Kuzey Kore Güney Kore İbrahim ÇINAR
Kuzey Kore Güney Kore Başkent:. Pyongyang Seul Rejim: Tek partili rej Kuzey Kore Güney Kore Başkent: Pyongyang Seul Rejim: Tek partili rej. Cumhuriyet rej. Nüfus: 23,301,725 49,024,737
Kore Eğitim Tarihi Üç Krallık Devri Koryo Krallığı Coson Hanedanlığı Modern Eğitim Dönemi 2. Dünya Savaşı Sonrası
Üç Krallık Dönemi. Eğitim kurumu yoktur Üç Krallık Dönemi *Eğitim kurumu yoktur. *Aileler evde eğitim vermektedir *Şilla krallığı zamanında İlk devlet kurumu Hwaranglardır. *Koguryo Krallığında: Özel okullar;Hyangdanglar, Devlet okulları; Taehaklar dır. (Cho,1197,s.13)
Koryo Krallığı Dönemi Eğitim tamamen Konfüçyüsçülüğün etkisindedir. Devlet memuru yetiştirmek için Kukchagamlar (National Üniversty) kurulmuş ve memurluk için için sınav sistemi geliştirilmiştir (Gwa Gea) (Demirel Ö.,2009,s. 232) Savaş ve ilgisizlikten dolayı okullar gelişmemiştir. (Cho,1197,s.13)
Coson Hanedanlığı Dönemi Ülke ideolojisi olan Yuhak’a önem verilmiştir. 1392-1506 yıllarında eğitim düşüncesini geliştirme,genişletme ve prog.larında metot gibi çalışmalara yer vermişlerdir. 1876-1910 yıllarında Batı eğitiminin ideolojisi eğitim sistemlerini etki altına almaya başlamıştır. Ve yabancı okullar açılmıştır. Gün Kwan (Devlet Memuru yetiştiren okul), Sahak (Hazırlık),Hyang Kyo (Özel okul),Sea Won (Yuhak eğitimi verir), Sea Dang (Kütüphane) ve Mesleki Eğitim
Modern Çağda Eğitim 1882 de çıkarılan devlet okullarının halka açılmasını öngören Krallık Kararnamesi ile başlar Amerikan misyonerleri yüksekokullar açmıştır. Ewah kızların gittiği ilk eğitim kurumudur. 1883’te İngiliz okulu, 1886’da Amerikan okulu açılmıştır. 1910 ile 1945 arası Japon sömürge yönetimine girmiştir ve genelde mesleki eğitim yapılmıştır. 1938 de Korece yasaklanmış Japonca eğitim dili olmuştur. Sadece üst sınıf eğitim alabilmiştir.
Dünya Savaşı Sonrası Bağımsızlıktan sonra Güney Korede ABD’nin etkisi görülmüştür. 1950’lerde ABD ve Koreliler tarafından eğitim reformu yapılmıştır. *Korece kitaplar basılmış. *Herkese eğitim fırsatı verilmiş. *Öğrenim süresi 6+3+3+4 okul yılı olmuş. *Okullar tatilken öğretmenlere kurs verilmiş. 1960larda öğretmen yetiştirmede reforma gidilmiştir.
1980’ler eğitimde modernleşme yıllarıdır. 1985’te21.yüzyılın liderliğine hazırlamak için on yenilik önerilmiş bu yönde çalışılmaya başlanmıştır. 1997-2001 yılları arasında 8. beş yıllık kalkınma planında halk eğitimine vurgu yapılmıştır. Eğitimde; 1963-1974 arası Hayat ve tecrübe merkezli eğitim 1981-1987 arası insan merkezli eğitim 1987-1994 arası hayat,bilim, insan merkezli eğitim 1994-2000 arası 21.yy öncülük edebilen, sağlıklı,özerk, yaratıcı birey yetiştirmeye dönük programlar uygulanmıştır.
