Denetim ve Rehberlik Sistemi ile İKS İlişkisi “ÇOCUKLARLA ÇOCUKLAR İÇİN”
İlköğretim Kurumları Standartları (İKS) Teftiş Sisteminde bazı değişimleri beraberinde getirecektir.
Mevcut Teftiş Sistemi Kuruma gitmeden önce okulla ilgili genel bilgiler e-okul sisteminden alınmaktadır. Kuruma gidildiğinde yöneticiden kurum ve öğretmenler hakkında bilgiler alınmaktadır. Yönetimin ve öğretmenlerin teftişi yapılmaktadır.
Mevcut Teftiş Sistemi Öğretmenlere verilen notların da olduğu bir kurum teftiş raporu yazılarak İl Eğitim Denetmenleri Başkanlığı’na sunulmakta ve başkanlık kanalıyla kurumlara ulaştırılmaktadır. (Raporların ulaşması bazen birkaç ayı bulabiliyor.)
İKS ( Teftiş açısından ) Neler Getirecek? İl denetmenlerimize verilecek şifre ile okulların öz değerlendirme süreci elektronik ortamda sürekli izlenebilecek. Okula gitmeden de okul hakkında daha detaylı bilgilere ulaşılabilecek. Dolayısıyla kurumu önceden tanıma şansı olacak. Çalışma programlarının hazırlanmasında İKS verileri kullanılabilecek.
İKS ( Teftiş açısından ) Neler Getirecek? Objektif bir denetim ve rehberlik anlayışı için kanıt tabanlı veri akışı sağlanacak. İKS ile okullarda kurumsal hafıza oluşturulmasının önü açılmış olacak dolayısıyla okulla ilgili geçmişe dönük bilgilere istenilen an ulaşılabilecek.
Rehberlik ve Teftiş Yönergesinde Kurum Teftişi ile ilgili esaslar incelendiğinde;
Mevcut Yönergede Kurum Teftişi Madde 14- Kurum teftişi, kurumların sistemindeki yeniliklerin ilgili kurumlara iletilmesi, kurumun çalışmalarını güçleştiren veya zayıflatan nedenlerin belirlenmesi, gerekli önlemlerin yerinde ve zamanında alınması,
Mevcut Yönergede Kurum Teftişi Kurumun amaçlarını gerçekleştirmede insan ve madde kaynakları ile bunlardan yararlanılma durumunun gözlenerek yerinde ve etkili bir biçimde kullanılmasının sağlanması,
Mevcut Yönergede Kurum Teftişi Eğitim-öğretim ve yönetim etkinliklerinin geliştirilmesi, öğretme-öğrenme ve yönetim sürecinin etkili duruma getirilmesi için objektif verilere, yasa, tüzük, yönetmelik, genelge, emir ve kararlara dayalı olarak gözlenmesi, kontrol edilmesi ve ölçütlere göre değerlendirilerek geliştirilmesidir.
Mevcut Yönergede Kurum Teftişi Kurumun özelliğine göre kurum teftiş raporu yazılır.
Değişiklik öngörülen teftiş yönergesinde ise kurum teftişi; Madde 14- Kurum rehberlik ve denetimi; kurumun amaçlarını gerçekleştirmede, insan ve madde kaynakları ile bunlardan yararlanma durumunun yerinde ve etkili bir biçimde kullanılmasının sağlanması,
Değişiklik öngörülen teftiş yönergesinde ise kurum teftişi; eğitim-öğretim ve yönetim etkinlikleri ile destek hizmetlerinin geliştirilmesi, öğrenme - öğretme ve yönetim sürecini kapsayan İlköğretim Kurumları Standartları’nın etkili duruma getirilmesi için objektif verilere, yasa, tüzük, yönetmelik, genelge, emir ve kararlara dayalı olarak gözlenmesi, kontrol edilmesi ve belirlenen ölçütlere göre değerlendirilerek geliştirilmesi,
Değişiklik öngörülen teftiş yönergesinde ise kurum teftişi; sistemdeki yeniliklerin ilgili kurumlara iletilmesi, kurumun çalışmalarını güçleştiren veya zayıflatan nedenlerin belirlenmesi, paydaşlarla gerekli önlemlerin yerinde ve zamanında alınması sürecidir.
