LİDYALILAR M-Ö.800-676 -Gediz ve Menderes Nehri arasında kurulmuştur merkezi Sard'dır (Manisa). -Lidyalılar Hint-Avrupalı bir kavimdir. -Lidyalılar önce Hititlere sonra da Friglere bağlı kalmışlardır. -Friglerin yıkılışından sonra Kral Giges zamanında bağımsız olmuşlardır. -Kızılırmak Nehri'ne kadar genişlediler. -Kral Krezüs zamanı en parlak dönem olmuştur.

(1994 -ÖSS) -ilkçağ’da İyonya'da -Tales ilk kez güneş tutulmasını hesaplamış -Pisagor ilk kez dünyanın yuvarlak olduğunu ileri sürmüştür. İyonya'daki bu gelişmeler aşağıdakilerden hangisini gösterir? A) Çeşitli etnik grupların bir arada yasadığını B) Bilimsel çalışmalar yapıldığını C) Yöneticilerin çok sik değiştiğini D) ilk yerleşim yerlerinin burada kurulduğunu E) insanların gelir düzeyine göre sınıflara ayrıldığını

(1990-ÖSS) Tarihte ticaret alanında değiş -tokuş usulünün ortadan kalkmasını ve böylece, ekonomik hayatin büyük ölçüde gelişmesini sağlayan buluş aşağıdakilerden hangisidir? A) Pusula B) Para C) Yazı D) Takvim E)Kağıt

İONLAR M.Ö.1100-M.Ö.700 -İzmir ve Büyük Menderes arasında yerleşmişlerdir. -Milet, Efes,İzmir (Smyrna) ve Foça önemli şehir devletleridir. -Lidyalılar, İyonyalılar'ın Anadolu ve Ön Asya ile -Ticaret yapmalarına engel olmuşlardır. -İyonyalılar donanmalarıyla Akdeniz'e açılmış Güney

URARTILAR M.Ö.700-M.Ö.600 -Urartu Devleti Asya kökenli olup Hurri kabileleri tarafından kurulmuştur. -Medeniyet merkezi Tuşpa'dır (Van). -Urartular Kafkaslar'dan gelen Kimmerler'in ve Sakaların saldırılarına uğramıştır. -Urartu Devleti, Medler tarafından yıkılmıştır.

M-Ö.2.BİNDEN M-Ö. 6.YÜZYILA KADAR TÜRKİYE'DE KÜLTÜR ve MEDENİYET

a)Devlet Yönetimi Anadolu da ilk siyasi oluşumlar şehir devletleri halindedir.Bu şehirlerin her birinin başında bir kral bulunurdu. Krallar Tanrılardan aldıkları yetkilerle kendi şehirlerini idare etmektedirler. Bu krallar aynı zamanda ; -baş yargıç -baş rahip -baş komutan dır. Kralların yetkilerini soyluların oluşturduğu PANKUŞ adı verilen meclis tarafından kısıtlanırdı. Kralı denetleme,Kral ve Kraliçeyi gerektiğinde yargılama yetkisi olan PANKUŞ meclisinin yetkileri İmparatorluk döneminde azaldı ve bütün yetkileri Kralda toplandı. Hitilerde Kraldan sonra en yetkili kişi TAVANANNA adı verilen kraliçe idi. Kraliçeler Kral olmadığı zamanlarda yerine vekalet eder,dini toplantılara ve bayram törenlerine katılırdı. Frigler,Lidyalılar ve Urartular da krallıkla yönetilirdi. Kralların yanında soylulardan oluşan danışma meclisleri vardı. Her biri bağımsız bir devlet olan İyon şehir devletleri önceleri krallar tarafından yönetilirdi.Daha sonra asiller kralları ortadan kaldırarak devlet yönetimini ele geçirdiler. Zamanla ticaret yaparak zenginleşen ve güçlenen halk asillerin yönetimine son vererek seçimle oluşturdukları meclis aracılığı ile devleti yönetmeye başladılar.

Lidyalıların Ege sınırına doğru sınırlarını genişletmek istemeleri üzerini bu meclisler,ordu ve devletinin yönetimini TİRAN adı verilen güçlü devlet adamlarına bıraktılar. Hititler ele geçirdikleri ülkeleri eyalet şeklinde teşkilatlandırarak yönetimini Prenslere vermiştir.Frigler,Urartular ve Lidyalılarda da eyaletler vardı.Buralara merkezden valiler gönderirlerdi. b)Ordu Hititlerde eli silah tutan her erkek asker kabul edilrdi.Hititler savaşlarda savaş

(1994 - ÖSS) Urartuların mezarlarını oda ve ev biçiminde yapıp içine çeşitli eşyalar koymaları aşağıdakilerden hangisinin bir göstergesidir? A) Ticarette değiş-tokuş usulünü uyguladıklarının B) Mimarlıkta geliştiklerinin C) Birden fazla tanrıya inandıklarının D) Barış içinde yasadıklarının E) Hayatin ölümden sonra da devam ettiğine inandıklarının

MEZOPOTAMYA MEDENİYETLERİ "Mezopotamya“ Yunancada "iki nehir arası"demektir. Toros Dağları'ndan Basra Körfezi'ne kadar uzanan, Dicle ve Fırat nehirleri arasında yer alan bölgeye Mezopotamya denir. Güneydoğu Toroslar'dan Bağdat’a kadar olan bölgeye "Yukarı Mezopotamya",Bağdat'tan Basra Körfezi'ne kadar olan bölgeye de "Aşağı Mezopotamya" denir. Mezopotamya medeniyetleri bölgede taş olmadığı için evlerini ve tapınaklarını kerpiçle yapmışlardır. Bu yüzden eserleri günümüze ulaşamamıştır. “ Mezopotamya'da kurulan medeniyetler şunlardır: Sümerler, Akadlılar, Babiller, Asurlular, Elamlılar.

SÜMERLER Asya kökenlidirler. Başlangıçta köy ve kasaba halinde yaşamışlar, sonradan şehir devletleri (site) kurmuşlardır. En önemli şehir devletleri; Ur, Uruk, kiş, Lagaş, Eridu ve Umrna'dır. Rahiplerin devleti soyması üzerine halk ayaklanmış ve Lagaş Kralı Urgakina hakimiyeti eline geçirmiştir. Sümerler, Akad Kralı Sargon tarafından yıkılmıştır. Sümer krallarına Ensi ve Patesi demiştir, krallar rahip-kraldı r. Krallar ülkeyi Tanrı adına yönetirlerdi. Hür insanlardan oluşan Aksakallar denen meclis bulunurdu. Yaratılış, Tufan ve Gıigamış Destanları Sümerler'e aittir.

Tarihte ilk olarak yazıyı (çivi yazısı) bütanlar Sümerler'dir. Tarihteki ilk hukuk devleti Sümerler'dir. Urgakina Kanunları tarihteki ilk yazılı kanunlardır. Kanunların cezalandırma yöntemi "bedel" ve "fidye" sistemine dayalıydı. Ay Yılı esaslı takvimi ilk kullananlar Sümerler'dir. Güneş saatini ilk kez kullananlar Sümerler'dir. Ay ve güneş tutulmalarını hesaplamışlardır. Sümerler çok tanrılı inanca sahiptirler. En büyük tanrıları Enlil ve Enki'dir. Ahiret inançları vardı, ancak Sami kavimleri bu inancı ortadan kaldırmaya başlamıştır. İbadetlerini yerine getirmek için "Ziggurat" denen tapınaklar yapmışlardır. Zigguratlar aynı zamanda rasathane ve soğuk hava deposu olarak da kullanılmıştır. Sümerler sütun, kubbe ve kemeri bulmuşlardır.

İlk kez dört işlemi Sümerler kullanmıştır. İlk kez dairenin alanını Sümerler hesaplamışlar ve daireyi 360°'ye bölmüşlerdir. Çarpma ve bölme işlemlerini kolaylaştırmak için cetveller hazırlamışlardır. Yüzey ve hacim ölçülerini kullanmışlardır. Aritmetik ve geometrinin temellerini atmışlardır. Sümerlerin ordusu yaya ve arabalı süvarilerden oluşmuştur.

AKADLAR Sami ırkındandırlar. M.Ö.IV.bin yılların da Arabistan’dan Fırat nehri boylarına yerleşmişlerdir. M.Ö.2350’ de Sümerleri yıkarak Sargon tarafından kurulmuştur. Akad Krallığı'm Sargon kurmuştur. İlk imparator devleti Akad Krallığı'dır. iç isyanlar ve düşmanların saldırılan sonucu Akad imparatorluğu parçalanmıştır. Gutiler Akad İmparatorluğu'na son vermiştir. Tarihte ilk düzenli ve sürekli orduyu Akadlılar kurmuştur. Sümer medeniyetini Ön Asya'ya yaymışlardır. Çok tanrılı inanışa sahiptirler. Kerpiç ve tuğladan "Agade" denen tapınaklaryapmışlardır. Zafer Anıtı dikmişlerdir

BABİLLİLER Sami ırkının Amurrular kolu tarafından kurulmuştur. Devlet merkezi Babil'dir. I.Babil Krallığının en önemli hükümdarı Hammurabi'dir. I.Babil Krallığı Hititler tarafından yıkılmıştır. II.Babil Krallığı'nın en önemli hükümdarı Nebukadnazar'dır. II.BabiI Krallığı Yahudi Devleti'ni yıkmıştır. II.Babil Krallığı Persler tarafından yıkılmıştır.