Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri Sabah insanları erken kalkan, sabahleyin erken saatlerde daha enerjik olan akşam insanları ise öğleden sonra ve gece daha enerjik olan ve bu saatlerde çalışmayı seven ve başarılı olan insanlardır.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri Araştırmalar, gece insanlarının daha değişken bir uyku potansiyeline, sabah insanlarının ise daha düzenli bir uyku potansiyeline sahip olduklarına işaret etmektedir. Örneğin, sabah insanları ortalama 6-8 saat düzenli uyurlarken (bu ister çalışma yaşamında isterse de çalışma dışı saatlerde olsun), gece insanları çalışma günlerinde 5-8 saat çalışmadıkları günlerde 10-12 saat uyumaktadırlar.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri Bu durum gece insanlarının çalışma günlerinde yeterince uyku uyumazlıklarını ve bunu çalışma dışı günlerde daha çok uyuyarak telafi ettiklerini göstermektedir. Bu gerçeklerin ışığında yeterince uyku uyumayan insanları iş kazalarına daha açık ve çalışırken hata payları daha yüksek olarak saptanmıştır (Work place Health and Safety Bulletin, 2004).

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri İnsanların hata yapmalarını, çalıştıkları dönem grubunda daha sorunsuz ve daha başarılı çalışmalarını istediğimize göre neler yapılabilir?

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri Gece insanlarının, sabah insanlarına kıyasla öğleden sonraki ve gece yarısı vardiyalarında çalışması onlara daha uygunken, gündüz insanlarının da sabah vardiyalarında çalışması daha uygun olarak saptanmıştır. Çünkü kişilikleri bu türlü bir çalışmaya daha yatkındır (Paine, Gander ve Travier, 2006: 68-76) Bu sistem okullarımızda sabahçı ve öğlenci kademelerinde çalıştırılma şeklinde adapte edilebilir.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri Bu durum gece insanlarının çalışma günlerinde yeterince uyku uyumazlıklarını ve bunu çalışma dışı günlerde daha çok uyuyarak telafi ettiklerini göstermektedir. Bu gerçeklerin ışığında yeterince uyku uyumayan insanları iş kazalarına daha açık ve çalışırken hata payları daha yüksek olarak saptanmıştır (Work place Health and Safety Bulletin, 2004).

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Gündüz veya Gece Çalışmaya Yatkın Kişilik Tipleri Bu sonuçlar ve diğer çalışmalar bireysel farklılık ve tercihlerin çalışma yaşamında sadece birer gerçek olarak değil, çalışma performansı açısından da çok önemli olduğunu göstermektedir. Bireyler yaptıkları işe ne kadar yatkın ve uygun olurlarsa, yaptıkları işlerde de o kadar başarılı olacaklardır (Grenberg, 2011: 159).

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Kendine Güven Bu durum gece insanlarının çalışma günlerinde yeterince uyku uyumazlıklarını ve bunu çalışma dışı günlerde daha çok uyuyarak telafi ettiklerini göstermektedir. Bu gerçeklerin ışığında yeterince uyku uyumayan insanları iş kazalarına daha açık ve çalışırken hata payları daha yüksek olarak saptanmıştır (Work place Health and Safety Bulletin, 2004).

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Kendine Güven Bu konuda en çok genellenebilecek bir sonuç, kendine güveni düşük insanların dışarıdan gelecek olan etkilere karşı çok şüpheci davranmalarıdır. Buna karşın kendine güveni yüksek insanlar daha az şüphecidirler. Yine düşük güvenli insanlar, başkalarının kendileri için söylediği olumlu değerlendirmelere, övgülere daha açık kişilerdir. Bu nedenle devamlı olarak başkalarından destek ararlar.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Kendine Güven Yöneticilik pozisyonunda olup düşük güvenli olan kişiler başkalarını memnun etmekten büyük zevk alır, iş yerinde istenmedik, kabul görmeyen, tepki alacak davranış ve durumlar yaratmamaya çalışırlar. Bu nedenle kendine güveni yüksek kişiler, iş yerinde daha çok tatmin olan insanlardır. Kendine güveni düşük kişiler ise daha çok tatminsizdir.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Proaktif Kişilik Bazı insanlar içinde bulundukları durumları geliştirmek veya daha iyi hâle getirmek amacıyla etkin bir şekilde inisiyatif alırlar. Bu insanlar proaktif kişilikli tiplerdir (Crant, 2000: 436) Proaktif kişiler pasif bir şekilde durumlara tepki gösteren, fırsatları belirleyen, inisiyatif gösteren, eyleme geçen ve anlamlı bir değişim olana kadar azmederler (Robbins ve Judge, 2011: 144).

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Proaktif Kişilik Bu tipler ortamda engeller veya kısıtlamalar olsa bile değişim yaratmak amacıyla mücadele verirler. Bu nedenle içinde yer aldıkları örgütlerde liderlik vasıfları gösterir veya değişme ajanı gibi hareket ederler.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Proaktif Kişilik ve Riske Girme Eğilimi Yöneticinin bir karar aşamasında ne kadar düşünmesi gereği veya ne kadar bilgiye ihtiyacı varsa bu durum riske girme konusunda ona önemli fay-dalar sağlar. Riske girme eğilimi yüksek olan yöneticiler çabuk karar verirler ve kararlarını verirken daha az bilgiye ihtiyaç duyarlar. Düşük risk eğilimli kişiler ise ters bir durumu sergilerler. Yani daha geç karar verip, daha çok bilgiye ihtiyaç duyarlar.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Kişilik Eğilimleri Şimdiye kadar yapılan işin bireyin kişilik yapısı ile uyumlu olmasının gereğinden söz ettik. Eğer böyle bir uyum var ise bireyin başarısı artacak, Eğer iş ile kişilik arasında uyumsuzluk var ise o zaman bireyin başarısı azalacaktır.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri Kişilik Eğilimleri Bu durum John Holland’ın kişilik ve iş uyumu konusundaki kuramıyla büyük ilgi çekmiştir. Holland, kuramında altı kişilik tipi ve bu tipin yaptığı işte uyumlu olmasını sağlayan birtakım özellikler ve buna uygun mesleklerden söz etmektedir.

Örgütsel Davranışı Etkileyen Temel Kişilik Özellikleri

Örgütlerde Gruplar Gruba Üye Olma Gruba üye olma ve grupta kalma, gruba bazı hizmetlerde bulunma, belirli bazı fonksiyonları yerine getirme ve grubun sorunlarım çözerek amaçlarına katkıda bulunma gibi bazı sorumlulukları da beraberinde getirir. Bunun yanında gruba üye olmak veya kabul edilmek kişiyi yalnızlık duygularından kurtarır bir grup içinde daha güçlü ve morali yerinde olarak çabalarım sürdürür ve kişisel güvenlik kazanır.

Örgütlerde Gruplar Gruba Üye Olma Grup üyeliği insana aynı zamanda prestij statü ve tanınma olanakları gibi sosyal değerler de kazandırabilir, İnsan sosyal nitelikte yaratılmış bir varlıktır. Başka insanları sevmek ve onlar tarafından sevilmek için bir veya birden fazla gruba ait olmak isteyecektir. Böylece gruplar insana kendi duygularını açıklama ve başka insanlara çeşitli yollarla haberleşme eğitme ve öğrenme ihtiyaçlarını da tatmin edecektir.

Örgütlerde Gruplar Gruba Üye Olma Grup üyelerinin yararları o kadar çok ve çeşitlidir ki bir kişiye "siz kimsiniz" şeklinde bir soru sorarsanız kendisini tanıtmaya o anda içinde bulunduğu grubun adını vermekle başlayacaktır.

Örgütlerde Gruplar Gruba Üye Olma Bir kimsenin bir gruba üye olmak istemesi o grupta kendisini ilgilendiren konularda kendi amaçları, değer yargıları ile ortak yanları bulunduğundandır. Grup bireyin yaşama gücünü artırır. Onun kişisel amaçlarına olumlu katkılarda bulunur ve onun sosyal olarak toplumda prestij kazanmasını sağlar.

Örgütlerde Gruplar Grup Normları Grup üyelerinin gerek grup içi bireysel faaliyetlerde ve gerekse birbirleri ile karşılıklı ilişkilerde uymak istedikleri davranış kurallarına normlar adım veriyoruz. Normlar yazılı olsun veya olmasın grup üyelerinin tümü tarafından bilinir ve benimsenir. Grup normları grubun amaçlarına doğru faaliyette bulunmasında ve basanların artmasında yardım edici ve düzenleyici birer araçtırlar.  Normlar bir toplumda bireysel ve bireyler arası ilişkileri düzenleyen örf ve adetlere benzetilebilir.

Örgütlerde Gruplar Grup Normları Normların oluşması birden bire olmaz, bazen çok uzun bir zaman alabilir. Normların meydana gelmesinde başlangıçta çoğu kez biçimsel olarak bir açıklama olmaktadır. Diğer bir deyimle, ve örgütün tepe yöneticisi veya lideri bazı davranış kurallarını resmen ilan etmelidir.

Örgütlerde Gruplar Grup Normları Normlar bir kere benimsendikten ve üyelerce kabul edildikten sonra dinamik baskı araçları şekline dönüşürler. Bu nedenle, normlar sosyal baskı aracı niteliği taşırlar. Normlara uymama veya onlardan kısmen de olsa sapmalar halinde ilgiliye davranışının hatalı olduğu hissettirilir veya bazen açıkça bildirilir ve davranışını norma uygun biçime getirmesi istenir. Eğer üye bu uyanlara ilgisiz kalırsa, bireysel uyanlar sosyal baskılar biçimine dönüşürler. Böylece, üye ya norma uygun davranır ya da belirli bir zaman içinde grup dışına itilerek yalnız bırakılır.

Grup Baskısı ve Bireylerin Gruba Uyma Davranışı Örgütlerde Gruplar Grup Baskısı ve Bireylerin Gruba Uyma Davranışı Oluşan grup değer ve normları bireyin davranış ve düşünceleri üzerine baskı yapmakla onların davranışlarım değiştirmektedir. Bireyin davranışlarım, grup üyelerinin tamamının veya bir kısminin istek ve bekleyişleri doğrultusunda değiştirmesi olayına uyma davranışı adı verilmektedir.

Grup Baskısı ve Bireylerin Gruba Uyma Davranışı Örgütlerde Gruplar Grup Baskısı ve Bireylerin Gruba Uyma Davranışı Grup baskısı altında birey yanlış olduğunu bile bile grup ile özdeşleşme tutumuna girmekte ve adeta grup havasına itaat etmektedir. Bireyin uyma davranışı, grubun düşünce ve değerlerim doğru olduğuna birey inandığı için oluşmuşsa buna benimseme davranışı adım veriyoruz.

Grup Üyeliği ve Olumsuz Sonuçları Örgütlerde Gruplar Grup Üyeliği ve Olumsuz Sonuçları Gruplar her ne kadar üyelerine bir takım yararlar ve çıkarlar sağlarsa da. Aynı zamanda grubun üyeleri üzerine bir takım yasakları ve baskıları olabilir. Birey, grubun üyeliği nedeniyle bazı grup ilke ve ideallerine uymak zorunda kaldığı için fiil ve davranışlarım düzenlemek, grup arzu ve istekleri doğrultusunda değiştirmek zorunda kalır.

Grup Üyeliği ve Olumsuz Sonuçları Örgütlerde Gruplar Grup Üyeliği ve Olumsuz Sonuçları Gruplar her ne kadar üyelerine bir takım yararlar ve çıkarlar sağlarsa da. Aynı zamanda grubun üyeleri üzerine bir takım yasakları ve baskıları olabilir. Birey, grubun üyeliği nedeniyle bazı grup ilke ve ideallerine uymak zorunda kaldığı için fiil ve davranışlarım düzenlemek, grup arzu ve istekleri doğrultusunda değiştirmek zorunda kalır. Gruba uyma, büyüklük ve saygınlığından dolayı yanlı gördüğü ve bildiği şeylere de ses çıkarmamasına neden olabilir. Yine gruptan dışlanma korkusu da bir diğer handikap olarak ortaya çıkabilir.

Grupların Psikolojik İşlevleri Örgütlerde Gruplar Grupların Psikolojik İşlevleri 1 - Yakınlık gereksinmeleri 2 - Bencil gereksinmeler 3 - Araçsal gereksinmeler 4 - Bilişsel gereksinmeler

Grupların Psikolojik İşlevleri Örgütlerde Gruplar Grupların Psikolojik İşlevleri Yakınlık gereksinmeleri, grup tarafından, içindeki kişilerin dostlukları aracılığıyla sağlanır. Bencil gereksinmeler, gruba üye olmanın sonucu olarak kendine saygı (self- esteem ) geliştirme ve statü elde etme yoluyla doyurulabilir. Bilişsel gereksinmeler, kişiye kişisel durumunda ya da iş ortamında anlam sağlayan gereksinmelerdir. Gerçeğin bilinmesi ve kararlı bir sosyal ortamın gruplarda oluşan güdülenmenin temelini oluşturur.

Örgütlerde Gruplar Grup Hedefleri Bir işe başlarken, grup üyeleri, genellikle, çalışmaları için bazı sonuçlar belirlerler. Bunlar, bir oybirliği ya da kişilerce kabul gerektirdiği için kişisel hedeflerden ayrılırlar. Ne ölçüde genel kabulün gerektiği önemli bir sorundur; bir grubun etkin olabilmesi için, önerilen sonuçlar konusunda üyelerinin kabulü yetmeyebilir (Kolasa, Blair J. 1979).

Grupları Başarıya Götüren Faktörler Örgütlerde Gruplar Grupları Başarıya Götüren Faktörler Bir grubu başarıya götüren faktörler özet olarak şöyle sıralanabilir: Ortak bir amaca inanmak ve yönelmek, İş birliği havası içinde ortak çaba harcamak, Üyelerin güvenim ve desteğini kazanmış ortak bir lidere inanmak, - Üyelerin normal düzeylerim olumlu yönde etkileyecek çalışma koşullarını sağlamak.

Grupları Başarıya Götüren Faktörler Örgütlerde Gruplar Grupları Başarıya Götüren Faktörler Gönüllü çalışma isteği bir motivasyon konuşu olduğu kadar grup dinamiği yaratılmasının en önemli koşulu olarak da ele alınabilir. Nitekim bir kaynakta bu yaklaşım içinde grup dinamiği kurallar; şöyle açıklanır: "Üyelerin en yoğun biçimde kararlara katıldığı, dayanışmanın en iyi düzeyde gerçekleştirildiği gruplarda üyeler ortak amaçlara o ölçüde inanır, aynı çıkarlar, idealler ve aynı güdülere sahip olurlar. Burada ön planda gelen ya da varılmak istenen nokta motivasyondur.

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Tutum bir kişinin diğer bir kişi, bir olay veya çevresi ile ilgili olarak negatif veya pozitif tavırdır. Tutumlar değerler gibi sosyal ve duygusal inşalardır. Tutumları göremezsiniz, dokunamazsınız. Tutumlar kişilerin karşılaştıkları olaylar kişiler karşısında geliştirdikleri duyguların bir sonucu olarak ortaya çıkar.

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Tutumların arka planı önemlidir bilişsel (değerlendirme) - Duygusal (his) - davranışsal (hareket) tutumlarımız ne yaptığımızı nasıl yaptığımızı Belirler. Örneğin: “İşim sorumluluktan yoksun” ya da “işimde sorumluluk almak benim için önemlidir” gibi cümleler bizim işimizle ilgili değerlerimizi ve inanışlarımızı gösterir

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Tutumlarımız üzerinde etkili olan faktörler?

