ERGENLİK DÖNEMİ

ERGENLİĞİN TANIMI Ergenlik, çocuklukla yetişkinlik arasında kalan bir “ara dönemdir”. Buluğ (erinlik,ön ergenlik) ergenliğin başlarındaki biyolojik-cinsel gelişme dönemidir. Bilindiği gibi gençlik dönemi çocukluk döneminin sonu ile yetişkinlik döneminin başlangıcında yer alır. Bu dönem de hızlı ve sürekli bir gelişim ve değişim olmaktadır.

ERGENLİĞİN TANIMI UNESCO ergenlik dönemini 15-25 yaş dilimleri arasında gösterirken ülkemizde ergenlik dönemi ortalama olarak kızlarda 10-12, erkeklerde 12-14 yaşları arasında başlar.

ERGENLİĞİN TANIMI İnsanın içinde fırtınaların koptuğu Sosyal Psikolojik Fiziksel değişimlerin bir arada yaşandığı Çocuklukla erişkinlik arasında yer alan Hızlı bir BÜYÜME, GELİŞME ve OLGUNLAŞMANIN olduğu Gelecekteki yaşantıyı belirleyen dönem

ERGENİN PROBLEMLERİ Fiziksel görünüş ve sağlık Evde ve dışarıda toplumsal ilişkiler Karşı cinsle olan ilişkiler Okul ödevleri, gelecekle ilgili planlar Cinsel ve törensel davranışlar

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM Kızların erkeklere oranla ortalama iki yıl kadar önce olgunlaşmaları nedeniyle, gençlik dönemindeki yaş sınırlarında, cinsler arasında belirgin bir farklılık görülür. Kızlarda ortalama 10-11, erkeklerde 12-13 yaşlarında başlar. Ergenlik özelliklerinin başlamasında çevresel, kalıtsal ve ruhsal etmenler önemli roller oynamaktadır.

KIZLARDA FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM 16-18 yaşlarına kadar ve yılda 9 cm uzayabilirler. Ergenlik süresince ortalama16 kg artabilir.

ERKEKLERDE FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM Erkekler kızlara göre 1-2 yıl daha geç ergenliğe girer. Bu dönemde erkeklerde kilo artışı kas kütlesi olarak gözlenir. Seste çatallaşma, hızlı boy artışı görülür.

ERKEKLERDE FİZİKSEL GELİŞİM VE DEĞİŞİM Ergenlik döneminde ortalama 20 kg artabilir. 18 yaşına kadar ortalama 8-12 cm uzayabilir. Üreme organları gelişir. Erkeklerin de saç ve derilerinde yağlanma artabilir, sivilce ve siyah noktalar oluşabilir.

ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ Büyüme ve değişim evresidir. Yeni arayışlar içinde olduğu bir çağdır. Kendini aramaktadır. Kendi kişiliğine çeki düzen vermeye çalışır.

ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ Cinsel uyanışla birlikte yeni ruhsal özellikler ve davranışlar kendini gösterir. Zor beğenen ve çabuk tepki gösteren bir genç olur.

ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ Derslere ilgisi azalmış, çalışma düzeni bozulmuştur. İstekleri artmıştır. Kendisine tanınan hakları yetersiz bulur. Ana babanın uyarılarına birden tepki gösterir, ters yanıtlar verir.

ERGENLİK DÖNEMİNİN GENEL ÖZELLİKLERİ Hayranlık ve tutkuların bol olduğu dönemdir İlgileri artmış gelgeç hevesleri çoğalmıştır. İdealler geliştirir ,kendilerine bir rol-model seçerler- öğretmen, sporcu, bir şarkıcı gibi. Kahramanlarına yada idollerine benzemek isterler, odasına, eşyalarına resimlerini, posterlerini asar. Duvarlara astığı renkli resimlere ve posterlere karışılmasını istemez. Gürültülü müziğe bayılır.

ERGENLİK DÖNEMİNDE DUYGUSAL GELİŞİM Ergenin duygusal tepkilerini etkileyen başlıca faktörler sağlık durumu, zeka düzeyi, cinsiyet, okul başarısı ve sosyal kabul düzeyidir. Özellikle sağlık koşuluyla duygusal tepkiler arasında önemli bir ilişki vardır. Kötü sağlık koşulları bünyeyi aşırı duygusal kılabilir. Bu dönemde duygular ergenin tüm yaşamında etkili olurlar. Küçük bir kırıklık ergenin yakın çevresindeki ilişkilerini doğrudan etkiler.

ERGENLİK DÖNEMİNDE EN SIK RASTLANAN DUYGU BİÇİMLERİ

KORKU Ergenler için özellikle bilinmeyen şeyler korkunun doğmasına temel nedendir. Ergenin ilgilendiği faaliyetlerin sonucunu kestirememesi de korkuya neden olabilir.

ENDİŞE Gerçek nedenden çok, hayali nedenlerden oluşan korku tipleridir. Korkulan durumun zihinsel düzeyde prova edilerek yinelenmesi, endişenin en büyük karakteristiğidir. Cinsel olgunlukla birlikte, endişelerin de farklılık gösterdiği dikkatimizi çeker. Orta ve lise öğrencileri özellikle çeşitli okul sorunları hakkında endişe duyarlar. Dış görünüş ve arkadaşları arasında popüler olmama, endişe yaratan diğer konulardır.

