Prof. Dr. Hüseyin BAŞLIGİL PROJE ve RİSK YÖNETİMİ Prof. Dr. Hüseyin BAŞLIGİL
BÖLÜM 2 YAPI ANALİZİ Bu bölümde aşağıdaki konuları inceleyeceğiz. Yapı Analizinin Temel Kuralları Düğümlerin Numaralandırılması Ağ Planlaması Sonuçları
2.1. Temel Kurallar Bir projenin yapısal gidişi, şebeke planlamasında beş temel kurala göre çizilip kullanılır. Bunlar faaliyet esaslı ağ planlamaları, faaliyet oku ağ planı (VPN) ve faaliyet düğümü ağ planı (VKN) için şekil 1.15 de tekrar gösterilmiştir. Esas biçimi ile yapısal gidişlerin bir karşılaştırması sadece aşağıdaki yapılara uygundur: Dallanmasız basit yapı, Dallanmalı ve dallanmış yapı, Dallanmış ve birleşmiş yapı.
2.1. Temel Kurallar Çizilen okların faaliyet oku ağ planında iki anlamı vardır: Faaliyet Olaylar arasında sıralama ilişkisi Faaliyet düğümü ağ planında, oklar sadece bir anlama sahiptirler, faaliyetler arasındaki sıralama ilişkilerini tarif ederler. Faaliyet oku ağ planında kesikli çizilen okların sadece sıralama ilişkilerini gösteren anlamı vardır. Boş faaliyet, faaliyet oku ağ planlamasındaki sıralama ilişkilerinde, sıfır ara zamanlı özel bir durumdur.
Şekil 1.15.Beş Temel Kuralın Grafik Gösterilişi
Şekil 1.16. VPN’de Temsili Faaliyetlerin Kullanılışı
Şekil 1.17. VKN’de Proje Başlangıcı ve Proje Bitişi PS: Projekt Start (Proje Başlangıcı) PZ: Projekt Ziel (Proje Bitişi)
2.1.4. Ağ Planlarının Yapısal Analizi için Örnekler Şekil 1.18. Ağ Planlarının Yapısal Analizi için Uygulama Örnekleri
Şekil 1.19 Düğümlerin Numaralandırılması Ağ planındaki her düğümün bir numarası vardır. Numaralama, ağ planındaki faaliyetlerin açıkça belirlemesine yardım eder. Faaliyet oku ağ planlamasında, bir faaliyetin tanımlanması için, iki numara gereklidir (şekil 1.19). Başlangıç olayının numarası i (örneğin 5) ve Sonuç olayının numarası j (örneğin 6) dır. Şekil 1.19 Düğümlerin Numaralandırılması
2.3. Ağ Planlaması Sonuçları Şimdiye kadar üzerinde durulan klasik ağ planlamaları proje yürütümünün başlangıçtan belirlenmesini şart koşar. Bunun haricinde birbirleri ile ilgili, dallanma ve birleşmelerden meydana gelir. Bunun anlamı, ağ planında gösterilen bütün faaliyetlerin yapılacağıdır. Bu durum doğal olarak bir çok projede bulunur. Özellikle, inceleme ve geliştirme planlarında aşağıdaki durumlar ortaya çıkabilir. Başarılı veya başarısız bir kritik deneye bağlı olan gelişmiş metotlarda, Projenin, önceden belli olmayan bir durum içine girmesi. Bu durumlardaki projelerin planlama ve yönetimi için yeni bir ağ planı türü geliştirilmiştir. Kesin (sonuç) ağ planı denilen ağ planları, olayların sonuç düğümleri olarak adlandırıldığı, dallanma veya birleşmeye uyan faaliyet oku ağ planlarıdır. Bu metotta meydana gelebilecek olasılıklara bağlı olarak seyir yapısı düzenlenir. Projenin uygulamasında bütün yollar uygun olmayabilir.
2.3.1. Karar Ağ Planı Şekil 1.21 de faaliyet listesi ve şekil 1.22 de “ Tecrübe yapılması” projesinin ağ planı verilmiştir. Klasik faaliyet oku ağ planlamasından farkı, faaliyetin süresinin P olasılığının mevcut faaliyet için bilgi vermesinden dolayıdır. Faaliyet 1, üç seçeneğe sahiptir. Bundan dolayı faaliyet 3’ün büyük olasılığı (%50), faaliyet 2 ve 4 ün daha az olasılığı bulunur. Üç alternatif için olasılıkların toplamı 1 yapmaktadır. Bazen projede bir veya iki karar düğümü bulunabilir. Bunun için faaliyet oku ağ planı veya faaliyet düğümü ağ planında şu metot kullanılır. Bir karar düğümü alternatif seyirleri gösterir. Bu durumda proje, karar sayısı kadar, farklı seçeneğe sahiptir. Bu seçeneklerin her biri ayrı bir proje olarak düşünülür ise ortaya birden fazla proje hedefi çıkacaktır.
Şekil 1.21. Karar Ağ Planı için Faaliyet Listesi
Şekil 1.22. Karar Ağ Planları için Örnek