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Tutumlarımız Üzerinde Etkili Olan Faktörler sosyal konumumuz ailemiz / yaşadığımız yer deneyimlerimiz yaşımız cinsiyetimiz kıdemimiz eğitim durumumuz

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Tutum-Davranış İlişkisi ✦ Dile getirdiğimiz bir tutum her zaman davranışa dönüşür mü? ✦ İşimi sevmiyorum diyen herkes işinden istifa eder mi? ✦ Alman arabalarını beğenen bir kişi hep Alman arabası mı satın alır? ✦ İşine karşı tutumu negatif olanlar neden o işte çalışmaya devam eder?

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Başlıca İş Tutumları ✦ iş tatmini (mutlu/mutsuz olma hali) ✦ işe sarılma (işle özdeşleşme) ✦ örgüte bağlılık ✦ duygusal (şirketin değerlerine bağlılık) ✦ zorunluluk (ekmek parası) ✦ minnet (yüzüstü bırakmama)

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Örgütsel Destek Algısı ✦ çalışmalarına değer verilmesi ✦ örgütün çalışanların iyiliğini düşündüğüne dair inanç ✦ verilen ödüller ✦ yöneticiden görülen destek

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İşe Bağlılık Çalışanları işlerine bağlı (angaje olmuş) örgütler daha üretkendir, müşteri memnuniyeti daha yüksek, işgücü devri daha az olur.

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İş tatmini genel olarak, kişinin işine karşı gösterdiği olumlu veya olumsuz tutumudur. Bu bağlamda, işe karşı olumlu ruh hali iş tatminini, işe ilişkin olumsuz tutumları ise iş tatminsizliğini ortaya çıkaracaktır (Erdoğan, 1999: 231). İş tatmininin, çalışanların motivasyon ve performansları, işyeri devamsızlığı, iş gören devri ve örgütsel vatandaşlık davranışı ile olan anlamlı ilişkisi bu konunun önemini arttırmaktadır.

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İş Tatmininin Ölçümü ✦ çalışmak sadece verilen görevi yapmak değil ✦ iş arkadaşlarıyla etkileşim ✦ işverenle etkileşim ✦ yöneticilerle etkileşim ✦ örgüt politikalarını takip ✦ performans standartlarını karşılamak.

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İş Tatmininin Ölçümü ✦ genel değerlendirme – her şeyi dikkate aldığınızda işinizden ne kadar tatmin oluyorsunuz? ✦ ayrı kategorileri değerlendirme - işin doğası, iş arkadaşları ve terfi gibi hususların tek tek değerlendirilmesi iş tatmini ölçümünde kullanılabilir.

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İş Tatmininin Ölçümü ✦ insanlar işlerinden tatmin oluyorlar mı? ✦ işyerinin fiziksel koşulları ✦ iş arkadaşları ✦ iş saatleri ✦ emeklilik planları ✦ stres ✦ ödemeler

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İş Tatmininin Ölçümü

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini İş Tatmininin Ölçümü ✦ Tatmin olmuş çalışanlar örgütleri hakkında olumlu konuşur. ✦ sadece çalışmaktan fazlasını yapma isteği vardır. ✦ adalet algısı yüksektir

Duygular, Değerler, Tutumlar ve İş Tatmini Bireyin İş Tatmini Yüksek Olursa evde de olumlu davranışlar sergiler işyerinde performansı yüksektir sağlık problemleri minimumdur stres seviyesi sağlıklı düzeydedir Kurumdan hizmet alanın da tatmini de yükselir

YÖNETİCİLİK FORMASYONU KAZANDIRMA EĞİTİMİ OKUL KÜLTÜRÜ VE ÖRGÜTSEL DAVRANIŞ TEŞEKKÜRLER