişme riski : %10-40 Assandan enfeksiyon (Serviks Endometrium, tubalar, peritoneal kavite) Polimikrobiyal (Gonokok-%25-50, C.trachomatis-%30, mikst aerobik-anaerobik bakteriler-%25-60)
PID - Sekeller İnfertilite (PID sonrası risk : %30) Ektopik gebelik (PID anamnezi : %50) Tekrarlayıcı PID (1/5) Kronik pelvik ağrı Tubo-ovariyan abseler
PID - Tanı Laparoskopi (altın standard-pratik değil) Kriterler Üçüde olmalı Karın alt bölgelerde duyarlılık Serviks hareketlerinde duyarlılık Adnekslerde duyarlılık +1bulunmalı Ateş Anormal servikal veya vajinal mükopürülan akıntı Vajinal sekresyonların mikroskopisinde lökositlerin varlığı Yüksek ESR veya CRP Gonokokkal veya klamidyal servisit bulgusu
PID - Tedavi Parenteral Rejimler Oral Rejimler Sefoksitin+Doksisiklin Klindamisin+Gentamisin Ofloksasin veya levofloksasin Metronidazol veya Ampisilin/Sulbaktam+Doksisiklin Oral Rejimler Ofloksasin veya Levofloksasin Metronidazol Seftriakson veya sefoksitin + Doksisiklin Metronidazol
KORUNMA Şüpheli cinsel temastan kaçının Tek eşliliğe yönelin Riskli kişilere HBV aşısı uygulayın Kondom kullanın Uyuşturucu ve alkol aldıktan sonra şüpheli cinsel temastan kaçının