MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ (PERİYODİK CETVEL) 8. SINIF MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ (PERİYODİK CETVEL) BEKİR TALAY FEN BİLİMLERİ ÖĞRETMENİ

PERİYODİK CETVEL Özellikleri Periyot Grup Metal Yarı Metal Ametal Soygaz

PERİYODİK SİSTEM Elementlerin sembolleri ve özelliklerini veren cetvele periyodik cetvel denir.  Periyodik cetvel yatay ve düşey sıralardan oluşur. Periyodik cetvelin yatay sırasına periyot, düşey sırasına grup denir.

Periyodik Cetvel Periyot Grup

PERİYOT Periyodik cetveldeki yatay sıralardır. Elementler  atom numarası en küçükten en büyüğe  doğru ( soldan – sağa ) sıralanırlar. Periyot numarası yörünge sayısını gösterir. 7 periyot bulunur.

PERİYOTLARDAKİ ELEMENT SAYISI Lantanitler : A.N. 58 – 71 elementler  ( 6. periyotta ) Aktinitler : A.N. 89  - 103  elementler ( 7. periyotta ) 1. Periyot → 2 Element 2. Periyot → 8 Element 3. Periyot → 8 Element 4. Periyot → 18 Element 5. Periyot → 18 Element 6. Periyot → 32 Element 7. Periyot → 23 Element (tamamlanmamıştır.)

Periyodik Cetvelde Soldan Sağa Doğru Gidildikçe Atom numarası artar. Elektron verme özelliği azalır. Elektron alma özelliği artar. Kütle numarası artar. Metalik özellik azalır.   Ametallik özellik artar. Asitlik özelliği artar.

GRUP Periyodik cetvelin düşey sıralardır. Elementler gruplara ortak kimyasal özelliklerine göre sıralanmıştır. 18 tane grup vardır.                        8 tane A grubu   8 tane B grubu ( 8B grubu 3 tanedir.)

GRUP İSİMLERİ 1A   Grubu    →   Alkali Metaller 2A    Grubu    →    Toprak Alkali Metaller 3A    Grubu    →   Metaller 7A    Grubu    →   Halojenler 8A    Grubu    → Soygazlar 1A, 2A, 3A       grubunda → METALLER 4A, 5A, 6A, 7A    grubunda  →  AMETALLER           8A                   grubunda   → SOYGAZLAR

Periyodik Cetvelde Yukarıdan Aşağıya Doğru İnildikçe Atom numarası artar. Kütle numarası artar. Elektron verme isteği artar. Elektron alma isteği azalır. Ametallik özellik azalır. Metalik özellik artar. Atom çapı büyür.

METALLER Periyodik cetvelin solunda bulunurlar. Ağır, parlak  maddeler olarak tanımlanır. Isı ve elektriği iyi iletirler. Tel ve levha haline getirilebilirler. Metaller

Metallerin Özellikleri 1 Katıdırlar. ( Civa = Hg hariç ) Yüzeyleri parlaktır. Isı ve elektriği iyi iletirler. Tel ve levha haline gelebilirler. Tek atomludurlar. ( atomik yapılıdırlar ) Kendi aralarında bileşik yapmazlar.

Metallerin Özellikleri 2 Kendi aralarında alaşım yaparlar. Elektron verme özelliğindedirler. ( katyon = +) Ametallerle iyonik bileşik yaparlar. Canlıların yapısında çok az bulunur. Erime - Kaynama noktaları yüksektir. 1A, 2A, 3A grubunda bulunurlar. Sulu çözeltileri BAZ özelliği taşır.

