NAKİT BÜTÇESİ İşletmenin gelecekteki çalışmaları ile ilgili olup,belirli bir dönem(genellikle bir yıl) nakit giriş ve çıkışlarının gösterildiği bir tablo olarak gösterilebilir.
Nakit Bütçesi,kısa ve uzun süreli olarak hazırlanabilir. Uzun süreli bütçeleme geleceğe ilişkin planların gerçekleştirilebilmesi için gereksinim duyulan nakitin finansmanına ilişkindir. Kısa süreli nakit bütçeleri ise genellikle bir yıl için işletmenin nakit giriş ve çıkışlarının saptanarak gerektiğinde borçların ödenebilmesini sağlar.
Örnek: İşletmesinin nakit girişleri Müşteri ve acentelerden yapılan peşin tahsilatlar İşletme bünyesinde bulunan ofis ve büroların kiralanmasından gelen gelirler Vadeli veya kredi kartıyla yapılan satışların tahsilatı İşletmenin diğer iştiraklerinden sağlanan nakit girişleri Menkul kıymet yatırımlarından sağlanan kar payları
İşletmesinin Nakit Çıkışları Malzeme alımları İşçilik ödemeleri(maaş ve ücretler) Tanıtım ve pazarlama giderleri Kredi borçlarının ödenmesi Acente ve tur operatörüne yapılan ödemeler Genel giderler (elektrik,su,haberleşme v.s)
Nakit Bütçesinin Amaçları Planlanmış işletme faaliyetlerini yürütmek için istenen ölçüde parayı kullanışa hazır bulundurmak Nakit fazlası ve eksiğini göstermek Çalışma sermayesi, satışlar, borçlar, satın almalar arasında nakit koordinasyonunu sağlamak Nakde ihtiyaç duyulduğunda bunların hangi kaynaktan nasıl ele geçirileceğini göstermek
Kredi programını en iyi şekilde planlamak İşletmelere çeşitli biçimlerde kredi sağlayan ve borç veren kurumlar bu konuda karar vermeden önce işletmeden isteyecekleri nakit bütçesi ve nakit akımına ilişkin taleplerini karşılamak Yatırımlar için var olan fonların tutarını, ne zaman kullanılacaklarını göstermek İşletmenin minimum nakit gereksinimini belirlemek Nakit hareketlerinin etkin kontrolüne olanak vermek
Proforma Tabloların Hazırlanmasında Karşılaşılan Güçlükler Para ve sermaye piyasalarındaki istikrarsızlıkların planlamayı zorlaştırması Enflasyon Değişen hükümet politikaları (İşletmelerin satış hacmini etkiler) Satış tahminlerinde gerçekçi varsayımlar kullanılmaması (Aşırı iyimser-Aşırı kötümser) Yöneticilerin ve ortakların, tabloların gerekliliğine inanmamaları veya gerekli bilgi ve tecrübeye sahip olmamaları
Proforma Bilanço Proforma bilanço, gelecekte belirli bir tarihte işletmenin olası varlık, borç ve özsermaye durumunu tasnifli halde gösteren tablodur. Proforma bilanço, işletme amaçları doğrultusunda alınan kararların, yapılan planların, işletmenin aktif ve pasif yapısını nasıl etkileyeceğini tahmin etmeye yarayan finansal tablodur.
Proforma Gelir Tablosunun Düzenlenmesi İlk önce, satış tahmini yapılır. Satış tahminlerinden yararlanarak, üretilen malın maliyeti tahmin edilir. Genellikle, geçmiş yıllara ait satılan malın maliyetinin satışlara oranı ile satılan malın maliyeti tahmin edilir. Satışlarla ilgili giderler ve yönetim giderleri tahmin edilir. Gelir ve giderler arasındaki fark, o dönemin kar/zararını oluşturur.
YATIRIM BÜTÇESİ Getirileri bir yıldan daha uzun bir dönemi kapsayan varlıklara yapılacak yatırımlar veya yatırım projeleri ile ilgili uzun vadeli planlama sürecidir .
Yatırım Bütçesinde Bulunması Gerekenler Projenin toplam maliyeti İlgili döneme ait giderler Bu döneme ait maliyetlerin işletme tarafından aylık ve üçer aylık olarak ne şekilde karşılanacağı
Bütçesel Kontrol Bir finansal plan dahilinde yapılacak işlerin hazırlanması ve sonrada gelişmelerin karşılaştırılarak değerlendirilmesini sağlayan bir sistemdir
Bütün işletme bölümlerine ait maliyet ve gelir hakkında ayrıntılı bir kontrol olanağı sağlar Karlılık hakkında birçok önemli soruya çok genel olarak yanıt verir Hangi satış miktarı(ve departmanları)daha karlıdır? Neden geçen ay malzeme fiyatı bütçeyi aştı? gibi..
Bütçeleme çalışmaları sonucu elde edilen rakamlar faaliyetler sonucuyla karşılaştırılarak bütçesel kontrol sağlanmış olur.Bu amaçla ilgili dönem sonunda elde edilen satışlar ile gerçekleşen satışlar karşılaştırılır.
KAYNAKÇA Bütçe Yönetim Sistemi, Uyum Soft Information Systems Bütçe Hazırlık Süreci, Türkan ALGIN, Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı Mali Hizmetler Uzmanı Bütçeleme / Farklı Yaklaşımlar, Deloitte Çok Yıllık Bütçeleme, Yrd. Doç. Dr. Fatih DEYNELİ Faaliyet Tabanlı Maliyetleme Ortamında Esnek Bütçeleme ve Sapma Analizi, Yrd. Doç. Dr. Raif PARLAKKAYA Finansal Planlama, Mehmet SARAÇ (2008) Örneklerle Bütçeleme Teknikleri, Doç. Dr. Melih BAŞ Sıfır Tabanlı Bütçeleme Sistemi ve Türkiye’de Uygulanabilirliği, Cuma ÇATALOLUK Konaklama İşletmeleri Yönetim Muhasebesi, Doç. Dr. Adnan TÜRKSOY