ALKOL VE ALKOL BAĞIMLILIĞI Uz. Dr. Murat KESKİN Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Gastroenteroloji Bilim Dalı

ALKOL Alkollü içkiler: Meyve suları, yaş ve kurutulmuş meyveler (kuru üzüm gibi) ve tahıl tanelerinin içinde bulunan şekerler ile polisakkaridlerin maya mantarları tarafından anaerobik bir biçimde fermantasyonu suretiyle elde edilirler. Etil alkol (etanol): En eski ve en yaygın bağımlılık yapıcı madde Metanol Etilenglikol

ALKOLLÜ İÇKİLERDEKİ ETİL ALKOL ORANLARI Bira % 4.5 Şarap % 15-16 Likör % 23 Kanyak % 41 Rakı % 45 Viski % 45-50 Votka % 45

ALKOL METABOLİZMASI Ağız yolundan alınan alkol, mide-barsak kanalından pasif difüzyonla hızlı bir şekilde ve tam olarak emilir. Alındıktan 5 dakika sonra kanda bulunur. Vücutta bütün sıvı kısımlara kolayca geçer (BOS, plasentadan bebeğe). Karaciğer ve mide mukozasında yıkılır. İdrar, nefes yolu ve ter ile atılır.

ALKOL METABOLİZMASI Kadınlarda vücut yağ oranı daha fazla olduğu ve midedeki alkolü metabolize eden enzim (alkol dehidrogenaz) daha az bulunduğu için aynı miktarda alkol alan kadınlarda, erkeklere göre alkol kan düzeyi daha yüksek olur.

ALKOL METABOLİZMASI Nefes havasındaki alkol konsantrasyonu,kandaki alkol konsantrasyonun oldukça iyi bir göstergesidir

ALKOL DÜZEYİNİN HESAPLANMASI VE ALKOL-KAN ORANLARI ÖLÇÜM DEĞERİ promil hesabı(miligram alkol/mililitre kan) 1 Litre kanda ne kadar alkol var hacim olarak kandaki alkol oranı* 0.2 Promil 20 mg alkol/100 ml kan (20:100=0.2) 0.2 gram alkol %0.025 (binde 0.25 alkol) 0.5 Promil 50 mg alkol/100 ml kan (50:100=0.5) 0.5 gram alkol % 0.063 (binde 0.63 alkol) 0.8 Promil 80 mg alkol/100 ml kan (80:100=0.8) 0.8 gram alkol % 0.1 (binde 1 alkol) 1 Promil 100 mg alkol/100 ml kan (100:100=1) 1 gram alkol % 0.13 (binde 1.3 alkol) 1.5 Promil 150 mg alkol/100 ml kan (150:100=1.5) 1.5 gram alkol % 0.19 (binde 1.9 alkol) 2 Promil 200 mg alkol/100 ml kan (200:100=2) 2 gram alkol % 0.25 (binde 2.5 alkol) 3 Promil 300 mg alkol/100 ml kan (300:100=3) 3 gram alkol % 0.38 (binde 3.8 alkol) 4 Promil 400 mg alkol/100 ml kan (400:100=4) 4 gram alkol % 0.5 (binde 5 alkol) 5 Promil 500 mg alkol/100 ml kan (500:100=5) 5 gram alkol % 0.6 (binde 6 alkol) * 1 mililitre alkolün ağırlığı 0.789 gram, 1 gram alkolün hacmi 1.268 mililitredir

ALKOLÜN VÜCUT VE DAVRANIŞLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ ÖLÇÜM DEĞERİ VÜCUT VE DAVRANIŞ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ 0.2 Promil ruh halinin değişmesi, vücut ısısında hafif bir yükselme, davranışlar üzerindeki kontrolün azalması 0.5 Promil belirgin bir gevşeme, dikkatin azalması, koordinasyon ve muhakeme bozukluğunun başlaması. YASAL SINIR 0.8 Promil koordinasyon, algı ve muhakemede belirgin bozulma, tepki zamanının, kendini kontrol etme becerisinin zarar görmesi 1 Promil sarhoşluk belirtileri, muhtemel mahcup edici davranışlar, bir an neşeli bir an üzgün olmak gibi ruh halinde gidip gelmeler 1.5 Promil ayakta durma, yürüme ve konuşmada güçlük çekme, denge ve koordinasyonun kaybedilmesi, belirgin olarak sarhoşluk hali 2 Promil ağrı ve diğer fiziksel duyumların azalması, ağlama ve gülme arasında gidip gelmek gibi belirgin duygusal tutarsızlıklar 3 Promil reflekslerin azalması, bilinçte bulanıklık, pek çok kişide bilinç kaybı

ALKOL ŞİŞEDE DURDUĞU GİBİ Mİ?

ALKOL ŞİŞEDE DURDUĞU GİBİ Mİ? Fazla alkol alınca bıçağı oğlunun boynuna dayayıp “Amerika’ yı protesto eden” baba tutuklandı.