Günümüzde Kore Eğitim Sistemi Koreliler,biz Türkler gibi, kültür tarihi açısından, Altay kökenli olduğunu kabul etmekte;ve kendi tarihlerini araştırırken Türklere yakınlık duymaktadırlar. (Güvenç B., Seçilmiş Bazı Ülkelerde Yüksek Öğretime Geçiş,1992-4) Türkçe’deki “Eti senin kemiği benim” sözü Kore’cede “Öğretmenin gölgesine bile basılmaz” sözüyle anlatılıyor. ((Güvenç B., Seçilmiş Bazı Ülkelerde Yüksek Öğretime Geçiş,1992-4)
Her vatandaş eğitimden eşit yararlanma hakkına sahiptir. Kore anayasasının 27. maddesi eğitimi şu şekilde düzenlemektedir: Her vatandaş eğitimden eşit yararlanma hakkına sahiptir. Her vatandaş tüm çocukların eğitimini almasından sorumludur. Zorunlu eğitim parasızdır. Eğitimde özgürlük ve politik tarafsızlık sağlanır. Eğitim sistemindeki temel hususlar kanunla düzenlenir. Kore devleti eğitim sistemine oldukça önem vermektedir. Sadece Seul kentinde 2770 okul bulunmaktadır. Bunların 1370'i anaokulu, 512'si ilkokul, 352'si ortaokul, 15'i yüksekokul ve 36'sı üniversitedir.
İlk ve Ortaöğretimde Okul Tipleri: *Kreşler (kindergarden) *İlkokullar ve halk okulları *Ortaokullar, halk liseleri *Liseler,ticaret liseleri *Özel Eğitim okulları *Çok amaçlı okullar. (Mevzuat No.7070, 1Ka 1-03) Yükseköğrenimde Okul Tipleri: *Üniversiteler *Endüstri üniversiteleri *4 yıllık öğretim yüksekokulları (öğretmenlik) *2 yıllık yüksekokullar *Hava ve iletişim üniversiteleri *Teknik ve çok amaçlı yüksekokullar (Ada,Baysal,2009)
Kore'de çocuklar 6 yaşında 6 yıllık ilkokul ile eğitim serüvenine başlıyorlar. 12 yaşından 14 yaşına kadar 3 yıllık ortaokul, 15 yaşından 17 yaşına kadar 3 yıllık lisede okuyorlar. Bu yaştan sonra 4 yıllık üniversiteye veya 2 yıllık ön lisans ve meslek okullarına başlıyorlar. Bunların dışında mektupla öğretim programları, radyo ve TV ile açıköğretim kolejleri açılmıştır. (Güvenç B., Seçilmiş Bazı Ülkelerde Yüksek Öğretime Geçiş,1992-4)
Okul öncesi eğitimin hedefi: *Sağlıklı,emniyetli ve neşeli bir yaşam için gerekli bilgileri öğretmek. *Toplumsal yaşam;tecrübe ile öğrenildiğinden iş birliği yapma alışkanlığının ve bağımsız olarak kendini ifade edebilme gücünü oluşmasını sağlamak *Toplum hayatını doğru algılamasını sağlamak. *Görsel malzemelere ilgisini artırmak *Müzik oyun resim ve psiko-motor becerileri ile yaratıcılığı ifade edebilmesini sağlamak.(Cho,1997,s.59-61)
Kore’de anaokulları (3-5 y Kore’de anaokulları (3-5 y.) Eğitim Bakanlığı’na; gündüz bakım merkezleri (0-6 y.) ise Sağlık ve Refah Bakanlığı’na bağlı olarak çalışmaktadır. Ana okulları 4, 6 ve 8 saatlik programlarla 3 farklı hizmet verirken gündüz bakım merkezleri 12 saat hizmet vermektedir. (Haktanır G.) 3 ve 4 yaşların anaokuluna gitme oranı % 16,2 iken beş yaşların oranı % 42,8’e ulaşmıştır. Anaokullarının çok büyük çoğunluğu özeldir. (Haktanır G.) Anaokulu öğretmenlerinin 4 yıllık üniversite, 2 yıllık kolej veya ulusal açık üniversite mezunu olmaları gerekmektedir. Şu anda büyük çoğunluğu 2 yıllık kolej mezunudurlar.
Gündüz bakım merkezlerinde çalışan kişilerin ise en azından lise mezunu olması ve sağlık, refah bakanlığının öngördüğü 1000 saatlik kursu alması gerekir. (Haktanır G.) Derslerde okula geliş,ara yemek, tuvalet, trafik,hava değişimi,bizim ev, mahalle özel günler, ülkemiz, kış, dünya… sırayla yakından uzağa, özelden genele doğru gidilmektedir. Program çocuğun yaşadığı evden başlayıp Dünya’ya kadar geniş alanı kapsar
İlköğretim (Zorunlu Eğitim) Güney Kore’de 6 yıllık ilköğretim zorunlu ve parasızdır. Burada amaç çocuklara temel eğitim vermek ve onları duyarlı bir vatandaş olma yolunda ilk adımlarını atmalarında yardımcı olmaktır. Yılda yaklaşık 220 gün süren bu eğitim döneminde ahlak eğitimi, Kore dili, toplumsal incelemeler, matematik, fen, müzik, resim, el sanatları, beden eğitim ve kabiliyetlerini keşfetmelerini sağlayan eğitimler verilir. İlkokul öğretmenlerinin tamamı 4 yıllık üniversite mezunudur
İlköğretimde okullaşma oranı %99,9 dur Sınıf mevcutları ortalaması 35 civarıdır. Yabancı dil öğretimi 3. ve 4. sınıflarda 1 5.ve 6. sınıflarda 2 saattir. (Cho,1997,s.70 Akt:Ada S.) İlköğretimin alt kademesinde öğretmenlerin maaşlarının kişi başına düşen GSYİH’ya oranı Dünyada en yüksek Korededir. (ilköğretimde 2.37, ortaöğretimin alt kademesinde 2.36)
Ortaöğretim İlkokulu bitirmiş olan 12-14 yaşlarındaki çocuklar ortaokula başlamaya hak kazanır 11 temel yada zorunlu dersten oluşan bu dönem de mesleki kurslar ve seçmeli derslerle mesleki yönlendirme yapılır. 1970 yılında ortaokullarda ki öğrenci-öğretmen oranı 42,3 iken bu rakam 2000 yılında 20.1 olmuştur.
Lise Liseye girişte öğrenciler kendilerine tamamıyla yön verecekleri bir döneme gelmiş olurlar. Liselerde eğitim 3 yıldır ve paralıdır. Liseye girişte merkezi bir sınav yapılmaktadır. Kişinin karakteri, yaratıcılığı, analitik düşünme yeteneği, kabiliyetleri ve hedefleri doğrultusunda bir liseye giderler. Gidilebilecek liseler kişinin oturduğu semtte olması gerekmektedir. Kore'de yaşayan yabancı uyruklu vatandaşlar yabancı dilde eğitim veren okullara kendi seçimleri doğrultusunda eğer ikametleri varsa kaydolabiliyorlar.
Genel ve meslek liseleri olmak üzere ikiye ayrılan liseler özellikle mesleki açıdan oldukça iyi eğitim vermektedir. Meslek liselerine (tarım, teknisyen, ticaret, deniz incelemeleri) girecek öğrencilerin bir çok seçeneği vardır. Meslek liselerine sınav dışında ortaöğretim başarı puanı ilede girilebilir. Okulların bazıları kendi yaptığı özel bir sınavla öğrenci alır. Genel liselerde ise fen, yabacı dil, resim alanında çalışan özel alan okulları da vardır.
Yükseköğretim Temelleri Kogurya, Şilla ve Palhe krallığına dayanmaktadır. (Devlet memuru yetiştiren okullar) Yükseköğretim kurumunun sayısı 500 ü aşkındır. Ve bunaların yarıya yakını özel sektöre aittir. Yüksek öğrenim 4 ila 6 yıl olup 7 farklı katagoriye ayrılmıştır.
Yüksekokul ve üniversiteler Endüstri üniversiteleri Eğitim üniversiteleri Ön lisans okulları Basın haberleşme üniversiteleri Teknik yüksekokullar Diğer çok amaçlı kurumlar Bir kurumun üniversite olabilmesi için en az üç yüksekokul ile bir lisansüstü eğitim veren bir kurum olması gerekir.
