McGraw-Hill/Irwin Copyright © 2012 by The McGraw-Hill Companies, Inc. All rights reserved. 5. BÖLÜM Hisse Senetlerinin Değerlendirilmesi
7- Bu bölüm aşağıdakileri öğretir: Gelecekteki kar payı ve fiyat tahminleri verildiğinde hisse senedinin bugünkü değerini hesaplama Bir hisse senedinde beklenen getiri oranını tahmin etmek için hisse senedi değerleme formüllerini kullanma Fiyat-kazanç oranlarını yorumlama
7- Hisse Senetlerinin Değerlendirilmesi WSJ haberine göre FleetBoston’un temettü getirisi (TG) %4,6 ve fiyat kazanç (F/K) oranı 16, IBM’in TGsi %0,8 ve F/K oranı 27, ve Intel’in TGsi %0,3 ve F/K oranı 46. Bu farkları açıklayan nedir? Finansal oranlar firmalardan beklentiler hakkında ne anlatır? Firmanızın daha küçük bir rakibinizi satın alma olanag ̆ ı var. Tahminlerinize göre hedefinizdeki firma bu sene 78 milyon dolar, gelecek sene 90 milyon dolar, sonraki sene de 98 milyon dolar kazanacak. Hedefinizdeki firma kazancının %75’ini yeniden yatırıyor ve uzun vadeli büyüme %6 olacak. Temettü politikasına göre bu büyüme oranı uygun mudur? Bu firmaya ne kadar ödersiniz?
7- Menkul Kıymetler Borsası Birincil vs İkincil Piyasa Muzayede Piyasası vs Borsa Taciri Piyasası Organize vs Tezgah ustu Piyasalar
7- Birincil vs İkincil Piyasa: Örnek Galatasaray AŞ sermayesini artırmak için 1000 tane yeni hisse senedi çıkarıp IMKB’de müzayede yolu ile satıyor. Bir yatırımcı bu durumdan memnum olmadığı için elindeki GS hisselerini borsa tacirine satıyor. Organize vs Tezgah ustu Piyasalar
7- Aliş/Satış Fiyatı Alış Fiyatı: Yatırımcının elindeki hisse senetlerini borsa tacirine sattığı fiyat Satiş Fiyatı: Borsa tacirlerinin hisse senetlerini sattığı fiyat. Örnek: Bir yatırımcı 100 adet Apple hisse senedi almak istiyorsa, alış fiyatı $ ve satış fiyatı $ ise, yatırımcı hisse başına ne kadar öder? Cevap: $253.80
7- Kavramlar Şirket değeri Kar payı/Temettü getirisi Fiyat/Kazanç oranı
7- Kavramlar: Örnek Şirketin şu anda 1,000,000 hisse senedi bulunmaktadır. Hisse senedinin fiyatı $50, beklenen temmettü hisse başına $2 ve kazanç hisse başına $6. Piyasa değeri = $50 x 1,000,000= $50,000,000 Fiyat/Kazanç Oranı = 50/6 = 8.33 Temettü Oranı = 2/50 =0.04 >>> %4
7- Farklı Değer Hesapları Defter Değeri – Bilançoya göre firmanın özkaynakları Tasfiye Değeri – Firmanın, varlıklarını satıp borçlarını ödedikten sonra elde edebileceği net gelir. Piyasa Değeri – Firmanın yatırımcıların gözündeki değeri.
7- İşleyen Teşebbüs Olarak Değeri Bir şirletin fiili değeri ile defter veya tasfiye değeri arasındaki farka işleyen teşebbüs olarak değeri denir. Farkı oluşturan faktörler: 1. Ekstra kazanç gücü 2. Maddi olmayan varlıklar 3. Gelecekteki yatırımların değeri
7- Fiyat ve Bugünkü Değer V 0 : Hisse senedinin Bugünkü Değeri DIV 1 : Yıl sonunda beklenen temmettü P 1 : Hisse senedinin gelecek dönemdeki beklenen fiyatı r: İskonto oranı
7- Örnek: Fiyat ve Bugünkü Değer
7- Beklenen Getiri ER : Hisse senedinin 1 sene sonunda beklenen getirisi DIV 1 : Yıl sonunda beklenen temmettü P 1 : Hisse senedinin gelecek dönemdeki beklenen fiyatı P 0 : Hisse senedinin bugunkü fiyatı
7- Beklenen Getiri: Örnek
7- Kar Payı Iskonto Modeli H : Zaman DIV i : i yılı sonunda beklenen kar payı r : İskonto oranı
7- Gelecekteki kar paylarını tahmin etmek zordur. Büyümenin olmadığı durum Sabit Büyüme Sabit olmayan Büyüme Kar Payı Iskonto Modeli
7- Büyümenin olmadığı durum Kar Payı Iskonto Modeli
7- Sabit Büyüme g: büyüme hızı Kar Payı Iskonto Modeli
7- Sabit olmayan büyüme H yılı boyunca ödenen kar paylarının BD’i Hisse senedinin H yılı sonundakı fiyatı Kar Payı Iskonto Modeli
7- Sürekli Büyüme Oranı Firma ne kadar hızlı büyüyecek? Ödeme oranı = HBT/HBK Geriyatırım oranı = 1 - ödeme oranı Büyüme oranı: g = özkaynak getirisi x geriyatırım oranı
7- Sürekli Büyüme Oranı 1950lerden beri S&P500 deki firmalar ortalama olarak karlarının %50,4’ünü temettü olarak dag ̆ ıtmıs ̧ lardır. Aynı zamanda senelik %11,7 ROE ile karlılıklarını devam ettirmis ̧ lerdir. Eg ̆ er bu eg ̆ ilimler sürerse firmalar ne kadar çabuk büyür? Eg ̆ er ödeme oranı (gerialmalar da dahil) %30’a düs ̧ erse büyümeye ne olur? Büyüme = Geriyatırım x ROE Eg ̆ er ödeme %50,4’se Büyüme = (1 - 0,504) x 11,7 = %5,8 Eg ̆ er ödeme %30’sa Büyüme = (1 - 0,300) x 11,7 = %8,2
7-
7-
7-
7-
7-