ASİTLER VE BAZLAR

ASİTLER VE BAZLAR ASİTLER BAZLAR NÖTRALLEŞME

ASİTLER Asitlerin Özellikleri Asit Tanımlamaları Asitlerin Yapılarına Göre Sınıflandırılması Asitlerin Kuvvetlerine Göre Sınıflandırılması Asitlerin İsimlendirilmesi

ASİTLERİN ÖZELLİKLERİ Tatları ekşidir. Elektriği iyi iletirler. Bazıları güçlü bazıları zayıf elektrolitlerdir. Metaller ile reaksiyona girerek hidrojen gazı oluştururlar. Bazlar ile reaksiyona girerek tuz oluştururlar.

ASİT TANIMLAMALARI Arrhenius Asit Tanımı Lewis Asit Tanımı Lowry-Bronsted Asit Tanımı

ARRHENİUS’UN ASİT TANIMI Asitler sulu çözeltilerine hidrojen iyonu veren bileşiklerdir. HCl asit ve HNO3 asit gibi. HCl + H2O → Cl¯ + H3O+

LEWİS’İN ASİT TANIMI :N F H B F H F H Asitler elektron kabul eden bileşiklerdir. Örnek olarak BF3 verilebilir. BF3 daha fazla elektron ister. F H B F :N H F H

LOWRY-BRONSTED ASİT TANIMI Bir asit iyonu bir hidrojen kaynağıdır. HCl bir asittir. Suda iyonlaştığı zaman suya hidrojen iyonu verir. HCl(g)+ H2O(aq) H3O+ + Cl-

ASİTLERİN YAPILARINA GÖRE SINIFLANDIRILMASI Mono Asitler Di Asitler Poliprotik Asitler Amfoterik Bileşikler

MONO ASİTLER Suda iyonlaştığı zaman suya sadece bir tane hidrojen iyonu verebilen asitlerdir. Örnek olarak HCL verilebilir. HCl(g)+ H2O(aq) H3O+ + Cl-

Dİ ASİTLER Suda iyonlaştığı zaman suya iki tane hidrojen iyonu verebilen bileşiklerdir. Örnek olarak H2SO4 verilebilir. H2SO4+ H2O(aq) H3O+ +SO4

POLİPROTİK ASİTLER Poliprotik asitler suda iyonlaştığı zaman suya birden fazla hidrojen iyonu verebilen bileşiklerdir. Örnek olarak H3PO4 verilebilir. H3PO4 + H2O(aq) H3O+ + PO4

AMFOTERİK BİLEŞİKLER Hem asit hem de baz gibi davranırlar. Su kendiliğinden iyonlaşır. 2H2O(aq) H3O+(aq) + OH-(aq) KSU= [H3O+][OH-]=[H+][OH-] 25ºC KSU = 1.0 x10-14 Nötral çözeltide [H+] = [OH-]= 1.0 x10-7 Asidik çözeltide [H+] > [OH-] Bazik çözeltide [H+] < [OH-]

ASİTLERİN İSİMLENDİRİLMESİ 1 Eğer bileşikte O atomu varsa ve bileşiğin isminin sonu –at ile bitiyorsa –ik asit Bileşikte O atomu var ve bileşiğin isminin sonu –it ile bitiyorsa –oz asit olarak isimlendirilir. SO4 Sülfat H2SO4 Sülfürik Asit NO2 Nitrit HNO2 Nitröz Asit

ASİTLERİN İSİMLENDİRİLMESİ 2 Eğer bileşiğin yapısında O atomu yoksa bileşiğin isminin başına hidro- eki getirilir.Bileşiğin isminin sonundaki –ür eki ise –ik ekine dönüşür. Cl¯ Clorür HCl Hidroklorik Asit Br¯ Bromür HBr Hidrobromik Asit

ASİTLERİN KUVVETLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI Güçlü Asitler Zayıf Asitler

GÜÇLÜ ASİTLER Suda tamamen iyonlaşırlar. Ka ‘ları çok büyüktür. [H+] = [HA] Örnek olarak HBr, HI, HCl, HNO3, H2SO4, HClO4

ZAYIF ASİTLER Ka ‘ları çok küçüktür. Suda tamamen iyonlaşamazlar Örnek olarak HNO2, H2SO3 asit verilebilir.

BAZLAR Bazların Özellikleri Baz Tanımlamaları Bazların Yapılarına Göre Sınıflandırılması Bazların Kuvvetlerine Göre Sınıflandırılması

BAZLARIN ÖZELLİKLERİ Asitler ile reaksiyon vererek tuz ve su oluştururlar. Tatları acıdır. Dokununca kayganlık hissi verirler. Bazıları güçlü bazıları zayıf elektrolitlerdir.

BAZ TANIMLAMALARI Arrhenius’un Baz Tanımı Lewis’in Baz Tanımı Lowry-Bronsted’in Baz Tanımı

ARRHENİUS’UN BAZ TANIMI Bazlar sulu çözeltilerine OH¯ iyonu verebilen bileşiklerdir. Örnek olarak NaOH verilebilir.

) ( LEWİS’İN BAZ TANIMI :N H H H H O H Bazlar elektron verebilen bileşiklerdir. Örnek olarak NH3 ve su verilebilir. H2O ve NH3 ‘ün verebileceği bir çift elektronu vardır. H ) ( H :N H O H H

LOWRY-BRONSTED’İN BAZ TANIMI Bazlar H† iyonu kabul eden bileşiklerdir. Örnek olarak NaOH verilebilir.

BAZLARIN YAPILARINA GÖRE SINIFLANDIRILMASI Yapısında OH¯ Bulunan Bazlar Yapısında OH¯ Bulunmayan Bazlar

YAPSINDA OH¯ BULUNAN BAZLAR Bunlar genellikle alkali metallerin hidroksil bileşikleridir. Güçlü bazlardır.Çünkü suda tamamen iyonlaşabilirler. Örnek olarak NaOH, Mg(OH)2 verilebilir.

YAPSINDA OH¯ BULUNMAYAN BAZLAR Bunlar genellikle Lewis’in ve Lowry-Bronsted’in baz tanımına uyan bileşikleridir. Zayıf bazlardır.Çünkü suda tamamen iyonlaşamazlar. Örnek olarak NH3 verilebilir.

BAZLARI KUVVETLERİNE GÖRE SINIFLANDIRILMASI OH¯ içeren bazlar güçlü bazlardır. Diğerleri ise zayıf bazlardır. Zayıf bazların Kb’si küçüktür. Örneğin NaOH güçlü bir bazdır.NH3 ise zayıf bir bazdır.

pH VE pOH pH= -log[H+] Genellikle [H†] iyonu kullanılır.Çünkü çok küçüktür. pH küçüldükçe, [H+] derişimi artar. pOH= -log[OH-] pKa = -log K

İLGİLİ FORMÜLLER K su= [H+][OH-] -log Ksu = -log([H+][OH-]) -log Ksu = -log[H+]+ -log[OH-] pKsu = pH + pOH Ksu = 1.0 x10-14 14.00 = pH + pOH

NÖTRALLEŞME NÖTRALLEŞME TİTRASYON

NÖTRALLEŞME TEPKİMELERİ Bir asit ve bir baz reaksiyona girerek tuz ve su oluştururlar. Tuz iyonik bir bileşiktir. Oluşan yeni durumda çözelti ne asidik nede bazik özellik gösterir. Örneğin HNO3 + KOH ® KNO3 +H2O tepkimesi bir nötralleşme tepkimesidir.

TİTRASYON Titrasyon bir çözelti içinde miktarı bilinmeyen asit veya bazın miktarını bulmak için uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntemde miktarı bilinmeyen asit veya bazı bulmak için derişimi belirli bir asit veya baz çözeltisi ve bir indikatör kullanılır. Bu işlemde miktarı bilinmeyen asit veya baz çözeltisine derişimi bilinen asit veya baz çözeltisi eklenir ve istenen madde tükendiği anda renk değiştiren indikatörün yardımıyla titrasyon indikatör renk değiştirdiği an durdurulur. Derişimi belirli çözeltinin sarfiyatı okunur ve buradan aranan maddenin miktarı bulunur. İlgili eşitlikler için TIKLAYINIZ.

TİTRASYON EŞİTLİKLERİ Ma X Va Asit için Mb x Vb Baz için Ma X Va= Mb X Vb, Örnek problem için TIKLAYINIZ.

KAYNAKLAR www.thecatalyst.org www.kimyaokulu.com www.tvgreen.com Lise 2 Kimya Ders Kitabı .

PROBLEM 50 mL 0,1 M HNO3 çözeltisi ile 100 mL 0,1 M KOH çözeltisi karıştırıldığı zaman oluşan çözelti asidik midir bazik midir?.Çözeltiyi nötr hale getirmek için ne yapmak gerekir?