U ZAKTAN E ĞITIMDE A KADEMIK D ANıŞMANLıK V E R EHBERLIK
R EHBERLIK NEDIR ? Rehberlik kişinin kendini anlaması, problemlerini çözmesi, gerçekçi kararlar alması, kapasitesini kendine en uygun düzeyde geliştirmesi, çevresine dengeli ve sağlıklı bir uyum sağlaması ve böylece kendini gerçekleştirmesi için uzman kişilerce bireye verilen psikolojik yardımlardır.
R EHBERLIK NEDIR ? Temel eğitimde öğretmenlerden beklenilen rehberlik rollerini şu şekilde sıralanmaktadır: 1. Öğrenciyi dinleme ve nasihat etme rolü, 2. Öğrenciyi kabul ve havale etme rolü, 3. Öğrenci potansiyelini keşfetme rolü, 4. Öğrencinin mesleki gelişimine yardımcı olma rolü, 5. İnsan ilişkilerini geliştirme rolü, 6. Okul rehberlik programını destekleme ve geliştirme rolü.
U ZAKTAN EĞITIMDE REHBERLIK HIZMETLERI Uzaktan eğitim sistemlerinde öğrenci destek birimlerinin önemli bir rolü vardır. Öğrenci destek hizmetleri öğrencinin kendisini izole edilmişlik duygusundan arındırarak daha etkileşimli ortamlar yaratılmasında etkilidir.
U ZAKTAN EĞITIMDE REHBERLIK HIZMETLERI Uzaktan eğitim sisteminde öğrenci destek hizmetlerinin hedefleri: Akademik danışmanlık hizmetlerini artırarak öğrenme materyallerinin kullanımında verimi artırmak, İdari ve bilgi desteği sağlayarak tercih ve kararlarını vermede yardımcı olmak, Aradaki mesafeden ve kişisel iletişimin azlığından kaynaklanan izolasyon duygusunu azaltmak, Kişisel etkileşim için kaynak ve fırsatları kullanabilmelerini sağlamak.
U ZAKTAN EĞITIMDE UYGULAMA MODELLERI VE REHBERLIK Uzaktan eğitim rehberlik hizmetleri uzaktan eğitim uygulama modellerine göre ikiye ayrılır : Tek Yönlü Uygulama Modellerinde Rehberlik Hizmetleri Çift Yönlü Uygulama Modellerinde Rehberlik Hizmetleri
T EK Y ÖNLÜ U YGULAMA M ODELLERINDE R EHBERLIK H IZMETLERI Öğrenme-öğretme faaliyetlerinin yapıldığı ortamda bulunan öğretmen-öğrenci ve öğrenci-öğrenci grupları arasındaki iletişimin tek yönlü olduğu dağıtım modelidir. Bu dağıtım modeli içinde, öğrenciler ve öğretmenler kendi aralarında soru soramazlar veya sorularına anında cevap alamazlar. Radyo Uygulama Modeli, Televizyon Uygulama Modeli,Bilgisayar Uygulama Modeli ve Karma Uygulama modelleri tek yönlü uygulama modelinin içine girmektedir.
Ç IFT Y ÖNLÜ U YGULAMA M ODELLERINDE R EHBERLIK H IZMETLERI Öğrenme-öğretme faaliyetlerinin yapıldığı ortamda bulunan öğretmen-öğrenci ve öğrenci-öğrenci grupları arasındaki iletişimin çift yönlü olduğu dağıtım modelidir. Bu dağıtım modeli içinde, öğrenciler ve öğretmenler kendi aralarında soru sorarlar veya sorularına anında cevap alırlar. Radyo Uygulama Modeli, Televizyon Uygulama Modeli,Bilgisayar Uygulama Modeli ve Karma Uygulama modelleri çift yönlü uygulama modelinin içine girmektedir.
T EK Y ÖNLÜ R ADYO ILE U YGULAMA M ODELI Öğretmenler eğitim hizmetlerini öğrencileri ancak radyo yolu ile ulaştırabilmektedir. Öğrenciler derslerini evlerinde ve ya iş yerlerinden radyodan dinlerler. Öğretmenler ve öğrenciler arasında çift yönlü sözlü ve görsel bir iletişim kurma imkânın bulunmadığı modeldir.