ÖFKE Ergenlik döneminde öfkeye neden olan uyarımlar genellikle sosyal kaynaklıdır. Ergeni öfkelendiren konular şunlardır: Alay edildiğinde, gülünç düşürüldüğünde Tenkit edildiğinde, azarlandığında Haksız yere cezalandırıldığında İnsanlar ona hükmetmeye başladığında İşleri ters gittiğinde özel eşyaları, kardeşleri ya da ana babası tarafından habersizce alındığında gençler öfkelenir.

SEVGİ Ergenlikte sevgi, hoş ilişkiler kurabilen, kendini seven ve güven veren kişilere yönelmiştir. Aile üyeleriyle olan bağı azalmış ve arkadaşlarıyla olan bağı artmıştır. Ergenin sevdiği kişi adedi azdır. Bu nedenle sevgisi çok kuvvetlidir. Karşı cinse delicesine aşık olma, kısa süre sonra bu duyguyu yitirme sıkça görülen olaylardır.

ERGENLİĞİN TUTUM VE DAVRANIŞLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

YALNIZLIK İSTEĞİ Bu dönemde genç küsme ve ani kırgınlıklar Nedeniyle, arkadaşlarından ayrılma isteği duyabilir. Evdeki işlere karşı isteksiz davranır. Odasına kapanır kimseyi görmek istemez. Duygu ve düşünceleriyle baş başa kalmak ister. Bazı gençler, büyüyen ve değişen bedeniyle kendini kabul edemediği, beğenmediği bu nedenle üzüldüğü için de yalnızlığı seçerler.

ÇALIŞMA İSTEKSİZLİĞİ Bu dönemde genç okuluna ve derslerine karşı isteksiz davranabilir. Notlarında düşme olabilir. Kendilerine yeterince güven duymadıkları için başarılı olabileceklerine inanmazlar ve gereği gibi ders çalışmazlar. Genel olarak bu yaşlardaki gençlerin ilgisini ders çalışmaktan çok başka şeyler çektiğinden de ders çalışmaya karşı isteksiz olurlar.

DİSİPLİNE KARŞI DİRENİŞ Yetişkinlerle olan çatışma 13 yaşlarında en üst noktaya gelmektedir. Yasakları saçma, kendine tanınan hakları yetersiz bulur. Uyarıldığında ‘bana karışamazsınız ben çocuk değilim’ diyerek birden tepki gösterir. Ailedeki baskıdan çekinerek karşı gelemediği zaman küskün ve somurtkan bir tutuma girer. Yaş ilerledikçe bu zıtlık azalır, olgunluk ve hoşgörü artar.

ÇEKİNGENLİK Kendine güven eksikliğinden, hata yapma kaygısından ileri gelir. Kendinden ve yeteneklerinden emin olmayan genç başkalarınca beğenilmeme kaygısıyla aslında yapabileceği bir çok işten ve insanlardan uzak durabilir. Bu durum gencin girişimciliğini ve bir çok alandaki başarısını olumsuz yönde etkiler.

FAZLA HAYAL KURMA Zamanlarının önemli bir kısmını hayal kurma alır. Özellikle ders çalışırken hayal kurma isteği güçlü bir biçimde ortaya çıkar ve zaman kaybına neden olur. Kişilik arayışı içinde olan genç, gerçek dünyada ulaşamadığı isteklerine ve üstünlük arzusuna hayaller vasıtasıyla ulaşıp mutlu olmaya çalışır.

DUYGUSALLIĞIN ARTMASI Karamsarlık, ufacık bir nedenle ağlamalar, alınganlık artan duygululuğun sonucu olmaktadır. Erkekler kızlara göre sinirlidirler. Kendilerinde olan huy değişikliği yetişkinlerce yüzüne söylendiğinde bu durum ergeni kimse tarafından sevilmiyor inancına götürür.

ERGENLİKTE BİLİŞSEL GELİŞİM 7-8 yaşlarında sosyalleşmeye başlayan çocuk 11-12 yaşlarında kuralların kişiler arası anlaşma sonucu olduğunu anlayacak duruma gelmiştir. Görüş alışverişi ve tartışma ile çocuklar görüşlerini haklı gösterebilecek düşünce kurallarını ve mantık yollarını bulmaya başlarlar. Bunun sonucu olarak da çeşitli varsayımlar oluşturup bunları sınayıp soyut düşünür, genelleme yapar ve soyut kavramları kullanarak bir durumdan ötekine geçiş yapabilir.

ERGENLİKTE BİLİŞSEL GELİŞİM Zihinsel muhakeme, işbirliği mantığın gelişmesi ve kurulmasında önemlidir. Ergen gerçek ya da olası sosyal durumlara karşı ilgisinin artması sonucu kendisini ve üyesi olduğu çeşitli grupların görüşlerine eleştirici gözlerle bakabilir. Toplumun gelenek ve göreneklerine, kurallarına karşı tutumu değişir. Ergen deneme yanılma yoluyla sebep sonuç ilişkisini daha rahat anlar.

BİLGE BAKIR PSİKOLOJİK DANIŞMAN

DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM 