İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ (ÜSTDÜZEY YÖNETİCİ) EĞİTİM SEMİNERLERİ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN GENEL PRENSİPLERİ
Ferhan Genç BAŞ İŞ MÜFETTİŞİ
Ülkemizde İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Sağlık Kavramı, İş Sağlığı ve Güvenliğinin Tanımı, İş Kazası ve Meslek Hast. Tanımı ve Nedenleri, İş Kazası ve Meslek Hastalığını Önlemek İçin Yapılacak Çalışmalar.
ÜLKEMİZDE İŞ GÜVENLİĞİ Her yıl 80.000-90.000 İş Kazası 1500 Ölüm 3500-4000 Malul
GENEL SAĞLIK KAVRAMI Önceleri Sağlıklı İnsan; iş kazası ve meslek hastalığı geçirmemek, hasta olmamak,
GENEL SAĞLIK KAVRAMI Dünya Sağlık Örgütü sağlığı;” yalnız hastalık ve sakatlığın olmaması değil, fiziksel, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hali” olarak tanımlamaktadır.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ TANIM :İş yerlerinde işin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalara “ İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ” denilmektedir.
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ İş Sağlığı ve Güvenliğinin Amacı: Çalışanları Korumak Üretim Güvenliğini Sağlamak İşletme Güvenliğini Sağlamak
İşyerlerinde Sağlığı Oluşturan Etkenler Fiziksel Etkenler Kimyasal Etkenler Biyolojik Etkenler Ergonomik Etkenler Psikolojik Etkenler
MESLEK HASTALIĞI
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 11. TANIM : 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 11. Maddesine göre “İşçinin çalıştığı işin niteliğine göre tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, sakatlık veya ruhi arıza halleridir.”
İŞ KAZASI
Planlanmamış ve beklenmeyen bir olay sonucunda sakatlanmaya ve zarara neden olan durumdur(ILO). İnsanların yaralanmasına veya ölmesine, malzeme hasarına, maddi kayıplara neden olan , önceden planlanmayan, kasıtlı olmayan beklenmedik olaydır(WHO).
506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 11/A Maddesinde yapılan tanıma göre ise ; “İŞ KAZASI, aşağıdaki hal ve durumlardan birinde meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedence ve ruhça arızaya uğratan olaydır.”
a-Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, b-İşveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla, c-Sigortalının, işveren tarafından görev ile başka bir yere gönderilmesi yüzünden asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,
d-Emzikli kadın sigortalının çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda, e-Sigortalıların,işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere toplu olarak götürülüp getirilmeleri sırasında
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİN 10 TEMEL PRENSİBİ 1-TEHLİKELİ HAREKET VE TEHLİKELİ DURUMLARIN ÖNLENMESİ 2- İŞ KAZALARININ % 88’İ TEHLİKELİ HAREKETLERDEN , %10’U TEHLİKELİ DURUMLARDAN,%2’SI KAÇINILMAZ ( SEBEBİ BİLİNMEYEN) HAREKETLERDEN KAYNAKLANMAKTADIR.
İŞ KAZASI=TEHLİKELİ DURUM x TEHLİKELİ DAVRANIŞ
TEHLİKELİ HAREKETLER EMNİYETSİZ ÇALIŞMA GEREKSİZ HIZLI ÇALIŞMA UYGUN OLMAYAN EMNİYET DONANIMI ALET VE MAKİNELERİ TEHLİKELİ ŞEKİLDE KULLANMA EMNİYETSİZ YÜKLEME, TAŞIMA,İSTİFLEME EMNİYETSİZ VAZİYET ALMA TEHLİKELİ YERLERDE ÇALIŞMA ŞAŞIRMA, KIZGINLIK, ÜZGÜNLÜK, TELAŞ , ŞAKALAŞMA VB. KİŞİSEL KORUYUCULARI KULLANMAMAK
TEHLİKELİ DURUMLAR UYGUN OLMAYAN KORUYUCULAR KORUYUCUSUZ ÇALIŞMA KUSURLU ALET, MAKİNE,TECHİZAT KULLANMA EMNİYETSİZ YAPILMIŞ ALET VE MAKİNALAR YETERSİZ- BAKIMSIZ BİNA, ALET VE MAKİNELER YETERSİZ YADA FAZLA AYDINLATMA YETERSİZ HAVALANDIRMA EMNİYETSİZ YÖNTEM VE ŞARTLAR
3-KAZA SONUCU MEYDANA GELEBİLECEK ZARARIN BÜYÜKLÜĞÜ KESTİRİLEMEZ, BU TAMAMEN TESADÜFLERE BAĞLIDIR.
