SOSYAL GÜVENLİK BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI Murat GÖKTAŞ Murat GÖKTAŞ İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd. İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd. SGK Başmüfettişi SGK Başmüfettişi

YAPILANDIRMAYA ESAS BORÇLAR-I YAPILANDIRMAYA ESAS BORÇLAR-I yayımlandığı MADDE 12 : 2010/Kasım ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan; a ) 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; -SİGORTA PRİMİ -İŞSİZLİK SİGORTASI PRİMİ -SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ -EMEKLİLİK KESENEĞİ VE KURUM KARŞILIĞI

YAPILANDIRMAYA ESAS BORÇLAR-II b) Bu Kanuna göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkanı ortadan kalkmamış, - İSTEĞE BAĞLI SİGORTA PRİMİ, - TOPLULUK SİGORTASI PRİMİ, c) Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ilgili kanunları gereğince takip edilen -DAMGA VERGİSİ, -ÖZEL İŞLEM VERGİSİ -EĞİTİME KATKI PAYI,

GECİKME CEZASI VE GECİKME ZAMMI YERİNE TEFE/ÜFE Borç asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan; -Gecikme cezası, -Gecikme zammı, -Diğer fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilir.

BİRİKMİŞ SGDP BORÇLARI YAPILANDIRILACAK -Yaşlılık, -Emekli aylığı -Malullük aylığı Bağlandıktan sonra 4/b sigortalılık statüsü kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirir nitelikte çalışması nedeniyle ilgili mevzuata göre sosyal güvenlik destek primi ödemesi gerekenlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar tescili yapılmış olanların, 2010/Kasım ve önceki aylara ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan SGDP asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, Bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

ÖRNEK: Kanununu 15 Şubat 2011 yayımlandığı varsayılırsa Yaşlılık aylığı alan bir sigortalı 2007-Mayıs ayından bugüne kadar ticari faaliyette bulunduğu halde bir nedenle tescili yapılamamış ise Nisan ayının sonuna kadar kuruma müracaat eder ve tescil işlemlerini yaptırırsa 2010 Kasım ayına kadar olan döneme ilişkin olan anaparaya 15 Şubata kadar uygulanan TEFE/ÜFE ile ödemesi halinde anaparaya uygulanan gecikme zammı ve gecikme faizinden vazgeçilir. Yaşlılık aylığı alan bir sigortalı 2007-Mayıs ayından bugüne kadar ticari faaliyette bulunduğu halde bir nedenle tescili yapılamamış ise Nisan ayının sonuna kadar kuruma müracaat eder ve tescil işlemlerini yaptırırsa 2010 Kasım ayına kadar olan döneme ilişkin olan anaparaya 15 Şubata kadar uygulanan TEFE/ÜFE ile ödemesi halinde anaparaya uygulanan gecikme zammı ve gecikme faizinden vazgeçilir.

ASGARİ İŞÇİLİKTEN KAYNAKLANAN BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI-I (Ön Değerleme, Araştırma ve Tespiti Bitmiş Olanlar) 30/11/2010 tarihine kadar (bu tarih dahil) bitirilmiş özel bina inşaatları ile ihale konusu işlere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edildiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan; Özel inşaatlar ve İhale konusu işlere ilişkin yapılan -Ön değerlendirme, -Araştırma, -Veya tespitler sonucunda bulunan Eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan sigorta primi asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamın tahsilinden vazgeçilecek.

ASGARİ İŞÇİLİKTEN KAYNAKLANAN BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI-II (Ön Değerleme, Araştırma ve Tespiti Bitmemiş Olanlar) 30/11/2010 tarihine kadar bitirilmiş özel inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak için bu Kanunun yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu halde bu sürenin sonuna kadar tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan, 30/11/2010 tarihine kadar bitirilmiş özel inşaatlar ile ihale konusu işlere ilişkin olup, bu Kanun hükümlerinden yararlanmak için bu Kanunun yayım tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar başvurulduğu halde bu sürenin sonuna kadar tahakkuk ettirilerek işverene tebliğ edilememiş olan, -Ön değerlendirme, -Ön değerlendirme, -Araştırma -Araştırma -Veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ilk taksit bu Kanuna göre hesaplanan tutarın işverene tebliğ edildiği tarihi izleyen ikinci aydan başlamak üzere, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek. -Veya tespit sonucunda bulunan eksik işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim asılları ile bu alacaklara gecikme cezası ve gecikme zammı hesaplanan sürenin başlangıç tarihinden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, ilk taksit bu Kanuna göre hesaplanan tutarın işverene tebliğ edildiği tarihi izleyen ikinci aydan başlamak üzere, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

ASGARİ İŞÇİLİKTEN KAYNAKLANAN BORÇLARIN YAPILANDIRILMASI-III Yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, Yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların, -Dava açmamaları, -Dava açmamaları, -Açılmış davalardan vazgeçmeleri -Açılmış davalardan vazgeçmeleri -Kanun yollarına başvurmamaları şarttır. -Kanun yollarına başvurmamaları şarttır. Yapılandırma hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri yada eksik ödemeleri halinde, yapılandırılan anlaşmaları bozulur. Yapılandırma hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçluların taksit ödeme süresince tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri yada eksik ödemeleri halinde, yapılandırılan anlaşmaları bozulur.

ASGARİ İŞÇİLİK BORCU YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN ÖRNEK: 30/01/2003 tarihinde biten ve TL EKSİK İŞÇİLİK bildirdiği için TL FARK PRİM BORCU tahakkuk ettirilen bina inşaatı sahibi, FARK PRİM BORCUNU bu gün ödemek isterse TL borç aslı ,04 TL Gecikme Zammı olmak üzere toplam ,04 TL ödemesi gerekecektir. Özel Bina yaptıran bu kişi borcunu yapılandırdığı takdirde; Borç Aslı: TL TEFE/UFE Güncellemesi :2.773,62 TL olmak üzere borç Toplamı 6.323,62 TL olacaktır. Borç 6 taksit yaptığı takdirde aylık ödemesi:1.106,63 TL 9 taksit yaptığı takdirde aylık ödemesi:751,81 TL 12 taksit yaptığı takdirde aylık ödemesi:579,66 TL 18 taksit yaptığı takdirde aylık ödemesi:404,01 TL Olarak ödenebilecektir.

İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-I (Dava açma süresi sona eren idari para cezaları) 31/12/2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce kesinleştiği halde bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ödenmemiş olan İdari para cezası asıllarının % 50’si ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde idari para cezası asıllarının kalan % 50’si ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

ÖRNEK: İPC Aslı İPC G.zammı/ceza Tebliğ Trh İPC cezasının % 50 si olan TL ye TEFE/ÜFE uygulanarak ödenmesi halinde İPC aslının TL si ile Gecikme zammı ve gecikme cezası olan TL silinir. Toplam TL yerine TL ödenir ve borç kapanır. İPC cezasının % 50 si olan TL ye TEFE/ÜFE uygulanarak ödenmesi halinde İPC aslının TL si ile Gecikme zammı ve gecikme cezası olan TL silinir. Toplam TL yerine TL ödenir ve borç kapanır. Toplam Ödenmesi gereken: TL, Toplam Ödenmesi gereken: TL, Yapılandırma durumunda ödenecek: TL Yapılandırma durumunda ödenecek: TL Silinen Toplam Borç: 33,600 TL Silinen Toplam Borç: 33,600 TL

İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-II (Dava Safhasında Bulunan Veya Dava Açma Süresi Sona Ermemiş İdari Para Cezaları) 31/12/2010 tarihine kadar işlenen fiillere ilişkin olup bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar tahakkuk ettiği halde dava safhasında veya dava Açma süresi sona ermemiş olan idari para cezası asıllarının % 25’i ile bu tutara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarın bu Kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, idari para cezası asıllarının kalan % 75’i ile idari para cezasına uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.

ÖRNEK: İPC Aslı İPC G.zammı/ceza Tebliğ Trh Yeni Tebliğ Edildi İPC cezasının % 75 si olan TL ye TEFE/ÜFE uygulanarak ödenmesi halinde İPC aslının TL si silinir ve TL ödenerek borç kapatılır. İPC cezasının % 75 si olan TL ye TEFE/ÜFE uygulanarak ödenmesi halinde İPC aslının TL si silinir ve TL ödenerek borç kapatılır. Toplam Ödenmesi gereken: TL, Toplam Ödenmesi gereken: TL, Yapılandırma durumunda ödenecek: TL Yapılandırma durumunda ödenecek: TL Silinen Toplam Borç: TL Silinen Toplam Borç: TL

YILINDAKİ YAPILANDIRMA ANLAŞMASI BOZULANLARIN BORÇLARINI YAPILANDIRMASI-I SGK’ya olan borçları 5510 sayılı Kanunun Geçici 24. veya Geçici 25.maddeleri uyarınca yeniden yapılandırıldığı halde, taksit ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemiş olmaları nedeniyle yeniden yapılandırma haklarını kaybetmiş olanlardan, -Yapılandırmaları on iki taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı dörtten fazla olmayanların; -Yapılandırmaları yirmi dört taksite kadar yapılmış olanların, ödenmemiş taksit sayısı sekizden fazla olmayanların

YILINDAKİ YAPILANDIRMA ANLAŞMASI BOZULANLARIN BORÇLARINI YAPILANDIRMASI-II 2008 YILINDAKİ YAPILANDIRMA ANLAŞMASI BOZULANLARIN BORÇLARINI YAPILANDIRMASI-II Bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar yazılı olarak başvurmaları halinde, bozulmuş olan yeniden yapılandırma anlaşmaları anılan kanun hükümleri uyarınca yapılmış olan başvuru tarihi ve taksitlendirme süresi dikkate alınarak ihya edilecek. Yeniden yapılandırma anlaşmaları ihya edilen borçluların, yeniden yapılandırma anlaşmalarının bozulduğu tarihten sonra 5510 sayılı Kanunun geçici 24 üncü ve geçici 25 inci maddeleri kapsamına giren borçları için bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar yapmış oldukları ödemeler, anılan yapılandırma kanunu hükümlerine göre mahsup edilecek.

YILINDAKİ YAPILANDIRMA ANLAŞMASI BOZULANLARIN BORÇLARINI YAPILANDIRMASI-III İhya veya mahsup işlemleri sonucunda süresi içinde ödenmediği veya eksik ödendiği anlaşılan taksit tutarlarının tamamının, ödeme süresinin sona erdiği tarihten ödemenin yapılacağı tarihe kadar her ay için Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen DİBS aylık ortalama faiz oranına bir puan eklenmek suretiyle bulunacak faiz oranının bileşik bazda uygulanması sonucunda hesaplanacak faiz tutarıyla birlikte bu maddeye göre yapılan başvuru tarihini izleyen üçüncü ayın sonuna kadar ödenmesi halinde ilgili kanunda öngörülen yeniden yapılandırma hükümlerinden yararlanılır. ödeme yükümlülüklerinin söz konusu üç aylık süre içinde tam olarak yerine getirilmemesi halinde yeniden yapılandırma hakkı kaybedilir ve yapılandırma işlemleri iptal edilir.

/b SİGORTALILIKLARI DURDURULANLARIN PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-I 4/b SİGORTALILIKLARI DURDURULANLARIN PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-I Tescilleri yapıldığı halde prim borçları nedeniyle ilgili kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş ve bu sigortalılık süreleri bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ihya edilmemiş olan 4/b sigortalılarının kendileri veya hak sahipleri, bu sigortalılık sürelerinin ihyası amacıyla 5510 sayılı Kanunun Geçici 17. maddesine istinaden bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar yapacakları yazılı müracaatlarında, durdurulan sigortalılık süreleri için ödeyecekleri prim tutarının, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilerek hesaplanmasını talep edebilirler

/b SİGORTALILIKLARI DURDURULANLARIN PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-II 4/b SİGORTALILIKLARI DURDURULANLARIN PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-II Yapılandırma kapsamında yeniden hesaplanan prim borçlarının tamamı bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen beşinci ayın sonuna kadar ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu maddede belirtilen süre içinde hesaplanan borç tutarının tamamının ödenmemesi halinde ihya işlemi geçerli sayılmaz ve bu madde kapsamında ödenmiş olan tutarlar ilgilinin bu madde kapsamı haricinde başkaca prim borcunun bulunmaması kaydıyla faizsiz olarak iade edilir.

