Okul Korkusu, Anneden Ayrılma, Aşırı Bağlılık “OKULA BAŞLARKEN” Okul Korkusu, Anneden Ayrılma, Aşırı Bağlılık Anaokulunun Amacı Öğrenmeye İlgi Uyandırmaktır. FROEBEL
ÇOCUĞUM OKULA GİTMEK İSTEMİYOR! EYVAH!!! ÇOCUĞUM OKULA GİTMEK İSTEMİYOR!
OKUL KORKUSU (FOBİSİ) Yeni bir ortama uyum sağlamak her yaşta zordur. Okula yeni başlayan çocukların gerginliği ise sadece yeni bir ortama girmekle sınırlı değildir. Anneden ayrılış, evdeki özgürlük ortamından sınırların belirli olduğu bir disiplin ortamına geçiş, bunca yıl evin tek hakimi olduktan sonra sınıftaki öğrencilerden biri olmak, pek çok çocukta ruhsal gerginlik yaratabilir
OKUL KORKUSU Okul korkusu okula gitmek istememe ve gitmeme durumudur. Okula ilk başlama zamanlarında daha sık görülse de, okul hayatının diğer yıllarında da nedenler farklı da olsa görülebilir. (Özellikle 1. sınıf ve 6. sınıfa başlarken )
"Çocuğunuzun size güvenmesini istiyorsanız siz de ona güvenin"
"Eğer siz, çocuğunuzu okulda yalnız bırakacağınız için kaygılıysanız çocuğunuzdan rahat olmasını beklemeyin”
"Çocuğunuza sevginizi her işini yaparak değil, ona sorumluluk vererek gösterin"
Çocukların korkuları gelişimlerinin normal bir parçasıdır Çocukların korkuları gelişimlerinin normal bir parçasıdır. Bu tür korkular çocuğun çevreye uyum sağlamasını ve kaygılarıyla baş etmesini sağlar. Ancak çocuğun uyum sağlamasını engelleyen korkular da vardır ki bunlardan biri de okul korkusudur.
ÖZELLİKLERİ Bu çocuklar genelde aile bireyleri dışındaki yabancı kişilerle sosyal ilişki kurmakta güçlük çekerler ve utangaçtırlar.
ÖZELLİKLERİ Okul fobisi olan çocukların yaşamlarının daha önceki yıllarında anneleri tarafından aşırı özen içinde büyütüldükleri görülür.
Bu çocuklar ailelerine özellikle annelerine bağımlıdırlar Bu çocuklar ailelerine özellikle annelerine bağımlıdırlar. Anne ve babaları olmadan bir yere gitmek, bir şey yapmak istemezler. Yanlarında anne ya da babası olmadan sınıfa girmek istemezler.
Okul korkusu geliştiren çocuklar genellikle başarı kaygısı olan uslu, uyumlu, aşırı onay bekleyen, ailesine bağımlı çocuklardır.
Evde kaldıkları sürece mutludurlar Evde kaldıkları sürece mutludurlar. Çeşitli bahaneler uydurup, okula gitmek istemez evde kalmak için ısrar ederler. Karınlarının, başlarının ağrıdığını hasta olduklarını söylerler. Bu yakınmalar evde kalmalarına izin verilmesinde sona erer.
Evde kalmak için ağlarlar, bağırırlar, izin alana kadar ısrarlarına devam ederler.
İştahsızlık ve uykusuzluk görülmektedir.
Okul korkusu, okul fobisi ve okuldan kaçma farklı durumlardır: Okuldan kaçmada, okul korkusu yoktur, bedensel yakınmalar çok seyrek görülür, saldırgan davranışlar ve umursamazlık vardır. Disiplin sorunu çok fazladır. Öğrenme ve başarı motivasyonu genellikle düşüktür. Evde çocuğa karşı ilgi azdır ve sevgisiz bir ortam vardır. Çocuğun okula gitmediğinden anne babasının bilgisi yoktur. Çünkü okula gitmediği zaman genellikle evde kalmaz.
Okul fobisinde, çocukta çeşitli derecelerde psiko-somatik belirtiler görülür. Bunlar; mide bulantısı, karın ağrısı, kusma, baş dönmesi şeklindeki bedensel yakınmalardır. Bu yakınmalar, sabahları okula gitmeden önce ya da pazar akşamları görülür. Okula gitmeyeceği söylenince tüm yakınmalar biter. Okul fobisinde disiplin sorunu yoktur. Öğrenme ve başarı motivasyonu genellikle yüksektir.
NEDENLERİ Okul korkusunun temelinde çocuğun anne babaya çoğunlukla da anneye aşırı bağımlı olması ve ebeveynden ayrılma korkusu yatar.
Anne babanın kızgınlıkla söylediği ‘seni artık sevmeyeceğim’, ’ben başkasının annesi olacağım’, ‘seni başkasına vereceğim’ gibi sözler çocuğa ‘seni terk edeceğim’ mesajını verir ve çocuk da anne babadan ayrılma korkusunu yaşar.
Çocuk anne babası olmadığında kendisine bir şey olacağından korkuyor olabilir.
Kendisi anne babasının yanında olmadığında anne babasına bir şey olacak korkusu yaşıyor olabilir. Bu durum anne babanın çocuğun yanında sürekli hasta olduklarından yakındığı durumlarda görülebilir.
Anne babanın hastalanması, kaza geçirmesi, hastanede yatması gibi anne babadan ayrılma durumlarında okul korkusu ortaya çıkabilir.
Yeni bir kardeşin doğumuyla kardeş kıskançlığının ortaya çıktığı durumlarda görülebilir. Yeni kardeşle beraber anne ve babasının ilgi ve sevgisini kaybettiğini hisseder. Kardeşini evde anne ve babasıyla baş başa bırakıp okula gitmek istemez. En kritik dönem ise çocuğun okula başlama döneminde yeni bir kardeşin eve katılmasıdır. Çocuk evden özellikle gönderildiğini düşünür ve okula gitmek istemez.
Çocuk kendine güvensiz yetişmişse, anne baba yeterli ilgi ve sevgiyi göstermiyor ve çocuğa ev içinde gerekli sorumluluklar verilmiyorsa, çocuk okulda yeni bir sorumluluk almaktan korkabilir.
Anne babanın çocuğun okula başlamasıyla birlikte geliştirdikleri endişe ve kaygıları çocuğa yansıtmaları sonucu çocukta okul korkusu ortaya çıkabilir. Anne bunu çok dolaylı, ince mesajlarla çocuğa aktarabilir.
Örneğin anne, çocuğa okula başladığında bütün gün onu bekleyeceğini, onu çok özleyeceğini ve birlikte ne kadar güzel zaman geçirdiklerini anlatmaya başladığında ve bunu uzunca bir süre sürdüğünde, çocuk okula başlamayı adeta annesine ihanet olarak görür ve okula gitmek istemeyebilir.
Çocuğun anneye duyduğu bağımlılığın yanı sıra annenin de çocuğa bağımlı olması okul korkusu geliştirebilir.
Anne babanın aşırı koruyucu tutumu okul korkusuna yol açabilir Anne babanın aşırı koruyucu tutumu okul korkusuna yol açabilir. Anne baba çocuğu aşırı kolluyor, koruyor, kendi başına bir şey yapmasına izin vermiyorsa çocuk sonuçta pasif, içe kapanık ve bağımlı bir çocuk haline geldiğinden okulda da performans kaynaklı okul korkusu yaşayabilir.
Çocuğun geç saatlere kadar ayakta kalması, sabah uykusunu alamaması okula gitmek istememesine sebep olabilir. Bu sebeple okul çağındaki bir öğrencinin 9-10 saat uyuması önemlidir.
Anne baba arasındaki kavgalar, aile içi huzursuzluklar, anne babanın boşanması, yakın birinin kaybı gibi durumlarda da çocukta okul korkusu ortaya çıkabilir.
Ailenin veya öğretmenin öğrenciyle ilgili yüksek beklenti içerisinde olması, öğrencide performans kaygısına sebep olacağından okul korkusu oluşabilir.
Çocuklar Yuvaya Gitmekten neden Korkarlar? Hemen her çocuk zaman zaman yuvaya, okula gitmek istemeyecek, ağlama, zorluk çıkarma, huysuzlanma gibi tutumlar gösterecektir. Bu sorunlar bazen dönem dönem ortaya çıkabilir ve genellikle de birkaç hafta içinde ortadan kalkar. Çoğu zaman nedenini bulmak zor olabilir ve dikkat çeken bir neden olmayabilir.
Okula gitmek istemediği için çocuğunuzu suçlamayın, ama okula mutlaka gidileceğini bilmesini sağlayın. Okula gitmek neden gerekiyor, onun anlayacağı bir dille açıklayın. Bu konuda sert olmayan ama kararlı davranışınız, çocuğunuzu ikna edecektir. Okul ya da sınıf kapısında yapılan uzun vedalaşmalar, çocuğun uzun süreli bir ayrılık kaygısını tetikleyecektir. Vedalaşma faslı uzadıkça gerginlik artar. Bu durumdan endişe duyan annenin, farkına varmadan verdiği mesaj : - Buralarda çok korkunç bir şeyler oluyor, ama anne çocuğuna yine de “okulda kalmalısın” diyor.