4-AĞIR YARALANMA YADA ÖLÜMLE NETİCELENEN HER KAZANIN TEMELİNDE 29 UZUV KAYIPLI VE 300 YARALANMA MEYDANA GELMEYEN OLAY VARDIR.
BİR AĞIR KAZANIN TEMELİ
5-TEHLİKELİ DAVRANIŞLARIN NEDENLERİ İŞÇİNİN BÜNYEDEN VE YARADILIŞINDAN GELEN ŞAHŞİ KUSURLARI (DİKKATSİZLİK, LAUBALİLİK, UMURSAMAZLIK) BİLGİ VE USTALIK YETERSİZLİĞİ FİZİKİ YETERSİZLİK UYGUNSUZ MEKANİK ŞARTLAR VE FİZİKİ ÇEVRE
6-KAZALARDAN KORUNMA METODU A-MÜHENDİSLİK VE REVİZYON * Tehlikeli Durumların Bilinmesi, * Tehlikeli Durumların Analizi, * Tedbirlerin Alınması, * Tedbirlerin Uygulanması, * Gerekli Kontrollerin Sağlanması
B-İKNA VE TEŞVİK C-ERGONOMİDEN YARARLANMA Eğitim ve Öğretim Çalışmaları, Çeşitli Yarışmaların Düzenlenmesi, İkaz Levhaları ve Afişler, Propaganda , Ödüllendirme/ Özendirme C-ERGONOMİDEN YARARLANMA D-DİSİPLİN KURALLARI (4857 say.İş Kan.Madde:25/ı)
7-KAZALARDAN KORUNMA YÖNTEMLERİ İLE ÜRETİM, MALİYET, KALİTE KONTROLÜ METOTLARI BENZERLİK VE PARALELLİK ARZ EDER.
8-İŞ GÜVENLİĞİ İLE İLGİLİ ÇALIŞMALARA, KONULACAK KURALLARA VE ALINACAK TEDBİRLERE ÜST DÜZEY YÖNETİCİLERİ KATILMALI VE SORUMLULUĞA ORTAK OLMALIDIRLAR.
9-FORMEN, USTABAŞI VE BENZERİ İLK KADEME YÖNETİCİLER KAZALARDAN KORUNMADA EN ÖNDE GELEN PERSONELDİR.
10-İŞ GÜVENLİĞİ ÇALIŞMALARINA YÖN VEREN İNSANİ DUYGULARIN YANINDA, İŞ GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASINDA İTİCİ ROL OYNAYAN İKİ İMALİ FAKTÖR VARDIR. A- Güvenli bir işletmede üretim artıp maliyet düşecektir. B- Kazalarda meydana gelen zarar yapılan ödemelerin yaklaşık 5 ( beş) katı olacaktır.
B - TEHLİKENİN ANALİZİ Az Zararlı Zararlı Çok Zararlı Zayıf İhtm. Önemsiz Tolere Edilebil. Orta Mümkün Tolere Edilebil. Orta Önemli Kuvvetli İhtm. Orta Önemli Müsa. Edilemez
2 - EĞİTİM
Öğretim; insanı herhangi bir konuda bilgilendirmek, Eğitim ise verilen bilgilerin hayatta gerektiği zaman, gerektiği şekilde kullanılabilecek hale getirilmesidir.
1-İş kazası ve meslek hastalığı oranı azalır, EĞİTİMİN YARARLARI 1-İş kazası ve meslek hastalığı oranı azalır, 2-Personelin morali yükselir, kendine güveni artar, 3-İsraf azalır, verim yükselir, 4-Devamsızlık ve personel hareketi azalır, 5-Öğrenme süresi kısalır, 6-İş uyuşmazlıkları azalır, 7-Kalite yükselir, 8-Personelin başka işleri yapabilme yeteneği gelişir.
% OKUNAN 10 DUYULAN 20 GÖRÜLEN 30 DUYULAN VE GÖRÜLEN 50 KONUŞULAN 70 KONUŞULAN VE YAPILAN 90
*İnsanın kendi kendini denetleyebilmesi için, ÖYLEYSE, *İnsanın kendi kendini denetleyebilmesi için, *Toplumun oto kontrol yapabilmesi için, *İdarecilerin işyerini denetleyebilmesi için Eğitime İhtiyaç Vardır.