İhya Edilen Borcun Ödenmesine ÖRNEK: İhya Edilen Borcun Ödenmesine ÖRNEK: Yapılandırma Kanununun 15 Şubat 2010 tarihinde Resmi Gazetede yayınlandığı varsayıldığında; 60 ayı aşan prim borcu bulunduğu için sigortalılık süresi durdurulan kişiler en geç 30 Nisan 2011 tarihine kadar yapılandırmaya başvurmak ve TEFE/ÜFE ile güncellenen yeni borcun tamamını en geç 31 Temmuz 2011 tarihine kadar ödemek zorundadır. Borcun eksik ödenmesi yada 31 Temmuz 2011 tarihinden sonra ödenmesi halinde yapılandırma anlaşması bozulur ve yatırılan tutar faizsiz olarak geri iade edilir. İhya borçlarının taksitle ödenmesi mümkün değildir. Kişi dilerse 3 ay içinde borcu parça parça ödeyebilir.

/b SİGORTALILIKLARI DURDURULANLARIN PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-III 4/b SİGORTALILIKLARI DURDURULANLARIN PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI-III 5 yılı aşan borç nedeniyle sigortalılığı durdurulanların en son bulundukları basamak sayısı 7. ve üzerinde ise yapılandırmaya başvurmaksızın doğrudan Geçici 17. madde gereği ihya talebinde bulunmaları yararlarına olacaktır.

YAPILANDIRMA BAŞVURUSU VE ÖDEME SÜRESİ-I YAPILANDIRMA BAŞVURUSU VE ÖDEME SÜRESİ-I Yazılı başvuru Açılan davalardan vazgeçilmesi Ödemelerin süresinde yapılması Taksit ödeme süresince cari dönem prim ödeme yükümlülüklerinin de yerine getirilmesi

YAPILANDIRMA BAŞVURUSU VE ÖDEME SÜRESİ-II YAPILANDIRMA BAŞVURUSU VE ÖDEME SÜRESİ-II Yapılandırma hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların; Bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar SGK’YA başvuruda bulunmaları, Bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar SGK’YA başvuruda bulunmaları, İlk taksiti bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen dördüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri, şarttır. İlk taksiti bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen dördüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde azami on sekiz eşit taksitte ödemeleri, şarttır.

YAPILANDIRMA BAŞVURUSU VE ÖDEME SÜRESİ Taksitle yapılacak ödemelerde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; 1) Altı eşit taksit için (1,05), 2) Dokuz eşit taksit için (1,07), 3) On iki eşit taksit için (1,10), 4) On sekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Bu Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan borçlulara tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilir. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması halinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.

TAKSİTLER İKİ AYDA BİR ÖDENECEK TAKSİTLER İKİ AYDA BİR ÖDENECEK 6 eşit taksit seçenler ödemeyi 12 ayda, 9 eşit taksit seçenler ödemeyi 18 ayda 12 eşit taksit seçenler ödemeyi 24 ayda, 18 eşit taksit seçenler ödemeyi 36 ayda ödeyecek. Bu yöntemin amacı vergi alacaklarına ilişkin yapılan taksitler ile SGK borçlarına ilişkin yapılan taksitlendirmelerinin aynı aya denk gelmesini önlemektir.

ÖDEME DÖNEMİNİN TATİLE RASTLAMASI Bu Kanuna göre ödenecek taksitlerin ödeme süresinin son gününün resmi tatile rastlaması halinde süre tatili izleyen ilk iş günü mesai saati sonunda biter. Bu Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarın; İlk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ödenmesi halinde, bu tutara bu Kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz.

TAKSİTLERİN AKSATILMASI Bir takvim yılında en fazla 2 taksitin süresinde ödenmemesine izin verilmektedir. Süresinde ödenmeyen taksit, son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödenebilecektir. Ancak ödenmeyen taksit gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir. Kanundan yararlanmanın bir diğer şartı, cari dönem prim ödeme yükümlülüklerinin gününde yerine getirilmesidir. Cari yükümlülükler açısından da 1 takvim yılında en fazla 2 defa ihlal hakkı verilmektedir.

BORCUNU YAPILANDIRAN SAĞLIK YARDIMI ALABİLECEK Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışan 4/b sigortalılar ile çiftçiler borçlarını yapılandırmaları halinde, yapılandırılan borçlarının ilk taksitini ödedikten sonra, kendileri ve bakmakla yükümlü oldukları hak sahipleri, genel sağlık sigortasından yararlanmaya başlayacak.

YERSİZ 65 YAŞ AYLIĞI ALANLAR % 50 ZAM ÖDEMEKTEN KURTULACAK 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamında almakta oldukları aylıkları %50 fazlası ile geri alınması gerekenlerden, %50 fazlaya ilişkin tahsil edilmemiş tutarların tahsilinden vazgeçiliyor.

TEŞEKKÜRLER…. Murat GÖKTAŞ İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd. SGK Başmüfettişi

SAYILI KANUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

ÇIRAK VE STAJER ÖĞRENCİLER SAĞLIK YARDIMI ALABİLECEK 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanuna tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bunlar 4/a kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.” 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde meslekî eğitim gören öğrenciler hakkında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası; meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanuna tabi olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç tutarı, günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından fazla olmayanlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası uygulanır. Bunlar 4/a kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında ayrıca genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.”

İŞ-KUR MESLEK EDİNDİRME KURSUNA KATILANLAR SAĞLIK YARDIMI ALABİLECEK Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler, 4/a kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ile bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.” Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen meslek edindirme, geliştirme ve değiştirme eğitimine katılan kursiyerler, 4/a kapsamında sigortalı sayılırlar ve bunlar hakkında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası ile bunlardan bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar hakkında genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.”

ERKEN DOĞUM NEDENİYLE KULLANILAMAYAN İZİNLER Sigortalı kadın işçinin erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı süreler doğumdan sonraki izin sürelerine eklenecek ve bu süreler için geçici iş göremezlik ödeneği (analık parası) alınabilecek Sigortalı kadın işçinin erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı süreler doğumdan sonraki izin sürelerine eklenecek ve bu süreler için geçici iş göremezlik ödeneği (analık parası) alınabilecek

KISMİ SÜRELİ ŞÖZLEŞME İLE ÇALIŞANLAR BU SÜRELERİ BORÇLANABİLECEK 4857 sayılı İş Kanununa göre, Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, primi ödenmeyen süreleri borçlanabilecek. Sigortalı bu süreler için GSS primi ödemiş ise borçlanma tutarı prime esas kazancın %20’si olacak sayılı İş Kanununa göre, Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, primi ödenmeyen süreleri borçlanabilecek. Sigortalı bu süreler için GSS primi ödemiş ise borçlanma tutarı prime esas kazancın %20’si olacak. Borçlanılan süreler 4/a kapsamında sigortalılık sayılacak. Borçlanılan süreler 4/a kapsamında sigortalılık sayılacak.

KISMİ SÜRELİ ŞÖZLEŞME İLE ÇALIŞANLAR BU SÜRELERDE İSTEĞE BAĞLI SİGORTALI OLABİLECEK 4857 sayılı İş Kanununa göre, Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, primi ödenmeyen süreler için isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilecek sayılı İş Kanununa göre, Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar, primi ödenmeyen süreler için isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödeyebilecek. İsteğe Bağlı prim ödenen bu süreler 4/a kapsamında sigortalılık sayılacak. İsteğe Bağlı prim ödenen bu süreler 4/a kapsamında sigortalılık sayılacak.

/A SİGORTALILIĞINA ÜSTÜNLÜK TANINIYOR. Zorunlu 4/b sigortalısı iken hizmet akdi kapsamında çalışmaya başlayanların 4/b sigortalılıkları askıya alınacak. Bunlar bu sürelerde 4/a sigortalısı sayılacak. Bu düzenleme geçmiş dönemler için uygulanmayacak. Kanunun yürürlük tarihinden önce 4/b sigortalısı olması gerektiği halde 4/a kapsamında primi ödenenler eskiden olduğu gibi mahsuplaşma yapacak Zorunlu 4/b sigortalısı iken hizmet akdi kapsamında çalışmaya başlayanların 4/b sigortalılıkları askıya alınacak. Bunlar bu sürelerde 4/a sigortalısı sayılacak. Bu düzenleme geçmiş dönemler için uygulanmayacak. Kanunun yürürlük tarihinden önce 4/b sigortalısı olması gerektiği halde 4/a kapsamında primi ödenenler eskiden olduğu gibi mahsuplaşma yapacak Vergi mükellefi yada şirket ortağı olanlar hizmet akdiyle çalışmaları nedeniyle 4/a sigortalısı sayılacaklarından 4/a şartlarından daha erken zamanda emekli olmaya hak kazanabilecek. Vergi mükellefi yada şirket ortağı olanlar hizmet akdiyle çalışmaları nedeniyle 4/a sigortalısı sayılacaklarından 4/a şartlarından daha erken zamanda emekli olmaya hak kazanabilecek.

STAJER AVUKATLAR SAĞLIKTAN YARARLANABİLECEK 1136 sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca avukatlık stajı yapmakta olanlardan genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar, staj süresi ile sınırlı olmak üzere genel sağlık sigortalısı sayılacak. Bu şekilde genel sağlık sigortalısı sayılanların GSS primleri prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının % 6'sı olacak. Bu primler Türkiye Barolar Birliği tarafından ödenecek sayılı Avukatlık Kanunu uyarınca avukatlık stajı yapmakta olanlardan genel sağlık sigortalısı veya bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar, staj süresi ile sınırlı olmak üzere genel sağlık sigortalısı sayılacak. Bu şekilde genel sağlık sigortalısı sayılanların GSS primleri prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının % 6'sı olacak. Bu primler Türkiye Barolar Birliği tarafından ödenecek.

TRAFİK KAZALARINDA SAĞLIK GİDERLERİNİ SGK KARŞILAYACAK Trafik kazası geçiren vatandaşların tedavi giderleri SGK tarafından karşılanacak. Bu tedavi sırasında kişinin sigortalı olup olmadığı veya prim gün sayısının yeterli olup olmadığı, prim borcunun bulunup bulunmadığı sorgulanmayacak. Trafik kazası geçiren vatandaşların tedavi giderleri SGK tarafından karşılanacak. Bu tedavi sırasında kişinin sigortalı olup olmadığı veya prim gün sayısının yeterli olup olmadığı, prim borcunun bulunup bulunmadığı sorgulanmayacak.

GELİR TESTİ SONUÇLANAN KADAR GSS PRİMİ ASGARİ ÜCRET ÜZERİNDEN BELİRLENECEK Hiçbir sosyal güvencesi olmadığı için GSS başvurusunda bulunanların gelir testleri Kurumca sonuçlandırılıncaya kadar prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı (aylık asgari ücret) prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas alınır. Hiçbir sosyal güvencesi olmadığı için GSS başvurusunda bulunanların gelir testleri Kurumca sonuçlandırılıncaya kadar prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı (aylık asgari ücret) prime esas asgari kazanç tutarı olarak esas alınır. Gelir testi sonucu; aile içindeki gelirleri asgari ücretin altında kalan GSS’ lilerin bu sürelerde gelir testi sonucuna göre ödemeleri gereken tutarların üzerinde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilir. Gelir testi sonucu; aile içindeki gelirleri asgari ücretin altında kalan GSS’ lilerin bu sürelerde gelir testi sonucuna göre ödemeleri gereken tutarların üzerinde yaptıkları ödemeler herhangi bir faiz uygulanmaksızın iade veya mahsup edilir.

AYNI ANDA BİRDEN ÇOK TEŞVİKTEN YARARLANMAK MÜMKÜN Aynı anda birden çok teşvikten yararlanmak mümkün. Öncelikle 5 puan indirim teşvikinden yararlanılacak. Sonrasında diğer teşvikten yararlanılacak. Aynı anda birden çok teşvikten yararlanmak mümkün. Öncelikle 5 puan indirim teşvikinden yararlanılacak. Sonrasında diğer teşvikten yararlanılacak.

YERSİZ ÖDEMELERE 24 AY TAKSİT İMKANI Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler 24 aya kadar taksitle ödenebilecek. Kurumca işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara gelir veya aylık almakta olanlara ve bunların hak sahiplerine, genel sağlık sigortalılarına ve bunların bakmakla yükümlü olduğu kişilere, fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit edilen bu Kanun kapsamındaki her türlü ödemeler 24 aya kadar taksitle ödenebilecek.

ÇALIŞAMAZLIK BELGESİNİN CEZASI DÜŞÜRÜLDÜ 4/A kapsamındaki sigortalılara geçici iş göremezlik ödeneği ödemelerinde 100. maddeye istinaden Kurumca işverenlerden istenilen bildirimlerin belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.” 4/A kapsamındaki sigortalılara geçici iş göremezlik ödeneği ödemelerinde 100. maddeye istinaden Kurumca işverenlerden istenilen bildirimlerin belirlenen süre içerisinde ve elektronik ortamda yapılmaması halinde sigortalı başına aylık asgari ücretin onda biri, hiç yapılmaması halinde ise sigortalı başına aylık asgari ücretin yarısı tutarında idari para cezası uygulanır.”

TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA ÇALIŞAN ŞOFÖRLERİ BİLDİRMEYEN MESLEK KURULUŞLARINA CEZA UYGULANACAK Toplu taşıma araçlarında çalışan şoförleri SGK’ ya yasal süresi içinde bildirmeyen kanunla kurulu meslek kuruluşları, oda ve birliklere bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak. Toplu taşıma araçlarında çalışan şoförleri SGK’ ya yasal süresi içinde bildirmeyen kanunla kurulu meslek kuruluşları, oda ve birliklere bir aylık asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacak.

GSS 1 OCAK 2012 TARİHİNDE ZORUNLU OLUYOR GSS 1 Ocak 2011 tarihinde zorunlu olacak. Zorunlu olarak GSS’ li olanlar gelir testine girecek. Geliri asgari ücretin üçte birinin altında olanların GSS primini devlet ödeyecek. GSS 1 Ocak 2011 tarihinde zorunlu olacak. Zorunlu olarak GSS’ li olanlar gelir testine girecek. Geliri asgari ücretin üçte birinin altında olanların GSS primini devlet ödeyecek.

BEKAR KIZ ÇOCUKLARI YAŞINA BAKILMAKSIZIN ANNE-BABASI ÜZERİNDEN SAĞLIK YARDIMI ALABİLECEK. Sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kız çocukları (bekar yada dul) çalışmaya başlayınca kendi sigortalılıkları üzerinden, işten ayrılınca anne yada babasının üzerinden sağlık yardımı alabilecek.Belirleyici olan faktör, kızın yaşı değil kızın bekar yada dul olup olmaması olacak. Sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kız çocukları (bekar yada dul) çalışmaya başlayınca kendi sigortalılıkları üzerinden, işten ayrılınca anne yada babasının üzerinden sağlık yardımı alabilecek.Belirleyici olan faktör, kızın yaşı değil kızın bekar yada dul olup olmaması olacak.

TARIM SİGORTALILARININ HAK SAHİPLERİ DE SAĞLIKTAN YARARLANABİLECEK 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi sigortalılar ile bunların bu Kanuna göre bakmakla yükümlü oldukları kimseler, genel sağlık sigortası hükümlerine göre sağlanan sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanma hakkına sahip olacak sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanununa tabi sigortalılar ile bunların bu Kanuna göre bakmakla yükümlü oldukları kimseler, genel sağlık sigortası hükümlerine göre sağlanan sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan yararlanma hakkına sahip olacak sayılı İş Kanununun 13. ve 14.maddelerine göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait GSS primlerini 30 güne tamamlama yükümlülüğü 4857 sayılı İş Kanununun 13. ve 14.maddelerine göre kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalıların eksik günlerine ait GSS primlerini 30 güne tamamlama yükümlülüğü 1 Ocak 2012 tarihinde başlayacak.

TARIM SİGORTASI GERİ GELİYOR Sigortalı olmayan, kendi sigortalılıklarından dolayı bu kanunlara göre gelir veya aylık almayan ve 18 yaşını doldurmuş olanlardan; tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, ilgili muhtarlık, birlik, kuruluş, il veya ilçe tarım müdürlükleri tarafından usulüne uygun olarak düzenlenip onaylanmış belgeler ile talepte bulundukları tarihten itibaren sigortalı sayılacak. Tarım sigortalıları 4/a kapsamında sigortalı sayılacak. Sigortalı olmayan, kendi sigortalılıklarından dolayı bu kanunlara göre gelir veya aylık almayan ve 18 yaşını doldurmuş olanlardan; tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışanlar, ilgili muhtarlık, birlik, kuruluş, il veya ilçe tarım müdürlükleri tarafından usulüne uygun olarak düzenlenip onaylanmış belgeler ile talepte bulundukları tarihten itibaren sigortalı sayılacak. Tarım sigortalıları 4/a kapsamında sigortalı sayılacak.