ALKOL VE VÜCUT 1- Sinir Sistemi ve Kas Sistemi 2- Karaciğer ve Gastrointestinal Sistem 3- Kalp-damar Sistemi 4- Solunum Sistemi 5- Endokrinolojik (Hormonal) Sistem 6- Gebelik ve Fetus

SİNİR VE KAS SİSTEMİ Ufak dozlarda → sakinlik Endişe, sıkılganlık, sorumluluk duygusunda azalma Baskı altında tutulan içgüdülerin, isteklerin eyleme dönüşümü Kendini kontrol ve özeleştiri yeteneğinde azalma Kognitif yeteneklerde azalma Beyincik ve iç kulaktaki denge organında bozulma Çift görme ve görme kaybı İlerleyici beyin hasarı ve hafıza kaybı Periferik sinirlerde hasar Kas hasarı, ilerleyici kas erimesi

KARACİĞER VE GİS Karaciğerde yağlanma Siroz Karaciğer kanseri Bulantı, kusma, gastrit, ülser Pankreatit Barsaklarda hasar

Karaciğer Sirozu

KALP-DAMAR SİSTEMİ: Damarlarda genişleme Kalp kasında hasar Kalp yetmezliği SOLUNUM SİSTEMİ: Ufak ve orta dozlarda solunum hızında artma Alkol zehirlenmesinde solunumun durması

ENDOKRİN (HORMONAL) SİSTEME ETKİSİ: Erkeklerde testosteron (erkeklik hormonu) düzeyini azaltır. Testosteron düzeyi azalması seks dürtüsünü azaltır ve impotens (iktidarsızlık) gelişmesine yol açar. Erkeklerde estrojen (kadınlık hormonu) düzeyini artırır. Erkeklerde jinekomasti (kadın tipi meme büyümesi) ve kıllanmada azalmaya yol açar. Erkek alkoliklerin % 70-80’ i cinsel güçte azalma, iktidarsızlık ve kısırlıktan şikayet eder.

GEBELİK VE FETUS: Düşük Bebek doğmadan önce oluşan gelişme geriliği Düşük doğum ağırlığı Gelişme geriliği Zeka geriliği Baş-yüz anomalileri Kalp anomalisi Omurilik anomalisi Kol-bacak anomalisi Böbrek-genital anomalisi Göğüs kafesi anomalisi

Alkol Alan Annelerin Çocuklarında Psikolojik bozukluklar % 89 Konuşma bozukluğu % 80 Saldırgan tavırlar % 72 Hormonal ve cinsel bozukluklar % 46 Normalden küçük doğum % 98 Duyma bozukluğu % 41 Göz problemleri % 25 Ortopedik problemler % 33 Dudak ve parmaklarda anomali % 91 Kalp anomalileri % 29

ALKOL BAĞIMLILIĞI

Kimler Alkol Bağımlısı ?

Kimler Alkol Bağımlısı ? Niyetlendiğinden daha fazla miktar ve sürede alkol almak Kişi bırakmayı istediği veya defalarca bırakmayı denediği halde yeniden içmeye başlar İçkiye fazla vakit ayırır İçki içmeye fırsat bulamadığı sosyal faaliyetleri, hobileri, başka zevk verici aktiviteleri azaltır veya terk eder Alkole bağlı fiziksel veya psikolojik problemler yaşamasına rağmen içmeye devam eder Aynı etkiyi almak için içtiği miktarı artırır ya da başkaları için çok sayılacak miktarlarda içki içtiği halde etkilenmez Alkol almadığı zaman titreme, terleme, çarpıntı gibi şikayetleri ortaya çıkar

Alkol ve Sosyal Problemler Dünya Sağlık Örgütü (Türkiye dahil 30 ülke) Cinayetlerin %85’i Trafik kazalarının %65’ i Irza tecavüzlerin %50’ si Şiddet olaylarının %50’ si Aile içi şiddet %70’ i Genel tutuklamaların %50’ si Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastenesinde yatanların % 40-50’ si alkole bağlı İntihar olaylarında alkolün etkisi içmeyenlere göre 58 kat daha fazla

Türkiye’ de Alkol 1994 → 900 milyon litre 1995 → 1 milyar 200 milyon litre 1996 → 1.5 milyar litre DİE verilerine göre 4 milyon 500 bin alkolik olmak üzere 17 milyon alkol kullanan insan mevcut

Sigara, Alkol Ve Uyuşturucu Madde İle Tanışma Yaşı

Yeşilay Derneği Araştırması 46 lisede yapılan araştırmaya göre (2004) Alkol kullanımı: % 23.6 Sigara kullanımı: % 15.7 Uyuşturucu madde kullanımı: % 2.56

Madde Bağımlılığı Sebepleri Bilgisizlik Özenti Merak veya denerim bırakırım düşüncesi Kişileri taklit Disko ve diğer eğlence yerleri Bozuk aile yapısı Hasta toplum Gelecek endişesi Kendini ispatlama düşüncesi Hafife almak

TARİHİN HİÇBİR DEVRİNDE HİÇBİR FELAKET İNSANLIĞI GÜNÜMÜZDEKİ ALKOL VE UYUŞTURUCU SALGINI KADAR TEHDİT ETMEMİŞTİR TÜRK YEŞİLAY DERNEĞİ