ANTİPSİKOTİK İLAÇLAR
Antipsikotik İlaçlar Endikasyonları Psikotik semptomların tanımlayıcı özellikte olduğu psikiyatrik hastalıklar. Şizofreni Kısa psikotik bozukluk Şizofreniform bozukluk Şizoaffektif bozukluk Sanrılı bozukluk Paylaşılmış psikotik bozukluk Psikotik semptomların tanımlayıcı özellikte olmadığı psikiyatrik hastalıklar. Mani Depresyon Deliryum Demans Mental retardasyon Erişkin psikiyatrisinde diğer kullanım yerleri. Her türlü ajitasyon ve eksitasyon durumları. Anksiyete bozuklukları Ağır kişilik bozuklukları Çocuk psikiyatrisinde Otizm Gilles de la Tourette sendromu Psikiyatri dışında İnatçı bulantı, kusma, hıçkırık ve kaşıntı tedavisinde. Anestezide
Antipsikotik İlaçlar Endikasyonları
Pozitif Psikotik Semptomatoloji Normal ruhsal işlevlerin aşırılığı ile karakterize semptomlar Halüsinasyonlar Delüzyonlar Dezorganize konuşma Dezorganize davranış Katatonik semptomlar Ajitasyon / eksitasyon
Negatif Psikotik Semptomatoloji Normal ruhsal işlevlerin azlığı / yokluğu ile karakterize semptomlar Affekte sığlaşma Aloji Avolisyon Anhedoni Dikkat bozukluğu Sosyal içeçekilme Emosyonel içeçekilme Kendine bakım azalması
Antipsikotik İlaçlar Sınıflandırma Tipik Antipsikotikler Fenotiyazinler Butirofenonlar Tioksantenler Difenilbütilpiperidinler Dihidroindolonlar Dibenzokzapinler Atipik Antipsikotikler Klozapin Risperidon Olanzapin Ketiyapin Sülpirid Amisülpirid Ziprasidon Sertindol Zotepin
Antipsikotik İlaçlar Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler Farmakoloji Tipik antipsikotiklerin tedavi edici dozları D2 reseptörlerine olan affiniteleri ile korelasyon gösterir.
Antipsikotik İlaçlar Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler Farmakoloji Santral sinir sistemindeki dopaminerjik traktusların tümünde postsinaptik D2 reseptör blokajı yaparlar. Mezolimbik ve mezokortikal sistemler üzerinden tedavi edici etkileri Nigrostriatal sistem üzerinden ekstrapiramidal sistem (EPS) yan etkileri Tuberoinfindübüler sistem üzerinden ise hiperprolaktinemi ve ilgili yan etkileri ortaya çıkar.
Dopamin Yolakları
Negatif Semptomatoloji
Şizofrenide Negatif ve Pozitif Semptomatolojiyi Açıklayan Nöroanotomik Bir Model X Beyin sapı DA Nöronları Beyin sapı DA Nöronları Prefrontal Korteks Prefrontal Korteks Limbik Alanlar Limbik Alanlar
Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler
Antipsikotik İlaçlar Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler Farmakoloji Antimuskarinik (M1), antihistaminik (H1) ve antialfaadrenerjik (α1) etkileri vardır.
Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler
Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler Antikolinerjik yan etkiler Antihistaminerjik yan etkiler Antiadrenerjik yan etkiler Santral antikolinerjik sendrom Sedasyon Refleks taşikardi Ağız kuruluğu İştah ve kilo artışı Postural hipotansiyon Bulanık görme Başdönmesi Sinüzal taşikardi İdrar retansiyonu Konstipasyon Ekstrapiramidal yan etkiler Akut distoni Parkinsonizm Akatizi DİĞER YAN ETKİLER Tardiv diskinezi ve distoni Hematolojik Oftalmolojik Epileptojenik Hiperprolaktinemi Nöroleptik malin sendrom Galaktore Menstruasyon bozuklukları Empotans Ejekülasyon bozukluğu
Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler Ekstrapiramidal yan etkiler D Ach
Ekstrapiramidal Semptomların Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
Jenerik adı Ticari adı Preparat şekli Antipsikotik İlaçlar Tipik (Konvansiyonel) Antipsikotikler Ticari Ad ve Şekilleri Jenerik adı Ticari adı Preparat şekli Klorpromazin LARGACTİL 100 mg tab ve 25 mg amp Tioridazin MELLERETTES 10 mg dr ve damla MELLERİL 25 ve 100 mg dr Mezoridazin LİDANİL 10 mg dr Trifluoperazin STİLİZAN 1, 2 ve 5 mg dr, 5 mg amp Flufenazin PROLIXIN 25 mg amp Haloperidol NORODOL 5, 10 ve 20 mg tab, 5 mg amp ve damla Pimozid NÖROFREN 2 mg tab Zuklopentiksol CLOPIXOL 2, 10 ve 25 mg tab, 50 ve 200 mg amp ve damla Flupentiksol FLUANXOL 3 mg tab ve 20 mg amp
Klinik olarak Farmakolojik olarak 5-HT2 pK1 1 D2 pK1 Antipsikotik İlaçlar Atipik (yeni / ikinci nesil) Antipsikotikler Atipiklik kriterleri Klinik olarak Negatif semptomatoloji üzerinde etkinlik Hiç ya da çok az ekstrapiramidal semptom oluşumu Farmakolojik olarak 5-HT2 pK1 1 D2 pK1
Antipsikotik İlaçlar Atipik (yeni / ikinci nesil) Antipsikotikler
Atipik Antipsikotikler Mezokortikal Aktiviteleri
Atipik Antipsikotikler Prolaktin Üzerine Etkileri
Atipik Antipsikotikler Farmakoloji
Atipik Antipsikotikler Klozapin
Atipik Antipsikotikler Risperidon
Atipik Antipsikotikler Olanzapin
Atipik Antipsikotikler Ketiyapin
Atipik Antipsikotikler Ziprasidon
Atipik Antipsikotikler Zotepin
Atipik Antipsikotikler Sertindol
Atipik Antipsikotikler Farmakoloji
Antipsikotik İlaçlar Atipik (yeni / ikinci nesil) Antipsikotikler Jenerik adı Ticari adı Ticari şekli Dozu (mg/gün) Klozapin LEPONEX 25 ve 100 mg tab 450-900 Risperidon RİSPERDAL 1, 2, 3 ve 4 mg tab 1ml=1 mg sol 2-8 Olanzapin ZYPREXA 5 ve 10 mg tab 5-20 Ketiyapin SEROQUEL 25, 100 ve 200 mg tab 400-800 Sülpirid SÜLPİR 50 mg tab DOGMATİL 200 mg tab 600-1800 Amisülpirid SOLİAN 200 ve 400 mg tab 400-800 Melperon BURONON 25 ve 100 mg dr 300-600 Ziprosidon ZELDOX 20, 40, 60 ve 80 mg cap 40-160 Sertindol SERDOLECT 4, 12, 16 ve 20 mg tab 20-24 Zotepin NIPOLEPT 25, 50 ve 100 mg dr 250-350
Antipsikotik İlaçlar Atipik (yeni / ikinci nesil) Antipsikotikler İlaç adı Yan etkileri Klozapin Sedasyon, ortostatik hipotansiyon, antikolinerjik y.e.ler, iştah ↑, salya ↑, enürezis, konvulziyon, agranülositoz Risperidon Ortostatik hipotansiyon, bulantı, iştah ↑, hiperprolaktinemi, EPS (>8 mg) Olanzapin İştah ↑, sedasyon, başdönmesi Ketiyapin Sedasyon, başdönmesi Amisülprid Hiperprolaktinemi Ziprasidon QTc ↑ Sertindol QTc ↑, Zotepin EPS
Antipsikotik İlaçlar Antipsikotik Medikal Tedavinin Temel İlkeleri Klozapin dışında antipsikotik ilaçların tedavi edici etki bakımından birbirlerine üstünlükleri yoktur.
Antipsikotik İlaçlar Antipsikotik Medikal Tedavinin Temel İlkeleri İlaç seçimi yan etki profilleri dikkate alınarak yapılır.
Antipsikotik İlaçlar Antipsikotik Medikal Tedavinin Temel İlkeleri İlk ataktan sonra en az bir yıl,nüks halinde sürekli ilaç kullanmak gerekir.
Antipsikotik İlaçlar Antipsikotik Medikal Tedavinin Temel İlkeleri İlaclar etkili minimum dozlarında kullanılmalıdır.
Antipsikotik İlaçlar Antipsikotik Medikal Tedavinin Temel İlkeleri Tedaviye uyum göstermeyen hastalarda depo İlaçlar yeğlenmelidir.
Antipsikotik İlaçlar Antipsikotik Medikal Tedavinin Temel İlkeleri İlaç değişiklikleri tedrici yapılmalıdır.