SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARINDA AĞAÇLANDIRMA VE TERASLAMANIN ÖNEMİ T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI ÇÖLLEŞME VE EROZYONLA MÜCADELE GENEL MÜDÜRLÜĞÜ SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARINDA AĞAÇLANDIRMA VE TERASLAMANIN ÖNEMİ Hanifi AVCI Genel Müdür Şubat-2012
ÜLKEMİZİN DURUMU Türkiye; iklim, topoğrafya ve toprak özellikleri sebebiyle erozyon ve sel felaketine oldukça duyarlı bir yapıda bulunmaktadır. Eğimin %15’den yukarı olduğu yerler % 62,5’dir. Ortalama Rakım: 1132 m.
ÜLKEMİZİN DURUMU Ormanların ve bitki örtüsünün tahribi, Yanlış arazi kullanımı, Eğimli arazilerde tedbir alınmadan tarım yapılması gibi insan etkileri de erozyon ve sel felaketlerini artırmaktadır.
TÜRKİYE’DE EROZYON Çölleşmenin en önemli sebeplerinden biri erozyondur. Orman alanlarının %54’ü, Tarım alanlarının %59’u, Meraların %64’ünde, orta ve şiddetli erozyon mevcuttur. Türkiye; küresel iklim değişikliğine bağlı olumsuzluklardan en fazla etkilenecek ülkeler arasında gösterilmektedir. Van Gölü Havzası
SEL AFETİNİN SEBEBİ Sel oluşumunun asıl sebebi; Su havzasının üst kısımlarındaki su toplama bölgesinde toprak-su-bitki arasındaki tabii dengenin bozulmasıdır.
SEL OLUŞTURAN UNSURLAR Su, Toprak, Malzeme ( iri materyal ) 10 dakika önce… 10 dakika sonra… RİZE – ÇAMLIHEMŞİN Ağustos - 2005
SEL AFETİNE KARŞI KALICI ÖNLEM Bir su havzasında sel ve taşkınları önlemede en tesirli ve kalıcı metot ise su toplama bölgesindeki toprak-su-bitki arasındaki tabii dengeyi yeniden tesis edecek önlemlerin alınmasıdır. Akşehir 1962 Akşehir- 2010
SEL AFETİNE KARŞI KALICI ÖNLEM Kahramanmaraş-1935 Kahramanmaraş-2009
SEL HAVZSINDA TABİİ DENGENİN KURULMASI Bozulmuş Havza Rehabilite edilmiş Havza
SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARI Sel havzalarının yukarı kesimlerinde sele sebep olan yüzeysel akışa geçen suyun ve rusubatın azaltılması, yüzeysel akışın ana dereye ulaşmasındaki sürenin artırılmasına yönelik tedbirler ile sel oluşumu azaltılabilir.
Elmalı Barajı Havzası Araştırma Sonuçları (BALCI 1956) BİTKİ ÖRTÜSÜNÜN SEL OLUŞUMUNA TESİRİ Bitki örtüsünün yüzeysel akışa ve toprağa sızan su miktarına etkisi Elmalı Barajı Havzası Araştırma Sonuçları (BALCI 1956) % 18 % 36 % 56 % 82 % 64 % 44 Orman Çayır Çıplak Alan
SEL HAVZASINDA ALINACAK TEDBİRLER İdari tedbirler: Havza koruma tedbirleri, Kültürel tedbirler: Ağaçlandırma, bitkilendirme v.b. Mekanik tedbirler: Teraslama, çevirme hendeği, kuru duvar eşik, örme çit, rusubat ve su tutma barajları v.b
TERASLAMA
TERASLAMANIN SELE ETKİSİ
YÜZEYSEL AKIŞIN AZALTILMASI Çıplak yamaçlar Ağaçlandırılan yamaçlar
ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI PLANLAMA Bugünkü arazi kullanım durumu T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Taşoluk Deresi Havzası
ARAZİ ÇALIŞMALARI
ARAZİ ÇALIŞMALARI Örme çit yapımı İşçi gücü ile teras yapımı Harçlı duvar eşik Kafes eşik
SEL ÖNLEME ÇALIŞMALARI Şiddetli yağışlar sebebi ile meydana gelen sel ile mücadelede teraslama çalışmaları Ağrı-Doğubeyazıt
YEŞİL KUŞAK AĞAÇLANDIRMALARI Şehirlerimizin etrafı yeşil kuşaklar ile çevriliyor
İzmir Karşıyaka Erozyon Kontrolu Projesi
Su Havzaları Rehabilitasyon Projeleri Sürdürülebilir bir doğal kaynak yönetimi için devletin ilgili tüm birimleri ile yerel halkın katılımını sağlayan entegre havza projeleri uygulanmaktadır
RİZE SEL VE HEYELAN FELAKETİ
RİZE SEL VE HEYELAN FELAKETİNİN SEBEPLERİ
ÖNLEMLER
ÖNLEMLER
YAŞANABİLİR BİR ÇEVRE DİLEĞİYLE…….