Kavram Haritası Tekniği

ÖNCELİKLE KAVRAM NEDİR? Kavram, bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımıdır. Felsefi olarak, nesnelerin veya olayların ortak özelliklerini kapsayan ve bir ortak ad altında toplayan genel tasarım, mefhumdur. Eğitim yöntemi olarak kabul edilmesinin nedenide zihinde oluşan bu soyut tasarım yada soyut şekildir.

Kavram haritası ise; İnsanların NASIL öğrendikleri ile ANLAMLI ÖĞRENME konuları arasında köprü kuran bir öğrenme,öğretme stratejisidir. Bir kavram haritası daha geniş bir kavram başlığı altındaki kavramların birbirleriyle ilişkilerini gösteren iki boyutlu bir şemadır.

Kavramların öğrencinin zihnine girmesi için öğrencinin ön bilgisinin yeterli olması ve etkin olarak kavramları ve o kavramlar arasındaki ilişkileri düşünmesi de gereklidir. ( bilgi verme, ders anlatımı) Öğrenme,öğrencinin kendi çabası ile oluşur. Öğrenci kendi başına kavramları düşünebilmeli ve onları ilişkilendirebilmelidir.

Kavram haritaları,bilginin zihinde somut ve görsel olarak düzenlenmesini sağlar. Çünkü,tüm bir öğretim yılı tek bir ünite ya da bir ders içinde önemli kavramlar arası ilişkileri şematize etmede etkili bir yoldur. Kavram haritası yöntemi diğer alanlarda olduğu gibi fen öğretiminde de anlamlı öğrenmeyi sağlamada önemli yöntemlerden birisidir. Burada anlamlı öğrenme ve tersi olan ezbere öğrenme kavramlarını açıklamak uygun görülmektedir.

Kavram haritaları tek bir kavramın aynı kategorideki diğer kavramlarla ilişkisini belirten somut grafiklerdir.

KAVRAM HARİTALARININ YARARLARI Kavram haritası yöntemini diğerlerinden üstün kılan öncelikli avantajı,esas fikirlerin görsel sunumunu elde edilebilir kılmasıdır . Öğrenmeyi gözle görülür biçimde arttırır. Faklı öğrenme şekillerine ve öğrenciler arasındaki diğer bireysel faklılıklara hitap eder. Pek çok değişik konu,öğretim aşaması ve not seviyesi için uygundur. Öğrenilmesi,öğretilmesi ve kullanılması kolaydır . Kavram haritaları,öğrenci merkezli,öğrenci aktif yöntemlerdir ve öğrenciyle öğretmen tartışarak bir haritayı oluşturduklarında öğretmen öğrenci etkileşimini teşvik eder.

KAVRAM HARİTASI NASIL OLUŞTURULUR? Öğretilecek konunun kavramları listelenir. Kavramlarla ilgili açıklama ger ekmez. Eşya ve olayların tekil örnekleri,özel adlar kavram olmadıkları için bu listeye alınmaz. Genelden özele doğru bir sıralama kullanılır. Kavramlar haritadaki değer sözcüklerden kolayca ayırt edilebilmelidir. Bunun için kavramlar kutu veya yuvarlak içine alınır. Kavram haritasında iki kavram arasındaki ilişkiyi göstermek üzere iki kutu bir çizgi ile bağlanır. İlişki bu çizginin üzerine birkaç kelimelik bir ibareyle yazılır. Kavram haritası gereğinden fazla şişirilmemelidir. Harita başlangıçta basit tutulmalıdır.

Bu aşamalardan sonra kavram haritası tamamlanmış olur Bu aşamalardan sonra kavram haritası tamamlanmış olur. Ancak bu süreç içerisinde dikkat edilmesi gereken bazı konular vardır. Tüm harita genelinde oradan oraya atlanmamalıdır,güçlü temeli olmayan başlıklar seçilmemelidir.

Değerlendirme Aşamasında Kavram Haritasının Kullanımı Kavram haritası,pek çok değerlendirme çalışmalarına uygun bir metottur.Öğrencilerin bir kavramı ne kadar iyi anladıkları konusunda yararlı yollar sunmaktadır. Aynı zamanda,öğrencilerin anlamakta güçlük çektikleri kavramları belirlemek açısından da olasılıklar yaratır. Kavram haritası bazı öğrencilerin daha fazla ilgisini çekeceğinden ve bir kavramın haritaya dökülmesinin tek bir yolu olmadığından,başlangıçta öğrencilerin çizdiği haritalara not verilmemesi tavsiye edilir. Böylece,öğrencilerin bir kavramı ne kadar iyi anladıklarını onlara söyleme ya da takıldıkları yerleri çözebilme fırsatı elde edilmiş olur .

Örnek kavram haritası

DERSLERE GÖRE KAVRAM HARİTALARI

SÖZCÜK BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER EK BİÇİMİNDEKİ ZAMİRLER KİŞİ ZAMİRLERİ BELGİSİZ ZAMİRLER İYELİK ZAMİRLERİ İLGİ ZAMİRLERİ SORU ZAMİRLERİ İŞARET ZAMİRLERİ

SIFAT BELİRTME SIFATLARI NİTELEME SIFATLARI İşaret Sıfatları Sayı Sıfatları Soru Sıfatları Belgisiz Sıfatlar NİTELEME SIFATLARI

Niteleme Sıfatları Niteleme Sıfatları Varlıkları RENK – BİÇİM – DURUM bakımından niteleyen sıfatlardır. Niteleme Sıfatları RENK BİÇİM DURUM

CUMHURİYETE NASIL KAVUŞTUK? Birinci Dünya Savaşı Mondros Ateşkes Antlaşması Kurtuluş Savaşı Mustafa Kemal’in Samsun’a Çıkışı (19 Mayıs 1919) Kongreler Cepheler Barış Dönemi Genelgeler Amasya Genelgesi 4 Haziran 1919 TBMM’nin Açılışı 23 Nisan 1920 Mudanya Ateşkes Ant. 11 Ekim 1922 Lozan Barış Ant. 24 Temmuz 1923 Doğu Cephesi Güney Cephesi Batı Cephesi Sakarya Meydan Savaşı 13 Eylül 1921 Ermenilerle Gümrü Antlaşması 1920 Fransızlarla Ankara Antlaşması 1921 I.İnönü Savaşı 10 Ocak 1921 II.İnönü Savaşı 31 Mart 1 Nisan 1921 Büyük Taarruz ve Başkomutanlık Meydan Muharebesi 26-30 Ağustos 1922 Erzurum Kongresi 23 Temmuz 1919 Sivas Kongresi 4 Eylül 1919

FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ İLE İLGİLİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİ İLE İLGİLİ

HAZIRLAYANLAR : Abdulkadir YURDUSEVEN Suat ÇELİK TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİ TEŞEKKÜRLER HAZIRLAYANLAR : Abdulkadir YURDUSEVEN Suat ÇELİK TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİ