Kızamık Kızamıkçık Kongenital Kızamıkçık Sendromu Sürveyans Genelgesi 2010

KIZAMIK 2002- 2010 Kızamık ve Kızamıkçığın Eliminasyonu ve Kongenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi Kızamık aşılama hızı 2002 –% 82 2009 - % 97 Kızamık Olgu Sayısı 2001 – 30.509 2009 - 4 (3 importe , 1 importe olgu ile ilişkili olgu)

2002 …… Kızamık Eliminasyon Programı 2006 …… Kızamıkçığın Eliminasyonu ve Konjenital Kızamıkçık Sendromunun Önlenmesi Programı Program hedefleri; Kızamık, kızamıkçık ve konjenital kızamıkçık sendromunu önlemek 2010 yılı sonuna kadar Türkiye’de yerli kızamık ve kızamıkçık virüs dolaşımını durdurmak, 2010 yılından sonra dışarıdan gelecek yeni virüslerin Türkiye’de yerleşmesini önlemek

Yeni genelge kapsamında Sürveyansın yıl boyunca sürdürülmesi Şüpheli/ olası olgu tanımına uyan tüm olguların incelenmesi İmportasyon, aşı yetersizliği, eksik aşılılık… durumlarının sorgulanması Aktif sürveyansın AFP ve MNT sürveyansına entegrasyonu Riskli ülkelerden gelebilecek importe olgular için önlem alınması

KIZAMIK KIZAMIKÇIK KKS Bildirim Grubu A Grubu C Grubu Vaka sınıflaması Olası/ Kesin Kesin Sağlık Müdürlüğüne Bildirim Sağlık Bakanlığına Bildirim

Kızamık Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

Kızamık için Klinik Tanımlama 38 0 ‘den yüksek ateş ve Makülopapüler döküntü Öksürük veya burun akıntısı konjunktivit

Kızamık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri Kızamığa özgü IgM antikoru saptanması veya Kızamık virüs izolasyonu RT -PCR ile kızamık viral RNA saptanması 2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamığa özgü IgG antikor titresinde belirgin (en az 4 kat) artış

Şüpheli Vaka Makülopapüler döküntüyle seyreden herhangi bir hastalık Olası Kızamık Vakası (Klinik Vaka) Klinik tanımlamayla uyumlu vaka

Kesin Kızamık Vakası Lab ile Doğrulanmış Vaka Epidemiyolojik İlişkili Vaka Laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya yakın zamanda aşılanmış ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan olası vaka (semptomların başlamasından 7–18 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu)

Kızamıkçık Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

Kızamıkçık için Klinik Tanımlama Makülopapüler döküntü ve Servikal/suboksipital/postauriküler adenopati veya artralji/artrit

Kızamıkçık Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri Kızamıkçığa özgü IgM antikoru saptanması veya Kızamıkçık virüs izolasyonu Veya RT-PCR ile kızamıkçık viral RNA saptanması 2-4 hafta arayla alınan serum örneklerinde kızamıkçığa özgü IgG antikorunda en az 4 kat artış

Şüpheli Kızamıkçık Vakası Makülopapüler döküntüyle seyreden herhangi bir hastalık Olası Kızamıkçık Vakası (Klinik Vaka) Klinik tanımlamaya uyan vaka

Kesin Kızamıkçık Vakası Lab ile Doğrulanmış Vaka Epidemiyolojik İlişkili Vaka Laboratuvar kriterlerinden biri ile doğrulanmış olası vaka veya yakın zamanda aşılanmış ise laboratuvarla doğrulanmış vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan vaka Başka bir laboratuvarla doğrulanmış kesin vaka ile epidemiyolojik ilişkili olan olası vaka (semptomların başlamasından 12–23 gün önce temas- ilişkisi bulunma durumu)

Konjenital Kızamıkçık Sendromu Vaka Tanımları ve Sınıflamaları

KKS için Klinik Tanımlama 1 yaşından küçük bir çocukta, A grubu bulgulardan en az iki veya A ve B grubu bulgulardan bir konjenital durumun bulunması A GRUBU B GRUBU Sensorinöral işitme kaybı Konjenital kalp hastalığı Pigmenter retinopati Katarakt Konjenital glokom Purpura Splenomegali Mikrosefali Gelişme geriliği Meningoensefalit Radiolusent kemik hastalığı Doğumdan sonraki ilk 24 saat içinde başlayan sarılık

KKS Tanısı için Gerekli Laboratuvar Kriterleri Kızamıkçığa özgü IgM antikorunun saptanması veya Kızamıkçık aşısı uygulanmamış olmasına rağmen; 6-12 aylar arasında en az iki kez kızamıkçığa özgü IgG antikor düzeyinin aynı düzeyde devam ettiğinin gösterilmesi Uygun klinik örnekte kızamıkçık virüsü saptanması (RT- PCR ile nükleik asid saptanması veya kızamıkçık virüs izolasyonu)

Şüpheli KKS Vakası Bir yaşından küçük bir çocukta, A grubu klinik bulgulardan en az birinin bulunması Olası KKS Vakası (Klinik Vaka) Başka bir etiyolojik açıklama yapılamayan bir bebekte, A grubundan en az iki veya A ve B gruplarından birer klinik gösterge saptanması

Kesin KKS Vakası Laboratuvarla Doğrulanmış KKS Vakası: Şüpheli bir vakada, konjenital kızamıkçık sendromunun laboratuvar kriterlerinin bulunması. b. Epidemiyolojik Bağlantılı KKS Vakası: Annesinde gebeliği sırasında doğrulanmış kızamıkçık enfeksiyonu saptanmış olan bir bebekte, A grubundan en az bir klinik gösterge saptanması.

Sağlık Müdürlüğü (son sınıflama) HASTANE/ ÖZEL KURUM Bölge Hıfzısıhha Müdürlüğü SONUÇ En geç 48 saat içinde bildirilecek örnek örnek Sağlık Müdürlüğü (son sınıflama) HER AY İl Vaka Cetveli İle RSHMB SAĞLIK BAKANLIĞI

Ulusal Kızamık/Kızamıkçık Sürveyansı Akış Şeması DSÖ Hastaneler/Özel Sağlık Kuruluşları Aile Hekimi Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formunu doldur Vaka İnceleme Formunu doldur Serum gönder, sıcak vakaysa idrar ve nazofarengeal sürüntü de al ve gönder Sıcak vaka olup olmadığını değerlendir TSM/Sağlık Grup Başkanlığı Salgın incelemesi başlat İhbar Sıcak Vaka Sıcak vaka değil Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formu Vaka inceleme formları tamamlanır tamamlanmaz Örnekleri formlarıyla gönder Vaka Cetveli oluştur (haftada 1 kez) gönder İhbar İdrar ve nazofarengeal sürüntü de al ve gönder Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formunu ve Vaka İnceleme Formunu doldur. Serum al ve gönder Aktif sürveyans bildirim Vaka İnceleme Formu (son sınıflama) İl Vaka Cetveli oluştur ve ayda 2 kez gönder İl Sağlık Müdürlüğü Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formu Haftada 2 kez numune gönder Sıcak vakaysa hemen gönder İhbar BHM Laboratuvarı Sağlık Bakanlığı Bul. Hast. ve Salgın Kont. Dai Bşk. İzolasyon için örnek iste ve gönder Vaka Bildirim ve Lab İstek ve Sonuç Formu BHM Haftalık Formunu gönder IgM (-) IgM (+) Döküntüden sonraki ilk 3 gün içerisinde alınmış ise tekrarlanacak RSHMB DSÖ Genotip tayini

SICAK VAKA Kesin vaka ile temas öyküsü olan veya döküntünün başlamasından önceki 3 hafta içerisinde seyahat öyküsü olan veya aşısız veya yaşına göre eksik aşılı olan veya kümelenme gösteren olası kızamık/kızamıkçık vaka tanımına uyan vaka

Laboratuvarına gönderilecek Sıcak Vaka Serum (tüm şüpheli ve olası olgulardan) Nazofaringeal sürüntü İdrar 24 saat içinde transport RSHMB Laboratuvarına gönderilecek Serum – ilk 3 gün içinde Ig M negatif çıkabilir. Gerekirse 2. örnek

Laboratuvar İstek ve Sonuç Formu Kızamık/ Kızamıkçık Vaka Bildirim ve Hastayla ilk karşılaşan doldurur. TSM/SGB’na gönderilir.

Kızamık/ Kızamıkçık Vaka İnceleme Formu Hastayla ilk karşılaşan doldurur. TSM/SGB’na gönderilir.

*Döküntünün başlamasından itibaren ÖRNEK TÜRÜ YÖNTEM SÜRE * SERUM Ig M/ IgG 0- 28 gün Nazofarengeal Sürüntü Virus izolasyonu 0-4 gün İdrar 0-7 gün *Döküntünün başlamasından itibaren

Uygun Serum Örneği Döküntü başlangıcından sonra 28 gün içinde alınmış Hemolize edilmeden ayrılmış Soğuk zincire uygun olarak saklanmış ve gönderilmiş

Kızamık/ Kızamıkçık Ig M – Şüpheli İlk 3 günde Ig M - Negatif 7-10 gün sonra ikinci serum örneği alınır

Şüpheli KKS Ig M – Negatif 6 aydan küçük bebek Kızamıkçık Ig M ve Ig G için ikinci serum örneği alınır 6 aydan büyük bebek Birkaç ay sonra Kızamıkçık Ig G için ikinci serum örneği alınır

Formların eksiksiz ve doğru doldurulması Tam Kan DONDURULMAMALI ETİKET Hastanın Adı Soyadı Örneğin Cinsi Örneğin Alındığı Tarih Steril tüpe 5 ml kan örneği 10-15 dk oda sıcaklığında beklettikten sonra 3000 rpm devirde sanrifüj Ya da Hemoliz olmaması için hemen buzdolabına alınması ve serum ayrılıncaya dek bekletilmesi 4-80c’de saklanmalı ve 24 saat içinde soğuk zincir kurallarına uygun biçimde Lab’a gönderilmeli Formların eksiksiz ve doğru doldurulması Vaka Bildirim ve Laboratuvar İstek ve Sonuç Formu Vaka İnceleme Formu KKS İnceleme Formu

Serum örneği 24 saat içinde laboratuvara GÖNDERİLEMİYORSA Buzdolabında en fazla 5 gün saklanabilir 5 günden fazla saklanacaksa -200’de olmalı ve laboratuvara donmuş olarak buz kutuları içinde ulaştırılır

NAZOFARENGEAL SÜRÜNTÜ 0-4 gün içinde Viral taşıyıcı vasat içeren tüplere (RSHM tarafından hazırlanacak) Steril eküvyon kullanılarak Laboratuvara gidene dek buzdolabında +40’de saklanır 24 saat içinde gönderilemezse eküvyon taşıyıcı vasatın içinde dikkatlice çalkalanır ve atılır

İDRAR ÖRNEĞİ 0-7 gün içinde 10-40 ml yeterli Mümkünse sabah ilk idrar Steril olması için idrar kültür kabı ya da tek kullanımlık 50 ml’lik santrifüj tüpü Laboratuvara gidene dek buzdolabında saklanır Asla dondurulmaz Saklanması için viral taşıyıcı vasat gerekmez

KKS sürveyansı KKS Vaka İnceleme Formu Serum örneği alınması Virus izolasyonu için – idrar örneği Sadece kızamıkçığa karşı bağışık olan kişiler ile temas etmeli Duyarlı gebe kadınlarla temas etmemesine dikkat edilmeli

İki haftada bir kurum ziyareti KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGRE EDİLMESİ Pediyatri Dahiliye Enfeksiyon hastalıkları Yenidoğan Kadın hastalıkları ve doğum KBB Kardiyoloji Göz servisleri ve poliklinikleri AFP için de ek olarak nöroloji servisi ziyareti İki haftada bir kurum ziyareti

KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGRE EDİLMESİ İlgili hastane sorumlularının belirlenmesi ve bu konuda hizmet içi eğitim almaları Hasta yatış defterlerinin incelenmesi

ICD-10 sisteminde aranacak olan tanılar ve kodları Kızamık (Rubeola)…………………………………... B05 Kızamıkçık (Rubella)………………………………... B06 Konjenital Kızamıkçık (Rubella) sendromu..35.0 Beşinci Hastalık (Eritema Infeksiyozum) …. B08.3 Altıncı Hastalık (Roseola Infantum) ………… B08.2

Aktif Sürveyans İl İzlem Formu ile KIZAMIK/KIZAMIKÇIK/KKS SÜRVEYANSININ AFP VE MNT SÜRVEYANSINA ENTEGRE EDİLMESİ Sağlık Müdürlüğü İKİ HAFTADA BİR Aktif Sürveyans İl İzlem Formu ile SAĞLIK BAKANLIĞI