HALKLA İLİŞKİLER Yrd. Doç. Dr. Hakan KİRACI
HALKLA İLİŞKİLERİN ANLAMI Belirli bir tanımını yapmak zordur. Ticari olan ve olmayan tüm örgütleri ilgilendirir. Halkla ilişkiler; Mühendislere, Hukukçulara, İşletmecilere, Pazarlamacılara göre farklıdır.
ÇAĞDAŞ TOPLUMLARDA HALKA İLİŞKİLER Halkla ilişkiler yeni değildir. Halkla ilişkiler tekniklerinin kökü tarih öncesine dayanmaktadır. Gelişen teknoloji ve haberleşme araçlarıyla birlikte halkla ilişkilerde sürekli değişim ve gelişim içindedir.
HALKLA İLİŞKİLERİN ÖNEMİ Toplumda halkın istek ve çıkarlarının kurumlarca anlaşılabilmesi için aracıdır. Kurumlar ve çeşitli gruplar arasında karşılıklı anlaşmadır. Uzlaşmazlıkları ve çekişmeyi en aza indirir. Toplum bilincinin oluşmasına yardımcıdır. Evrensel bir çabadır.
HALKLA İLİŞKİLERİN ÇEŞİTLİ TANIMLARI Bir örgütün halkla iyi ilişkiler geliştirebilmek için giriştiği tüm eylemlerdir. İşletmenin çalışmalarına ilişkin olarak. Yoğun bir iletişim sonunda sağlanan olumlu görüşlerdir. J. Marston’a göre halkla ilişkilerin 4 işlevi vardır: 1. araştırma (research) 2. eylem (action) 3. iletişim ( communication) 4. değerlendirme (evaluation)
HALKLA İLİŞKİLER EVRENSELDİR…
HALKLA İLİŞKİLERİN ÇEŞİTLİ TANIMLARI İngiliz Halkla İlişkiler Enstitüsüne göre; ‘’halkla ilişkiler, bir örgüt ile bu örgütün yöneldiği kitle arasında, iyi ilişkiler ve karşılıklı anlayış oluşturmak ve bunu süreklileştirmek için girişilen planlı ve sürekli çabalardır.’’ Halkla ilişkiler , bir örgüte ve yöneldiği kitleye birbirleriyle uyum sağlamaları için yardımcı olur.
HALKLA İLİŞKİLERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ Halkla ilişkiler bir yönetim ve pazarlama işlevidir. Kamu yararı gözetilir. Temelinde planlama vardır. Sürekli değerlendirme yapılır. Hedefi özel ve kamu kesimi tarafından kabul görmektir. Belli bir halk kesimine yöneliktir. Toplumsal bir konudur.
HALKLA İLİŞKİLER VE PAZARLAMA Pazarlama, tüketici gereksinmelerini belirlemek, kestirmek ve gidermek için girişilen bir yönetim işlevidir. Pazarlama tüketici odaklıdır ve tüketiciyi temel alır. Pazarlama karması elemanlarına ek olarak halkla ilişkilerde eklenebilir.(P. Kotler) Pazarlama, bir örgütün mal ve hizmetini satmaktır. Halkla ilişkiler, örgütün kendisini satmayı amaçlar.
REKLAM VE HALKLA İLİŞKİLER Reklam ve halkla ilişkiler birbirinden farklıdır. Halkla ilişkilerin amacı bilgilendirme, eğitim ve anlayış yaratmaktadır. Reklamın amacı satışı artırmaktır. Reklam tek başına yetersizdir.
REKLAM VE HALKLA İLİŞKİLER Reklam ve Halkla İlişkiler arasındaki farklar: Halkla ilişkiler örgütün her türlü iletişimi ile ilgilidir. Reklam bütün iletişim araçlarını kullanır. Halkla ilişkiler belirli araları kullanır. Reklam işletme dışı kitleye, halkla ilişkiler işletme iç ve dışına yöneliktir. Halkla ilişkiler daha geniş iletişim işlevine sahiptir. Reklam belli bir ücret karşılığında yapılır.
Halkla İlişkiler ve Satış Tutundurma Satış tutundurma reklam dışındaki tüm çabaları kapsar. Satış tutundurma reklama göre daha kişisel olduğu için halkla ilişkilere benzemektedir. Satış tutundurma satışları en üst düzeye çıkarmayı hedef almaktadır. Halkla ilişkilerde doğrudan böyle bir hedef yoktur.
Halkla İlişkiler ve Duyurum (Tanıtım) Duyurum, yazılı basında ya da radyo ve televizyonda olumlu bir sunuşla bir ürün, hizmet ya da işletmeye ilişkin önemli haberler yayarak, iletişim kurmaktır. Başlıca duyurum konuları: Yeni ürün Ar-ge sonuçları Alınan büyük siparişler Fiyatlardaki değişiklikler Yönetim kurulu toplantıları Sergi açılışları Finansal tablolar
Halkla İlişkiler ve Duyurum (Tanıtım) Farklar: Halkla ilişkilerde kişiler, örgütün davranışlarıyla yakından ilgilidir. Duyurumda belli konular kamuya iletilir. Duyurum tek yanlı bir iletimdir. Halkla ilişkiler karşılıklıdır. Duyurum biline bilgiye dayanır.
Duyurum ve Reklam Arasındaki İlişki Reklam bilgilendirmeye ve inandırmaya, duyurum ise sadece bilgilendirmeye yöneliktir. Reklam kısa süreli çabadır fakat duyurum uzun dönemlidir. Duyurum daha çok haber, gazete ve magazin de yer alır. Duyurumun saygınlığı ve güvenirliliği reklama göre fazladır. Reklam çok kez yayımlanır, duyurum bir kez. Reklamda bir bedel vardır. Duyurum için bir bedel söz konusu değildir.
HALKLA İLİŞKİLER VE PROPAGANDA İLİŞKİSİ Propaganda, bir görüş, düşünce ya da inanç için destek aracıdır. Propaganda, kalpte ve beyinde yoğunlaşır. Günümüz propaganda araçları yazılı basın, radyo, tv ve internettir. Propagandanın öğeleri; gerçekleri gizleme, çarpıtma, abartma ve yalandır. Halkla ilişkiler ise; gerçekçi, yansız ve bencillikten uzaktır.
Propaganda Teknikleri Halk adamı olma Tanıklık Genelleme Öbür yüzünü gösterme Özdeşleştirme Benimsenmiş değerleri kullanmak (Erdem Sözleri) Ad takmak (Damgalama)
HALKLA İLİŞKİLERİN KULLANILDIĞI ÖRGÜTLER İşletmelerde Halkla İlişkilerin İşlevi İşletmenin adını korumak ve geliştirmek Bilgi iletme Pazarlama iletişimi Yatırımcı ilişkileri Finansal ilişkiler Çevresel ilişkiler Çalışanlarla ilişkiler Özel etkinliklerin yönetimi Hükümet ilişkileri Geleceğe dönük konuların yönetimi
HALKLA İLİŞKİLERİN KULLANILDIĞI ÖRGÜTLER 2. Kitle Örgütlerinde Halkla İlişkiler Ticaret ve Sanayi Örgütleri: işletmelerin ortak çıkarlarını gerçekleştirmek için bir araya gelmelerini ifade eder. İşçi sendikaları: üyelere çeşitli olanak sağlanması, yeni üyeler kazanılması, üye isteklerinin gerçekleştirilmesi vb. faaliyetlerde halkla ilişkileri önemlidir.
HALKLA İLİŞKİLERİN KULLANILDIĞI ÖRGÜTLER 2. Kitle Örgütlerinde Halkla İlişkiler C. Meslek Örgütleri ve Kültürel Örgütler: üyelerin zamanlarını değerlendirmeleri, meslek standartlarının belirlenmesi, konuşma, gösteri vb. faaliyetlere halkın katılımını sağlarlar. D. Toplumsal ve Dinsel Örgütler: kızılay, yeşilay, çeşitli çevre örgütleri, dinsel amaçlı vakıflar örnektir. E. Eğlence ve Spor Kuruluşları F. Diğer Kuruluşlar: askeri, siyasal, eğitim, üniversite vb.