ELEKTROENSEFALOGRAM (EEG) Beynin sinirsel faaliyeti sonucu elde edilen biyoelektrik işaretlere Elektroensefalogram (EEG) denir. EEG frekansının kişinin zihin faaliyeti ile değiştiğini gösterir. Kişi uyanır uyanmaz veya düşünmeye başlarken alfa ritmi kaybolur ve yerine senkronize olmayan biçimde, genellikle beta bandında bir ritim oluşur.

EEG EEG işaretinin frekans bileşenleri son derece önemli olduğu gibi, farklı bölgelerden alınan benzer EEG işaretleri arasındaki faz ilişkileri de oldukça ilginçtir. Kafa üzerinden algılanan EEG'lerin genliği tepeden tepeye 1-100 uV ve frekans bandı ise 0.5-100 Hz'dir. Ölçümler, beyin üzerinden doğrudan alındığı takdirde, genlik 10 kat kadar artar. EEG işaretleri periyodik değildir; genlik, faz ve frekansları sürekli değişir. Bu nedenle, anlamlı bir data elde edebilmek için, ölçümlerin oldukça uzun bir sürede yapılması gerekir.

EEG işaretlerinin kapsadıkları Bandlar Delta (5) 0.5 - 3.5 Teta (0) 4 - 7 Alfa (a) 8 - 12 Beta (B) 12 - 22 Gamma (y) 22 - 30

EEG'nin Kullanım Alanı Nöroloji Beyin Cerrahisi Anestezi Pediatri Psikiyatri

EEG EEG işaretlerindeki ana bileşenin frekansı yaşla birlikte artar, genlikleri ise azalır. Bir çocuğun EEG'nin genliği büyük, frekansı düşüktür. Yetişkinlerde genlik düşer, frekans artar. Şuur durumu da, EEG üzerinde etkilidir. Uykudaki yetişkinde EEG'nin genliği artar, frekansı ise azalır.

Beynin Lobları

EEG Dalgaları Alfa Dalgaları Beta Dalgaları Teta Dalgaları Delta Dalgaları Gamma Dalgaları

Beyin Aklivitesi ile EEG Arasındaki İlişki EEG işaretlerinin ana frekansı ile beyin aktivitesi yakından ilişkilidir. Aktivite ile frekans birlikte yükselir.

EEG İŞARETLERİNİN ÖLÇÜLMESİ

EEG İŞARETLERİNİN ÖLÇÜLMESİ Kalibrasyon işareti, dikdörtgen şeklindedir. Kaydedilen bu işaretin genliği tüm sistemin kuvvetlendirmesini, şekli ise frekans karakteristiğini gösterir. EEG işaretlerinin genlikleri uV'lar mertebesinde olduğundan, ön kuvvetlendirici olarak diferansiyel kuvvetlendirici kullanmak gerekmektedir. Bu kuvvetlendiricilerin kazançları yüksek, gürültüleri düşük, ortak moddaki işareti reddetme oranlan yüksek olmak zorundadır (örneğin >100 dB). Ayrıca, giriş empedansları yüksek (1MOhm'un üzerinde) ve DC kaymaları da düşük olmalıdır.

EEG Kayıt modları: a)Unipolar, b)Ortalama ve c)Bipolar

Uyku durumunun EEG üzerine etkisi

Yaşın EEG üzerine etkisi

EEG Örnekleri

Montajlar Montajlar Bipolar ve referans montajlar Bipolar montajlar: Bir çift farklı elektrot bir amplifikatörün G1 ve G2’sine bağlanır. Referans montajlar: G2’ye elektriksel olarak sessiz bir alana yerleştirilen ortak bir elektrot bağlanır.

Referans montaj Referans montajlarda en yüksek amplitüdü kaydeden kanal, potansiyelin kaynağına en yakın olan elektrota bağlıdır. Referans montajlarda lokalizasyon amplitüt ile, bipolar montajlarda ise kalem sapmasının yönü ile yapılır. Bipolar montajlar sınırları belirli potansiyelleri daha iyi belirler.

Bipolar montaj Bipolar montajlarda bir amplifikatörün G1’indeki elektrot aynı zamanda diğer amplifikatörün G2’sine bağlanır. İki amplifikatörde de ortak olan elektrotta lokalize bir potansiyel bu amplifikatörlerde ters yönde kalem sapmasına neden olur. (Faz karşılaşması)

Arıza Tıpleri EEG Güç Ünitesi Arızaları Bütün kanallarda görülen, cihazın herhangi bir unsurundan kaynaklanan artefaktlar genellikle 60 Hz‟lik girişim ya da güç eksikliğine neden olur. Güç kesintisi EEG cihazında atan sigorta ya da arızalı bir prizden kaynaklanabilir. Değiştirilen sigorta yeniden atarsa güç kaynağı arızalı olabilir. Eger 60 Hz girişim olursa; Kayıt odasındaki güçlü bir girişım kaynağına, Hastanın EEG cihazının toprak hattına bağlantısında kesinti veya arızaya, Cihazın güç kaynağında veya diğer parçalarındaki hataya bağlı olabilir.

Baglantı Kutusu Arızaları Bağlantı kutusunda bulunan erkek fişler, bakım yetersizliğinden giriş noktalarında kirlenme ve buralarda yalıtkan bir tabaka meydana gelmesi sonucu çekim esnasında hastadan alınan sinyaller amplifikatörlere iletilemez. Bağlantı kutusunun en belirgin arızası budur ya da mekanik zorlamadan dolayı bağlantı kutusu içerisindeki iletim hatlarının kopması başka bir arızadır.

Olası Diğer Arızalar Elektrot bağlantı problemleri, kırık elektrot ve yüksek empedanslı bağlantılar Kablo bağlantı problemleri, kırık kablolar ve bükülmüş pinler Yanlış anahtarlama pozisyonu, operatör hatası ya da kırılmış prob uçları Kırılmış anahtarlar, bozuk anahtar kontakları Grafik kaydedici fonksiyon bozuklukları, Elektronik fonksiyon bozuklukları, bir kanalın sistemindeki ya da güç kaynağındaki devre hatası

EEG teknisyeninin rutin olarak yapması gereken bir kontrol İşlemleri Makine ısınmak üzere açılır. Kalibrasyon ayarlanır, genelde 100V‟ta ve bütün kanallar üzerinde kare şekilli palsler elde edilir (kalem yazıcısı). Sistemin ve her iki kanalın 100uV‟a uygun sapma için hassasiyet ayarı yapılır. Zaman sabitindeki bozulmayı denetlemek için kalibrasyon düğmesine basılır ve basılı tutulur. Tüm kanallarda sıfır giriş görmek için bütün girişler topraklanır.