Ç IFT Y ÖNLÜ R ADYO ILE U YGULAMA M ODELI Öğretmenler ve öğrenciler arasında çift yönlü sözlü ve görsel bir iletişim kurma imkânın sağlandığı modeldir. Haftanın belirli günlerinde gerek mesleki, gerekse psikolojik danışmanlık saatleri oluşturulup radyo üzerinden öğrencilerin sorunları tartışılır. Öğrencilerin sormaktan çekindikleri konular olduğunda telefon desteği sağlanarak öğrenciler ile birebir iletişim kurulur.
T EK Y ÖNLÜ T ELEVIZYON İ LE U YGULAMA M ODELI Öğretmenler eğitim hizmetlerini öğrencileri ancak televizyon yolu ile ulaştırabilmektedir. Televizyon programlarında öğrencilerin istedikleri danışmanlık ile ilgili bölümler gösterilir. Rehberlik hizmeti ile ilgili olarak çeşitli yayınlar hazırlanır ve öğrencilere bu yayınlar televizyon üzerinden sağlanır..
Ç IFT Y ÖNLÜ T ELEVIZYON İ LE U YGULAMA M ODELI Öğretmenler ve öğrenciler arasında çift yönlü sözlü ve görsel bir iletişim kurma imkânın sağlandığı modeldir. Haftanın belirli günlerinde gerek mesleki, gerekse psikolojik danışmanlık saatleri oluştur televizyon üzerinden öğrencilerin sorunları tartışılmaktadır. Öğrencilerin sormaktan çekindikleri konular olduğunda telefon desteği sağlanarak öğrenciler ile birebir iletişim kurulmalıdır.
T EK Y ÖNLÜ BILGISAYAR İ LE U YGULAMA M ODELI Bilgisayar ile uygulama modelinde rehberlik hizmetleri için daha fazla yöntem ve teknik uygulanabilmektedir. Elektronik posta ve E-Posta Listesi Ses Postası Çoklu Ortam Postası Tartışma Grupları ve Forumlar
Ç IFT Y ÖNLÜ BILGISAYAR İ LE U YGULAMA M ODELI İnternet üzerinden verilmeye başlanan derslerle birlikte rehberlik hizmetleri de eş zamanlı olarak internet üzerinden sağlanmaktadır. Rehberlik hizmetlerinin sağlandığı bazı teknolojiler ise şunlardır: Sohbet odaları Telekonferans Video konferans VoIP (VoiceOver IP)
T EK Y ÖNLÜ K ARMA U YGULAMA M ODELI Rehberlik hizmeti ile ilgili olarak çeşitli yayınlar hazırlanır ve öğrencilere bu yayınlar radyo ve televizyon üzerinden sağlanmaktadır. Oluşturulacak mail ve tartışma grupları ile öğrencilere danışmanlık hizmeti sağlanmaktadır. Öğrencilerin mektupla sordukları sorular radyo ve televizyon programı içerisinde uzman bir kişi tarafından yanıtlanmaktadır.
Ç IFT Y ÖNLÜ K ARMA U YGULAMA M ODELI Öğrencilere kesinlikle radyo, televizyon veya bilgisayar üzerinden uzmanlara ulaşabilecekleri donanımlar temin edilmektedir. Haftanın belirli günlerinde gerek mesleki, gerekse psikolojik danışmanlık saatleri oluşturulup radyo, televizyon veya internet üzerinden öğrencilerin sorunları tartışılmaktadır. Öğrenci herhangi bir soru sorduğu anda sorusunu yanıtlayabilecek uzmanlar radyo veya televizyon programında hazır bulunmaktadır.
A KADEMIK DANıŞMANLıK NEDIR ? Öğrencilerin hedefledikleri eğitimlere kabul edilmeleri için tüm altyapı hazırlıklarını organize eden ve başvuru aşamasında gerekli tüm işlemleri profesyonelce yerine getiren bir destektir. Herhangi bir üniversiteye gelen her yeni öğrenciye, bölüm ilgili başkanları tarafından önerilen ve fakülte / yüksekokul kurulunun onayından sonra kesinleşen bir akademik danışmana atanır.
