BANKACILIK SEKTÖRÜ REKLAM / İLANLARI VE TÜKETİCİ Özcan PEKTAŞ Tüketici ve Çevre Eğitim Vakfı TÜKÇEV
Finansal hizmetlere ilişkin reklamlar MADDE 25 – (1) Faiz ve kar payı oranlarının yer aldığı reklamlarda, bu oranlar doğru olarak belirtilir ve vade sonunda elde edilecek toplam tutarı etkileyecek koşullara yer verilir. (2) Kredi hizmetlerine ilişkin reklamlarda faiz ve kar payı oranlarına yer verilmesi durumunda; kredinin tüketiciye toplam maliyetinin aylık ve yıllık yüzde değeri açık ve anlaşılır bir biçimde reklamın ana vaadinde belirtilir. (3) Kredi hizmetlerine ilişkin reklamlarda, kredinin türü ve vadesi, istenilen teminatlar ya da aranan diğer özellikler veya geri ödeme koşulları hususlarında tüketiciler yanıltılamaz.
2011/476 dosya ; Nakit ihtiyaçlar için aylık net 0,69 faiz oranı ile kredi hizmeti sunulduğu;, kredi hizmetlerine ilişkin reklam ve tanıtımlarda yer alması gereken, kredi kullanımı sırasında aylık faiz oranına ek olarak alınan ilave masraflar ile beraber oluşan kredinin, aylık ve yıllık maliyet oranı hakkında tüketicilerin açıkça bilgilendirilmediği,
2010/634 dosya; Kampanya detaylarına ilişkin bilgilerin büyüklük ve hızda belirtilmediği; Kredi kullanımı sırasında aylık faiz oranına ek olarak alınan ilave masraflar ile beraber oluşan kredinin, aylık ve yıllık maliyet oranı hakkında tüketicilerin bilgilendirilmediği,
2010/85 dosya; “(…)Yıllık toplam maliyet oranı %17,63'tür KKDF ve BSMV dahil sigorta masrafı hariçtir.’ ‘(…)Yıllık toplam maliyet oranı %23,21'dir. KKDF ve BSMV dahil sigorta masrafı hariçtir.’ şeklinde ifadelere yer verildiği, sigorta masrafı ve ilave masraflar ile beraber oluşan kredinin tüketiciye aylık ve yıllık maliyet oranının açıkça belirtilmediği,
2010/86 dosya; (…)üstelik %0,97 faiz oranı.” şeklinde ifadelerin yer aldığı ancak kredi kullanımı sırasında aylık faiz oranına ek olarak komisyon, dosya masrafı gibi adlar altında alınan ekstra masraflar ile beraber oluşan kredinin tüketiciye aylık ve yıllık maliyet oranının açıkça belirtilmediği, Söz konusu bilginin,ortalama bir tüketicinin okuyamayacağı hızda ve küçük puntolarla ekranın alt kısmından verildiği,
2009/531- dosya; Reklamda yer alan örnek kredi kullanım tablosunda belirtilen taksit miktarları ile TKHK'a göre yapılan hesaplama sonucunda bulunan taksit miktarları arasında her iki seçenek için de fark bulunduğu, Reklamda belirtilen taksit tutarlarının elde edilebilmesi için sözleşmesel faiz oranının aylık “%0,99” değil, aylık “%1,8 ” olması gerektiği, Bu orana KKDF ve BSMV eklenerek aylık faiz oranın “%2,2” olduğu,
2009/519-dosya; Tüketici kredisi reklamlarında; faiz oranlarına yer verilmesine rağmen kredi kullanımı sırasında aylık faiz oranına ek olarak “komisyon”, “dosya masrafı” gibi adlar altında alınan ilave masraflar ile beraber oluşan “ kredinin tüketiciye aylık ve yıllık maliyet oranı ” na açıkça yer verilmediği,
2011/2232 dosya ; ana vaat ile istisnası arasında uyumsuzluk oluşturulduğu, 2010/2025 dosya; Ana vaadin istisnası niteliğindeki kampanya detaylarına, radyo ve televizyon mecrasında yayınlanan reklamlarda yer verilmediği, Bu durum, tüketicilerin satın alma kararını etkileyebilecek önemdeki ana vaadin istisnası niteliğindeki bilgiler hakkında tüketicilerin eksik bilgilendirildiği;
2010/1046 dosya; Bir müşteri kampanyadan sadece bir kere faydalanabilir. şeklindeki ana vaadin istisnası niteliğindeki bilgilerin belirtilmemesi nedeniyle tüketicilerin yanıltıldığı; Reklamda yer alan ‘faizsiz ifadesi’ ile tüketiciler üzerinde aylık ve yıllık toplam maliyet oranı %0 olan taksitli avans olanağı tanındığı izleniminin uyandırıldığı; ancak taksitli avans tutarının %5’i tutarında, “işlem ücreti” adı altında alınan masraf dolayısıyla sunulan kredi hizmetinin aylık ve yıllık maliyet oranının değiştiği; Muhtelif mecralarda yayınlanan reklamlarda, taksitli avans tutarının %5’i tutarında alınan işlem ücretine BSMV miktarının dahil edilmemesi nedeniyle tüketicilerin eksik bilgilendirildiği,
2013/393; 2013/394; 2013/152; 2013/153; 2012/150; 2012/151; 2013/148; 2012/1489; 2012/1525; 2010/367 sayılı dosyalar; Alt yazıların büyüklük ve geçiş hızının tüketicilerin okuyamayacağı nitelikte olduğu;
2012/1699 dosya; Reklam ve tanıtımlarda, Tazminat ödemeyi de içerecek ayrılma koşulları, Tarifeden yararlanma koşullarının ayrıntıları, gibi konularda gerekli bilgilendirmenin yapılmadığı, Ayrıca, kayan yazıların büyüklüğünün ve akış hızının mevzuata uygun olmadığı
2012/1487 dosya; Reklamlar ekranın alt bölümünde kayan yazıların büyüklüğünün asgari 14 satır olması gerekirken 12 satır olduğu ve 40 kelimelik kayan metnin yaklaşık 14 saniyede sonlanması gerekirken 9 saniyede sonlandığı, 2013/8 dosya; reklamlarda, ekranın alt bölümünde kayan yazıların büyüklüğünün asgari 14 satır olması gerekirken 12 satır olduğu ve 94 kelimelik kayan metnin yaklaşık 26 saniyede sonlanması gerekirken 15 saniyede sonlandığı,
2010/2025 dosya; Kampanyaya ilişkin internet sitesinde yayınlanan reklamlarda yer verilen ana vaadin istisnası niteliğindeki kampanya detaylarına, radyo mecrasında yayınlanan reklamlarda yer verilmediği 2010/366 dosya; Kampanyaya ilişkin ve tüketicilerin kredi kullanma kararlarını etkileyecek nitelikteki önemli altyazı bilgilerinin ortalama bir tüketici tarafından okunamayacak kadar hızlı ve küçük gösterildiği
2010/367 dosya; ‘… Kampanya bitiş tarihini Banka belirleyecektir.” gibi kampanyaya ilişkin ve tüketicilerin kredi kullanma kararlarını etkileyecek nitelikteki önemli altyazı bilgilerinin ortalama bir tüketici tarafından okunamayacak kadar hızlı ve küçük gösterildiği, 2010/634 dosya; Kampanya detaylarına ilişkin bilgilerin ortalama düzeydeki tüketicinin okuyabileceği büyüklük ve hızda belirtilmediği,
* Tüketiciden ek olarak alınan ilave masraflar ile beraber oluşan kredinin, aylık ve yıllık maliyet oranı hakkında tüketicilerin açıkça bilgilendirilmemesi. * Bilhassa TV reklamlarında 2-3 saniye süreli olarak verilmesi, * TV, web sitesi, gazete, dergi, broşür, insört, biboard vb. mecraların bir kısmında yer verildiği halde, bir kısmında yer verilmemesi,
* Hiç yer verilmemesi, * Bir kısım MECRALARDA yer verilirken, diğerlerinde yer verilmemesi, * Ana vaad ile istisnaların yeterince açık ve anlaşılır olmamaları, * Ana vaad ile istisnaların çelişkili olması,
Yazı boyutunun Tebliğde belirtilen boyuttan küçük olması, * Akış hızının daha süratli yapılması, * Zaman/Kelime ölçüsüne uyulmaması,
* Kampanya başlama ve bilhassa bitiş tarihlerine yer verilmemesi, * Kampanyadan yararlandırılacak kişi sayısı sınırlı ise; Bu sayının açık biçimde, Her mecrada belirtilmemesi,
ELMAYI KURT ÇÜRÜTÜR OKUNAMAYAN ANA VAADİN İSTİSNALARI VE ALT YAZILAR TÜKETİCİLERİN CEBİNİ ÇÜRÜTÜR GÖZÜNÜ AÇ, HAKKINI KORU
TEŞEKKÜRLER