Akademisyenler; öğretim görevlisi, asistan,doçent ve profesörlerden oluşmaktadır. Öğretim görevlisi olabilmek için yüksek lisans yapmış ve 2-3 yılın geçmiş olması veya doktora yapmış olmak gereklidir. (ipek,2007,s.224)
Yükseköğretime Giriş Irk,dini cinsiyet ayrımı olmadan herkes eşit başvuru hakkına sahiptir. Yüksek öğr. kurumları ve öğrenci sayıları Meslek Yüksekokulu 856.564 Üniversite 1.859.639 Politeknik 188.753 Eğitim Üniversitesi 25.141 Siber 53.156 (Özkul 2007)
Siber Üniversite: Zaman ve mekan sınırı olmadan eğitim alınabilen üniversite. Açık Üniversite: Uzaktan eğitim alınabilen üniversitedir. TV ve Radyodan eğitim yapılır. Politeknik Üniversite: Mart 2006da 24 teknik üni. Ve 21 MYO birleştirilerek oluşturuldu. Yaş ile ilişkisiz, yaşam boyu öğrenme yapılır. Eğitim Üniversitesi: Öğretmenlik eğitimi verilir
Genel Bütçe Dağılımı Genel idare bütçesi %6.1 Ulusal savunma bütçesi %10.6 Sosyal gelişme bütçesi % 8.6 EĞİTİM BÜTÇESİ %11.9 Yerel yönetimler %7.6 Borç Ödemeleri %1 Özel Fonlar %36.4
Üniversite Akademik Yetenek Testi Güney Kore'del 585 bin öğrencinin girdiği Üniversite Akademik Yetenek Testi, öğrencilerin gireceği üniversiteyi belirlemekle kalmıyor, eğer öğrenci aldığı puanla seçkin bir üniversiteye girerse, işini daha baştan garanti ediyor ve kendisine "iyi yuva kurulacak namzet" gözüyle bakılıyor. Büyük baskı altında kalan gençler, üniversiteye girebilmek için günlerinin 14 ila 16 saatlerini ders çalışarak geçiriyorlar.
Bugünkü sınav sırasında Güney Kore Hava Kuvvetleri gürültü olmaması için askeri uçuşları iptal ederken, Asya'nın 4. büyük ekonomisi olan Güney Kore'de borsa geç açıldı. Birçok büyük şirkette de, trafiğin sıkışıp sınava girecek çocukların gecikmemesi için mesai 1 saat geç başladı Ayrıca polis devriye arabaları, motosikletler ve itfaiye araçları sınav süresince siren çalmadı.
Yoon Myung-jo adlı anne, YTN televizyonuna bir tapınaktan yaptığı açıklamada, "Bu (Buda) heykelin dilekleri yerine getirdiğini duydum. Bu nedenle çocuğumun başarısı için sınav sırasında heykelin önünde bin kez eğildim" dedi.
Yararlanılan Kaynaklar S.Ada & N.Baysal, Eğitim Yapıları ve Yönetimleri Açısından Çeşitli Ülkelere Bir Bakış, Ankara: Pegem Akademi Cramer,J.F.;Browne,G.S., “ Çağdaş Eğitim”,İstanbul,Milli Eğitim Basımevi,1982 Cho, S. Educational reform in South Korea, 2004
Burhan AKPINAR & Kamil AYDIN : Türkiye ve bazı ülkelerin eğitim reformlarının karşılaştırılması, Fırat Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Bölümü – ELAZIĞ Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Cilt 3 Sayı:4 Yıl:2000 Yrd.Doç.Dr. Selahattin Turan & Doç.Dr.Mehmet Şişman Gelengül HAKTANIR Prof. Dr.; Farklı ülkeler ve okul öncesi eğitimde farklılıklar, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi İlköğretim Bölümü Okul Öncesi Eğitimi Anabilim Dalı
Education at a glance: OECD indicators-2006 edition-ISBN-92-64-02531-6 Bozkurt GÜVENÇ: Seçilmiş Bazı Ülkelerde Yükseköğretime Geçiş, ÖSYM Yay. 1992-4 http://www1.worldbank.org
Hazırlayan:İbrahim ÇINAR