Annenin endişeli olduğu bir ortamda çocuğun sakin olması mümkün değil Annenin endişeli olduğu bir ortamda çocuğun sakin olması mümkün değil. Anne çocuğunu bir türlü bırakıp gidemiyorsa çocuk sınıfa girmeye, derse katılmaya nasıl ikna olacak… Tüm bu nedenlerden dolayı, vedalaşmayı en baştan kısa tutmak çocuğunuz için de sizin için de işleri çok kolaylaştıracaktır. Küçük yaşlarda, çocuğun sınıfa katılımı aşamalı olarak gerçekleştirilebilir, ancak çocuk okula mutlaka düzenli olarak getirilmelidir.
SİZİN TUTUMLARINIZ ÖNEMLİ!!! Çocuğunuz bu durumları yaşadığında hemen geri adım atmayın, ama çok zorlayıcı ve kaygıları daha da arttırıcı da olmayın. Alıştıra alıştıra ilerleyin.Bir kere geri adım atmanız karşısında daha da geri atmanız için sizi zorlayabilir. Bazen çocuğun ağlamasına katlanmak gerekir.
ANNE BABAYA ÖNERİLER Anne baba çocukta bağımlılığa yol açacak aşırı koruyucu tutumdan kaçınmalıdır. Okula uyum sorununun temelinde, anne yada babaya aşırı bağlılık yatıyor. Okul fobisi yada aileye bağımlılık, başka bir patolojik neden yoksa, sıklıkla, yanlış anne-baba tutumu sonucu ortaya çıkan bir durumdur.
Küçük yaşlardan itibaren çocuğun bağımsızlığı desteklenmeli, gerektiğinde anne ve babadan ayrı, yaşına uygun sosyal ortamlara katılması teşvik edilmelidir. Küçük yaşlardan itibaren çocuğa ayrılıkların doğal olduğu hissettirilmeli, vedalaşmalar kısa tutulmalıdır.
Çocuğa yaşına uygun sorumluluklar verilmeli, sorumlulukları yerine getirdiğinde ödüllendirilmelidir. Okul çağına kadar sorumluluk almayan, anne baba tarafından sürekli korunup kollanan çocuk, okuldaki sorumlulukları da almak istemeyebilir.
Küçük yaşlardan itibaren çocuğa sosyal beceriler kazandırılmalı, arkadaş kazanması ve bağımsız hareket edebilmesi sağlanmalıdır.
Anne babalar çocuk için gereksiz endişeye kapılmamalı ve bu kaygılarını çocuğa hissettirmemelidir.
Çocuğun sabah uykusuzluk nedeniyle okula gitmek istemeyişini önlemek için çocuğun gece erken yatması, sabah uykusunu almış olarak kalkması sağlanmalıdır.
Çocukla, durumla ilgili ne hissettiği paylaşılmalı, duygularını ifade etmesi teşvik edilmelidir. Anne babaların bilmesi gerekir ki; çocuk okula keyfinden gitmemezlik yapmıyordur. Hissettiği korku gerçek bir korkudur.
Çocuğa korkacak bir şey olmadığını anlatmak gereksizdir Çocuğa korkacak bir şey olmadığını anlatmak gereksizdir. Bu korkunun sadece onun başına gelmediğini, onun yaşında diğer çocukların da bu yada buna benzer korkular yaşayabileceklerini söylemek daha sağlıklı olacaktır. Çocuk böylece kendini yalnız hissetmeyecektir.
Okula gitme konusunda ödün verilmemeli, mutlaka okula gitmesi sağlanmalıdır. Okula devam etmeme çocuğun okuldan daha çok soğumasına neden olur. Ayrıca çocuk okul korkusu yaşıyor diye okula başlamayı gelecek yıla ertelemek işe yaramayacak, sadece korkuyu gelecek seneye erteleyecektir.
Çocuğun okula gitmesi konusunda tüm aile bireyleri tutarlı olmalıdır Çocuğun okula gitmesi konusunda tüm aile bireyleri tutarlı olmalıdır. Özelikle anne baba bu konuda ayrı tutumlar sergilememelidir.
Okula gitme zamanı geciktirilmemeli, sabahları zamanında okula gitmesi sağlanmalıdır.
Çocuğu duyduğu korkudan dolayı suçlamak, onunla alay etmek, düzelmesi için tehdit etmek, baskı yapmak doğru değildir. Çocuğa ilgi, anlayış ve sevgiyle yaklaşılmalıdır.
Çocuğa neden okula gitmesi gerektiği ve gitmezse neler kaçıracağı anlatılmalıdır.
Öncelikle çocuğun bu korkuyu neden duyduğu araştırılmalıdır Öncelikle çocuğun bu korkuyu neden duyduğu araştırılmalıdır. Konuyla ilgili, okul psikolojik danışmanından bilgi ve yardım alınabilir.
BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…..