TARIM SİGORTASI GERİ GELİYOR-II Tarım sigortalılarının iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmeleri için iş kazasının olduğu tarihten en az on gün önce tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona ermemiş olması, iş kazası veya meslek hastalığından dolayı iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya iş göremezlik geliri yada malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı aranacak. Prim oranı prime esas kazancın %34,5’i olacak. Tarım sigortalılarının iş kazası ve meslek hastalığı sigorta kollarından sağlanan yardımlardan yararlanabilmeleri için iş kazasının olduğu tarihten en az on gün önce tescil edilmiş olmaları ve sigortalılıklarının sona ermemiş olması, iş kazası veya meslek hastalığından dolayı iş göremezlik ödeneği ödenmesi veya iş göremezlik geliri yada malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından aylık bağlanabilmesi için prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı aranacak. Prim oranı prime esas kazancın %34,5’i olacak.

ŞEHİR İÇİ TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA ÇALIŞANLAR 4/A SİGORTALISI OLACAK. Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4/b kapsamında sayılan Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişilerin sigortalılıkları, kendileri tarafından 30 gün üzerinden prim ödemeleri suretiyle sağlanacak. Sigortalılar hakkında; malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası ve istekleri halinde işsizlik sigortası hükümleri uygulanacak. Ticari taksi, dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma aracı işyerleri ile 4/b kapsamında sayılan Kültür ve Turizm Bakanlığınca belirlenecek alanlarda kısmi süreli iş sözleşmesiyle bir veya birden fazla kişi tarafından çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içerisinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olan kişilerin sigortalılıkları, kendileri tarafından 30 gün üzerinden prim ödemeleri suretiyle sağlanacak. Sigortalılar hakkında; malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası ve istekleri halinde işsizlik sigortası hükümleri uygulanacak.

ŞEHİR İÇİ TOPLU TAŞIMA ARAÇLARINDA ÇALIŞANLAR İSŞZİLİK SİGORTASI PRİMİ ÖDEYEBİLECEK. Şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışan sigortalılar, prime esas kazanç alt ve üst sınırı arasında olmak üzere kendileri tarafından belirlenecek günlük kazancın otuz katının % 32,5’i oranında prim ödeyecek. Bu prim oranının % 20’si MYO, % 12,5’i GSS primidir. Şehir içi toplu taşıma araçlarında çalışan sigortalılar, prime esas kazanç alt ve üst sınırı arasında olmak üzere kendileri tarafından belirlenecek günlük kazancın otuz katının % 32,5’i oranında prim ödeyecek. Bu prim oranının % 20’si MYO, % 12,5’i GSS primidir. İşsizlik sigortasına tabi olmayı isteyenlerin, sigortalı ve işveren hissesi oranındaki işsizlik sigortası primini ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödememeleri halinde, o aya ait işsizlik sigortası primini ödeme hakları düşecek. İşsizlik sigortasına tabi olmayı isteyenlerin, sigortalı ve işveren hissesi oranındaki işsizlik sigortası primini ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödememeleri halinde, o aya ait işsizlik sigortası primini ödeme hakları düşecek.

ARAÇ SAHİPLERİ 4/B’Lİ SAYILACAK Ticari taksi ile dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarını işleten kişilerin vergi mükellefi olmaları halinde, bu kişiler Kanunun 4/a kapsamında sigortalı sayılacak. Ticari taksi ile dolmuş ve benzeri nitelikteki şehir içi toplu taşıma araçlarını işleten kişilerin vergi mükellefi olmaları halinde, bu kişiler Kanunun 4/a kapsamında sigortalı sayılacak.

USTA ÖĞRETİCİLER BORÇLANMA YAPABİLECEK Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanlar, bu durumlarını milli eğitim il veya ilçe müdürlüklerince belgelendirmeleri kaydıyla, bu maddenin yürürlük tarihinden önceki bu çalışmalarından dolayı ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini 41. madde esaslarına göre kendileri veya hak sahipleri tarafından borçlanabilecek. Borçlanılan bu süreler 4/a kapsamında sigortalılık süresi sayılacak. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında ilgili mevzuatı çerçevesinde uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanlar, bu durumlarını milli eğitim il veya ilçe müdürlüklerince belgelendirmeleri kaydıyla, bu maddenin yürürlük tarihinden önceki bu çalışmalarından dolayı ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini 41. madde esaslarına göre kendileri veya hak sahipleri tarafından borçlanabilecek. Borçlanılan bu süreler 4/a kapsamında sigortalılık süresi sayılacak.