Özel Eğitim nedir? Özel Eğitim; Özel eğitim gerektiren bireylerin eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için özel olarak yetiştirilmiş personel, geliştirilmiş eğitim programları ve yöntemleri ile onların özür ve özelliklerine uygun ortamlarda sürdürülen eğitimdir.

Çeşitli nedenlerle, bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyden anlamlı farklılık gösteren birey ise “özel eğitim gerektiren birey” olarak tanımlanmaktadır.

Toplumdaki her birey, farklı gelişim özelliklerine ve bireysel yeterliliklere sahiptir. Bu nedenle çağdaş ve demokratik eğitim anlayışı; bireysel farklılıklara duyarlı olunmasını ve bireylerin ihtiyaç duydukları alanlara göre eğitim almasını gerektirmektedir.

Günümüzde özel eğitim gerektiren veya gerektirmeyen tüm insanların bedensel, zihinsel ve sosyal becerilerini geliştirecek şekilde eğitilmeleri Ülkemizin uluslararası platformda hak ettiği yeri alabilmesi için vazgeçilmez bir unsurdur.

Ülkemizde kısa dönemde özel eğitim gerektiren bireylerin eğitimi ve toplumda bütünleştirilmeleri konusunda önemli adımlar atılmıştır. Anayasanın 42. maddesinde “Devlet, durumları sebebiyle özel eğitime ihtiyacı olanları topluma yararlı kılacak tedbirleri alır” hükmü yer alır.

ENGEL TÜRLERİ VE ÖZELLİKLERİ ZİHİNSEL ENGELLİ BİREYLER normal fonksiyon, IQ=100 .hafif derece, IQ=55-70 (eğitilebilir) .orta derecede, IQ=40-55 (öğretilebilir) .ağır derecede, IQ=25-40 (bazılarına öğretmek mümkün) .ileri derecede derece, IQ=25’den az (total bakım gerektirir) GÖRME ENGELLİ BİREYLER Az gören Total kayıplı

İŞİTME ENGELLİ BİREYLER Az işiten Total kayıplı BEDENSEL ENGELLİ BİREYLER

Dil ve Konuşma Güçlüğü Olan Bireyler Özel Öğrenme Güçlüğü Olan Bireyler Duygusal, Davranışsal ve Sosyal Uyum Güçlüğü Olan Bireyler Otistik Özellikler Gösteren Bireyler Üstün Zeka ve Üstün Yeteneği Olan Bireyler Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Gösteren Bireyler 

ÖZEL EĞİTİM İHTİYACI Özürlüler yasasının 15. maddesi gereğince ‘’Hiçbir gerekçeyle özürlülerin eğitim alması engellenemez. Özürlü çocuklara, gençlere ve yetişkinlere, özel durumları ve farklılıkları dikkate alınarak, bütünleştirilmiş ortamlarda ve özürlü olmayanlarla eşit eğitim imkânı sağlanır.

Özürlülerin, her türlü eğitim ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere kabartma, sesli, elektronik kitap; alt yazılı film ve benzeri materyal temini için gerekli işlemler, Millî Eğitim Bakanlığı ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca müştereken yürütülür.

ÖZEL OLARAK YETİŞTİRİLMİŞ PERSONEL Özel Eğitim Öğretmeni: Alanında Lisans düzeyinde eğitim almış,üniversitelerin görme, işitme, zihinsel engelliler ve üstün zekalılar öğretmenliği ana bilim dallarından mezun kişilere denir.

Usta öğretici: Ustalık yeterliğini kazanmış; öğrencilerin/kursiyerlerin kurum, okul ve iş yerindeki eğitiminden sorumlu, mesleki eğitim tekniklerini bilen ve uygulayan, usta öğreticilik belgesine sahip kişidir.

ÖZÜR VE ÖZELLİKLERİNE UYGUN ORTAMLARDA SÜRDÜRÜLEN EĞİTİM Özel gereksinimli bireylerin özür gruplarına ve yapılan yönlendirme çalışmalarına göre çeşitli eğitim ortam ve kurumlarına yerleştirilmesini ifade eder.

Bu ortam ve kurumlar; 1-Tam zamanlı kaynaştırma 2-Kaynak oda destekli kaynaştırma 3-Yarım zamanlı kaynaştırma 4-Özel sınıf 5-Gündüzlü özel eğitim okulu 6- Yatılı özel eğitim okulu

Kaynaştırma Eğitimi Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin Akranları ile birlikte Eğitim ve öğretimlerini Bütün kademelerde sürdürme esasına dayanan, Destek hizmetlerinin sağlandığı özel eğitim uygulamalarıdır.  

