Arş.Gör.Dr. Asiye Acar Prof.Dr. Mahmut Baykan

Surendra K. Sharma, Ninoo George, Tamilarasu Kadhiravan, Pradip K. Saha, Hemant K. Mishra& Mahmud Hanif* Department of Medicine, All India Institute of Medical Sciences & *New Delhi Tuberculosis Centre New Delhi, India Received February 12, 2009 Indian J Med Res 130, October 2009, pp

 MDR-TB( multidrug-resistant tuberculosis) ve XDR-TB(extensively drug-resistant tuberculosis) küresel tüberküloz kontrolü için önemli bir tehdit olarak ortaya çıkmıştır.

 WHO’nun verilerine göre MDR-TB tüm dünyadaki vakaların %5.3 ünden sorumludur.  Yeni ve daha önce tedevi edilen olgulardaki prevelans ise sırasıyla %2.9 ve %15.3’tür  Bu raporda ayrıca 35 ülkeden gelen 4012 MDR-TB izolatında yapılan 2. kuşak ilaç duyarlılığı testi sonucunda XDR-TB oranı 301(%7) olarak bulunmuştur.

 Haziran 2008 itibariyle, 49 ülkede XDR-TB vakaları rapor edilmiştir.  Dünyanın birçok bölgesinde XDR-TB prevalansı hala bilinmiyor  Hindistan’da yapılan diğer hastane tabanlı çalışmalar XDR-TB nin MDR-TB hastaları arasındaki endişe verici oranı bildiriyor.

 New Delhi, AIIMS( All İndia Institute of Medical Scienses Hospital)  yılları arasında MDR-TB tedavisi görmüş hasta kayıtları retrospektif olarak incelendi

 MDR-TB tedavisine başlamadan önce tüm hastalar tüberküloz merkez laboratuarında mikobakteriyel kültür ve DST işleminden geçti.  Bu laboratuar WHO’nün uluslararası referans laboratuarı olarak kullanıldı.  Kültürler LJ besiyerine ekildi.  İzole edilen mikobakterileri tanımlamak için niasin, katalaz ve paranitrobenzoik asit testleri yapıldı.

 1. ve 2. kuşak tbc ilaçları için ilaç duyarlılıkları konvansiyonel yöntemle yapıldı  Test edilen ilaçlar ve konsantrasyonları. isoniasid- 0.2, rifampisin- 40, pirazinamid- 100, etambutol- 2, streptomisin- 4, kanmisin- 64, siprofloksasin- 8, ofloksasin-8, etionamid- 320, sikloserin- 160, PAS- 4, Thiasetazone- 4 ve klaritromisin-128 µg/ml

 MDR-TB, isoniazid ve rifampisinin en düşük konsantrasyonuna bile dirençli tbc olarak tanımlandı.  XDR-TB ise rifampisin ve izoniasidden başka florokinolon ve en az bir enjektabl 2. kuşak ilaca (kapreomisin, kanamisin, amikasin) direnci ifade etmektedir.

 HIV tarama testleri tüm hastalara uygulandı.

 211 MDR-TB’li hastanın 207’si daha önce tüberküloz tedavisi almıştı. Sadece 4 hastanın daha önce tedavi hikayesi yoktu.  Ortalama yaş 33±12 ve 51 tanesi bayandı.  Ortalama BMI 17.3±3.0 kg/m 2  Tüm hastalar HIV(-)

 211 hastanın 21(%10)’i en az bir florokinolona, 14(%6.6)’ü enjektabl ilaç olan kanamisine dirençli çıktı.  5 hastada XDR-TB tespit edildi.  MDR-TB’li hastalar içerisinde XDR-TB prevalansı %2.4 olarak bulundu.

 MDR-TB tedavisi gören hastalar arasında XDR-TB’nin nadir görüldüğü bulundu (%2.4). Bu bulgular Hindistan’da XDR-TB’nin sık olduğuna dair daha önceki çalışmaları desteklemiyor( eski çalışmalarda bu oran % arasında değişiyordu)  Güney Hindistan’daki toplum kaynaklı çalışma verileri XDR-TB prevalansının düşük olduğunu gösteriyor.

 HIV enfeksiyonu ve kontrol programının yerel aksaklıkları XDR-TB’nin çeşitli oranlarda görülmesine sebep olmuştur.

 Aynı kurumdan elde edilen şimdiki ve geçmiş bulgular arasındaki çelişki iki çalışmanın temel özelliklerinin farklı olmasıyla açıklanabilir.  Bunlardan biri önceki çalışma AIDS hastaları ile yürütülmüştür.  Şimdiki çalışmada MDR-TB’li hastaların hiçbiri HIV ile koenfekte değildi. Buna göre HIV enfeksiyonu ilaç dirençli tb hastalarında genel populasyona göre daha sık değildir.

 Bizim çalışmamız hastane kaynaklı olmasına ve DST’nin güvenilir bir laboratuarda yapılmasına rağmen XDR-TB nadir bulunmuştur

 Hindistan’da tüberkülozlu hastalardaki HIV prevalansı ile ilgili geniş bilgiler olmasına rağmen MDR-TB’li hastalardaki HIV prevalansı ile ilgili sadece birkaç çalışma var.  Chennai’de yürütülen bir çalışmaya göre MDR-TB’li hastalardaki HIV(+) liği %4.42 olarak bulunmuştur.

 Bu çalışmada bazı sınırlamalar vardı.  Birincisi bu çalışma retrospektif olduğu için ilaç direncinin bugünkü durumunu yansıtmayabilir.  İkincisi çalışma hastane kaynaklı olduğu için sonuçlar topluma genellenemeyebilir.  Bu nedenle geniş çaplı bir toplum örneği ile XDR-TB’nin gerçek prevalansı bulunmalıdır

 Periyodik ilaç kontrolleri ulusal tüberküloz kontrol programının bir parçası olmalıdır  Ülke çapında kalitesi güvenilir laboratuar ağı kurulmalı, 2. kuşak DST’nin bu merkezlerde uygulanması sağlanmalıdır.  2. kuşak ilaçların gereksiz kullanımından kaçınılmalı ve tedavinin her safhasında dikkatli kullanılmalıdır.

TEŞEKKÜR EDERİM…