Değişiklik öngörülen teftiş yönergesinde ise kurum teftişi; Kurumun özelliğine göre kurum denetim raporu yazılır. Bu raporlar yazılırken ilköğretim okullarında yapılan denetimlerde denetmenler, İlköğretim Kurumları Standartlarını da dikkate alır ve sonuçlarını kurum denetim raporlarına yansıtır.
Değişiklik öngörülen teftiş yönergesinde ise kurum teftişi; Hazırlanan raporlar elektronik ortama aktarılır. Kurum yöneticileri tarafından yapılan denetimin usulüne uygun yapılıp yapılmadığı hususunda denetmenler gerek duyulduğu takdirde kontrol ve rehberlik eder.
İKS İle Teftiş Sistemi Arasındaki İlişki İKS ile Teftiş sistemi arasındaki ilişkiye bakıldığında iki yönlü bir ilişkinin olduğu görülmektedir. Birincisi teftiş sisteminin İKS için yapacakları, İkincisi ise İKS’den teftiş sürecinde yararlanma.
Teftiş Sisteminin İKS İçin Yapacakları İlköğretim Kurumları Standartları’nın etkili duruma getirilmesi için; objektif verilere, yasa, tüzük, yönetmelik, genelge, emir ve kararlara dayalı olarak gözlenmesi, kontrol edilmesi ve belirlenen ölçütlere göre değerlendirilerek geliştirilmesi,
Teftiş Sisteminin İKS İçin Yapacakları sistemdeki yeniliklerin ilgili kurumlara iletilmesi, kurumun çalışmalarını güçleştiren veya zayıflatan nedenlerin belirlenmesi,
Teftiş Sisteminin İKS İçin Yapacakları paydaşlarla gerekli önlemlerin yerinde ve zamanında alınmasına katkıda bulunma durumundadır.
İKS’nin doğrulama kaynaklarından biri denetim ve rehberlik sistemidir.
İKS Uygulama Sürecinde Eğitim Denetmenleri; 1 ) İKS farkındalık eğitimine katılır. 2) Pilot okulların İKS raporunu inceler. 3) Pilot okulların teftiş ve rehberliğini, İKS öz değerlendirme bilgilerini ve raporunu esas alarak hazırladığı programa göre yapar.
İKS Uygulama Sürecinde Eğitim Denetmenleri; 4) Okulun İKS’de yer alan mevcut durum girdilerini doğrulama kaynakları ile değerlendirir. 5) Okulun İKS raporunun, algılanan kalite bölümünde okul aktörleri arasında manidar tutarsızlık bulunduğunda, aktörlerle (özellikle veli ve çocuklarla) görüşmeler yapar.
İKS Uygulama Sürecinde Eğitim Denetmenleri; 6) Tüm göstergeler için kendi değerlendirmesi ve okulun öz değerlendirmesi arasında farklılık gördüğünde, farkın nedenlerini çok boyutlu ve çok kaynaklı olarak inceler, okula geri bildirim ve rehberlikte bulunur.
İKS Uygulama Sürecinde Eğitim Denetmenleri; 7) Okulun İKS’yi karşılama durumunu, güçlü ve iyileştirmeye açık alanları temelinde izler. 8) İKS ile ilgili inceleme ve izleme faaliyetlerini raporlar. 9) “Teftiş Grubu” üyelerince hazırlanan raporların, grup raporu haline getirilmesi çalışmasına katılır.
İKS’den Teftiş Sürecinde Yararlanma İl Eğitim Denetmenleri; Denetim öncesinde o okula ait raporlamaları alarak gelişim alanları ve desteklenecek alanları belirleyerek yapılan saptamalar doğrultusunda okullarla ilgili rehberlik ve teftiş çalışmalarını planlayacaklardır.
İKS’den Teftiş Sürecinde Yararlanma Kurumlarla ilgili raporlar yazılırken il eğitim denetmenleri; “İlköğretim Kurumları Standartlarını da dikkate alır ve sonuçlarını kurum denetim raporlarına yansıtır. Hazırlanan raporlar elektronik ortama aktarılır” (Teftiş Yönergesi Taslağı)
Bu açıklamalar ışığında; İlköğretim Kurumları Standartlarının okullarda, kurumsallaşan bir okul gelişim modelinin yanında, yine kurumsallaşan bir denetim modelini getirdiği söylenebilir.
TEŞEKKÜRLER… “ÇOCUKLARLA ÇOCUKLAR İÇİN”