Kaynaştırmanın Amacı Çocuğu normal hale getirmek değil,onun ilgi ve yeteneklerini en iyi şekilde kullanmasını sağlamak Toplum içinde yaşayabilmesini kolaylaştırmaktır

Kaynaştırma Uygulamalarında Görev ve Sorumluluklar İlgili Mevzuatta Belirtilen Görevleri Yanında: Müdür Kaynaştırma uygulamaları için Kurumda gerekli düzenlemeleri plânlar Uygulanmasını sağlar, Özel eğitim hizmetleri kurulu ile iş birliği yapar.

.Öğretmen .Özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilerin sınıf tarafından sosyal kabulü için önlemler alır, .Bireysel ve gelişim özelliklerini dikkate alarak değerlendirme yapar, .Programını bireyselleştirerek uygular. .Aileler, ilgili kurum ve kuruluşlar ile iş birliği içinde çalışır

Rehber Öğretmen-Psikolojik Danışman Kaynaştırma uygulaması kararı ile gelen öğrenciler için, Uygun eğitim ortamının düzenlenmesi, Öğrencilerin gelişimlerini izleme ve aile eğitimi konularında öğretmenlere, rehberlik eder.

Aile Programın uygulanması sırasında çalışmalara etkin bir şekilde katılır, Gerektiğinde eğitim araç-gereç desteği sağlar. Özel Eğitime İhtiyacı Olan Birey Değerlendirme sonrasında çıkan eğitim önlemi ve yöneltme kararında isteğini belirtir.

KAYNAŞTIRMA UYGULAMALARI TAM ZAMANLI KAYNAŞTIRMA Özel eğitim gerektiren bireylerin, akranları birlikte okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve yaygın eğitim kurumlarında aynı sınıfta eğitim görmesi ve sosyal açıdan bütünleştirilmesi için; özel eğitim destek hizmetleri, araç gereç ve eğitim materyallerinin sağlanması ile uygulanmasıdır. Eğitim programın bireyselleştirilerek ve gerekli fiziksel düzenlemelerin yapıldığı uygulamadır. Kaynaştırma uygulaması yapılan okullarda; sınıf mevcutlarını okul öncesi kurumlarda 14, ilköğretim kurumlarında 30 öğrenciyi aşmamasına dikkat edilir. Özel eğitim gerektiren bireyler her sınıfa eşit olarak dağıtılır, bir sınıfa yetersizliği aynı olan en fazla iki öğrenci uygulamaya katılır.

YARI ZAMANLI KAYNAŞTIRMA Bu uygulama çerçevesinde özel eğitim sınıfına devam eden öğrencilerin, uygun şartlar sağlanarak normal eğitim sınıflarının resim ,müzik ,beden eğitimi,iş teknik  vb..derslerine katılımı sağlanarak sosyal açıdan bütünleştirilmeleri de sağlanır.

NEREDE UYGULANIR? Normal sınıf Kaynak oda Ayrı sınıf Ayrı okul Yatılı okul Ev/Hastane

REHBERLİK ARAŞTIRMA MERKEZİ EĞİTİM EVRESİNİN HANGİ AŞAMASINDA?

Destek eğitim ihtiyacının tespiti İlk tespit aşamasında etkili kişi sınıf öğretmenindir. Sınıf öğretmenin destek eğitim talebi ,öğrencinin ihtiyaç durumu seviyesi tespit edilir. Rehber öğretmen ile destek eğitim ihtiyacı paylaşılır. Aileye öğrencinin düzeyi ve destek eğitim hakkında bilgi verilir.Destek eğitim isteyip istemedikleri hakkında bilgi sahibi olunur. RAM ‘ın istediği evraklar hakkında bilgi verilerek yönlendirme yapılır.