A KADEMIK DANıŞMANLıK HIZMETLERI Mektup Destekli Akademik Danışmanlık Hizmetleri Telefon Destekli Akademik Danışmanlık Hizmetleri Bilgisayar Destekli Akademik Danışmanlık Hizmetleri İnternet Ortamında (Elektronik Posta) Yolu ile Akademik Danışmanlık Hizmetleri Diğer Akademik Danışmanlık Hizmetleri
MEKTUP D ESTEKLI A KADEMIK D ANıŞMANLıK H IZMETLERI Uzaktan eğitimde “Mektupla Dağıtım Modeli”; Eğitim materyallerinin farklı yörelerde bulunan öğrencilere posta yolu ile gönderildiği ve bunlar hakkındaki düşüncelerinin posta ile alındığı bir modeldir. Öğrencilerin öğretmenlerinin sesini duyamadığı, yüzünü hiç göremediği ve karşılıklı olarak iletişim kuramadığı bir model olması, bilgi, bilişim çağı olarak da nitelendirilen çağımızda mektupla akademik danışmanlık yaklaşımı yerini diğer akademik danışmanlık hizmetlerine bırakmıştır.
T ELEFON D ESTEKLI A KADEMIK D ANıŞMANLıK H IZMETLERI Telefon akademik danışman ve öğrenici arasında ileri düzeyde bireysel etkileşim sağlar. Öğrencilerin konu alanı uzmanı olan kişilerin, kurumların ve kuruluşların telefon numaralarına ulaşarak, bu numaralara telefon açmak suretiyle danışmanlık hizmeti almak istedikleri konu hakkında bilgi edinebilirler. Akademik danışmanların telefon konferans yöntemini kullanmak üzere yetiştirilmeleri, telefonla akademik danışma süreçlerinin başarıya ulaşmasında önemli bir konudur.
B ILGISAYAR D ESTEKLI A KADEMIK D ANıŞMANLıK H IZMETLERI Uzaktan eğitimin etkili bir şekilde devam etmesini sağlayan bir araçtır. Öğrencilerin hem bilgiyi hızlı ulaşmasını hem de akademik danışmanlarına bu araçla hızlı bir şekilde görüntülü, sesli, yazılı olarak rahatça etkileşime girebilmektedirler. Öğrenci ve danışmanlarını zaman ve mekân konusunda rahatça ayırması ve teknolojik araçlar konusunda en çok etkileşimli olmayı başarmıştır.
İ NTERNET O RTAMıNDA E-M AIL (E LEKTRONIK P OSTA ) Y OLU ILE A KADEMIK D ANıŞMANLıK H IZMETLERI Evinde ya da işyerinde bilgisayarı bulunan ve internet bağlantısı olan öğrenciler, elektronik posta ( ) adreslerini uzaktan (ya da açık) öğretim bürolarına bildirmeleri halinde Uzaktan (ya da açık) öğretim hizmeti sunan kurumun öğretim üyeleri ile doğrudan irtibat kurabilmekte ve anlamadıkları konuları kendileri ile tartışabilmektedirler.
D IĞER A KADEMIK D ANıŞMANLıK H IZMETLERI Uzaktan (ya da açık) öğretime devam eden için başta, öğrencilik ve diğer bazı hizmetleri götürebilmek amacıyla, illerde eğitim ve öğretim için gerekli yardımcı birimlerin başında “öğrenci büroları” gelmektedir. Bu bürolar, uzaktan (ya da açık) öğretim hizmetini sunan ana kuruma bağlı ayrı bir merkezi büro yönetiminde görev yapmaktadırlar. Öğrencilerin, kayıt veya kayıt yenileme dilerlerse, yılda bir kez ve kayıt yenileme vb. hizmetler için yardımcı olmaktadır.
D IĞER A KADEMIK D ANıŞMANLıK H IZMETLERI Öğrenci bürolarının yanı sıra, uzaktan eğitim de Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezleri Resmi ya da özel anlaşmalı radyo kurumları Resmi ya da özel anlaşmalı televizyon kurumları Resmi ya da özel anlaşmalı Üniversiteler Akademik danışmanlık hizmetlerinde destek (yardımcı) birimler arasında yer almaktadır