YARI METALLER Metal ve ametal özelliklerini taşıyan elementlerdir. Yarı metaller fiziksel özellikleri ve görünüşleri metallere, kimyasal özellikleri ametallere benzerler. Yarı Metaller

Yarı Metallerin Özellikleri Parlak veya mat olabilirler. Elektrik ve ısıyı ametallerden daha iyi metallerden daha az iletirler. Tel ve levha haline getirilebilirler. Kırılgan değildirler. 8 element bulunur. Bor = B Silisyum = Si Germanyum= Ge Tellür = Te Antimon = Sb  Polanyum= Po   Arsenik = As       Astanit = At

AMETALLER Periyodik tablonun sağ tarafında bulunurlar. Parlak olmayan maddeler olarak tanımlanır. Isı ve elektriği iyi iletmez. Tel ve levha haline getirilemezler kırılgan yapıdadırlar. Ametaller

Ametallerin Özellikleri 1 Katı, sıvı, gaz halindedirler.       (İyot= I   Karbon= C  Fosfor = P   Kükürt = S    → katı )       ( Brom= Br      →   sıvı )       ( Azot= N Oksijen= O  Hidrojen= H   Klor= Cl   →  gaz) Yüzeyleri mattır Isı ve elektriği iyi iletmezler. Tel ve levha haline gelemezler. İki ve daha fazla atomludurlar. (molekül yapılı) Kendi aralarında bileşik yaparlar.

Ametallerin Özellikleri 2 Kendi aralarında alaşım yapmazlar. Elektron alma özelliğindedirler. (Anyon= - ) Kendi aralarında Kovalent  bileşik yaparlar. Canlıların yapısında bolca bulunurlar Erime-kaynama noktaları düşüktür. 4A, 5A, 6A, 7A grubunda bulunurlar. Sulu çözeltileri ASİT özelliği taşır.

SOYGAZLAR Doğada gaz halindedirler. Kararlı yapıdadırlar. Bileşik oluşturmazlar. Tek atomludurlar. E.N. ve K.N. düşüktür. Periyodik cetvelde  8A grubunda yer alırlar. Soygazlar

SOYGAZLAR Toplam 6 soygaz bulunur. Helyum = He Neon = Ne Argon = Ar Kripton =  Kr Ksenon =  Xe Radon =  Rn

ÇALIŞMA SORULARI “Periyodik Tabloda aynı periyotta soldan sağa gidildikçe ............ artar.”  Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ya da hangileri getirilebilir? I. Atom Numarası II. Grup Numarası III. Elektron verme isteği  A) Yalnız I  B) Yalnız II  C) I - II  D) I - II - III Cevabı görmek için devam ediniz. Doğru cevap “A”

ÇALIŞMA SORULARI Periyodik cetvelde sağ tarafta yer alan, elektriği ve ısıyı iyi iletmeyen, mat görünümlü olan elementlere verilen isim nedir?  A) Alkali metal  B) Ametal  C) Metal  D) Soygaz Cevabı görmek için devam ediniz. Doğru cevap “ B ”

ÇALIŞMA SORULARI D Y Doğru/Yanlış Modern Periyodik Cetvel atom numaraları kullanılarak dizayn edilmiştir. ( ) Bütün ametaller oda koşullarında gaz hâlinde bulunurlar. ( ) Boşluk Doldurma Periyodik tablodaki düşey sütunlara  .…..….. denir. Periyodik tablodaki yatay satırlara ……...….  denir. D Y Grup Periyot

KAYNAKÇA http://www.fenokulu.net/portal/Sayfa.php?Git=KonuKategoril eri&Sayfa=KonuBaslikListesi&baslikid=176&KonuID=1091 http://www.fenodevi.com/8sinif-fen-konulari/620-elementler- ve-siniflandirilmasi http://www.muhteva.com/resimler/2013resimler/Periyodik- cizelge-ve-ozellikleri-87-0.png http://www.sanalokulumuz.com/maddenin-yapisi-ve-ozellikleri- 8sinif-test-coz/148 http://www.sanalokulumuz.com/maddenin-yapisi-ve-ozellikleri- 8sinif-bosluk-doldurma/146 http://www.sanalokulumuz.com/maddenin-yapisi-ve-ozellikleri- 8sinif-dogru-yanlis-sorulari/147