REHBERLİK ARAŞTIRMA MERKEZİNDE İSTENEN EVRAKLAR 1-Öğrencin geçerli tarihli SAĞLIK KURULU RAPORU var ise aslı ve fotokopisi 2-öğrencinin kayıtlı olduğu okuldan: İlk defa destek eğitim alacaksa : EĞİTSEL DEĞERLENDİRME İSTEĞİ formu Daha önce destek eğitim almış ise: BİREYSEL GELİŞİM formu kapalı zarf ve üst yazı ile aile tarafından incelenmek üzere getirilecek. 3-öğrencinin nüfus cüzdanı ve fotokopisi 4-öğrencinin 5 adet fotoğrafı

Sağlık Kurulu Raporu örneği

GELİŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMLARI 2006 Özel Eğitim Yönetmeliği 68. maddesine göre; ‘’ Özel eğitime ihtiyacı olan bireylerin devam ettiği okul ve kurumlarda Bakanlıkça hazırlanan genel ve mesleki eğitim programları ile özel eğitim okul, kurum ve sınıflarında içerikleri öğrencilerin özelliklerine göre hazırlanmış özel eğitim programları da uygulanır.’’ Bireyselleştirilmiş eğitim programı

BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PLANI Bireyselleştirilmiş eğitim programı; kişinin gereksinimlerine göre yapması gereken eylemleri ve alt basamaklarını nasıl ve kiminle yapılacağını gösteren bir akış planıdır. BEP 573 sayılı kanun hükmünde kararname ve kararname doğrultusunda hazırlanan Özel Eğitim Hizmetler Yönetmeliği uyarınca zorunludur.

OKULLARDAKİ BEP BİRİMİ Okullarda BEP Birimi OKULLARDAKİ BEP BİRİMİ OKUL MÜDÜRÜ BAŞKANLIĞINDA REHBER ÖĞRETMEN SINIF ÖĞRETMENİ ÖĞRENCİNİN DERSİNE GİREN BRANŞ ÖĞRETMENLERİ ÖĞRENCİ VELİSİ VE ÖĞRENCİ ‘den oluşmaktadır.

EK 1: BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI (BEP) FORMU Öğrencinin Adı-Soyadı: Sınıf: BEP Hazırlama Tarihi: BEP Birimi Üyeleri: Öğrencinin şu anki performans düzeyi: 1erli ritmik 20’ ye kadar sayar. 1 ile 9 arasındaki rakamları okur ve yazar. Kare-daire şekillerini gösterir söyler. Büyük- küçük kavramlarını sorulduğunda söyler. Az-çok kavramlarını sorulduğunda söyler Uzun Dönemli Amaçlar Kısa Dönemli Hedefler ve Ölçütler Başlama-Bitiş Tarihleri Sorumlu Kişi Tek işlem yapması gereken problemleri çözer 1 erli 100’ e kadar sayar 10 ile 20 arasındaki sayıları okur ve yazar Üçgen ve dikdörtgen sorulduğunda gösterir, söyler Toplama işlemini kavrar Tek basamaklı sayılarla tek basamaklı sayıları eldesiz toplar 20’den geriye doğru sayar Çıkarma işlemini kavrar Tek basamaklı sayılardan tek basamaklı sayıları çıkarır

KABA DEĞERLENDİRME FORMLARI UZUN DÖNEMLİ AMAÇ : İLK OKUMA-YAZMA KISA DÖNEMLİ AMAÇ : El, parmak çalışmalarında kas kuvveti ve koordinasyonunu geliştirir. ÖĞRETİMSEL AMAÇLAR : 1. Kolları öne uzatarak sağ eli, hızı giderek artacak şekilde açar, kapar. 2. Kolları öne uzatarak sol eli, hızı giderek artacak şekilde açar, kapar. 3. İki el ile lâstik vb. çeker. 4. Eller göğüs hizasında yumruk yapılarak serbest bırakılan baş parmakları kendi ekseninde döndürür. 5. Baş parmak serbest, diğer parmaklar bitişik durumda baş parmağı kendi ekseninde farklı yönlerde döndürür. 6. Baş parmak serbest durumda iken diğer bitişik dört parmağı el ayasına doğru büker, açar. 7. Parmaklar ayrık durumda, parmakları sırayla baş parmağa dokundurur. 8. Düz bir zemin üzerine tek tek parmaklarını bastırır. 9. El yumruk hâlindeyken, küçük parmaktan başlayarak tüm parmakları yukarı kaldırır. 10. Eli masanın üstüne açık hâlde koyar, baş parmaktan başlayarak tüm parmakları yukarı kaldırır. 11. İki parmak arasına küçük bir nesne sıkıştırıp, nesneyi düşürmeden eli yukarı aşağı hareket ettirir. 12. Baş parmak kullanılmadan, diğer parmaklarla eşya kaldırır-indirir. 13. Defter, kitap sayfası çevirir. 14. Elleriyle kil vb. malzemeleri şekillendirir.

Sorusu olan var mı?

TEŞEKKÜRLER