SÖZCÜĞÜN YAPISI

Soru 1 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “gövde” durumunda bir sözcük vardır? A)Üzümünü ye, bağını sorma. B)Yaramın üstüne tuz biber ektin. C)Tüm parasını bankada kullandı. D)Yarın ben de size geleceğim.

CEVAP:B Açıklama A,C ve D seçeneklerinde yapım eki alan herhangi bir sözcük kullanılmamıştır. B seçeneğinde ise “yara( mın)” sözcüğü yapım eki aldığı için gövde durumundadır.

Soru 2 “Bu saatte çocuklara kitap okutulacak.” cümlesinde kaç tane basit sözcük kullanılmıştır? A)1 B)2 C)3 D)4

CEVAP:D Açıklama Yukarıdaki cümlede yer alan “bu, saatte, çocuklara, kitap” sözcükleri yapım eki almadıkları için basittir.

Soru 3 Aşağıdakilerden hangisi yapı bakımından farklıdır? A) çocuklar B) yolculuk C) sulu D) dalgıç

CEVAP:A Açıklama “yolculuk, sulu ve dalgıç” sözcükleri yapım eki alarak türemiştir. “Çocuklar” sözcüğü ise yapım eki almamış, bu nedenle basit yapılı sözcüktür.

Soru 4 Aşağıdaki sözcüklerden hangisi, iki sözcüğün de anlamını yitirmesiyle oluşmuştur? A)uçaksavar B)çekyat C)tutkal D)aslanağzı

CEVAP:D Açıklama A,B ve C seçeneklerindeki birleşik sözcüklerin hepsi tir kayması yoluyla D’deki ise anlam kayması yoluyla oluşmuştur.

Soru 5 Aşağıdaki altı çizili birleşik sözcüklerden hangisi sıfat tamlaması oluşturmaz? A)Ağırbaşlı davranışlarıyla sevilmiştir. B)Sen niye boşboğazlık yaptın değil mi? C)Hanımeli çok güzel bir çiçektir. D)Açıkgöz bir çocuğa benziyor.

CEVAP:C Açıklama Bu sözcük “hanım+el(i) şeklinde belirtisiz isim tamlaması biçimde oluşan birleşik sözcüktür.

Soru 6 “Yapı bilgisini derste öğrenemedim.” Yukarıda cümlede geçen altı çizili sözcüklerin yapısı hangi seçenekte sırasıyla doğru verilmiş? A)Basit – türemiş – birleşik B)Basit – basit – birleşik C)Birleşik – basit – türemiş D)Türemiş – basit – birleşik

CEVAP:D Açıklama “yapı” sözcüğü “-ı” yapım eki alarak türemiştir. “Ders” sözcüğü “-te” çekim eki almıştır;bu yüzden basittir. “Öğrenemedim” sözcüğünü olumlu düşünürsek “öğrenebildim” şeklinde iki sözcükten oluştuğunu görürüz. Bu nedenle birleşik yapılı sözcüktür.

Soru 7 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birleşik sözcük yoktur? A)Cumartesi sinemaya gidilecek. B)Bu atasözünü ben bilmiyorum. C)Koşarak yanımızdan geçti. D)Yeni bir çekyat aldık.

CEVAP:C Açıklama Birden fazla sözcüğün birleşmesiyle oluşan sözcüklere birleşik sözcük denir.buna göre; A’da Cuma+ertesi birleşik B’de ata+söz(ü) birleşik D’de çek+yat birleşik C’de ise yoktur.

Soru 8 “Pazartesi gitmek için hazırlık yapıyor” cümlesinde yer alan sözcüklerin yapısı ile ilgili aşağıda verilenlerde hangisi doğrudur? A)Basit – basit – birleşik – türemiş – basit B)Birleşik – basit – basit – birleşik – türemiş C)Türemiş – türemiş – basit – türemiş – basit D)Birleşik – türemiş- basit – türemiş – basit

CEVAP:D Pazar+ tesi = birleşik Git+ mek = türemiş İçin = basit Hazır+ lık = türemiş Yap+ı+yor = basit olduğu için doğru cevap D seçeneğidir.

Soru 8 Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin kökü çeşidi bakımından diğerlerinden farklıdır? A) Koşucu B) İncelemek C) Yazıcı D) Yapıt

CEVAP:B Açıklama A,C ve D seçeneklerindeki sözcüklerin kökleri fiil soyludur. Oysa B seçeneğindeki “incelemek” sözcüğünün kökü isim soyludur.

Soru 10 Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin yapısı yapılış yönünden diğerlerinden farklıdır? A)Karadeniz B)Çukurova C)Kervansaray D)Kızılırmak

CEVAP:C Açıklama A,B ve D seçeneklerindeki birleşik sözcükler, bir sıfat ile bir ismin birleşmesiyle oluşmuş sözcüklerdir. C seçeneğindeki “kervansaray” sözcüğü iki yalın ismin bir araya gelmesiyle oluşmuştur.